MEI SOMS KOELER DAN APRIL!
BIJZONDERHEDEN 19 MEI
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In 2023 in het etmaal van 19 mei de laagste temperatuur op het KNMI-station Berkhout met 3,1°C. Het KNMI-station Lauwersoog had als enige KNMI-station een minimum-temperatuur in de dubbele cijfers met 10,4°C. Op 10 centimeter boven het maaiveld had het KNMI-station Eelde als enige KNMI-station grondvorst met -2,3°C. Landelijk was het de vierde nacht met grondvorst op een KNMI-station.
In 2022 op 19 mei in Borculo met 13,9°C als laagste temperatuur een evenaring van het bestaande datumrecord voor 19 mei met ook 13,9°C van 19 mei 1997. In Borculo op 19 mei 2022 ook een nieuw datumrecord voor 19 mei voor de maximum-temperatuur en wel voor de tweede dag op rij. Op 19 mei 2022 met 27,8°C, het oude datumrecord was 27,5°C van 19 mei 1989.
In 2022 op 19 mei opnieuw hoge temperaturen met de hoogste maximum-temperaturen van 31,3°C en 30,3°C op respectievelijk de KNMI-stations Maastricht en Ell. Daarmee sneuvelde voor de tweede dag op rij het datumrecord voor de maximum-temperatuur. Op 19 mei 2022 bereikte het KNMI-station Maastricht met 31,3°C een nieuw landelijk datumrecord. Het oude datumrecord voor 19 mei stond op 30,4°C van 19 mei 1953 op het KNMI-station Twente. Naast een nieuw datumrecord op het KNMI-station Maastricht ook datumrecords op de KNMI-stations Ell, Arcen en Eindhoven met respectievelijk 30,3°C , 28,5°C en 28,4°C. De 31,3°C op het KNMI-station Maastricht werd ook de hoogste temperatuur van mei en de lente van 2022. Een groot verschil met 2023 toen het landelijk nog steeds wachten was op de eerste zomerse dag van boven de 25°C, over een tropische dag van 30°C en hoger dan nog maar te zwijgen.
Op onderstaande foto de KNMI-meetmast in Cabauw, deze kreeg in 2022 op 19 mei een record aan neerslag. Onderstaande foto maakte Arie Verrips.
De hoge temperaturen op 19 mei 2022 moesten we wel bekopen met buien en veel wind. In de nachtelijke uren de meeste neerslag op het KNMI-station Terschelling met 23 millimeter en overdag 26,5 millimeter op het KNMI-station Cabauw. Over het hele etmaal van 19 mei 2022 viel op het KNMI-station Cabauw 37,6 millimeter en daarmee een nieuw datumrecord voor de neerslag. Het oude datumrecord voor de neerslag stond op 25,9 millimeter op het KNMI-station Leeuwarden in 2000. De 37,6 millimeter op het KNMI-station Cabauw was ook de hoogste neerslagaftapping van mei 2022. In Borculo viel op 19 mei 2022 24 millimeter met onweersbuien.
In het etmaal van 19 mei 2022 landinwaarts zelfs meer wind dan aan de kust. De hoogste windstoten van 111- , 98- en 89-kilometer per uur op respectievelijk de KNMI-stations Eindhoven, Deelen en Twente. Het KNMI-station Hupsel had een windstoot van 70 kilometer per uur. De reguliere wind bereikte ook landinwaarts de hoogste windsnelheid tot windkracht 8 stormachtig op de KNMI-stations Eindhoven en Deelen. Op het KNMI-station Twente windkracht 7 een harde wind. In de kustgebieden bereikte de wind “slechts” windkracht 5 tot 6, vrij krachtig tot krachtig.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries.
– Het is soms alles of niets! In 2022 viel in Groot-Ammers in de Alblasserwaard tussen 10 april en 19 mei geen druppel regen en op 19 mei 2022 viel maar liefst 41 millimeter.
