DE KOUDSTE NACHT SINDS 14 DECEMBER 2022 EN MEEST WAARSCHIJNLIJK NOG EEN IJSDAG!
TEMPERATUURVERSCHIL VAN RUIM 35°C OP 18 JANUARI EN DAT IN NEDERLAND!
DONDERDAG 18 JANUARI 2024 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: -9,0°C Deelen tot 1,6°C Vlieland – laagste temp. etmaal: -10,4°C Ell tot 1,1°C Vlieland – aan de grond: -11,5°C Ell en 11,1°C Gilze-Rijen – hoogste temp. overdag: 5,8°C Vlieland tot -1,4°C Maastricht – hoogste temp. etmaal: 5,8°C Vlieland tot -0,5°C Maastricht – neerslag: nacht 1,8 mm Wijk aan Zee, overdag 2,4 mm Vlissingen – neerslag etmaal: 3,7 mm Vlissingen, Voorschoten en 2,4 mm Wijk aan Zee – zon: 7,3 uur Volkel tot 3,5 uur Vlissingen – hoogste windstoot 77 km/uur Lauwersoog – hoogste windkracht 6 krachtig Waddengebied WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 18 JANUARI 2023 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: -5,5°C Ell tot 3,5°C Wijk aan Zee – a/d grond: -7,9°C Gilze-Rijen en -7,8°C Volkel – hoogste temperatuur: 6,7°C Hoek van Holland tot 3,5°C o.a. Maastricht – neerslag: nacht 0,2 mm Leeuwarden, overdag 5,7 mm Leeuwarden – zon: 7,2 uur Volkel tot 1,7 uur o.a. Hoek van Holland – hoogste windstoot 81 km/uur Vlieland – hoogste windkracht: 8 Waddengebied WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 18 JANUARI BORCULO
maximum-temperatuur: 12,9°C in 2007 tot -5,5°C in 1985
minimum-temperatuur: -12°C in 1985 tot 7,3°C in 2007
natste dag: 36,6 mm in 2007
zonnigste dag: 7,3 uur in 2019
DATUMRECORDS 18 JANUARI KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 14,9°C Westdorpe 2007 tot -10,4°C Maastricht 1963
minimum-temperatuur: -20,3°C Soesterberg 1963 tot 8,9°C Maastricht 1934
natste dag: 37,8 mm Stavoren 2007
BIJZONDERHEDEN (DONDERDAG) 18 JANUARI:
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Donderdag 18 januari tot 7 uur in de ochtend de laagste temperaturen van -9,0°C en -7,6°C op respectievelijk de KNMI-stations Deelen en Herwijnen. Na 7 uur donderdagochtend de laagste temperaturen van -10,4°C en -9,4°C op respectievelijk de KNMI-stations Ell en Deelen. De laagste temperaturen op klomphoogte ook na 7 uur donderdagochtend met -11,5°C en -11,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Ell en Gilze-Rijen.
Het KNMI-station Ell kwam als enige KNMI-station in het etmaal van donderdag 18 januari tot strenge vorst met -10,4°C. Daarmee het tweede etmaal van deze winter met strenge vorst op een KNMI-station, het eerste etmaal was op 1 december met -10,1°C op het KNMI-station Leeuwarden. Daarmee is het etmaal van donderdag 18 januari voorlopig het koudste etmaal van deze meteorologische winter en sinds 14 december 2022 toen het KNMI-station Eelde tot -10,6°C kwam.
Donderdag overdag kwam i.t.t. de dag daarvoor op woensdag 17 januari nagenoeg nergens meer tot een ijsdag, alleen op het KNMI-station Maastricht lukte dat overdag nog met -1,4°C als maximum-temperatuur. Donderdagavond liep de temperatuur nog wat op tot -0,5°C als maximum en daarmee wel een ijsdag voor het KNMI-station Maastricht.
Donderdag 18 januari ook eindelijk weer eens een dag met nagenoeg volop ruimte voor de zon en dan kom je rond deze tijd uit op rond zeven uur. Borculo kwam donderdag 18 januari tot 7,1 uur zon en daarmee blijft de zonnigste 18 januari staan voor 2019 met 7,3 uur zon.
De vorst in de nacht en ochtend van donderdag 18 januari was genoeg om de poort van de ijsbaan in Borculo weer te openen. Ook in Winterswijk kon men donderdag weer op de schaats op natuurijs.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de omgeving Wilhelminaoord. Onderstaande “figuren” zullen van de koude nachten weinig hinder van ondervinden.
