IN 2023 VOOR DE TWEEDE DAG OP RIJ EEN NEERSLAGRECORD IN BORCULO!
AUGUSTUS EN ZIJN GROTE VERSCHILLEN!
BIJZONDERHEDEN 3 AUGUSTUS
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In 2023 op 3 augustus drukte de depressie Patricia een flinke stempel op het weer en daarmee o.a. voor Borculo voor de tweede dag op rij een datumrecord voor de neerslag. Op 3 augustus 2023 wel met het verschil dat het nieuwe datumrecord het oude verpulverde. Het neerslagrecord voor 3 augustus stond in Borculo op 11,6 millimeter van 3 augustus 2011 en het nieuwe datumrecord is sinds 3 augustus 2023 38,2 millimeter. Dat datumrecord sneuvelde dit jaar op zaterdag 3 augustus niet.
In 2023 op 3 augustus was Borculo niet eens de natste plek, want het KNMI-station Hupsel kwam tot 45 millimeter en daar was de dag daarvoor op 2 augustus ook al 31,3 millimeter gevallen. Daarmee voor het KNMI-station Hupsel over twee etmalen ruim 76 millimeter. Van de amateurstations was het Ruurlosebroek de natste in de Achterhoek met 45,6 millimeter. In Varsseveld viel in 24 uur tijd 73 millimeter met als gevolg wateroverlast. De vele regen was bij tijden ook buiig met onweer.
In 2023 rond deze tijd was het bijzonder nat in de Achterhoek, zo viel op het KNMI-neerslagstation Woold bij Winterswijk in juli 2023 136 millimeter neerslag en op het KNMI-station Hupsel 110 millimeter. Daarmee kwam het KNMI-station Hupsel vanaf 1 juli t/m 3 augustus 2023 totaal al tot 180 millimeter neerslag.
De datum 3 augustus heeft wel een reputatie als het om neerslag gaat. In het etmaal van 3 augustus 2014 viel er in Schinnen 58 millimeter, in Beek 64 millimeter en daarvan 30 millimeter in 10 minuten en in Waalre viel 48 millimeter. In het etmaal van 3 augustus 2011 op diverse plaatsen zware buien met o.a. in de omgeving Arnhem, Deventer en op de Veluwe met neerslagsommen van 40-50 millimeter. En wat te denken van 3 augustus 1972 en 1948. Op 3 augustus 1972 viel er 109 millimeter in Swifterbant en op 3 augustus 1948 kwam er 208 millimeter naar beneden in Voorthuizen. Deze laatste 208 millimeter is voor Nederland de hoogste aftapping in een etmaal. Overigens viel er op 3 augustus 1948 in Putten ook nog 110 millimeter. Het dagrecord voor 3 augustus voor de neerslag op het KNMI-station De Bilt staat op 34,2 millimeter uit het jaar 1950. Op het KNMI-station Den Helder kwam op 3 augustus 1980 nog 66 millimeter naar beneden.
De 58 millimeter van 3 augustus 2014 in Schinnen was het negende etmaal van de zomer van 2014 met zware regenbuien met een etmaalsom van 50 millimeter of meer op minstens één KNMI-weerstation. Een gemiddelde zomer telt vier of vijf dagen met zware regenbuien van 50 millimeter of meer.
Onderstaande neerslagtabel is van “HetWeerActueel” van het etmaal van 3 augustus 2023 tot 19 uur. Duidelijk de meeste neerslag in de Achterhoek.
Totaal ander weer had Nederland in 2018 op 3 augustus. Het KNMI-station Arcen kwam op 3 augustus 2018 tot de 23e dag van de hittegolf aldaar en daarmee voor Nederland toen al de langste hittegolf sinds 1901. Uiteindelijk kwam de hittegolf in Arcen tot 28 dagen. Het oude record was 22 dagen tijdens de hittegolf in 1994. Maar niet alleen het KNMI-station Arcen kwam tot dit record, meerdere KNMI-stations bereikten dit record, o.a. het KNMI-station Hupsel. Voor het KNMI-station Twente is dit helaas niet na te gaan omdat het een aantal dagen een storing had eind juli 2018 en daarmee ook data mist. Voor Borculo 3 augustus 2018 ook de 23e dag van de hittegolf. Verder voor Borculo met 34,3°C een nieuw datumrecord voor 3 augustus. het oude record was 33,5°C van 3 augustus 1990.
