HET JAAR 2024 NOG RUIM AAN KOP MET DE NEERSLAG IN BORCULO!
DE ZOMER VAN 2023 VOORLOPIG NOG HET HOOGSTE AANTAL WARMTEPUNTEN SINDS 2019!
BIJZONDERHEDEN 4 AUGUSTUS
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In 1975 had Nederland nog een bijzondere hittegolf. Een serie zomerse dagen was in 1975 op 29 juli al begonnen, vanaf 4 augustus werd het ook tropisch. Dit was op het KNMI-station De Bilt de eerste dag met 30°C, er zouden er tot 15 augustus nog vijf tropische dagen volgen. Daarmee werd dit de langste hittegolf ooit, met 18 zomerse dagen op rij en zes tropische dagen. Op het KNMI-station Eelde werd later op 10 augustus de hoogste temperatuur gemeten met 34,7°C.
Het bijzondere van de hittegolf in 1975 was ook dat dit de eerste hittegolf was sinds 1948. Hierbij wel een kanttekening, sinds de homogenisatie van data door het KNMI zijn vanaf 2016 wel enkele hittegolven verdwenen uit de lijst. o.a. de hittegolf in 1950.
De laatste landelijke hittegolf in augustus hadden we in Nederland in 2022 en die ging van start op 9 augustus. In augustus 2023 kwam het niet tot een landelijke hittegolf en daarvoor in augustus ook niet in 2021 en 2017. Voor dit jaar zit een landelijke hittegolf in augustus ook nog niet in de verwachting.
In 2023 op 4 augustus was het natste KNMI-station Heino met over het etmaal 12,9 millimeter aan neerslag. In Borculo viel op 4 augustus 2023 0,4 millimeter neerslag en daarmee stond de neerslagteller op 650 millimeter voor 2023. Daarmee was 2023 voor Borculo toen het op één na natste jaar, alleen 2007 was nog natter met 655 millimeter t/m 4 augustus. Nu in 2024 verloopt het nog natter in Borculo, t/m zondag 4 augustus staat in Borculo de neerslagteller voor dit jaar op 728 millimeter. Daarmee is 2024 voor Borculo nu al veel natter dan in 2023 t/m 4 augustus. Het jaar 2024 is voor Borculo tot op heden het natste jaar gevolgd door 2007 met 655 millimeter.
In 2022 in de nacht naar 4 augustus de laagste minimum-temperatuur van 15,2°C op het KNMI-station Heino. De hoogste minimum-temperatuur van 20,2°C op het KNMI-station Arcen en daarmee als enige kans op een tropennacht. Maar zoals bekend is komt de term tropennacht pas in de boeken als de laagste temperatuur voor middernacht 2 uur niet onder de 20°C is geweest en dat gebeurde wel. Voor middernacht daalde de temperatuur nog tot 17,1°C.
Overdag op 4 augustus 2022 tropische temperaturen met de hoogste maximum-temperatuur van 31,8°C op het KNMI-station Twente.
In Borculo op 4 augustus 2022 als maximum-temperatuur 31,2°C en de minimum-temperatuur in de nacht naar 4 augustus was 20,4°C. Uiteindelijk werd het geen tropennacht want voor middernacht daalde de temperatuur nog naar 18,9°C. Geen tropennacht, maar op de valreep nog wel een nieuw datumrecord voor de laagste temperatuur voor 4 augustus in Borculo. Het oude minimum-record voor 4 augustus stond op 18,0°C van 4 augustus 1982.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons van een zweefvlieg op Jacobskruiskruid. Deze plant is giftig voor koeien en paarden. In de wei laten ze het staan. maar als het gedroogd in hooi zit, dan is het gevaarlijk. Vers Jacobskruiskruid heeft een vieze smaak en stinkt en wordt door grazend vee in het algemeen niet gegeten. Eenmaal verdroogd (in de nazomer) of geoogst als hooi of kuilgras verliest de plant zijn smaak en geur en wordt het kruid wel gegeten door dieren. Jacobskruiskruid is giftig voor de meeste zoogdieren. De plant bevat hoge concentraties alkaloïden die blijvende schade toebrengen aan de lever. Vooral koeien en paarden lopen gevaar.
