ZATERDAG 23 MAART DAG VAN DE METEOROLOGIE, THEMA DIT JAAR “IN DE FRONTLINIE VAN KLIMAATACTIE”!
| ZATERDAG 23 MAART 2024 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: 1,3°C Eelde tot 7,2°C Wijk aan Zee – laagste temp. etmaal: 1,3°C Eelde tot 6,5°C Vlissingen – aan de grond: -0,6°C Eelde en 0,1°C Ell – hoogste temp. overdag: 10,4°C Twente tot 8,5°C Hoogeveen – hoogste temp. etmaal: 10,4°C Twente tot 8,5°C Hoogeveen – neerslag: nacht 11,4 mm Maastricht, overdag 4,9 mm Gilze-Rijen – neerslag etmaal: 6 mm Lelystad en 5,7 mm Gilze-Rijen – zon: 9,4 uur Nieuw Beerta tot 4,7 uur Gilze-Rijen – hoogste windstoot 75 km/uur Lauwersoog, IJsselmeer-Houtribdijk – hoogste windkracht 7 hard NW+N-kustgebied, IJsselmeer WEERSTATION-BORCULO
|
EEN JAAR GELEDEN 23 MAART 2023 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: 8,6°C Vlieland tot 11,6°C Woensdrecht – hoogste temperatuur: 16,3°C Woensdrecht tot 12,0°C Terschelling – neerslag: nacht 20 mm Eelde, overdag 7,3 mm Eindhoven – zon: 11 uur Terschelling tot 2,4 uur Maastricht – hoogste windstoot 79 km/uur Houtribdijk – hoogste windkracht 8 westelijk Waddengebied WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 23 MAART BORCULO
maximum-temperatuur: 19,4°C in 2012 tot 1,5°C in 2013
minimum-temperatuur: -5,2°C in 2008 tot 10,9°C in 2023
natste dag: 15 mm in 2001
zonnigste dag: 12,1 uur in 2003, 2020
DATUMRECORDS 23 MAART KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 22,8°C Maastricht in 1945 tot -0,2°C Eelde in 1958
minimum-temperatuur: -8,0°C Twente in 1958 tot 11,1°C Cabauw en Herwijnen in 2023
natste dag: 19,5 mm Lelystad in 2001
BIJZONDERHEDEN (ZATERDAG) 23 MAART
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Zaterdag in de nachtelijke uren tot 7 uur zaterdagochtend had alleen het KNMI-station Eelde grondvorst met -0,6°C. Zaterdag overdag op de KNMI-stations Deelen, Hoek van Holland, Rotterdam, Twente, Wilhelminadorp en Woensdrecht de KNMI-stations met een maximum-temperatuur in de dubbele cijfers van 10,0°C op de KNMI-stations Rotterdam en Woensdrecht tot 10,4°C op het KNMI-station Twente.
Zaterdag over het hele etmaal verspreid buien met de meest actieve buien in de tweede helft van zaterdag met daarbij lokaal onweer en hagel. Tot onweer kwam het o.a. in Twente, Zuid-Holland en Brabant en hagel op diverse plaatsten o.a. in Borculo. Tot zaterdagavond 18 uur bleef het vanaf middernacht alleen op de KNMI-stations Rotterdam en Voorschoten nog droog.
De datum 23 maart staat te boek als de dag van de Wereld Meteorologie, in 2022 op de dag van de meteorologie net geen warme dag met de hoogste maximum-temperaturen van 19,8°C en 19,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Eindhoven en Arcen. In 2023 op 23 maart twee KNMI-stations die boven de 16°C uitkwamen en dat waren Woensdrecht en Gilze-Rijen met respectievelijk 16,3°C en 16,2°C. Nu in 2024 op de dag van de meteorologie zes KNMI-stations die net boven de 10°C uitkwamen.
Het gemiddeld maximum voor de tweede decade van maart ligt op 9,9°C en voor de derde decade 10,9°C. Als de gemiddelde temperatuur de start van de seizoenen zou bepalen dan start de lente in Zuid-Limburg op 9-maart en op Terschelling op 23-maart.
In 2023 op 23 maart op de KNMI-stations Cabauw en Herwijnen 11,1°C als minimum-temperatuur en daarmee een nieuw datumrecord voor de minimum-temperatuur. Het oude datumrecord stond op 9,6°C van 23 maart 1994 op het KNMI-station Gilze-Rijen. Ook in Borculo op 23 maart 2023 een nieuw datumrecord voor de minimum-temperatuur met 10,9°C, het oude datumrecord stond op 8,5°C van 23 maart 2005.
