DECEMBER 2024 START DIT JAAR NIET ALS DE SOMBERSTE DECEMBER!
DE BIJZONDERE WEERDAG 10 DECEMBER 2020!
BIJZONDERHEDEN 10 DECEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Dinsdag 10 december weer een grijze sombere dag. Kwam de zon op maandag 9 december lokaal nog net tevoorschijn, dat lukte dinsdag 10 december nergens in het hele land. In de temperatuur zat ook maar weinig verandering, zo was in Borculo de laagste temperatuur 4,0°C en de hoogste temperatuur 6,1°C. De hoogste temperatuur werd al bereikt in de nachtelijke uren, overdag was de hoogste temperatuur in Borculo 5,5°C.
Landelijk zat ook weinig verschil in de temperaturen, de laagste temperatuur over het etmaal tot 18 uur was 4,0°C op de KNMI-stations Leeuwarden en Stavoren en de hoogste temperatuur 6,1°C op het KNMI-station Hoek van Holland.
In 2023 en ook nu in 2024 op 10 december een groot verschil met 2022 op 10 december. In 2022 op 10 december het tweede etmaal van de winter van 2023 met op een KNMI-station een ijsdag. In 2022 op 9 december de primeur voor het KNMI-station Eelde met -0,2°C als maximum-temperatuur en op 10 december lukte dat o.a. ook op het KNMI-station Deelen een ijsdag met -1,2°C. Dat lukte in 2023 en ook nu in 2024 bij lange na niet om een ijsdag te bereiken op 10 december. Maar in 2023 al wel veel vroeger de eerste ijsdag op een KNMI-station en wel op 30 november op de KNMI-stations Eelde en Nieuw Beerta. Daarna nog een ijsdag op 1- en 5 december op een KNMI-station. In het huidige naseizoen tot nu toe nog nergens een ijsdag. Borculo had in 2022 op 10 december de eerste ijsdag van de winter 2023, in de winter van 2023-2024 in Borculo nog geen ijsdag t/m 10 december en ook nu in de winter van 2024-2025 nog niet.
In 2023 op 10 december over het etmaal tot 19 uur de uiterste temperaturen van 6,6°C als laagste minimum-temperatuur op het KNMI-station Terschelling tot de hoogste maximum-temperatuur 11,3°C op het KNMI-station Westdorpe. Na 19 uur in de avond liep de temperatuur nog op tot 11,9°C op de KNMI-stations Gilze-Rijen en Westdorpe. Daarmee was de hoogste temperatuur op 10 december 2023 lager dan het maximum van de dag daarvoor op 9 december toen het KNMI-station Westdorpe tot 12,6°C kwam. Voor het KNMI-station Westdorpe was dat een datumrecord voor 9 december, het oude datumrecord voor het KNMI-station Westdorpe stond op 12,4°C van 9 december 2016. Op 10 december 2023 op het KNMI-station Westdorpe met 11,9°C geen datumrecord, dat staat voor Westdorpe op 14,1°C van 10 december 1994. Het KNMI-station Westdorpe was daarmee voor het weekend van 9-10 december 2023 wel de “warmste” plek van het land.
Met de zon viel het weer goed tegen op 10 december 2023, Borculo kon de eerste decade van december 2023 over de 10 dagen afsluiten met slechts acht uur zon. Daarmee al het zesde jaar over een periode van 10 jaar een sombere start van december. Nu in 2024 over de eerste tien december-etmalen in Borculo 13 uur zon.
In 2023 op 10 december blies de wind er ook stevig op los, de hoogste windstoot was 100 kilometer per uur op het KNMI-station Den Helder. Aan de noordwestkust kwam het tot windkracht 9 en dat is stormkracht. Op 9 december 2023 bereikte de wind in het kustgebied van IJmuiden windkracht 8 stormachtig en heel even windkracht 9 stormkracht met de hoogste windstoot van 87 kilometer per uur op het KNMI-zeestation IJmuiden. Al met al een windrijk twee-daagse 9-10 december 2023.
Niet alleen veel wind, ook viel er neerslag van betekenis met tot 7 uur op de ochtend van 10 december 2023 over 24 uur in Enkhuizen 17 millimeter, Sint Pancras 18 millimeter, in Deelen 19 millimeter, Oostzaan 21 millimeter, in Dieverbrug 23 millimeter en in Wijster 24 millimeter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, op Schiphol is veel wind behoorlijk lastig voor de vliegtuigen.