– In 2021 in de nacht naar 19 mei net geen grondvorst met +0,1°C op het KNMI-station Twente en op waarnemingshoogte de laagste temperatuur van 3,0°C op het KNMI-station Eelde. Temperaturen overdag een groot verschil met 19 mei 2020. Want werd het 19 mei 2020 landelijk nog een zomerse dag met 25,4°C op het KNMI-station Arcen, in 2021 voor de meeste stations 10°C lager en de hoogste temperatuur was 16,2°C op het KNMI-station Arcen. Ook bleef het niet droog op 19 mei 2021 met vanaf middernacht tot in de avond 20 uur de meeste neerslag op het KNMI-station Cabauw met 12,7 millimeter.
– De IJsheiligen zijn officieel volgens de kalender voorbij, dat wil niet zeggen dat het vorstvrij blijft! Zelfs in 2018 in de warmste mei-maand die Nederland ooit heeft gekend hebben we dat ondervonden. De IJsheiligen wilden in 2018 rond deze tijd nog maar geen afscheid nemen, in de nacht naar 19 mei 2018 regionaal nog stevige grondvorst met o.a. -3,1°C op het KNMI-station Twente en -2,6°C op het KNMI-station Eindhoven! Ook in 2013 en 2010 nog de IJsheiligen op bezoek in de nacht naar 19 mei. Zo bleef in 2013 op 9 mei het KNMI-station Twente met 0,9°C in de weerhut maar net boven het vriespunt. Aan de grond kwam het op een vijftal KNMI-stations tot grondvorst en wel Twente -1,5°C, Den Helder -1,4°C, Heino -0,8°C, Rotterdam -0,7°C en Hupsel -0,1°C.
In 2010 was in de nacht naar 19 mei de koudste plek aan de grond het KNMI-station Westdorpe met -3°C. Ook grondvorst op de KNMI-stations Deelen, Rotterdam en Woensdrecht.
Op 19 mei 2008 nog een koude nacht met op het KNMI-station Twente een laagste temperatuur van precies 0,0°C, maar aan de grond -3°C. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg in die nacht aan de grond -4,8°C.
In 1995 op 19 mei op het KNMI-station De Bilt een laagste temperatuur van +0,1°C en dat is voor De Bilt de laagste temperatuur voor 19 mei sinds 1901.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de Duinen van Noordwijk.
MEI KOELER DAN APRIL
Mei kan soms koeler verlopen dan april! Zo verliep de eerste decade van april 2019 met een etmaalgemiddelde van 9,1°C warmer dan de eerste decade van mei 2019 met 8,7°C. In mei 2019 in de eerste helft van de maand geen thermische hoogstandjes, pas op 18 mei in Borculo en ook landelijk de eerste warme dag van 20°C en hoger. Daarna verliep het thermisch aanzienlijk aangenamer en de volgende dag op 19 mei in Borculo en ook landelijk de eerste zomerse dag van 25°C en hoger. Maar in de loop van de middag/avond van 19 mei in de oostelijke helft van het land lokaal al weer stevige regen-/onweersbuien met op diverse plaatsen ook hagel. In Lochem viel daarbij 24 millimeter neerslag. Verder wel grote temperatuurverschillen tussen het westen en oosten. In het westen op het strand kon je wel een winterjas gebruiken, in het oosten in de korte broek met T-shirt. Op het KNMI-station Terschelling werd het slechts 12,9°C.
Landelijk op 19 mei 2019 op drie KNMI-stations de eerste zomerse dag en wel op de KNMI-stations Arcen, Hupsel en Twente. Voor het KNMI-station Hupsel met 25,4°C de warmste 19 mei sinds het begin van de waarnemingen daar in 1989 en het werd ook de hoogste temperatuur van mei 2019.
In 2018 t/m 19 mei had april nog een warmer etmaal dan mei, want 20 april 2018 had in Borculo een etmaalgemiddelde van 21°C en mei 2018 kwam daar pas op 25 mei overheen. In 2019 was het warmste etmaal van april in Borculo 24 april met een etmaalgemiddelde van 19,5°C, dat heeft mei 2019 in geen enkel etmaal bereikt. Het warmste etmaal van mei 2019 was 19 mei met een etmaalgemiddelde van 18,4°C. In 2020 was de tweede decade van april met een etmaalgemiddelde van 10,9°C warmer dan de tweede mei-decade met 10,6°C.