In Borculo in de huidige winter van 2024 inmiddels drie ijsdagen en wel op 9-, 11- en 17 januari, in de vorige winter van 2023 over dezelfde periode vier ijsdagen en over de hele winterperiode ook vier ijsdagen. Daarentegen in de winterperioden van 2019 t/m 2022 t/m 18 januari nog geen ijsdag, in de winter van 2018 t/m 18 januari één ijsdag. In 2017 in januari t/m 18 januari in Borculo vier ijsdagen en de winter telde toen ook vier ijsdagen. In Borculo in 2016 op 18 januari met een maximum-temperatuur van -0,1°C net aan de eerste ijsdag van de winter van 2016. Borculo had de laatste ijsdag daarvoor evenals het KNMI-station De Bilt ook op 23 januari 2015 gehad met een maximum van -0,2°C.
Gemiddeld voor Borculo is in de winterperiode 12 ijsdagen. De winter van 1996 is voor Borculo koploper met 38 ijsdagen. De winter van 2014 en 2020 zijn de enige winters in Borculo met geen enkele ijsdag. Gemiddeld voor januari is voor Borculo vijf ijsdagen en dat aantal werd het laatst gehaald in januari 2013 met 13 ijsdagen.
Borculo had in 2017 op 18 januari de derde ijsdag op rij en dat was sinds januari 2013 niet meer voorgekomen. Kijken we naar het jaar vanaf 1 januari t/m 31 december dan loopt het aantal ijsdagen in Borculo uiteen van 39 ijsdagen in 1985 tot geen enkele ijsdag in de jaren 2014 en 2020.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning in Nieuwerkerk a/d IJssel. Veel ooievaars overwinteren met het huidige warmere klimaat ook gewoon in Nederland, laat niet weg dat zij dan bij tijden wel koude nachten moeten trotseren.
In 2023 in het etmaal van 18 januari de laagste minimum-temperatuur van -5,5°C op het KNMI-station Ell tot de hoogste minimum-temperatuur van 3,5°C op het KNMI-station Wijk aan Zee. Aan de grond de laagste temperatuur tot in ochtend van -7,9°C op het KNMI-station Gilze-Rijen. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden minimum-temperaturen van respectievelijk -3,9°C en -3,4°C en aan de grond -7,7°C en -6,3°C.
Overdag op 18 januari 2023 de hoogste maximum-temperatuur van 6,7°C op het KNMI-station Hoek van Holland tot de laagste maximum-temperatuur van 3,5°C op het KNMI-station Maastricht. De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op het KNMI-station Leeuwarden met 5,8 millimeter. De meeste zon was voor Zeeland, Noord-Brabant, Gelderland en het oosten van Overijssel met rond 6 tot rond 7 uur. De wind bereikte windkracht 8 stormachtig in het Waddengebied met de hoogste windstoot van 81 kilometer op het KNMI-station Vlieland. Lokaal kwam het tot ijzelvorming.
De vorst in de nacht naar 18 januari 2023 was genoeg voor de Winterswijkse ijsbaan om in de ochtend de poort te openen voor schaatsen op natuurijs. We hebben het hier dan wel over de speciaal geprepareerde ijsbaan in Winterswijk, het ijsvloertje was daar in de ochtend 1 centimeter dik.
In de nacht naar 18 januari 2023 de eerste matige vorst van januari 2023 op vijf KNMI-stations en dat waren de KNMI-stations Deelen, Ell, Eindhoven, Volkel en Woensdrecht. Ook was het de koudste nacht sinds 18 december daarvoor in 2022 toen het KNMI-station Hupsel tot -10,3°C kwam.
De verschillen kunnen wel groot zijn, in 1963 op 18 januari de Elfstedentocht en in 2022 liepen in de Achterhoek rond deze dagen in de omgeving Baak-Toldijk de koeien al buiten te grazen. Een bizar groot temperatuurverschil op 18 januari van -20,3°C op 18 januari 1963 op het KNMI-station Soesterberg tot 14,9°C op 18 januari 2007 op het KNMI-station Westdorpe, een temperatuurverschil van ruim 35°C!
WINTER VAN 1963
Donderdag 18 januari was natuurlijk absoluut niet te vergelijken met wat er gebeurde op 18 januari 1963!
De zwaarste Elfstedentocht aller tijden met een krachtige wind en matige- tot strenge vorst en stuifsneeuw met temperaturen van ruim onder de -10°C die werd verreden op 18 januari 1963. In totaal waren er 9862 deelnemers waarvan 127 de finish haalden en dat komt neer op 1,3%. Op het KNMI-station Joure was het in de ochtend zelfs -20,8°C. En ook in de middag nog temperaturen van -5°C tot -10°C. Maar door de stormachtige wind was het voor het gevoel vele malen kouder. Bovendien was er stuifsneeuw, want twee dagen daarvoor werd Friesland onder een 20 centimeter dik pak sneeuw bedolven. Opmerkelijk was dat één dag voor deze Elfstedentocht op 17 januari 1963 de verwachtingen voor de volgende dag gunstig waren met vrij rustig weer tijdens de 18e Elfstedentocht.