In 2022 in het etmaal van 10 december de laagste minimum-temperaturen van -6,4°C en -6,0°C op respectievelijk de KNMI-stations Twente en Eelde. Aan de grond de laagste temperaturen van -9,0°C en -8,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Twente en Eelde. Overdag op 10 december 2022 maximum-temperaturen van 5,2°C op het KNMI-station Vlieland tot -1,2°C op het KNMI-station Deelen en -1,0°C op de KNMI-stations Eelde, Heino en Hoogeveen.
In het etmaal van 9 december 2022 was het KNMI-station Terschelling het enige KNMI-station waar het niet tot vorst kwam, de laagste temperatuur was +0,2°C. Het KNMI-station Vlissingen kwam later op de avond nog net tot lichte vorst met uiteindelijk -0,5°C en daarmee de eerste vorst aldaar sinds 14 februari 2021 toen het tot -2,5°C kwam.
In 2022 op 10 december kwam het KNMI-station Eelde als eerste KNMI-station in het winterseizoen van 2022-2023 tot een ijsdag, een heel etmaal de temperatuur onder het vriespunt. Op 9 december 2022 lukte dat nagenoeg in de hele oostelijke helft van het land m.u.v. het KNMI-station Nieuw Beerta. Ook in Borculo op 10 december 2022 een ijsdag met -0,4°C als maximum-temperatuur, de eerste ijsdag voor december sinds december 2017 voor Borculo.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de duinen ten noorden van Noordwijk, het Hollands Duingebied.
– In 2021 op 10 december werden de laagste temperaturen in de avond bereikt met om 19 uur -1,9°C op de KNMI-stations Eelde en Leeuwarden. Aan de grond was toen de laagste temperatuur -4,6°C op het KNMI-station Eelde en -3,8°C op het KNMI-station Leeuwarden. De KNMI-stations Hupsel en Twente hadden om 19 uur op waarnemingshoogte respectievelijk 0,4°C en -0,8°C en aan de grond -2,5°C en -3,5°C. In Borculo werd de laagste temperatuur ook bereikt om 19 uur met 0,5°C en aan de grond -1,1°C. Uiteindelijk daalde de temperatuur tot middernacht van 10- op 11 december op de KNMI-stations Eelde en Leeuwarden tot respectievelijk -5,1°C en -4,1°C.
– In 2021 viel in de nachtelijke uren op het KNMI-station Vlissingen twee millimeter aan neerslag. Overdag op 10 december 2022 viel o.a. in Zeeland ook wat sneeuw en dat leverde lokaal nog een sneeuwdekje op. De meeste neerslag overdag was duidelijk voor Zeeland met op het KNMI-station Vlissingen 14,7 millimeter. Vanaf middernacht tot in de avond 19 uur de meeste neerslag op het KNMI-station Vlissingen met 17 millimeter.
– In 2019 op 10 december de laagste temperatuur op het KNMI-station Volkel met -1,1°C en aan de grond -2,4°C op het KNMI-station Twente. Het KNMI-station Hupsel had op waarnemingshoogte een minimum van 0,1°C en aan de grond -1,9°C.
Dat de verschillen van jaar tot jaar groot kunnen zijn bewijzen onderstaande foto’s wel. Onderstaande foto’s zijn gemaakt door Corry van Hoogeloon uit Breda. Op de foto linksonder een bloeiende roos in Breda op 10 december 2015 en rechtsonder het sneeuwdek van 10 december 2017!
BIJZONDERE WEERDAG 10 DECEMBER 2020
In 2020 op 10 december de laagste temperatuur -4,0°C op het KNMI-station Volkel. Aan de grond kwam het tot matige vorst met -5,8°C op het KNMI-station Volkel en -5,4°C op het KNMI-station Ell. Op waarnemingshoogte had het KNMI-station Hupsel -3,2°C en het KNMI-station Twente -0,3°C en aan de grond respectievelijk -5,0°C en -0,4°C. In Borculo werd het -3,0°C.
Overdag op 10 december 2020 met de temperatuur nog wel een opmerkelijk gegeven, het KNMI-station Hupsel kwam als enige KNMI-station tot 19 uur vanaf middernacht nog niet boven het vriespunt uit. Ook in de avond tot middernacht lukte dat niet met als maximum -0,2°C en daarmee een ijsdag en het werd het laagste maximum van december 2020. Dan te bedenken dat in de winter daarvoor van 2019-2020 dat niet eens lukte op het KNMI-station De Bilt. Alleen het KNMI-station Ell had in de winter van 2019-2020 als enige nog een ijsdag op 21 januari met een maximum van -0,1°C.