– In 2021 in het etmaal van 4 augustus viel in de nachtelijke uren naar 4 augustus geen neerslag. De meeste neerslag overdag viel op de KNMI-stations Schiphol en Westdorpe met respectievelijk 31- en 18,7 millimeter. Vanaf middernacht tot in de avond om 20 uur de meeste neerslag op het KNMI-station Schiphol met 31,4 millimeter.
– In 2020 in de nacht naar 4 augustus nog een flinke afkoeling met de laagste temperaturen op de KNMI-stations Hoogeveen en Gilze-Rijen met respectievelijk 6,8°C en 6,9°C. Aan de grond in de Achterhoek en Brabant tot onder de 5°C met de laagste temperatuur op het KNMI-station Gilze-Rijen met 3,6°C en op de KNMI-stations Eindhoven en Hupsel met 4,4°C.
– De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 4 augustus is 6,3°C uit het jaar 1922. De hoogste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 4 augustus is 35,8°C uit het jaar 1958.
Door de homogenisatie van data door het KNMI is bovengenoemd minimum van 6,3°C sinds 2016 herleid tot 5,5°C.
WARMTEPUNTEN
Met de extreem hoge temperaturen in de tweede helft van juli 2019 was ook het warmtegetal flink opgelopen. Zoals bekend is worden warmtepunten behaald als het etmaalgemiddelde boven de 18°C uitkomt. Juli 2019 kwam tot 86 warmtepunten en daarvan 80 warmtepunten in de tweede helft van juli. In juli 2020 was dat aanzienlijk minder met over de hele maand slechts 14 warmtepunten, het laagste voor juli sinds juli 2011 die tot 12 warmtepunten kwam. Juli 2021 kwam tot 40 warmtepunten, juli 2022 tot 55 warmtepunten, juli 2023 tot 43 warmtepunten en in juli 2024 48 warmtepunten.
In juli 2018 112 warmtepunten, het hoogste aantal sinds juli 2006 met 156 warmtepunten. Normaal voor juli is 50 warmtepunten, het record voor juli is 156 warmtepunten van juli 2006.
Juni 2023 kwam in Borculo tot 78 warmtepunten en daarmee een record voor juni sinds 1981, juni 2024 veel minder warmtepunten met 25 warmtepunten. Juni 2022 kwam tot 34 warmtepunten in Borculo, juni 2021 tot 60 warmtepunten, juni 2020 tot 47 warmtepunten, juni 2019 tot 62 warmtepunten en juni 2018 36 warmtepunten, normaal voor juni is in Borculo 23 warmtepunten. Juni 2019 had het record tot 2023 met 62 warmtepunten in Borculo en daarvoor was dat juni 1982 met 49 warmtepunten.
Inmiddels staat augustus t/m zondag 4 augustus in Borculo op 5 warmtepunten, dat was in augustus 2023 over dezelfde periode 0,3 warmtepunten, in augustus 2022 16 warmtepunten, in augustus 2021 0,4 warmtepunten, in augustus 2020 6 warmtepunten, in augustus 2019 twee warmtepunten en in augustus 2018 over de eerste vier augustus-etmalen 24 warmtepunten.
De zomer van 2024 staat t/m zondag 4 augustus in Borculo op 78 warmtepunten, in de zomer van 2023 over dezelfde periode 121 warmtepunten, in de zomer van 2022 105 warmtepunten, in de zomer van 2021 101 warmtepunten, in de zomer van 2020 67 warmtepunten, in de zomer van 2019 149 warmtepunten en in de zomer van 2018 over dezelfde periode 172 warmtepunten. In 2018 t/m 4 augustus al het hoogste aantal warmtepunten voor de zomerperiode sinds 2006 die over de hele zomerperiode tot 200 warmtepunten kwam. Juli 2018 had met 112 warmtepunten ook het hoogste voor juli sinds 2006 toen juli tot 156 warmtepunten kwam. Totaal kwam de zomer van 2018 in Borculo tot 213 warmtepunten, het hoogste aantal voor de zomer voor Borculo sinds 1981. Het oude record voor de zomer in Borculo was van de zomer van 1983 met 211 warmtepunten. De zomer van 1988 kwam niet verder dan 29 warmtepunten die had augustus 2018 al bijna bereikt over de eerste zes etmalen.