In 2022 op 3 augustus temperaturen die uiteen liepen van 14,2°C als laagste temperatuur op het KNMI-station Twente tot de hoogste maximum-temperatuur van 33,3°C op het KNMI-station Ell.
Onderstaande foto maakte Arie Verrips van een langune in de duinen van Camperduin. Naast langunes heb je in de duinen ook duinpannen, te vergelijken met een dal in het Alpengebied maar dan wel veel kleiner. Je staat er in de zomer niet bij stil, maar in de duinpannen kunnen in de zomer nog hele lage temperaturen worden gemeten. Dit is te verklaren doordat de koudere lucht naar de laagste delen zakt en de uitstraling is in de duinen zeer groot. Zover bekend is het daarbij nog nooit tot vorst gekomen op waarnemingshoogte, maar grondvorst al wel regelmatig.
– In 2021 in de nacht naar 3 augustus de laagste temperaturen op waarnemingshoogte van 7,3°C en 7,4°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Twente en aan de grond 4,5°C en 4,6°C. Maar in de duinen bij Camperduin werd in een duinpan een laagste temperatuur gemeten van +0,1°C en aan de grond kwam het tot wat grondvorst.
– In 2020 in de nacht naar 3 augustus op het KNMI-station Hupsel met 5,5°C in de weerhut de laagste temperatuur van de maand, aan de grond werd het 2,9°C. Daarna volgde het KNMI-station Deelen met 7,0°C in de weerhut. Het KNMI-station Twente had in de weerhut 7,1°C en aan de grond 3,1°C. Met de 5,5°C op het KNMI-station Hupsel komt dit minimum landelijk in de top 10 van laagste minima op 3 augustus en wel op de 10e plek. Het laagste minimum voor 3 augustus staat op naam van het KNMI-station Eelde met 3,9°C van 3 augustus 1929.
Overdag op 3 augustus 2020 viel op het KNMI-station Hoek van Holland 43,9 millimeter. Boven o.a. het IJsselmeer en Markermeer kwam het dikwijls tot een waterhoos en tussen Harlingen en Franeker kwam het tot een windhoos. In de kustgebieden op diverse plaatsen ook wateroverlast.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de omgeving van Wilhelminaoord, zo groen het in 2021 was rond deze tijd hadden we in de jaren 2018 en 2019 niet gezien rond deze tijd.
AUGUSTUS-NEERSLAG EN TROPISCHE TEMPERATUREN
In 2016 en 2017 geen droge start van augustus, in 2018 een kurkdroge start van augustus de oogstmaand. In 2019 lokaal een behoorlijk nat begin van augustus met o.a. de 90 millimeter op 2 augustus in het Montferland. In 2020 voor augustus voor de meeste plaatsen op de eerste twee dagen niet veel neerslag, de meeste neerslag nog in Bergen en Anjum met 10 millimeter tot de ochtend van 3 augustus om 10 uur. Daarin kwam overdag op 3 augustus 2020 wel verandering in en dat met name voor de kustprovincies. Maar wat kunnen de verschillen groot zijn van jaar tot jaar. Over de eerste drie etmalen van augustus 2016 in Borculo al ruim 20 millimeter in de regenmeter en in 2017 drie millimeter. In 2018 in Borculo pas op 8 augustus de eerste augustusregen in de regenmeter met slechts 0,8 millimeter. In augustus 2019 in Borculo t/m 3 augustus zes millimeter aan neerslag, in augustus 2020 over dezelfde periode vier millimeter, in augustus 2021 twee millimeter, in augustus 2022 6 millimeter, in augustus 2023 66 millimeter en inmiddels in augustus 2024 12 millimeter.
Op het KNMI-station Ell regende het 2- en 3 augustus 2016 totaal 36 uur met als resultaat 23,5 millimeter. In 2015 een totaal andere start van augustus. Toen verliepen de eerste drie etmalen van augustus evenals in 2018 ook droog in Borculo en op 3 augustus 2015 de zesde tropische dag van 2015. In 2018 op 3 augustus de 15e tropische dag van het jaar voor Borculo.