In 2023 op 23 maart de meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur op de KNMI-stations Eelde en De Bilt met respectievelijk 9,5- en 8,9 millimeter. In de nachtelijke uren viel op de KNMI-stations Eelde en Berkhout respectievelijk 20- en 18,6 millimeter en overdag op de KNMI-stations Eindhoven en De Bilt respectievelijk 7,3- en 6,5 millimeter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de omgeving Wilhelminaoord in Drenthe. Stromende sloten met waterval over de stuwdammetjes in 2023 en ook nu in 2024 en dat was in 2022 totaal het tegenovergestelde met in veel regio’s droge sloten.
– In 2022 in de nacht naar 23 maart lichte vorst in Brabant en Limburg en net niet in het oosten van het land. Aan de grond in nagenoeg het hele land grondvorst, alleen in de kustgebieden m.u.v. de regio Voorschoten geen grondvorst. De laagste temperaturen op waarnemingshoogte van -1,2°C op het KNMI-station Ell en -0,9°C op de KNMI-stations Eindhoven en Woensdrecht. Aan de grond de laagste temperaturen op de KNMI-stations Ell en Hupsel met respectievelijk -4,9°C en -4,2°C. Het KNMI-station Hupsel had op waarnemingshoogte de laagste temperatuur van 0,0°C. Het KNMI-station Twente had op waarnemingshoogte de laagste temperatuur van 0,5°C en aan de grond -3,6°C.
– De hoogste temperatuur in 2021 op 23 maart was 13,8°C op het KNMI-station Ell en dat was de hoogste temperatuur sinds 11 maart toen de KNMI-stations Arcen en Eindhoven tot 14,4°C kwamen.
Onderstaande foto’s maakte Peter de Vries, het dierenrijk genoot nog wel van de zon, maar van lentetemperaturen van 15°C en hoger absoluut dit weekend geen sprake in Nederland.
– In 2020 op 23 maart voor de derde dag op rij veel zon en de tweede dag op rij met geen wolkje te bekennen. Voor Borculo evenals op 22 maart 12,1 uur zon en daarmee met 23 maart 2003 de zonnigste 23 maart.
– In 2019 in de nacht naar 23 maart de laagste temperatuur van 2,0°C op het KNMI-station Eelde en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Heino met -1,8°C gevolgd door het KNMI-station Eelde met -0,7°C.
– In 1958 op 23 maart een heel bijzonder etmaal voor Nederland! Op het KNMI-station Twente een laagste temperatuur van -8°C. Overdag op het KNMI-station Eelde toen een maximum van -0,2°C en daarmee voor Nederland nog de meest late ijsdag. In 1958 vroor het 18 nachten op rij van 7 t/m 24 maart licht tot matig. Op 23 maart 1958 scheen de zon 10 uur en werd het toch maar 2,7ºC op het KNMI-station De Bilt na een minimum van -6,6°C.
Onderstaande foto is van 23 maart 2020 in de Achterhoek met een strak blauwe lucht en dat was in de rest van het land niet anders.
WERELD METEOROLOGISCHE DAG
Zaterdag 23 maart de Wereld Meteorologische Dag. De 23e maart herinnert aan de oprichting van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). De WMO, een overkoepelende meteorologische organisatie met 191 leden uit even zo veel landen. Nederland wordt bij de WMO vertegenwoordigd door het KNMI. De WMO is opgericht op 23 maart 1950 als vervolg op de eerste internationale meteorologische organisatie die in 1873 was opgericht door KNMI-oprichter en meteoroloog Buys Ballot. Zonder de WMO zou het weerbericht in zijn huidige vorm onmogelijk zijn.
In 2018 stond in het teken van de klimaatverandering en in 2017 in het teken van bewolking. Één van die nieuwe wolkenformatie was de undulatus asperitas, zie onderstaande foto die is gemaakt door Peter de Vries op 31 augustus 2015 in Drenthe. In 2019 was het motto op de Wereld Meteorologische Dag: “De zon, de aarde en het weer” en in 2020 “schoon water”. Het motto in 2021 was “De oceaan, ons klimaat en het weer”. In 2022 was het motto “Early Warning and Early Action”, met andere woorden vroegtijdig waarschuwen en in actie komen op naderend natuurgeweld door o.a. klimaatverandering. In 2023 was het motto “klimaat en water”.
Dit jaar is het motto op de wereld meteorologische dag “In de frontlinie van de klimaatactie”.
