GROTE TEMPERATUURVERSCHILLEN OP ZATERDAG EN EEN OPMERKELIJKE DROGE PERIODE!
HET GEWICHT VAN SNEEUW!
ZATERDAG 20 JANUARI 2024 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: -4,4°C Maastricht tot 4,9°C Vlieland – laagste temp. etmaal: -7,5°C Maastricht tot 1,2°C Terschelling – aan de grond: -8,0°C Ell en -7,6°C Maastricht – hoogste temp. overdag: 6,4°C Vlieland tot 0,1°C Maastricht – hoogste temp. etmaal: 6,4°C Vlieland tot 0,4°C Gilze-Rijen, Westdorpe – geen neerslag – zon: 7,7 uur Maastricht tot 0,8 uur Terschelling – hoogste windstoot 71 km/uur Vlieland – hoogste windkracht 7 NW-kustgebied WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 20 JANUARI 2023 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: -4,1°C Eelde tot 1,0°C Vlissingen – a/d grond: -6,3°C Eelde, -4,2°C Leeuwarden – hoogste temperatuur: 6,8°C Vlissingen tot 0,8°C Maastricht – neerslag: nacht 5,5 mm Voorschoten, overdag 17,3 mm Woensdrecht – zon: 3,3 uur o.a. Vlissingen tot zonloos alle oostelijke provincies – hoogste windstoot 67 km/uur Hoek van Holland – hoogste windkracht: 6 zuidwestelijk kustgebied WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 20 JANUARI BORCULO
maximum-temperatuur: 13,2°C in 2007 tot -4°C in 1985, 1987
minimum-temperatuur: -8,8°C in 2019 tot 9,3°C in 2008
natste dag: 7,4 mm in 2012
zonnigste dag: 8,2 uur in 2019
DATUMRECORDS 20 JANUARI KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 13,9°C Gilze-Rijen in 2007 tot -9,9°C Den Helder in 1942
minimum-temperatuur: -17,8°C Maastricht in 1940 tot 11,1°C Arcen in 2008
natste dag: 24,5 mm Hoogeveen in 2008
BIJZONDERHEDEN (ZATERDAG) 20 JANUARI
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Zaterdag 20 januari grote temperatuurverschillen en dat begon al in de donkere uren. De laagste temperatuur van -7,5°C op het KNMI-station Maastricht werd pas bereikt zaterdagochtend na 7 uur en wel rond 9 uur. In de nachtelijke donkere uren was de laagste temperatuur op het KNMI-station Maastricht -4,4°C. Daarentegen werd de hoogste minimum-temperatuur in de nachtelijke uren van 4,9°C op het KNMI-station Vlieland bereikt voor middernacht, daarna was het hoogste minimum 5,1°C op de vroege zaterdagochtend. Daarmee wel een verschil in minimum-temperatuur van ruim over de 12°C. Zaterdagavond was de temperatuur om 18 uur op het KNMI-station Vlieland nog wel gedaald tot 3,6°C.
Zaterdag overdag de hoogste temperaturen in de kustgebieden tot 6,4°C op het KNMI-station Vlieland. Maar het KNMI-station Maastricht kwam tot 19 uur niet hoger dan +0,1°C, m.a.w. het wordt daar geen ijsdag op de valreep. Zaterdagavond na 19 uur liep de temperatuur nog weer op tot 1,2°C op het KNMI-station Maastricht. Wel had Zuid-Limburg de meeste zonneschijn tot bijna 8 uur.
Borculo kwam ook maar tot 1,1°C als maximum-temperatuur. Landelijk viel er geen neerslag, ook niet in Borculo. Voor Borculo zaterdag het vierde etmaal op rij droog en dat was sinds eind september niet meer voorgekomen.
De tweede decade van januari zit er op en normaal voor Borculo is voor de tweede decade van januari een etmaalgemiddelde van 2,4°C. Daar zat Borculo dit jaar ruim onder met 0,0°C, dat was vorig jaar 5,1°C. Dit jaar de koudste tweede tiendaagse van januari in Borculo sinds 2017 die ook op 0,0°C uitkwam. In 2013 was dat voor de tweede januari-decade -2,8°C en daarmee voor Borculo de koudste tweede decade van januari sinds 1987 en de op twee na koudste sinds 1981. Het etmaalgemiddelde voor de tweede decade van januari loopt voor Borculo uiteen van 8,6°C in 2007 tot -9,1°C in 1987.
Met 24 uur zon in de tweede decade van januari was het vergelijkbaar met vorig jaar en ook de zonnigste sinds 2017 die op 27 uur uitkwam. Verder met zes millimeter neerslag was het de droogste sinds 2022 die tot 4,5 millimeter kwam. Een groot verschil met vorig jaar toen 57 millimeter viel in Borculo in de tweede tiendaagse van januari.
Onderstaande foto maakte Jelmer uit Wageningen in het zuiden van Limburg, duidelijk een fors sneeuwdek daar tot lokaal rond 30 centimeter.
