IJSVERENIGINGEN KLAGEN NIET DEZE WINTER!
| ZONDAG 21 JANUARI 2024 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: -5,8°C Ell tot 1,2°C Terschelling – laagste temp. etmaal: -5,8°C Ell tot 1,4°C Vlieland – aan de grond: -6,6°C Ell en -4,9°C Eindhoven – hoogste temp. overdag: 7,7°C Vlieland tot 3,9°C Nieuw Beerta, Stavoren – hoogste temp. etmaal: 10,4°C Wijk aan Zee tot 5,5°C Terschelling – neerslag: nacht droog, overdag 0,1 mm Den Helder, Terschelling – neerslag etmaal: 3,4 mm Terschelling en 1,3 mm Den Helder – zon: 2,7 uur Ell tot m.u.v. Z-helft land en Hoogeveen rest zonloos – hoogste windstoot 103 km/uur Den Helder, Vlieland – hoogste windkracht 9 stormkracht W-Waddengebied WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 21 JANUARI 2023 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: -6,7°C Maastricht tot 0,1°C Wilhelminadorp – a/d grond: -8,1°C Maastricht en -7,9°C Eindhoven – hoogste temperatuur: 5,2°C Vlieland tot -0,4°C Marknesse – neerslag: nacht 0,6 mm Terschelling, overdag droog – zon: 7,3 uur Vlissingen, Westdorpe tot zonloos Arcen – hoogste windstoot 35 km/uur Terschelling – hoogste windkracht 4 kustgebieden, IJsselmeer, zuiden v/h land WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 21 JANUARI BORCULO
maximum-temperatuur: 12°C in 2002 tot -2,5°C in 1992
minimum-temperatuur: -9,4°C in 2019 tot 8,2°C in 2002
natste dag: 18,4 mm in 2008
zonnigste dag: 7,9 uur in 2017
DATUMRECORDS 21 JANUARI KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 13,4°C Maastricht 1943 tot -11,5°C Eelde 1942
minimum-temperatuur: -18,2°C Maastricht 1942 tot 9°C Westdorpe 2008
natste dag: 36,7 mm Eelde in 2008
BIJZONDERHEDEN (ZONDAG) 21 JANUARI:
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Zondag 21 januari in de nachtelijke uren alleen op het KNMI-station Ell matige vorst met -5,8°C als landelijk de laagste temperatuur. In de nachtelijke uren tot middernacht in de kustgebieden op de KNMI-stations Vlissingen en Wijk aan Zee nog net lichte vorst, na middernacht in de kustgebieden geen vorst op waarnemingshoogte en ook niet op klomphoogte.
De nacht naar zondag verliep nog droog, zondag overdag de passage van een warmtefront met wat lichte neerslag. De neerslag viel met name zondagochtend op een bevroren ondergrond met als gevolg lokaal gladheid door ijzelvorming en bevriezing van natte weggedeelten.
Temperaturen liepen zondag overdag langzaam op met de hoogste temperaturen pas later op zondagavond. Tot 19 uur de hoogste temperaturen van 7,7°C en 7,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Vlieland en Wijk aan Zee. Maar de KNMI-stations Nieuw Beerta en Stavoren kwamen nog niet hoger dan 3,9°C. Borculo kwam tot 19 uur tot 5°C en daarmee vooralsnog de hoogste temperatuur sinds 6 januari toen het 5,5°C werd. Maar de hoogste temperatuur voor het etmaal van zondag wordt pas bereikt later op zondagavond met 7,2°C in Borculo en daarmee de hoogste temperatuur sinds 5 januari toen het 8,4°C werd. Op de KNMI-stations de hoogste temperaturen later op zondagavond met 10,4°C en 10,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Wijk aan Zee en Westdorpe.
De zachte lucht werd aangevoerd door de depressie Isha, de wind bereikte al windkracht acht stormachtig overdag in het kustgebied met windstoten tot 84 kilometer per uur op o.a. het KNMI-station Vlieland. Zondagavond de hoogste windstoot van 103 kilometer per uur op de KNMI-stations Den Helder en Vlieland met windkracht negen stormkracht.