BIJZONDERE DATUM 23 MAART
In 2021 in de nacht naar 23 maart de laagste temperaturen op de KNMI-stations Terschelling en Voorschoten met respectievelijk 0,3°C en 0,4°C. Aan de grond de laagste temperaturen van -2,8°C op het KNMI-station Voorschoten gevolgd door -1,7°C op het KNMI-station Woensdrecht en -1,6°C op het KNMI-station Terschelling. In 2021 op 23 maart overdag landelijk voor het eerst sinds 16 maart weer een maximum-temperatuur in de dubbele cijfers, op 16 maart kwam het KNMI-station Twente tot 10,1°C. Maar voor de meeste stations was het veel langer geleden dat de 10°C werd bereikt en lang niet alle KNMI-stations bereikten op 23 maart de 10°C.
Borculo kwam op 23 maart 2021 met 10,2°C voor het eerst weer in de dubbele cijfers sinds 11 maart toen het 12,4°C werd. Daarmee een periode van 11 dagen onder de 10°C met de maximum-temperatuur. Maart 2021 had in Borculo t/m 23 maart nog maar vijf dagen gehad waarop de maximum-temperatuur 10°C of hoger was. Dat aantal liep voor de hele maand op tot 13 en daarmee het laagste aantal voor maart in Borculo sinds 2013 toen maart niet verder kwam dan zes dagen van 10°C en hoger. Dan te bedenken dat maart 2014 tot 27 dagen kwam van 10°C en hoger. In maart 2022 t/m 23 maart in Borculo 18 etmalen van 10°C en hoger en over de hele maand 25 etmalen. In maart 2023 t/m 23 maart 11 etmalen van 10°C en hoger en over de hele maand 16 etmalen. Maart 2024 staat in Borculo inmiddels op 19 etmalen van 10°C en hoger.
In 2020 waren we t/m 23 maart nog niet in de buurt gekomen van het datumrecord voor 23 maart voor Borculo, de hoogste temperatuur was nog 17,5°C van 16 februari. Het datumrecord voor 23 maart staat op 19,4°C voor Borculo en werd bereikt in 2012 en 2022! In 2021 waren we daar op 24 februari net overheen gegaan met 19,5°C en in 2022 op 22 maart lukte dat wel met 20,1°C en daarmee de warmste 22 maart voor Borculo sinds 1981. In maart 2023 bleven we ruim daaronder met 15,6°C op 23 maart en ook de hoogste temperatuur van maart 2023 van 17,8°C bleef onder het datumrecord voor 23 maart. Nu in maart 2024 is tot nu toe de hoogste temperatuur in Borculo 18,7°C van 20 maart en zaterdag 23 maart 10,6°C.
De hoogste temperatuur in maart 2019 t/m 23 maart was in Borculo 19,5°C van 22 maart en op 27 februari kwamen we tot 19,1°C, in 2018 t/m 23 maart was dat 15,9°C en in maart 2017 t/m 23 maart 16,4°C. In 2016 was het helemaal niet voor te stellen, toen waren we t/m 23 maart nog niet hoger uitgekomen dan 12,8°C.
Maart staat in de Volksweerkunde te boek als de lentemaand. En bij lentetemperaturen doelen we op 15°C of hoger. In 2016 kwam de temperatuur in Borculo pas op 26 maart voor het eerst boven de 15°C met 15,6°C en het zou ook daarna niet meer lukken in maart. Het laatste jaar met in maart geen 15°C had Borculo in 2008. Gemiddeld voor Borculo is drie dagen van 15°C of hoger. De topper hadden we in maart 2022 met 13 etmalen van 15°C en hoger, daarvoor maart 2014 en maart 2005 met respectievelijk 11- en 12 etmalen van 15°C of hoger.
De datum 23 maart 2012 was ook wel een hele bijzondere datum voor Borculo! In 2012 op 23 maart de derde dag op rij zonovergoten, in Borculo met 11,3 uur zon. In Borculo op 23 maart 2012 de derde dag op rij met ruim 11 uur zon, dat was sinds begin juni 2011 niet meer voorgekomen in Borculo. Ja, U leest het goed, sinds begin juni 2011! De zomermaanden juli en augustus 2011 waren daar niet toe in staat!
De temperatuur op 23 maart 2012 steeg in Borculo tot 19,4°C en daarmee de hoogste temperatuur van 2012 tot dan en het zou ook de hoogste temperatuur van de maand worden. Maar ook het dagrecord voor 23 maart sneuvelde in Borculo in 2012, want dat stond nog op 17,6°C van 23 maart 2005. Maar ook deze laatste is al weer gesneuveld in Borculo, want het datumrecord voor 23 maart staat op 19,4°C en dat werd bereikt in 2012 en ook in 2022.
