HET JAAR 2024 BLIJFT DOORGAAN OP DE SOMBERE TOER!
DE HOOGSTE TEMPERATUUR VAN HET JAAR OP 25 MEI, OOK DAT KAN IN BORCULO!
BIJZONDERHEDEN 25 MEI
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Borculo bereikte zaterdag 25 mei de grens van 500 uur zon in 2024 en daarmee is 2024 voor Borculo tot op heden het op één na somberste jaar. Alleen 2013 is nog somberder met toen op 5 juni pas 500 uur zon. Wat een verschil met 2003 met op 14 april al 500 uur zon.
In 2023 een jaar geleden in de nacht naar 25 mei op vier KNMI-stations nog bezoek van de IJsheiligen met grondvorst. Op waarnemingshoogte de laagste temperaturen van 2,4°C en 2,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Deelen en Twente. Aan de grond grondvorst op de KNMI-stations Twente, Eelde, Hupsel en Deelen met respectievelijk -0,9°C , -0,8°C , -0,3°C en -0,2°C.
In 2020 op 25 mei kwam het nog tot een aantal nieuwe records. Zo kwam het landelijk gemiddelde aantal zonuren voor deze lenteperiode tot 713 uur en daarmee werd de lente van 2011 gepasseerd die over de hele lenteperiode 712,7 uur zon had. Dit oude record zou uiteindelijk verpulverd worden met 722 uur zon in de lente van 2020. Verder werd in Zeeland een nieuw luchtdrukrecord gemeten voor de derde decade van mei met 1035,3 hectopascal op de KNMI-stations Vlissingen en Wilhelminadorp. Het oude decade-record stond op 1035,2 hectopascal van 22 mei 1991.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van het insectenhotel in het Amsterdamse Bos.
– In 2021 op 25 mei een nat en lokaal onstuimig etmaal. In de nachtelijke uren de meeste neerslag op de KNMI-stations Terschelling en Den Helder met respectievelijk 21,7- en 21,1 millimeter. Overdag op 25 mei 2021 13,8 millimeter op het KNMI-station Maastricht. In Kuinre in Overijssel viel 47 millimeter. In Nijverdal kwam het nog tot een windhoos met veel schade aan huizen.
– In 2009 op 25 mei met 28,8°C op het KNMI-station Ell de hoogste temperatuur van mei 2009. Lokaal kwam het overdag nog wel tot zware onweersbuien.
– Op 25 mei 1983 regende het in het Limburgse Beek 22 uur en in Hoensbroek viel 18,8 millimeter.
– De laagste temperatuur voor 25 mei sinds 1901 voor het KNMI-station De Bilt staat op 0,8°C uit het jaar 1923. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum in 2016 herleid tot 0,2°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, op de foto ziet U een kevertje en wel het bladhaantje. Deze hebben verschillende kleuren, groen, metaalachtig en roodbruin en nog een paar kleuren. Geen zeldzaam kevertje maar wel mooi om te zien, vooral met de zon erbij.
HET MAXIMUM VAN HET JAAR
De hoogste temperatuur van dit jaar tot nu toe is in Borculo 29,4°C van 1 mei, in 2023 t/m 25 mei 27,1°C van 22 mei. In 2022 t/m 25 mei was dat 29,7°C van 18 mei, in 2021 over dezelfde periode 26,2°C van 9 mei, in 2020 26,8°C van 21 mei, in 2019 26,0°C en dat werd bereikt op 24 april en 19 mei. In 2018 t/m 26 mei de hoogste temperatuur in Borculo 29,7°C van 19 april en in 2017 t/m 25 mei 29,8°C en dat werd bereikt op 17 mei. Over dezelfde periode in 2016 was de hoogste temperatuur 27,7°C van 7 mei. In Borculo op 24- en 25 mei 2009 nog twee zomerse dagen van boven de 25°C op rij. In Borculo werd het 24 mei 2009 25,3°C en 25 mei 2009 steeg de temperatuur tot 27,6°C en dat zou tot 29 juni de hoogste temperatuur blijven van 2009.
In 2018 werd de hoogste temperatuur t/m 25 mei van 29,7°C de volgende dag op 26 mei overschreden met 30,0°C. Het maximum van 2019 in Borculo t/m 25 mei met 26,0°C bleef de hoogste temperatuur van het jaar t/m 31 mei.
In 2010 was de hoogste temperatuur van het jaar t/m 25 mei nog steeds 26,5°C, de nadruk op “nog steeds” omdat deze temperatuur al was bereikt op 29 april. En mei 2010 kwam ook niet verder dan een hoogste temperatuur van 25,4°C, dat was dus lager dan de hoogste temperatuur van april 2010. In 2010 kwam de temperatuur in Borculo pas op 5 juni met 27,4°C boven het maximum van april uit.