In 2016 t/m 3 augustus in Borculo vijf tropische dagen en de laatste daarvoor was op 21 juli. In 2017 t/m 3 augustus ook vijf tropische dagen en de laatste was op 19 juli. In 2016 moesten we nog geduld hebben tot 24 augustus voor de volgende tropische dag en in 2017 lukte dat niet meer na 3 augustus. De laatste tropische dag in 2017 in Borculo was op 19 juli met 32°C en in 2016 op 15 september met 30,2°C. In 2018 in Borculo de laatste tropische dag op 7 augustus met 36,6°C, in 2019 op 28 augustus met 31°C de laatste tropische dag, in 2020 op 15 september de laatste tropische dag met 32,4°C, in 2021 op 18 juni met 33,3°C, in 2022 op 6 september met 30,4°C de laatste tropische dag en in 2023 de laatste tropische dag in Borculo op 10 september met 30,6°C.
Normaal voor het hele jaar is voor Borculo acht tropische dagen. Koplopers zijn 1994 en 2022 met 20 tropische dagen in Borculo gevolgd door de jaren 1982 met 19 tropische en daarna 2018 en 1995 met 18 tropische dagen. In Borculo is slechts één jaar met geen enkele tropische dag en dat is 1988, de hoogste temperatuur in dat jaar was in Borculo 28,5°C.
Augustus 2020 kwam nog tot een landelijke hittegolf van 5- t/m 17 augustus met op het KNMI-station De Bilt in deze periode een gemiddeld maximum van 31,1°C. In Borculo in augustus 2022 met 11 tropische dagen het hoogste aantal voor augustus sinds 1981 gevolgd door augustus 2020 met 10 tropische dagen. In Borculo kwam het ook tot een hittegolf in augustus 2020 van 5- t/m 22 augustus met een gemiddeld maximum in deze periode van 30,8°C. In augustus 2022 ook nog een hittegolf in Borculo van 7- t/m 25 augustus met een gemiddelde maximum-temperatuur van 29,5°C. In augustus 2023 in Borculo geen hittegolf, maar wel in september 2023 en wel van 4- t/m 12 september met een gemiddelde maximum-temperatuur van 29,3°C.
Op onderstaande foto de parelstuifzwam, deze was er in 2016 vroeg bij. De foto is gemaakt door Frans Sijmons uit Klausheide.
Augustus staat op de kalender en dat is de derde en laatste zomermaand al weer. U leest het goed, zomermaand! Dat wil nog niet zeggen dat augustus zich ook altijd zomers gedraagt, een goed voorbeeld was ook augustus 2006. Juni en juli 2006 verliepen zeer warm en met name juli, uiteindelijk werd juli 2006 de warmste maand juli sinds 1901. Maar met augustus 2006 op de kalender ging het gelijk helemaal mis! In Borculo viel over de eerste twee etmalen van augustus 2006 maar liefst 39 millimeter en dat was meer dan in de eerste 57 dagen van de zomer van 2006. In Borculo verliep de tweede augustus van 2006 niet “warmer” dan 17,1°C en dat was sinds 16 juni daarvoor niet meer zo laag geweest en het werd de koudste 2 augustus voor Borculo sinds 1981. Tijdens een fikse donderbui in het Groningse Winsum zakte de temperatuur rond 15.30 uur naar 13,3ºC.
Maar het kan ook anders zoals in 2003, vanaf 2 augustus t/m 13 augustus 2003 de op één na langste reeks tropische dagen in Nederland en wel op het KNMI-station Arcen. U leest het goed, tropische dagen en wel twaalf op rij! In 2018 kwam het KNMI-station Arcen op 3 augustus tot de zesde tropische dag op rij.
Tropische temperaturen in de weerhut, wat te denken van temperaturen pal in de zon bij weinig wind op een terrastafel? Onderstaande foto is gemaakt door ondergetekende op een tropische dag met in de weerhut ruim 30°C, op hetzelfde moment ruim 60°C pal in de zon boven een terrastafel en onder de terrastafel in de schaduw ruim 34°C!
AUGUSTUS ONSTUIMIGHEID
Wat wel typerend met augustus is verbonden zijn windhozen. Er is dan ook een weerspreuk die zegt: “Menigeen heeft het al dikwijls ondervonden, wervelwinden zijn aan augustus verbonden”! De meest bekende is misschien wel die van Borculo op 10 augustus 1925. Landelijk kwam het o.a. in augustus 2008 nog tot een windhoos en wel o.a. in Eastermar in Friesland, een plaatsje dat ligt tussen Bergum en Drachten. Boerderijen liepen veel schade op en ook moesten veel bomen het ontgelden.