Op het KNMI-station Ell werd 23 maart 2012 de hoogste temperatuur van de maand gemeten met 20,8°C.
Op onderstaande foto actieve lieveheerstbeestjes met het mooie lenteweer op 23 maart 2012, foto is gemaakt door Elly Hofsteenge uit Oldenzaal.
Vorst op 23 maart is ook geen bijzonderheid! Want de datum 23 maart heeft wel wat met vorst. Op 23 maart 1845 lag er op veel plaatsen nog een dik pak ijs, zo ook op de Amstel in Amsterdam waar men die dag paaseieren verkocht op de ijsvloer van de Amstel. Even terzijde, de maartmaand van 1845 is ook de koudste maart geworden aller tijden. De gemiddelde etmaaltemperatuur kwam op het KNMI-station De Bilt uit op -2,5°C. Er kon in die maand nog gemakkelijk over de rivieren worden gereden met paard en wagen.
Op 23 maart 1958 daalde de temperatuur tot -8°C op het KNMI-station Twente, overdag op 23 maart 1958 geen hoger maximum dan -0,2°C op de KNMI-stations Eelde en Twente. Daarmee is 23 maart voor Nederland de meest late ijsdag. In 2006 op 23 maart werd het nog -7,8°C op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg. Op het KNMI-station Twente werd het die nacht ook nog -7°C en aan de grond zelfs -11,2°C. In 2008 op 23 maart ook koud met -7°C op het KNMI-station Twente en dat was tevens de laagste temperatuur van maart en de lente van 2008. Op 23 maart 2008 was het ook nog Pasen en dat werd de koudste Paasnacht voor Nederland sinds 1901.
Het was toen ook in Borculo een bijzondere Paasnacht van 2008 met een minimum van -5,2°C en daarmee had maart 2008 een lagere temperatuur bereikt dan de wintermaand januari daarvoor. In de louwmaand januari van 2008 kwam de temperatuur in Borculo niet lager dan -3,2°C. Voor Borculo was de -5,2°C op 23 maart 2008 de op één na laagste temperatuur voor de derde decade van maart. Alleen op 27 maart 1993 met -5,5°C was het nog kouder. Ook was de Paasnacht van 23 maart 2008 in Borculo kouder dan de nachten van Kerst 2007 daarvoor.
Maar het kan ook andersom, op 23 maart 2012 op het KNMI-station Ell met 20,8°C de hoogste temperatuur van maart 2012.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2017 in de nacht naar 23 maart de laagste temperatuur van -0,2°C op de KNMI-stations Nieuw Beerta en Woensdrecht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Gilze-Rijen met -3,5°C. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden op waarnemingshoogte respectievelijk 1,5°C en 2,7°C en aan de grond -1,8°C en -0,1°C.
In 2014 in de nacht naar 23 maart kwam het weer tot lichte vorst met -0,4°C op het KNMI-station Volkel. Aan de grond op het KNMI-station Volkel -2,9°C.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit het Groningse Zuidhorn op 23 maart 2014. Donkere luchten boven het Groningse land, de bekende maartse buien. De buien gingen lokaal ook gepaard met onweer en hagel. In de kop van Overijssel werden enkele boerderijen getroffen door blikseminslagen. Verder in het noorden enkele autowegen die bedekt werden met een dikke laag hagel. Maar met maart op de kalender spreken we dan niet meer van winterse buien maar van maartse buien.
Onderstaande foto is van de koudste Pasen sinds 1901, foto is van het strand van Zandvoort op 23 maart 2008 met op eerste paasdag sneeuw. In de vroege ochtend van 23 maart 2008 had het KNMI-station Twente met -7°C de laagste temperatuur van de lente van 2008.
In 2003 daalde op het KNMI-station Twente de luchtvochtigheid tot 18%, op het KNMI-station Deelen tot 19% en op de KNMI-stations Hupsel, Soesterberg, Nieuw-Beerta en Volkel tot 20%. De extreem droge lucht leverde in die dagen een strakblauwe hemel op.
In 1960 op 23 maart op het KNMI-station Twente een maximum-temperatuur van 17,1ºC na een nacht met een minimum van -0,3ºC.
In 1916 op 23 maart op het KNMI-station De Bilt een maximum-temperatuur van 1,1ºC, deze temperatuur werd door de homogenisatie van data door het KNMI sinds 2016 herleid tot 0,7ºC. Voor het KNMI-station De Bilt is deze 0,7ºC nog altijd het datumrecord. In 1916 rond 23 maart op enkele plaatsen nog drie dagen met een sneeuwdek. In Groningen van 23 t/m 27 maart elke dag sneeuw.