Met het instromen van de zachte lucht is er ook een eind gekomen aan schaatsplezier op veel plaatsen. Diverse ijsverenigingen klagen dan ook niet dit winterseizoen. Zo ging de Borculose ijsbaan deze winter voor het eerst open voor publiek op 11 januari en zondag 21 januari kon men in de ochtend ook nog net op de schaats. Daarmee is de Borculose ijsbaan tot nu toe deze winter op zes dagen open geweest voor publiek, zondag 21 januari was zelfs de vierde dag op rij.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, dat ging er wel in op zondag. Ondanks dat de temperaturen zondag overdag opliepen maakte de wind het wel zeer koud voor het gevoel.
Vorig jaar op 21 januari 2023 een bijzonder etmaal voor Nederland! Als eerste werd met -6,7°C op het KNMI-station Maastricht als landelijk de laagste temperatuur op 21 januari ook de laagste temperatuur van januari 2023. Nu in januari 2024 zijn we al veel lager uitgekomen met tot nu toe -10,4°C op het KNMI-station Ell op 18 januari.
Meer bijzonder in 2023 op 21 januari was dat het KNMI-station De Bilt voor het eerst in meer dan een maand een volledig droge dag kon noteren. Van 18 december 2022 t/m 20 januari 2023 viel iedere dag meetbare neerslag op het KNMI-station De Bilt, een periode van 34 dagen op rij. Voor het KNMI-station De Bilt kwam alleen in 1966 nog tot een langere reeks droge dagen op rij met van 8 november t/m 25 december 1966 niet meer dan minimaal 0,1 mm aan per dag, een periode van 48 dagen. Tot 2023 stond 1954 op een tweede plek met 33 neerslagdagen op rij. In 1946 noteerde het KNMI-station De Bilt van 28 januari t/m 27 februari 31 droge dagen op rij. De langste reeks neerslagdagen op rij deze eeuw was voor het KNMI-station De Bilt 19 dagen en dat werd bereikt in 2017, 2019 en 2020.
Vergelijken we dat met Borculo dan komen we in de winter van 2023 tot de langste reeks neerslagdagen op rij van 30 dagen en wel van 19 december t/m 17 januari. De langste periode in Borculo met elke dag neerslag had Borculo in de winter van 1994 met 38 etmalen op rij, van 2 december t/m 8 januari.
In 2019 op 21 januari voor Borculo met -9,4°C de koudste nacht voor 21 januari, het oude record was -7,5°C van 21 januari 1992. Wat een verschil met 21 januari 2002 met 8,2°C als minimum en dan praat je wel over een verschil van bijna 18°C. De -9,4°C op 21 januari 2019 werd voor Borculo ook de laagste temperatuur van de winter van 2019. Het KNMI-station Deelen bereikte met -10,2°C op 21 januari 2019 landelijk de laagste temperatuur van de winter van 2019, wel samen met 24 januari toen het ook -10,2°C werd op het KNMI-station Hoogeveen.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries. In de bossen kom je gewoonlijk al veel mos tegen, maar zeker in de wintertijd ook elders door het vochtige en sombere weer een prima klimaat voor de mossen.
In 2023 in het etmaal van 21 januari in de nacht de laagste minimum-temperaturen van -5,9°C en -5,3°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Maastricht. De hoogste minimum-temperaturen van 0,1°C op het KNMI-station Vlissingen en -0,5°C op de KNMI-stations Lauwersoog en Westdorpe. Aan de grond in de nacht naar 21 januari 2023 de laagste temperaturen van -7,9°C en -7,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Eindhoven en Eelde.
In de ochtend van 21 januari 2023 daalde de temperatuur nog naar -6,7°C op het KNMI-station Maastricht en -8,1°C aan de grond. Verder was de hoogste minimum-temperatuur niet meer op het KNMI-station Vlissingen maar op het KNMI-station Wilhelminadorp met +0,1°C. Het KNMI-station Vlissingen had na 7 uur nog vorst met -0,3°C. De -6,7°C op het KNMI-station Maastricht werd de laagste temperatuur van januari 2023.