De laagste temperatuur in Borculo voor 20 januari werd bereikt in 2019 met -8,8°C, dat is een temperatuur die we voorlopig niet meer bereiken en dat ook niet landelijk. Overigens in 2019 op 20 januari voor het eerst in die winter van 2019 landelijk strenge vorst en daarvan spreken we als de temperatuur tot -10,0°C en lager uitkomt. Het KNMI-station Leeuwarden had als enige deze eer van de eerste strenge vorst. Overigens kwam het hele land in de vorst op waarnemingshoogte. Aan de grond op uitgebreide schaal strenge vorst in het noorden/noordoosten en oosten van het land. Het KNMI-station Twente had aan de grond -11°C en het KNMI-station Hupsel -10,8°C.
Nu op zaterdag 20 januari nemen we geleidelijk aan afscheid van een winterse periode, alleen in de nacht naar zondag kan het nog wel tot wat lichte vorst komen. Voorlopig zit er dan ook geen strenge vorst meer in voor deze winter. De etmalen deze winter met strenge vorst blijven nog staan voor 1 december met -10,1°C en dat was evenals op 20 januari 2019 ook deze winter op het KNMI-station Leeuwarden en onlangs 18 januari met -10,4°C op het KNMI-station Ell.
De zon heeft de afgelopen dagen het sombere weerbeeld van januari wat proberen weg te werken. Het zit dan ook niet mee met het aantal uren zon deze winter, ook december verliep al somber met in Borculo slechts 19 uur zon. Januari staat in Borculo inmiddels op 46 uur zon. Niet uitzonderlijk dat januari somber verloopt ondanks dat de dagen al langer worden en zeker wat langer als in december.
In Borculo scheen op 20 januari 2022 de zon 3,3 uur en dat was meer dan in de periode 10- t/m 19 januari die totaal tot 3,1 uur zon kwam. Kijken we nu naar de overeenkomstige periode dan komt Borculo van 10- t/m 19 januari uit op 23 uur zon en in 2023 was dat 25 uur zon.
In Borculo op 20 januari 2021 met 10,3°C als maximum de tweede dag van januari 2021 boven de 10°C. In 2022 op 20 januari bleef de teller voor januari op drie etmalen staan met een maximum in de dubbele cijfers, over dezelfde periode in 2023 11 etmalen en nu in januari 2024 inmiddels twee etmalen in de dubbele cijfers. Maar temperaturen in de dubbele cijfers zijn in aantocht voor na het weekend van 20-21 januari.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van boomschuim, dit ontstaat uit saponinen uit de bast van de boom die samen met zuurstof en water schuim vormen.
In 2023 in het etmaal van 20 januari de laagste minimum-temperaturen van -4,1°C en -2,8°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Volkel en aan de grond de laagste temperaturen van -6,3°C en -4,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Leeuwarden. Overdag op 20 januari 2023 de hoogste maximum-temperaturen van 6,8°C en 6,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Vlissingen en Westdorpe. De laagste maximum-temperaturen van 0,8°C op het KNMI-station Maastricht en 1,0°C op de KNMI-stations Eelde en Ell.
De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op 20 januari 2023 op de KNMI-stations Woensdrecht en Voorschoten met respectievelijk 18- en 16 millimeter. In de nachtelijke uren viel op de KNMI-stations Voorschoten en Wijk aan Zee respectievelijk 5,5- en 5 millimeter en overdag op de KNMI-stations Woensdrecht en Rotterdam respectievelijk 17,3- en 13,7 millimeter.
In de nacht naar 20 januari 2023 en overdag kwam het met name in de westelijke- en zuidelijke provincies en in het midden van het land tot serieuze sneeuwval met in veel regio’s tot 5-7 centimeter sneeuw. Enkele uitschieters waren de Hilversemse heide, de Veluwe, regio Arnhem-Nijmegen met rond 10 centimeter en in de Zuid-Limburgse heuvels rond 12-13 centimeter. Daarentegen in het noorden en noordoosten geen sneeuw en die grens liep ongeveer t/m de grens van Twente-Achterhoek, in Borculo ook geen sneeuw. Voor de sneeuwval werd ook code oranje afgegeven.
De meeste zon voor Zeeland met bijna 2 uur tot ruim 3 uur, daarentegen in alle oostelijke provincies van noord naar zuid zonloos. De wind bereikte windkracht 6 krachtig in het zuidwestelijk kustgebied met de hoogste windstoot van 67 kilometer per uur op het KNMI-station Hoek van Holland.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons in de bossen van Klausheide, op de foto trilzwam die in de volksmond ook wel kaboutersnot wordt genoemd.
GEWICHT SNEEUW
In Borculo in de winter van 2018 t/m 20 januari het elfde etmaal van die winter dat er sneeuw viel. Dat was tot dan één meer dan in de hele winterperiode van 2017. Maar in de winter van 2019 in Borculo over dezelfde periode nog maar één etmaal met sneeuw en in 2020 was het nog wachten op het eerste sneeuwvlokje. In 2021 was de eerste sneeuw al wel gevallen en dat zeker in de hogere delen van Limburg, in Borculo bleef het bij wat natte sneeuw. In de winter van 2022 was het nog bij een natte sneeuwvlok in Borculo gebleven en in de winter van 2023 wat lichte sneeuw op 16 december. In de huidige winter in veel regio’s wel sneeuw dat een sneeuwdek(je) opleverde, de meeste sneeuw wel voor de noordelijke provincies en Zuid-Limburg. In Borculo deze winter drie etmalen met een sneeuwdek(je), op 3-4 december van twee centimeter en op 16 januari één centimeter.