De zomers van 2017 en 2016 stonden in beide jaren t/m 4 augustus in Borculo op 87 warmtepunten, dat is ongeveer de helft van de zomers van 2018 en 2019 t/m 4 augustus.
In de zomer van 2018 kwam het KNMI-station Maastricht totaal tot 240 warmtepunten, een absoluut record voor Nederland. In de zomer van 1995 kwam men daar tot 227 warmtepunten.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser, nog genoeg kleur als de bloemen maar water krijgen.
Normaal voor augustus is in Borculo 39 warmtepunten, dat aantal werd in augustus 2018 al bereikt over de eerste zeven augustus-etmalen. Augustus 2020 is koploper met 175 warmtepunten, daarvoor was dat augustus 1997 met 93 warmtepunten en augustus 1993 kwam in Borculo niet verder dan vijf warmtepunten.
Augustus 2023 kwam tot 37 warmtepunten in Borculo, augustus 2022 kwam tot 106 warmtepunten, augustus 2021 tot 14 warmtepunten, augustus 2019 kwam tot 51 warmtepunten, augustus 2018 kwam in Borculo tot 65 warmtepunten, augustus 2017 tot 21 warmtepunten en augustus 2016 had in Borculo 35 warmtepunten. Augustus 2021 is de laatste augustusmaand die het gemiddelde van 35 warmtepunten in Borculo niet haalde, augustus 2021 bleef steken op 14 warmtepunten en daarvoor was dat augustus 2017 met 21 warmtepunten.
In augustus 2016 nog een merkwaardige score van het eerste warmtepunt. Op 3 augustus kwam Borculo in 2016 tot de eerste warmtepunten van augustus! Dit was best bijzonder, want de maximum-temperatuur kwam niet eens boven de 20°C uit en daarmee duidelijk te koel voor de tijd van het jaar! De warmtepunten hadden we dan ook mede te danken aan de zwoele nacht van 3- op 4 augustus. Het etmaalgemiddelde voor 3 augustus 2016 kwam in Borculo uit op 18,1°C en daarmee 0,1 warmtepunt. Een vreemde combinatie van een koele augustusdag met toch nog warmtepunten.
Onderstaande foto maakte Johan Effing van zijn tomaten in zijn eigen tuin begin augustus 2019, deze deden het bijzonder goed ondanks de droogte. Het warmtegetal zal daar zeker een bijdrage aan hebben geleverd.
AUGUSTUS DE OOGSTMAAND
Augustus wordt ook wel de oogstmaand genoemd. Andere benamingen zijn korenmaand of arenmaand. In de achtste maand wordt het koren gemaaid en geoogst. Veel veldvruchten zijn nu ook rijp om geoogst te worden. De nazomer en de herfst kondigen zich nu aan. Dit is vooral te merken aan het korten van de dagen en de vochtige nachten met in de ochtend die typische herfstgeur. Ondanks dat je nog prachtige dagen kan hebben, zie je in de natuur het bladergroen al wat verbleken en ook het aantal bloeiende planten neemt flink af.
