Reactie op windhoos van Borculo
N.a.v. het programma van NOVA op zaterdagavond 6
augustus 2005 over de windhoos van Borculo heeft ondergetekende veel reacties gehad, zowel
positieve als ook negatieve. Negatief o.a. hoe ik het in mijn hoofd haalde om
het de “orkaan” van Borculo te noemen!
Enige toelichting wil ik hier wel op geven. De discussie wat het nu precies is
geweest is nog lang niet ten einde en volgens mij zullen ze het ook nooit exact
weten. Ondergetekende heeft veel gelezen over windhozen, cyclonen, tornado’s,
orkanen, etc. en daarbij valt het mij op dat windhoos heel vaak gelijk wordt
gesteld met tornado, terecht of onterecht dat moet eenieder voor zich maar
uitmaken. De verhalen die ik heb gehoord over de windhoos van Borculo van mijn
vader (geboren in 1922) en grootvader werden nog eens extra bevestigd door Dhr.Delsink
(geboren 1914) in het programma NOVA.
Bij een windhoos of tornado moet er per definitie een zichtbare slurf aanwezig
zijn. Bij windhozen en tornado’s moet men dan ook denken aan een zichtbaar spoor
van vernielingen als gevolg van de slurf en dat was over de
stad Borculo niet echt duidelijk of de slurf moet wel van zeer grote omvang zijn
geweest. Compleet Borculo en een deel van de omgeving was verwoest, er was geen
gebouw onbeschadigd achtergelaten! Hierbij krijg je de indruk dat de benaming
windhoos/tornado te licht is uitgedrukt. De volgende stap is dan
orkaan, máár hierbij moet wel aan toegevoegd worden dat in veel boeken wordt
beweerd dat per definitie een orkaan niet in Nederland voorkomt. Maar ook heden
ten dage bevestigen uitzonderingen altijd nog de regel!
Daar komt zeker bij dat het die dag om een heel speciaal geval ging want er
zullen in de Nederlandse geschiedenis maar weinig noodweer-situaties zijn
voorgekomen die een zo lang traject hadden. Er is een spoor van vernielingen
aangericht vanuit België via het zuiden van Brabant richting de Achterhoek en
later in de avond naar Noord-Duitsland waar ook windhozen zijn gesignaleerd.
Maar de verwarring in benaming is ook groot want in Nederland
wordt de windkracht van de reguliere wind uitgedrukt in de schaal van Beaufort,
windkracht 0- t/m 12. Hierbij wordt windkracht-12 ook een “orkaan”
genoemd. Wat wil het geval nu dat windsnelheden bij windhozen nooit worden
uitgedrukt in de windschaal van Beaufort maar volgens de Fujita-schaal die van
F0- t/m F5 loopt. De windhoos van Borculo heeft een kracht gehad die zeer
waarschijnlijk groter dan F1 is geweest en daarmee boven windkracht 12 uitkomt,
boven de term “orkaan”.
Daarbij noemen ze een hurricane in het Caribisch gebied soms ook wel orkaan en in
andere werelddelen spreekt men van typhoon of cycloon en zelfs willy-willy. De
tornado kennen we ook specifiek van Amerika als de zeer krachtige windhoos met
slurf.
Kunt U het nog volgen?
Maar over 20 jaar op 10 augustus 2025 zal Borculo het 100-jarig
“jubileum” kunnen vieren van de windhoos van Borculo en dan wordt het
misschien wel “de Koninklijke windhoos van Borculo”! Maar of er dan
nog personen zijn die het na kunnen vertellen betwijfel ik. De discussie zal dan
ook nog wel voortduren.
vragen?
stuur een email naar: hj.dute@hccnet.nl