In Borculo in 2020 op 10 december overdag een maximum-temperatuur van -0,2°C, maar het werd geen ijsdag omdat even na middernacht het maximum werd bereikt van 1,1°C.
In 2020 op 10 december lukte het in Borculo evenals op het KNMI-station Hupsel om de eerste koudepunten van december in de wacht te slepen. Voor het KNMI-station Hupsel kwam het etmaalgemiddelde uit op -1,2°C en daarmee 1,2 koudepunten, in Borculo een etmaalgemiddelde van -1,0°C en daarmee één koudepunt. Het waren niet de eerste koudepunten van dat naseizoen voor het KNMI-station Hupsel en Borculo, want op 30 november 2020 op het KNMI-station Hupsel en in Borculo respectievelijk ook nog 0,2- en 0,4 koudepunten.
ZONUREN
In Borculo stond het aantal uren zon in 2018 t/m 10 december op 2002 uur. Daarmee werd 2018 tot dan het zonnigste jaar gevolgd door 2003 die t/m 10 december 1992 uur zon had. Dat was geen vergelijk met 2022, want de teller van zonuren in 2022 t/m 10 december stond in Borculo op 2090 uur en dat is 88 uur zon meer dan in 2018 t/m 10 december. In 2023 en 2024 ook veel minder zonuren dan in 2022, Borculo stond t/m 10 december in 2023 op 1728 uur zon en dit jaar op 1561 uur zon.
Maar de verschillen zijn soms heel groot van jaar tot jaar. In 2011 passeerde Borculo op 10 december de grens van 1700 uur zon in 2011. Daarmee was 2011 toen het op drie jaar na zonnigste jaar voor Borculo sinds 1995. Nog zonniger waren de jaren toen 2003, 2005 en 2009. In 2003 werd de grens van 1700 uur bereikt op 25 september. In 2017 op 10 december stond de teller van zonuren in Borculo op 1480 uur en in 2016 op 10 december 1607 uur. In 2019 t/m 10 december in Borculo 1727 uur zon, in 2020 over dezelfde periode 1760 uur en in 2021 1489 uur. In 2019 wel 363 uur zon minder dan in 2022 t/m 10 december, in 2020 330 uur zon minder, in 2021 601 uur minder, in 2023 362 uur minder en dit jaar ook al 529 uur zon minder dan in 2022 t/m 10 december.
In 2012 t/m 10 december in Borculo nog minder met 1430 uur zon en in 2013 t/m 10 december nog weer minder met 1368 uur zon. In 2014 en 2015 ging het beter met het aantal zonuren, t/m 10 december in Borculo in 2014 1500 uur zon en in 2015 1642 uur zon.
Het jaar 2018 was niet alleen voor Borculo een zonnig jaar, dat was voor het grootste deel van het land wel zo. In december 2019 evenals in december 2018 t/m 10 december nog wel somber, t/m 10 december in december 2019 had de zon in Borculo 19 uur geschenen en in 2018 over dezelfde periode 15 uur zon. In december 2020 in Borculo nog maar 6 uur zon t/m 10 december, in december 2021 17 uur zon, in december 2022 7 uur zon, in december 2023 9 uur zon en nu in december 2024 inmiddels 13 uur zon. In 2017 nog minder met vier uur zon over de eerste tien december-etmalen.
November 2024 had in Borculo 71 uur zon, in november 2023 veel minder met 46 uur zon en in november 2022 was dat in Borculo 110 uur zon en daarmee de zonnigste november. In november 2021 62 uur zon in Borculo, in november 2020 in Borculo met 98 uur zon de zonnigste november tot 2022, in november 2019 in Borculo niet erg zonnig met 58 uur zon tegen normaal voor de hele maand 61 uur zon. November 2018 verliep ook zeer zonnig met in Borculo 97 uur zon, daarvoor was dat november 2011 met 91 uur zon. In 2017 had november in Borculo ook maar 54 uur zon en in november 2016 61 uur zon. De somberste november had Borculo in 2010 met 36 uur zon.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries 10 december 2012, een prachtige dubbele regenboog in Kudelstaart. In sombere tijden met buien kan het weerbeeld menig mens toch wel vrolijker maken, maar je moet er wel oog voor hebben!
In 2004 hadden we een hele sombere periode, toen scheen de zon o.a. in De Bilt over een periode van 18 dagen van 25 november t/m 12 december slechts 10 uur. En het kan nog somberder, in 1966 scheen de zon van 21 november t/m 10 december in De Bilt slechts 9 uur en in 1956 van 1 tot 21 december slechts 6 uur. In 1956 in die periode zelfs 12 zonloze dagen op rij in De Bilt. De donkerste kerstmaand beleefde Nederland in 1937, toen scheen de zon in december maar 13 uur waarvan op eerste kerstdag nog 6 uur.