In augustus kan het vaak flink warm zijn, in Nederland is het aan de kust zelfs de warmste maand van het jaar. Dit komt doordat het zeewater langzaam opwarmt en de hoogste temperatuur pas aan het eind van de zomer wordt bereikt. Daardoor blijft het aan de kust ook in de nachten warm. Vlissingen heeft een gemiddelde minimum-temperatuur van 14,4°C en in het binnenland ligt het gemiddeld minimum rond 10°C. Soms kan in windstille en koude nachten de temperatuur landinwaarts al weer behoorlijk dalen in augustus tot dichtbij het vriespunt. In augustus komt het regelmatig tot een hittegolf, dat lukte in Borculo in 2018 t/m 2020 elk jaar in augustus en daarna in augustus 2022. Zelfs in de tweede helft van de maand kan het nog zeer warm zijn. Sinds 1901 hadden we zeven hittegolven die pas in de tweede helft van augustus begonnen. In 1930 en 1942 begon pas op 26 augustus de hittegolf. Maar door de uitgevoerde homogenisatie van de data door het KNMI zijn er nu nog maar twee hittegolven over die in de tweede helft van augustus begonnen en dat was in 2001 en in 2019. De genoemde hittegolven van 1930 en 1942 zijn helemaal verdwenen uit de lijst.
Hieronder een tweetal typische foto’s voor augustus. De foto linksonder is wel van 25 juli 2006, de hitte in combinatie met veel zon in de zomer van 2006 waren er verantwoordelijk voor dat er vanaf 20 juli op veel plaatsen de graanoogst al werd binnengehaald. Op de foto rechtsonder ochtendnevel net buiten de bebouwde kom van Borculo, ook dat komt in augustus geleidelijk aan weer meer voor.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In Oirschot in de ochtend van 4 augustus 2016 om 8 uur een aftapping van 45 millimeter over 24 uur. Overdag op 4 augustus 2016 was het opmerkelijk dat de maximum-temperatuur op het KNMI-station Hoogeveen van 19,9°C lager was dan op de Waddeneilanden met temperaturen van rond 21°C. Overigens was het KNMI-station Hoogeveen het enige KNMI-station die onder de 20°C bleef.
De maximum-temperatuur op 4 augustus 2015 werd in Borculo bereikt in de nachtelijke uren met 20,7°C. Overdag was de maximum-temperatuur in Borculo 19°C en toen de zon in de avond nog tevoorschijn kwam liep de temperatuur nog op tot 19,5°C. In de middag rond 16 uur daalde de temperatuur in Borculo nog tot 16,8°C en dat werd ook het minimum van 4 augustus 2015.
Onderstaande satellietbeeld is van eind van de middag 4 augustus 2015, de Achterhoek zat toen nog onder de bewolking.
Onderstaande foto komt uit de regio Borculo op 4 augustus 2014 en is gemaakt door ondergetekende, augustus de oogstmaand in volle gang. Ook nu en in de afgelopen jaren werd er eind juli op diverse plaatsen al geoogst.
In de eerste vier dagen van augustus 2006 was er in Philippine al 151 millimeter neerslag gevallen. En op de 4e augustus 2006 op Schiermonnikoog kwam het nog tot een windhoos.
Op 4 augustus 1990 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Kapellebrug een maximum-temperatuur van 36,7°C.
In 1982 op 4 augustus tropische temperaturen met op het KNMI-station Eelde 31,6°C, KNMI-station Deelen 30,4°C en in Emmen 32,2°C. Dat was in de landelijke hittegolf van 29 juli – 4 augustus met zeven zomerse – en drie tropische dagen.
Op 4 augustus 1963 in de ochtend een 24 uursaftapping van 59 millimeter in Vleuten, op diverse plaatsen liepen kelders onder water.
DE KWARTEL LOOPT GEVAAR IN AUGUSTUS
Augustus is de oogstmaand en onderstaande foto’s zijn van Klausheide, foto’s zijn gemaakt door Frans Sijmons. Wel een probleem voor de kwartels, de jonge kwartels zitten nog in het graanveld en worden ook “gemaaid”. De kwartel is van nature een schuwe vogel en verbergt zich vaak in graanvelden, maar ook wel in weilanden, hooiland, etc. De kwartel is een trekvogel, maar buiten de trektochten om vliegt de kwartel niet meer dan nodig is omdat het een slechte en ook nog stuntelige vlieger is. Dat is nu net het nadeel als er geoogst wordt, bij onraad zal de kwartel zich vaak als dood gedragen tegen de grond.