Tot en met 25 mei 2011 was in 2011 de hoogste temperatuur van het jaar 29,1°C van 8 mei, uiteindelijk zou 30 mei daar met 29,4°C nog net overheen gaan. De hoogste temperatuur van 2013 t/m 25 mei was 25,2°C in Borculo van 6 mei. De hoogste temperatuur van het hele jaar 2013 in Borculo werd bereikt op 2 augustus met 36°C. In 2014 was t/m 25 mei de hoogste temperatuur in Borculo 28,1°C van 20 mei en in 2015 stond de hoogste temperatuur nog op 26,3°C van 11 mei. De topper in 2015 werd in Borculo bereikt op 2 juli met 37,7°C en dat was voor Borculo de hoogste temperatuur sinds 1981 tot 24 juli 2019. In 2019 op 24 juli werd het 37,9°C in Borculo en de volgende dag 39,8°C en dat is het hoogste voor Borculo sinds 1981. In 2016 was de hoogste temperatuur van het jaar 34,7°C van 20 juli. In 2017 bereikte Borculo op 22 juni de hoogste temperatuur van het jaar met 33,7°C en in 2018 de topper van het jaar op 26 juli met 36,7°C.
Een bijzonder jaar was 1988! De hoogste temperatuur van het jaar in 1988 werd bereikt in mei en wel op 25 mei met 28,5°C! Daarna was de hoogste temperatuur slechts 28°C in augustus! Het jaar 1988 is voor Borculo ook het enige jaar met geen enkele tropische dag!
In Borculo wordt inmiddels al 40 jaar op dezelfde plek waarnemingen verricht. Daarbij t/m het jaar 2000 steeg de temperatuur slechts twee keer tot boven de 35°C en dat was in de juli-maand van 1994. Na het jaar 2000 werd in Borculo al veertien keer de 35°C gepasseerd. Tot 2000 was de hoogste temperatuur 36,5°C van juli 1994 en na 2000 39,8°C van 25 juli 2019. In 2022 in Borculo de hoogste temperatuur 38,6°C en dat werd bereikt op 19 juli. In de jaren 2021 en 2023 bleef de hoogste temperatuur van het jaar onder de 35°C met respectievelijk 34,1°C en 34,0°C.
HITTEGOLF EN KOU IN MEI
Een opmerkelijk wapenfeit had Nederland in 1922 toen op 25 mei de vroegste hittegolf ooit voor Nederland ten einde liep. Op de 24e mei 1922 was het hoogtepunt met in De Bilt 33,6°C! In 1998 werd dit record van vroegste hittegolf bijna overtroffen. Op die 25e mei 1922 werd het op de inmiddels opgeheven KNMI-stations Gemert en Sittard 35,6°C en dat is altijd nog de hoogste temperatuur voor mei in Nederland. In de nacht van 25 mei 1922 kwam het KNMI-station Maastricht niet lager uit dan 20,5°C.
Maar het kan ook andersom zoals in 2004. Op 4 februari 2004 in Borculo een etmaalgemiddelde van 13,4°C en dat was warmer dan eind mei 1983 en 1990, begin juni 1986 of midden juni 1985.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2019 vanaf de avond van 24 mei tot in de nacht naar 25 mei viel in Wilhelminadorp 51 millimeter neerslag. Nog meer neerslag viel er in België, zo kwam er in 1,5 uur tijd in de regio Gent-Brugge 81 millimeter naar beneden. Over het hele etmaal van 25 mei 2018 viel in het Zeelandse Kortgene 52 millimeter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries uit Kudelstaart, wat kleur op tweede pinksterdag 25 mei 2015.
Met de 13 uur zon passeerde Borculo op 25 mei 2014 de grens van 600 uur zon in 2014. Daarmee stond 2014 toen op een zesde plaats in de lijst van meest zonnige jaren voor Borculo sinds 1995. Het zonnigste jaar t/m 25 mei is voor Borculo 2022 met 789 uur zon, daarvoor was dat 2003 met 728 uur zon. In 2000 t/m 25 mei slechts 508 uur zon.
Op 25 mei 2014 trok de krachtigste orkaan ooit voor de maand mei op het oostelijk deel van de Pacific met gemiddelde windsnelheden tot 250 kilometer per uur en een barometerstand van 932 hectopascal.
In 2012 op 25 mei onafgebroken zonneschijn vanaf zonsopkomst tot zonsondergang en dat betekende voor Borculo 15,6 uur zon. Voor Borculo was daarmee 25 mei 2012 tot dan de zonnigste dag van het jaar geworden en de tweede dag op rij met over de 15 uur zon.