De winnaar was de 31 jarige Reinier Paping. Na de huldiging ging hij met zijn vrouw naar Dedemsvaart waar ze door de fanfare werden opgewacht. Hij woonde diep in de bossen in Ommen in een zomerhuisje omdat hij in verband met de woningnood geen gewoon huis kon krijgen. Toen de pers de andere dag naar hem op zoek was en eindelijk het huisje gevonden had was hij niet thuis. Hij had tegen zijn vrouw gezegd: “Ik ga even in het bos voor een loopje. De spieren zijn nog wat stram”.
Onderstaande foto’s zijn van de Elfstedentocht in de winter van 1962-1963 die werd verreden op 18 januari.
De winter van 1963 was de aller strengste winter van de 20e eeuw. De Noordzee lag vol ijs, auto’s reden over het IJsselmeer en bij -20°C werd de koudste Elfstedentocht ooit gereden. De winter begon in 1962 nog romantisch met een witte kerst, maar de sneeuw bleef liggen tot in maart. In drie maanden volgden vijf koudegolven elkaar op, sneeuwde het 37 dagen en was de gemiddelde temperatuur -3,2°C! Rond de jaarwisseling van 1962-1963 raakten talloze dorpen en automobilisten ingesneeuwd, overal lagen metershoge sneeuwduinen. De kou veroorzaakte enorme problemen. Begin januari 1963 waren in West-Europa al 800 mensen omgekomen. Amsterdam kampte met een tekort aan kolen, in Rotterdam kwam zout water uit de kraan en de Waddeneilanden werden met vliegtuigen van voedsel voorzien.
Onderstaande foto is van rond de jaarwisseling van 1962-1963, auto’s vast in de sneeuw.
Maar er was ook ijspret. Op 24 februari 1963 namen duizenden mensen deel aan een autorally op het IJsselmeer. Slippend reden de auto’s over het ijs en overal werd in grote melkbussen snert verkocht. Ook de Waddenzee was bevroren. Er lagen overal ijsschotsen en scheuren overdekt met sneeuw. Twee Groningse geografiestudenten waagden, volledig ingesmeerd met uierzalf, indertijd de overtocht en met succes. De laagste temperatuur werd gemeten op de dag van de Elfstedentocht, 18 januari: -20,8°C. Het vroor en stormde en van de bijna 10.000 toerrijders haalden slechts 127 de eindstreep. Er vielen geen doden, maar wel waren er veel botbreuken, bevroren geslachtsdelen, ogen, neuzen en zelfs afgevroren ledematen! De legendarische winnaar van de tocht, Reinier Paping, kwam na ruim tien uur aan, hallucinerend en onderkoeld. Het duurde meer dan twintig jaar, tot in 1985, voordat een nieuwe tocht kon worden gereden.
In de winter van 1963 kwam er in De Bilt rond 5 maart een einde aan een periode van 70 etmalen met een sneeuwdek en op 6 maart kwam de temperatuur voor het eerst sinds 15 december boven de 10°C.
MEGA IGLO
Op onderstaande foto een mega-iglo, die is gebouwd door studenten van de Technische Universiteit (TU) Eindhoven in januari 2014. De mega-iglo stond overigens wel in Finland.
De mega-iglo heeft een doorsnede van 30 meter en is 10 meter hoog. De mega-iglo is gemaakt van pykrete en dat is een mengsel van ijs en zaagsel. Hierdoor is het wel drie keer zo sterk als gewoon ijs en ook veel taaier. De burgemeester van het Oost-Finse plaatsje Juuka heeft de mega-iglo op 18 januari 2014 feestelijk geopend.
Het was nog niet zo gemakkelijk om deze mega-iglo te bouwen. Voor de bouw van de iglo maakte men gebruik van een grote ballon. Over de ballon werd een laagje sneeuw gespoten en hierover het mengsel van ijs en zaagsel, laagje voor laagje tot de juiste dikte werd verkregen.
Nu zul je denken dat het in Finland in de kou geen probleem is om dit te bouwen, maar dat liep nu wel even anders. Normaal vriest het daar wel tot -30°C, maar begin januari 2014 zaten ze daar nog in de warmste winter sinds 146 jaar! Na de eerste week van januari vroor het daar pas serieus tot -20°C.