Augustus 2008 was overigens op veel plaatsen behoorlijk onstuimig in Europa. In West Europa diverse tornado’s, alleen al op 3 augustus waren er zeven tornado’s actief. De zwaarste tornado was toen wel in het noorden van Frankrijk met in Hautmont een tornado met een kracht van F4 op de vijfdelige schaal van Fujita en eiste drie doden. Op 8 augustus waren tornado’s actief in het noorden van Italië, op 15 augustus was met name Polen aan de beurt. Ook de tornado in Polen had een kracht van F4 en eiste mensenlevens. Al deze tornado’s behoren tot de meest krachtige tornado’s van de laatste 30 jaar. Eind juli 2013 werd het noorden van Italië nog door een zware tornado belaagd in de omgeving Milaan.
Hieronder ziet U een foto van een beginnende windhoos met slurf, uiteindelijk kan deze uitgroeien tot een verwoestende windhoos.
In Borculo nog windhoosachtige verschijnselen in de nacht van 2- op 3 augustus 2001 en dat ging gepaard met veel regen en zwaar onweer. Enkele bedrijfsdaken en diverse bomen moesten het toen ontgelden. Een spoor van vernielingen trok net langs het weerstation Borculo. En nu maar afwachten wat augustus 2024 gaat doen, het kan zo maar weer gebeuren.
Over onstuimigheid gesproken, deze dagen is in Steenwijkerwold weer het Dicky Woodstock popfestival, daar was op 5 augustus 2012 tijdens het Dicky Woodstock popfestival de atmosfeer behoorlijk onstabiel!
Een oude spreuk zegt: “Prijs de dag nooit voordat de avond voorbij is”! Dat ging zeker op voor Steenwijkerwold op 5 augustus 2012. Het popfestival Dicky Woodstock kreeg in de avond van 5 augustus 2012 bezoek van een hele zware bui waarbij het tot noodweer kwam. In korte tijd viel er heel veel regen, hagel in combinatie met onweer en veel wind. Hagelstenen van wel twee tot drie centimeter in doorsnede kwamen naar beneden. In zeer korte tijd was het terrein wit van de hagel en kwam uiteindelijk helemaal blank te staan. Geluk bij een ongeluk zijn er geen doden gevallen, wel veel gewonden. Het deed allemaal ook weer denken aan het noodweer van 2011 in België bij het Pukkelpopfestival.
Hieronder links ziet U het radarbeeld met de zware bui boven Steenwijkerwold en rechtsonder de ingestorte tent op 5 augustus 2012.
Voor beelden van het noodweer op het Dicky Woodstock festival klik op: beelden noodweer Steenwijkerwold
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Op 3 augustus 2017 de hoogste windstoot van 89 kilometer per uur op het KNMI-station Hoek van Holland. Het KNMI-station Vlieland en het zeestation IJmuiden hadden zelfs enige tijd windkracht 8 en dat is een stormachtige wind, voor de zomer is dat best opmerkelijk.
Onderstaande foto’s maakte Peter Visser aan het strand bij Kijkduin in de middag van 3 augustus 2016, een volle zuidwestenwind stond er en dat is te zien aan de vlaggen en de schuimkoppen op het water. Op het KNMI-station Ell regende het 2- en 3 augustus 2016 in totaal 36 uur en in de nachtelijke uren naar 3 augustus 2016 viel in Epen 22 millimeter.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet op de avond van 3 augustus 2015 in Zuidhorn, bewolking die vaak als onweersverklikkers fungeren. En tot onweer kwam het ook in de nachtelijke uren op enkele plaatsen.
Op 2 augustus 2014 noodweer in delen van Noord-Holland in o.a. de regio Alkmaar en ook het Limburgse Roggel moest het ontgelden met noodweer. Op 3 augustus 2014 was de atmosfeer niet echt stabiel, in de loop van de dag stapelwolken en met name in het zuiden kwam het tot buien en lokaal zware buien. Zo kreeg Limburg voor de tweede dag op rij de volle laag, het KNMI-station Maastricht was koploper met 48 millimeter.
Begin augustus 2012 raasde er een tropische typhoon in de wateren bij China en Taiwan en had het land ook bereikt met gigantisch veel neerslag. Zo kreeg Taiwan in drie etmalen 1260 millimeter neerslag te verwerken en dat is meer dan er in een heel jaar in Nederland valt. Verder ook heel veel schade.