Overdag op 21 januari 2023 de hoogste maximum-temperaturen van 5,2°C en 4,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Vlieland en Terschelling. De laagste maximum-temperaturen van -0,4°C op het KNMI-station Marknesse en -0,3°C op de KNMI-stations Cabauw en Lelystad en daarmee een ijsdag, de eerste ijsdagen van januari 2023.
De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op de KNMI-stations Terschelling en Lauwersoog met respectievelijk 0,6- en 0,5 millimeter en dat viel in de nachtelijke uren. Overdag op de KNMI-stations geen neerslag.
De meeste zon voor het zuidwesten van het land tot rond 7 uur, daarentegen zonloos in het noorden van Limburg. De wind bereikte windkracht 4 matig in de kustgebieden, op het IJsselmeer en in het zuiden van het land.
Borculo kwam op 21 januari 2023 met de maximum-temperatuur van 2,6°C en de minimum-temperatuur van -2,9°C uit op een etmaalgemiddelde van -0,2°C en daarmee de eerste koudepunten van januari 2023. Zoals bekend is worden koudepunten behaald als het etmaalgemiddelde negatief is en daarbij wordt het minteken weggelaten.
KOUDEPUNTEN
Koudepunten behalen rond deze tijd was in 2020, 2021 en 2022 niet aan de orde, dat was in 2019 rond deze tijd juist wel volop aan de gang. In januari 2023 lukte dat nog net op 21 januari met 0,2 koudepunten. In 2018 was 21 januari de laatste koudere dag, want daarna kwamen we in hele zachte lucht terecht en temperaturen in de dubbele cijfers kwamen binnen bereik en konden we eind januari de koudepunten wel vergeten. Dat was in 2019 wel anders, toen rond deze tijd het tegenovergestelde in het teken van koudepunten.
Zoals bekend is worden koudepunten behaald als het etmaalgemiddelde negatief is en daarbij wordt het minteken weggelaten. In januari 2018 werden o.a. in Borculo begin en rond het midden van januari in enkele etmalen koudepunten behaald, het laatste etmaal met koude punten was 21 januari. In januari 2019 in de etmalen van 19- t/m 25 januari en het laatste etmaal van januari in Borculo koudepunten. In januari 2020 in Borculo alleen in het eerste etmaal van januari net 0,6 koudepunt. Januari 2021 had in Borculo alleen op 14- , 30- en 31-januari koudepunten met totaal 3,8 koudepunten. Januari 2022 telde 0,3 koudepunt en dat werd binnen gehaald op 10- en 11 januari. Januari 2023 kwam totaal tot één koudepunt en dat werd bereikt in de etmalen van 21-, 22- en 25 januari. Nu in januari 2024 tot nu toe had Borculo koudepunten in de etmalen van 7- t/m 11 januari en op 18- en 20 januari, totaal 18 koudepunten.
Kijken we nu naar het koudegetal van deze winter dan staat de teller in Borculo t/m zondag 21 januari op 21 koudepunten, over dezelfde periode in de winter van 2023 30 koudepunten, in de winter van 2022 8,3 koudepunten, in de winter van 2021 twee koudepunten, in de winter van 2020 2,4 koudepunten, in de winter van 2019 9 koudepunten en in de winter van 2018 slechts 2,5 koudepunten.
De winter van 2018 had in Borculo nog maar twee etmalen met koudepunten t/m 21 januari en daarvan nog geen enkel etmaal in januari. In de winter van 2019 t/m 21 januari vijf etmalen met koudepunten en daarvan in januari drie, in de winter van 2020 t/m 21 januari vijf etmalen met koudepunten en daarvan één in januari, in de winter van 2021 t/m 21 januari twee etmalen met koudepunten en daarvan één in januari, in de winter van 2022 t/m 21 januari in zeven etmalen met koudepunten en daarvan twee in januari. In de winter van 2023 t/m 21 januari in elf etmalen koudepunten en daarvan tien etmalen in december en twee in januari. Nu in de winter van 2024 t/m 21 januari in tien etmalen koudepunten en daarvan twee in december en acht in januari.