In 1853 van 23 t/m 25 maart drie ijsdagen op rij op het toenmalige hoofdkantoor van het KNMI dat toen nog gevestigd was in Utrecht.
Op 23 maart 1845 werden paaseieren verkocht op het ijs van de Amstel, de ijsvloer op de meren en rivieren was 30 centimeter dik. Het werd de koudste maart voor Nederland met een gemiddelde etmaaltemperatuur van -2,3ºC.
In Nederland prachtig weer op 23 maart 2015, maar verder naar het zuiden toe in Parijs hele andere condities. Daar hadden ze al enige dagen last van luchtvervuiling en niet zo’n klein beetje ook. Voor 23 maart 2015 mochten alleen motorvoertuigen met een oneven kenteken Parijs en 22 omliggende gemeenten inrijden. Het was de eerste keer sinds 1 oktober 1997 dat zo’n maatregel is genomen. Overigens had Parijs ook rond 17 maart 2014 te kampen met ernstige luchtvervuiling.
Onderstaande foto zegt meer dan genoeg.
MAARTSE BUIEN
Maart is ook bekend om zijn maartse buien en dat zijn in feite niets anders dan winterse buien, maar omdat maart de lentemaand is spreekt men niet meer van winterse buien. Tijdens die maartse buien kan het ook tot onweer komen, gemiddeld telt maart in Borculo net geen één dag met onweer. In de maartmaanden van 2009 en 2010 in Borculo geen onweer, maar in de jaren 2005 t/m 2008 kwam het in de maand maart in Borculo wel tot onweer. Wist U dat het goed voor de natuur is dat het tot onweer komt in maart? In de volksweerkunde kent men de weerspreuk “donder in maart is een zegen voor de aard”! Deze weerspreuk berust echt op waarheid!
Door bliksem-inslagen vindt er een scheikundige reactie in de bodem plaats, waardoor er stikstof vrijkomt in de bodem en vandaar ook de spreuk “donder in maart, is een zegen voor de aard!” Juist in het vroege voorjaar hebben veel planten stikstof nodig om tot stevige planten uit te groeien. Eén van die planten is de welbekende brandnetel, die vreet stikstof. Soms zie je ook typische combinaties van planten zoals de populier en de wilg samen met brandnetels. Het blad van deze bomen valt massaal in de herfst en de vorst breekt deze blaadjes omdat ze zoveel vocht bevatten. Daardoor rotten ze in natte perioden snel weg en komen er bergen stikstof vrij, ideaal voedsel voor de brandnetel! Vandaar dat de Biesbosch die vol met wilgen staat ook bezaaid is met brandnetels. Door de hitte van de bliksem treedt er een verbinding op van de stikstof, 80% stikstof (N2) met de zuurstof 20% (O2) in de atmosfeer en er ontstaat Stikstofdioxyde (NO2). Deze stikstofdioxyde spoelt met de regen uit de lucht en in de grond wordt het door bacteriën omgezet tot nitraat (NO3) en dat is voeding voor de plant. Zo kan de zuurstof door de bliksem O2 tot O3 vormen (Ozongas).
Onweer…………………, spectaculair, gevaarlijk en voedzaam!
MAAR………….
Onweer kan evengoed in de winter als in de zomer voorkomen. Onweer in de winter wordt ook wel winter-onweer genoemd en hangt lager boven land dan in de zomermaanden. Daarom is winter-onweer gevaarlijker dan zomer-onweer. Wel is het in de regel zo dat onweer in de winter korter duurt, ondanks korter onweer is de kans op een blikseminslag toch groter. Dat komt ook omdat de cumulonimbuswolk (stapelwolk) veel lager hangt en vergroot de ontlading tussen wolk en aarde. Winter-onweer heeft een lichte voorkeur in de nanacht en in de vroege ochtend en gaat vaak met winterse buien gepaard.
Weet U overigens ………….
Dat er wereldwijd per uur rond 3000 onweersbuien actief zijn.
In Duitsland worden jaarlijks meer dan twee miljoen bliksemontladingen geregistreerd.
Een bliksemontlading heeft een stroomsterkte tussen 20.000 tot 60.000 ampere.
De bliksemontlading de lucht opwarmt tot wel 30.000°C.
In de tropen komt onweer gemiddeld op 200 dagen per jaar voor en in Oeganda zelfs op 230 dagen per jaar.