Gemiddeld voor Borculo in de drie wintermaanden is 12 etmalen met sneeuw. De winter van 1992 stond lange tijd onder aan de lijst met één etmaal met sneeuw, daarin kwam in de winter van 2020 verandering met geen enkel etmaal met sneeuw. De winter van 2010 staat met 42 etmalen met sneeuw bovenaan in Borculo, de winter van 2018 kwam tot 23 etmalen met sneeuw, de winter van 2019 zeven etmalen met sneeuw, in de winter van 2021 acht etmalen met sneeuw, in de winter van 2022 één etmaal met sneeuw in Borculo en in de winter van 2023 vijf etmalen met sneeuw. De huidige winter staat in Borculo op elf etmalen met sneeuw.
Onderstaande foto is van de Feldberg in het Zwarte Woud op 20 januari 2013, volop sneeuw daar.
Hebt U zich wel eens afgevraagd wat het gewicht van sneeuw is op het land? Nagenoeg geheel Duitsland zag wit van de sneeuw rond 20 januari 2013. Met het wiskundige model SNOW had de Duitse weerdienst (DWD) uitgerekend onder welke last het land daardoor gebukt zou gaan ofwel wat is het (water)equivalent van de sneeuw en ijsbedekking bij onze oosterburen? Op 20 januari 2013 was dat 3,5 miljard ton sneeuw en ijs, oplopend tot 6 miljard ton op 23 januari 2013. Deze laatste hoeveelheid komt overeen met 13% van de inhoud van de Bodensee.
WINTERSE ONGEMAKKEN VOOR DE TREIN
In Nederland in 2017 rond deze tijd fraaier weer dan in delen van Spanje. Rond de Balearen en het oosten van Spanje in o.a. Valencia was het compleet winter. Daar viel sinds 90 jaar weer een pak sneeuw!
We hebben er deze winter i.t.t. de vorige winter van 2023 al een aantal keren meegemaakt en dan doelen we op een sneeuwdek. Een flink pak sneeuw is er deze winter met name in de afgelopen week gevallen in Zuid-Limburg tot zelfs rond 20 centimeter.
De winter van 2009-2010 en de winter van 2010-2011 zaten stevig in het zadel, de laatstgenoemde dan wel met name in december. Daarmee ook heel wat ongemakken voor het verkeer. Ook in de winter van 2010-2011 heeft de winter met name in december een stevige vuist laten zien die zijn weerga absoluut niet kende daarvoor. De Nederlandse reiziger per spoor weet hier ook alles van. Maar zo erg als op onderstaande foto is het natuurlijk niet geweest in Nederland en laten we zeggen, gelukkig maar!
Onderstaande foto is van een trein in Alaska, daar hebben ze heel wat zwaardere hobbels te overwinnen!
Toch wordt er wel degelijk veel gedaan om zoveel mogelijk uitval van de treinen te voorkomen in Nederland. Het onderhoud van het spoor valt onder Prorail en met name in het winterseizoen schakelt ProRail bij vorst de wisselverwarming in en wel voor de bewegende delen van de wissels. Doel hiervan is de bewegende delen in het wisselsysteem vorst- en sneeuwvrij te houden, zodat het wissel bij winterse omstandigheden toch goed kan functioneren. In Nederland zijn circa 6500 van de in totaal 8900 wissels uitgerust met wisselverwarming. Dat betekent dat niet alle wisselsystemen zijn uitgerust met verwarming, alleen de intensief gebruikte spoortrajecten zijn voorzien van wisselverwarming. Zo’n wisselverwarming wordt indirect aangestuurd door een nabijgelegen weerstation en dan wel op basis van temperatuur en vochtigheid. Dit weerstation stuurt de weergegevens door naar een computer die op zijn beurt automatisch de verwarming van een wissel in- en uitschakelt indien nodig.
Als verwarming wordt gebruik gemaakt van elektriciteit, gas, een soort centrale verwarming en aardwarmte. Bij aardwarmte wordt grondwater via een kunststofbuis langs een wissel geleid. Het grondwater heeft een constante temperatuur van ongeveer 12°C, waardoor het wisselsysteem voldoende verwarmd wordt om het vorst en sneeuwvrij te houden. Welk soort verwarming wordt toegepast is afhankelijk van de beschikbaarheid van de juiste energiebron.
In tegenstelling tot de echte winterlanden wordt in Nederland de wisselverwarming alleen ingeschakeld als het echt nodig is. In bijvoorbeeld Scandinavië staat de wisselverwarming constant aan. Ondanks voorzorgsmaatregelen kan het nog evengoed mis gaan, zo is zware sneeuwval in combinatie met een harde wind moeilijk te bestrijden.
Onderstaande foto is van de regio Tirol op de ochtend van 20 januari 2018, foto is gemaakt door Erwin Bolks/Mariska Dute.