In 2017 op 21 januari voor Borculo al weer het tiende etmaal van januari 2017 met koudepunten en zelfs het zevende etmaal op rij met koudepunten en dat was toen de langste periode sinds januari 2013 die tot 14 etmalen op rij kwam met koudepunten. Het is niet vanzelfsprekend dat er elke winter koudepunten worden behaald. De winter van 2014 behaalde geen enkele koudepunt, dat was in Borculo nog nooit eerder voorgekomen sinds 1981. De winter van 2017 stond in Borculo t/m 21 januari op 37 koudepunten en over de hele winterperiode 48 koudepunten.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser 21 januari 2017, zijn tuin was toen nog aardig bedekt met sneeuw.
De winter van 2015 deed het al beter dan de winter van 2014, t/m 21 januari in Borculo in de winter van 2015 4,6 koudepunten. In de winter van 2015 in Borculo t/m 21 januari drie etmalen met koudepunten en die werden behaald in december, totaal kwam de winter van 2015 tot tien koudepunten. De winter van 2016 stond t/m 21 januari op 12,3 koudepunten en die werden behaald in januari, het totaal voor de winter liep op tot 14 koudepunten.
De winter van 2010 is met 117 koudepunten de winter met het hoogste aantal koudepunten sinds de winter van 1997 die tot 158 koudepunten kwam. Tot en met 21 januari had de winter van 2010 27 etmalen met koudepunten en daarvan 14 in januari. Koploper voor Borculo is de winter van 1985 met 201 koudepunten, gevolgd door de winter van 1996 met 185 koudepunten en dan volgt de winter van 1997.
In 2011 was het etmaalgemiddelde van 21 januari -0,3°C en dat betekende 0,3 koudepunten. Het was voor Borculo het derde etmaal van januari 2011 met koudepunten en het 29e etmaal van die winter met koudepunten. De winter van 2011 stond in Borculo t/m 21 januari op 103 koudepunten en over de hele winterperiode 114 koudepunten. In de winter van 2012 t/m 21 januari in Borculo slechts twee etmalen met koudepunten en die werden wel behaald in januari, t/m 21 januari stond de winter nog maar op 2,2 koudepunten. Totaal kwam de winter van 2012 uit op 86 koudepunten. In januari 2013 t/m 21 januari negen etmalen met koudepunten en de winter van 2013 telde totaal 14 etmalen met koudepunten. In de winter van 2013 stond de teller op 40 koudepunten t/m 21 januari en voor de hele winterperiode 69 koudepunten.
DRUIVEN IN DE VORST
Onderstaande foto is van het Duitse Glottertal, daar is men druk met het plukken van de druiven! Nu zult U misschien denken, druiven plukken in de winter? Jazeker, deze druiven worden nu geplukt nu het vriest en het zijn druiven voor ijswijn.
Dat de druiven nu worden geplukt heeft te maken met de speciale smaak van deze wijn die wordt verkregen als het vriest tot -8°C. In bevroren toestand worden deze druiven geplukt en direct daarna geperst. Het is niet zo eenvoudig om ijswijn te fabriceren, de weersomstandigheden moeten echt meewerken. Zo is het foute boel als het na een vorstperiode warmer wordt tot boven het vriespunt. Ook het gevaar van vogels ligt op de loer als deze de druiven opeten. IJswijn is ook duurder dan de “gewone” wijn omdat het veel risicovoller is om het goed te oogsten.
IJswijn is voor langere tijd een Duits geheim geweest. De anekdote over het ontstaan van deze bijzondere soort wijn gaat dan ook als volgt: In de achttiende eeuw liet een Duitse wijnboer zijn wijngaard onbeheerd achter en ging op zakenreis. De winter viel vroeg in en bij terugkomst vond de wijnboer zijn druiven aan de wijnranken bevroren. Zaken gingen niet goed en deze wijnboer had toch brood op de planken nodig. Hij besloot daarop om desondanks de druiven te oosten en er wijn van te maken. Op deze wijze ontstond “winterwijn”, wat nu ijswijn of eiswein wordt genoemd.