Het jaar 2003 werd op 10 december toen het zonnigste jaar sinds de metingen in 1901 van start gingen. Den Helder werd toen met 2160 uur het zonnigste plekje van Nederland. De hoeveelheid zon was zelfs 500 uur meer dan normaal. In Maastricht echter was het overschot nog groter, daar scheen de zon t/m 10 december 2003 tot dan 2080 uur en dat is maar liefst 600 uur meer dan normaal. Den Helder was daarmee zonniger dan bekende zonovergoten badplaatsen in het gebied van de Middellandse Zee zoals Rimini in Italië. Maar ook dat is nu geen vergelijk met 2022, want het KNMI-station Den Helder heeft t/m 10 december al 2338 uur zon.
Maar het kan soms ook heel anders vergaan, zo kreeg het KNMI-station De Bilt van 10 december 1989 t/m 11 januari 1990 over een periode van 33 dagen slechts zes uur zon. Dat was overigens wel een enorme tegenpool aan het einde van het extreem zonnige jaar 1989.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries vanaf Schiphol. De bruine laag wat U op de foto ziet is de koude plaklaag boven het oosten van het land in december 2010. Van enige afstand is dan te zien hoe smerig die laag kan worden door industrie, verkeer en niet te vergeten menselijke invloed met het stoken op houtkachels. Met de harde wind in het etmaal van 10 december 2010 werd deze koude en vuile plaklaag wel geleidelijk aan opgeruimd.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Onderstaande foto maakte Ans Prinsen op de vroege ochtend van 10 december 2018 in Meddo bij Winterswijk. De volksweerkunde zegt over een regenboog in de ochtend het volgende:
Een regenboog op de vroege morgen baart de boer zorgen, in de avond een regenboog aan de hemelbaan de boer kan rustig slapen gaan!
Bovenstaande spreuk nader verklaart met andere woorden, op de vroege ochtend buien en met de zon in het oosten dan al vroeg onstabiliteit vanuit het westen en met de dagelijkse gang van de temperatuur zal die onstabiliteit toenemen. Voor de avond het omgekeerde, met de zon in het westen en de daling van temperatuur zal de onstabiliteit kleiner worden. Het is een spreuk die inderdaad vaak uitkomt, maar zeker niet altijd. Want het is even zo goed mogelijk dat in de ochtend de onstabiliteit er nog is en met een opkomend hogedrukgebied in de loop van de dag de onstabiliteit met buien wordt onderdrukt.
In 2017 in de nacht naar 10 december de laagste temperatuur van -0,1°C op het KNMI-station Deelen. In Borculo daalde de temperatuur tot 0,1°C op waarnemingshoogte en aan de grond tot -0,7°C. Overdag tijdens sneeuwval temperaturen rond het vriespunt en in de loop van de middag liepen de temperaturen vanuit het zuidwesten flink op. In Borculo werd rond 16.30 uur de laagste temperatuur van 10 december 2017 bereikt van -0,5°C en daarna liep de temperatuur alleen maar op. Op de KNMI-stations Deelen, Eelde, Nieuw Beerta en Twente daalde de temperatuur overdag ook nog tot -0,5°C. Verder viel in Borculo overdag 13,4 millimeter en daarmee een etmaaltotaal van 14 millimeter.
Onderstaande foto is afkomstig van Meteo Vaassen, op de foto het sneeuwdek in Hoog Soeren op de Veluwe van 20 centimeter in de middag en later groeide het sneeuwdek nog aan tot 34 centimeter.
Op onderstaand kaartje wordt de luchtvervuiling weergegeven op 10 december 2016, de rode gebieden hadden te maken met zware smog. Dit kwam door het krachtig hogedrukgebied dat boven midden Europa lag en daarbij bleef de luchtvervuiling hangen onder de inversielaag. Normaal daalt de temperatuur met de hoogte, maar omdat we bij een hogedrukgebied dalende luchtbewegingen hebben waarbij de temperatuur oploopt ontstaat er op enige hoogte een inversielaag. Boven de inversielaag daalt de temperatuur niet meer, maar loopt weer op. Dat het in Nederland nog niet tot smog was gekomen kwam omdat wij wat verder verwijderd waren van de kern van hogedruk.