In 2011 in de nacht naar 3 augustus hoge minimum-temperaturen. In Borculo dook de temperatuur in die nacht pas onder de 20°C even na 3 uur in de nacht, op het KNMI-station Schiphol was dat pas even na 6 uur.
In 1982 op het KNMI-station De Bilt 17,7°C als minimum-temperatuur en dat is voor De Bilt een datumrecord. Landelijke was er een hittegolf van 29 juli t/m 4 augustus met 7 zomerse dagen en 3 tropische dagen.
Op 3 augustus 1963 op het KNMI-station Twente een maximum-temperatuur van 32,2°C en in de ochtend een 24-uursaftapping van 29 millimeter op het KNMI-station Wilhelminadorp.
Op 3 augustus 1954 viel er in Someren 42 millimeter neerslag.
Op 3 augustus 1943 viel in Cocksdorp 24 millimeter aan neerslag met een onweersbui.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons 3 augustus 2012 in Klausheide van een bruine sprinkhaan. Ook dat is een zomergast. De bruine sprinkhaan is als volwassen insect te zien van juni tot september en is vooral actief tussen negen uur in de ochtend en zeven uur in de avond. Het geluid van de bruine sprinkhaan bestaat uit losse ratels, ongeveer zes per tien seconden. Het is tot op zo’n tien meter te horen en wordt alleen voortgebracht in de zon.
WINDTURBINES
Voor de Nederlandse kust ter hoogte van Egmond aan Zee staan een hele rij windmolens. Deze windmolens hebben te kampen met verzakkingsverschijnselen. De onderdelen van de masten schuiven langzaam in elkaar, m.a.w. de windmolens vertonen krimpverschijnselen. Normaal hebben de windmolens een levensduur van 20-25 jaar, maar nu is dat vanzelfsprekend allemaal wat onzeker geworden. Het windmolenpark bij Egmond aan Zee omvat in totaal 36 windmolens met een capaciteit van 108 Megawatt. Met deze molens kunnen meer dan 100.000 Nederlandse huishoudens van duurzame stroom worden voorzien. Voor iedere windturbine is de 55 meter hoge mast op het gele tussenstuk geïnstalleerd, dat op de 14 meter hoge fundering staat.
Er zijn meer windmolenparken en voor de toekomst zijn er nog meer in aantocht. Ook bij IJmuiden ligt een windmolenpark en wel het Prinses Amaliawindpark. Daar staan 60 windturbines van elk twee megawatt. Een derde windmolenpark lijkt er te komen bij Hoek van Holland, 40 kilometer uit de kust. Daar heeft men plannen voor een totale capaciteit van 284 megawatt. Ook zijn er nog plannen voor een windmolenpark met een totale capaciteit van 350 megawatt voor de kust van IJmuiden, rond 55 kilometer uit de kust. En mogelijk nog een windmolenpark in de Noordzee zo’n 40 kilometer ten noordwesten van het Oost-Friese waddeneiland dat behoort tot Duitsland. Daar moet een windmolenpark komen met 80 windturbines van maximaal 3,5 megawatt per stuk.
Momenteel werkt het Duitse electronica-concern Siemens aan een nieuwe windturbine met werkelijk onvoorstelbare afmetingen. Zo heeft één rotorblad bijna een lengte vergelijkbaar met de spanwijdte van de Airbus A380 en dan hebben we het over het grootste lijnvliegtuig ter wereld met een spanwijdte van 75 meter. Je moet weten dat de elektriciteitsproductie exponentieel toeneemt met de lengte van de rotorbladen. Ook is het goedkoper om enkele grote turbines te bouwen en te onderhouden dan meerdere kleinere exemplaren. Als de rotorbladen draaien van deze enorme windturbine dan bestrijken deze een oppervlakte van 18.600 vierkante meter, oftewel een oppervlakte zo groot als twee en een half voetbalveld. En wat te denken van de snelheid van de rotorbladen van rond 290 kilometer per uur! Deze afmetingen in combinatie met de hoge snelheden zijn mogelijk geworden door het gebruik van speciale technologieën. Zo worden de rotorbladen als één geheel uit epoxyhars, glasvezel en balsa gemaakt en hierdoor zijn ze in gewicht 20% lichter. Vergeet niet dat bij een windsnelheid van 36 kilometer per uur de enorme rotor de energie van 200 ton lucht per seconde moet verplaatsen!
Hieronder ziet U de spanwijdte van een Airbus A380!