In 2011 in de nacht naar 25 mei kwamen de IJsheiligen toch nog weer even terug. De koudste plek aan de grond was het KNMI-station Ell met -1°C. Verder aan de grond op het KNMI-station Twente -0,8°C en op het KNMI-station Volkel -0,5°C.
Overdag op 25 mei 2011 met 14,9 uur zon werd het 22,3°C in Borculo en dat was de zonnigste dag van 2011 tot dan. In Borculo hadden we tot dan 14,9 uur zon op een dag al op twee dagen gehaald.
Op 25 mei 1995 waren zware regen en onweersbuien actief met in het noorden lokaal 50-70 millimeter neerslag, op Ameland viel 67 millimeter. Op het KNMI-station De Bilt viel 37,2 millimeter en dat is voor De Bilt nog het datumrecord.
Op 25 mei 1977 werd het 25,9°C in Oudenbosch, het was die dag prachtig verkiezingsweer met veel zon en droog. De verkiezingsopkomst was 88%.
Op 25 mei 1922 was het Hemelvaart en dat werd landelijk de enige tropische hemelvaartsdag. Op de inmiddels opgeheven KNMI-stations Gemert en Sittard met 35,6°C altijd nog de hoogste temperatuur voor mei voor Nederland. Op het inmiddels ook opgeheven KNMI-station Winterswijk werd het 33,7°C en op het KNMI-station Maastricht 30,4°C.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser op 25 mei 2014 nabij het water van de Oelermars aldaar, prachtig weer!
BOS- EN HEIDEBRANDEN
Je staat er soms versteld van hoeveel grote branden er op aarde woeden. Hieronder een bewerkte satellietopname met alle grote branden op moeder Aarde in de periode van 17 november t/m 26 november 2006. De rode en gele kleuren zijn allemaal branden.
Ieder moment woeden er ergens op aarde wel natuurbranden. Veel daarvan zijn aangestoken, bijvoorbeeld voor het in gebruik nemen of houden van landbouwgronden. De branden hebben gevolgen voor weer, klimaat, gezondheid en de beschikbare natuurlijke hulpbronnen. Natuurbranden zijn er altijd geweest, vaak veroorzaakt door blikseminslag. De branden vormen een onmisbaar element in het ecosysteem op aarde, waarin sommige planten zich hebben aangepast aan het geregeld terugkerende vuur. Ze dragen bij aan de verscheidenheid aan planten- en dierensoorten in bossen en savannes. De branden leveren als het ware meststoffen die de regen vervolgens de grond in spoelt, zo maken ze de weg vrij voor nieuw leven in het er aanvankelijk troosteloos uitziende, geblakerde gebied. Het vuur moet echter niet te heet worden. Dan kan de bodem namelijk beschadigd raken en neemt de kans op erosie en woestijnvorming toe. De meeste branden eisen nauwelijks slachtoffers onder de in het wild levende dieren. Vogels vliegen weg uit het gebied dat in brand staat, zoogdieren weten vaak te ontsnappen via stroompjes en rivieren of keren terug naar hun holen.
Op onderstaande foto een afgebrand stuk heide- cq. bosgrond, het ziet er niet uit maar toch heeft het ook zijn voordelen.
De branden brengen ook rook- en roetdeeltjes in de atmosfeer, deze luchtverontreiniging kan in het droge seizoen wekenlang boven de savanne blijven hangen. De deeltjes kunnen ook tot grote hoogtes opstijgen en worden dan over aanzienlijke afstanden meegevoerd door de wind. Deze zogeheten aërosolen verstrooien en absorberen zonlicht en verminderen zo de hoeveelheid zonnestraling die het aardoppervlak kan bereiken. Verder spelen ze een rol bij de wolkenvorming, wolken schermen het aardoppervlak eveneens af tegen de zon. Hoe de balans tussen opwarming door broeikasgassen en afkoeling door aërosolen uitvalt, is niet precies bekend. Voorlopig houdt men het erop dat de opwarming het wint van de afkoeling, broeikasgassen hebben namelijk een levensduur van 10 tot 100 jaar, terwijl de aërosolen zich ongeveer een week in de atmosfeer kunnen handhaven.
In Nederland ook een bewijs dat de natuur snel hersteld na een bos- of heidebrand. Op de Veluwe woedde half april 2015 een grote heidebrand en een maand later was de natuur op alle fronten al weer behoorlijk bijgetrokken. Onderstaande foto’s zijn daarvan het bewijs en die zijn gemaakt door “Vroege vogels”. Daar hebben ze een vierkante meter heide afgebakend om te zien hoe snel het herstel gaat. Onderstaande foto links is van een week na de brand en de foto rechtsonder een maand na de brand.