In 2015 op 10 december nog opmerkelijke temperaturen. In 2015 op 10 december 7,7°C op het KNMI-station De Bilt en dat was voor De Bilt het laagste maximum voor december 2015! Let wel, het laagste maximum, in december 2017 was de hoogste temperatuur van de maand op het KNMI-station De Bilt t/m 10 december 9,4°C van 5 december.
Op 10 december 2014 in Borculo een hoogste windstoot van 56 kilometer per uur. Op het KNMI-station Vlieland een hoogste windstoot van 96 kilometer per uur. Voor de Schotse kust werden golfhoogtes gemeten tot 15 meter.
In 2013 in de nacht naar 10 december liepen de minimum-temperaturen uiteen van -2,2°C op het KNMI-station Woensdrecht. In die week van 10 december opmerkelijke temperaturen op 5,5 kilometer hoogte! Boven Scandinavië bevond zich warme lucht op 5,5 kilometer hoogte van rond +16°C, daarentegen boven de Balkan op 5,5 kilometer hoogte een temperatuur van -19°C. Die koude lucht boven de Balkan streek over het Zwarte Meer en veroorzaakte later in de week rond 12 december 2013 sneeuwval tot in Libanon!
Onderstaande foto is van 10 december 2010 op de dijk in De Purmer in Purmerend, foto is gemaakt door Edwin Frens.
Op 10 december 2003 kon men schaatsen op natuurijs in Wezep in het noorden van Gelderland. Daar had het ijs een dikte van zeven centimeter en i.v.m. de draagkracht mochten dan ook alleen de kinderen schaatsen.
In 1979 op 10 december in de ochtend een 24-uursaftapping in Schinnen, Beek en Roden van 23 millimeter, in Veenhuizen 27 millimeter en in Groningen 28 millimeter.
Op 10 december 1966 viel op het KNMI-station De Bilt 18,9 millimeter en daarmee voor de neerslag een nieuw datumrecord. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk viel die dag 26 millimeter en op het KNMI-station Beek in Limburg (nu Maastricht) viel 35 millimeter en regende het totaal 16,2 uur
Op 10 december 1965 viel in Abcoude 50 millimeter neerslag.
Op 10 december 1950 viel 30 millimeter neerslag in het Gelderse Hulshorst.
In 1932 op 10 december een ijsdag op het KNMI-station Maastricht met de temperaturen -5,5°C als laagste temperatuur en -0,7°C als maximum-temperatuur. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk was de laagste temperatuur -6°C en op het KNMI-station Groningen (nu Eelde) -5,9°C.
Onderstaande foto maakte Mark Wolvenne uit Terwolde op 8 december 2012, een roofvogel in de sneeuw. Maar op 10 december 2012 was er nergens meer sneeuw.
METEORIETENVEILING
In de eerste week van december 2014 werd een grote meteorietenveiling gehouden bij online veilinghuis Catawiki. Daar werd een uniek stuk maansteen geveild. Voor zover bekend is er rond 400 kilogram maansteen op aarde aanwezig, het grootste deel hiervan is op aarde terecht gekomen door de astronauten van de Apollo-missies. Wist U dat een gram maansteen tot één van de duurste substanties op aarde behoort en daarmee per gram bijna vijftig keer duurder dan bijvoorbeeld goud. De verwachting is dat het maansteen van rond 10 gram in de veiling wel 10.000 euro kan opbrengen. In totaal komen er rond 90 bijzondere meteorieten onder de hamer tijdens de veiling.
Het is wel bijzonder dat er nu een stuk maansteen op de markt terecht komt. De meeste maanstenen zijn in het bezit van musea, koningshuizen of voormalig regeringsleiders. Deze hebben ze gekregen van President Nixon die de maanstenen tussen 1969 en 1973 weggaf als relatiegeschenk. Voor zover bekend zijn de enige maanstenen in Nederland in het bezit van Museum Boerhaave in Leiden.
Op onderstaande foto de maanmeteoriet Dar al Gani met een gewicht van 10,7 gram.
Naast het maansteen werd er nog een aantal zeer grote meteorieten geveild. Het gaat hierbij ook om een ijzermeteoriet afkomstig uit Rusland van maar liefst 1200 kilo. Meteorieten van deze omvang zijn zeer zeldzaam omdat van meteorieten die door de dampkring komen vaak maar hele kleine delen overblijven. De inslag van een meteoriet van dit formaat heeft een klap veroorzaakt die naar schatting 25 tot 35 keer zo zwaar was als de atoombom die op Hiroshima viel. Onderstaande meteoriet kan wel 600.000- tot 800.000 euro opbrengen.
Op onderstaande foto de bijzonder grote meteoriet Seymchan van 1200 kilogram.