In 2007 op 19 mei een etmaalgemiddelde van 16,2°C en dat was tot dan het warmste etmaal van mei 2007. Dan te bedenken dat de maand april van 2007 over dezelfde periode al vier etmalen had die nog warmer waren dan 16,2°C. We kunnen dit gegeven ook wel projecteren op mei 2010. Het warmste etmaal voor mei 2010 t/m 19 mei was voor Borculo 17 mei met een etmaalgemiddelde van 13°C. Kijken we naar april 2010 dan was het warmste etmaal 29 april met een etmaalgemiddelde van precies 20°C. Maar april 2010 telde vijf etmalen die warmer waren dan het warmste etmaal van mei 2010 t/m 19 mei.
In 2014 was de eerste helft van april ook een stuk warmer dan de eerste helft van mei! In Borculo kwam de eerste helft van april 2014 uit op een etmaalgemiddelde van 12°C en mei stond over de eerste helft in Borculo op slechts 10,9°C. Kijken we naar de gemiddelde maximum-temperatuur over de eerste helft van de maand, dan kwam april 2014 uit op 16,7°C tegen slechts 14,7°C in mei. Ook het aantal uren zon was in de eerste helft van april 2014 met 57 uur meer dan de 44 uur in de eerste helft van mei.
Het is zeker niet de eerste keer dat april warmer verloopt dan mei! In 2010 was de eerste helft van april met een etmaalgemiddelde van 8,9°C ook warmer dan de eerste helft van mei met 8,4°C.
In de mei-maanden van 2011 t/m 2016 over de eerste 19 etmalen was geen enkel etmaal kouder dan in de voorgaande maand april in Borculo. Alleen april 2014 kwam er wel dichtbij, want in 2014 in mei t/m 19 mei was het warmste etmaal 19 mei met een etmaalgemiddelde van 17,9°C en dat werd in april 2014 ook bijna bereikt met op 7 april 17,6°C.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2018 in de nacht naar 19 mei de laagste temperatuur van 2,8°C op het KNMI-station Twente en aan de grond -3,1°C, het KNMI-station Eindhoven had aan de grond -2,6°C. Voor het oosten was er wel een groot verschil tussen de KNMI-stations Hupsel en Twente, zo had het KNMI-station Hupsel aan de grond +4,1°C, daarmee ruim 7°C hoger dan op het KNMI-station Twente!
Op 19 mei 2014 met 14 uur zon in Borculo met 25,3°C de eerste zomerse dag van 2014. Borculo had in 2013 op 6 mei de eerste zomerse dag. Gemiddeld bereikt Borculo op 14 mei de eerste zomerse dag.
Op onderstaande foto een jong eendje die op 19 mei 2014 weer kon genieten van een temperatuur van boven de 20°C en veel zon.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, grazende schapen op de Drentse hei die ook genoten van het mooie weer op 19 mei 2012.
In 2010 op 19 mei in Borculo met ruim 14 uur zon werd het 19,1°C en daarmee de zonnigste dag van 2010 en de warmste dag van mei 2010 tot dan. De datum 19 mei 2010 is voor Borculo de zonnigste 19e mei voor Borculo sinds 1995 met 14,3 uur zon.
Op 19 mei 1983 viel in Ezumazijl 22 millimeter aan neerslag.
Op het KNMI-station De Bilt haalde op 19 mei 1969 slechts 9,5°C als maximum-temperatuur en dat is nog altijd de laagste maximum-temperatuur voor de 19e mei.
In 1872 op 19 mei in Borculo een hele zware onweersbui met hagel en dat veroorzaakte enorm veel oogstschade. Als tegemoetkoming in de kosten kreeg toen elke boer 2000 gulden. Dat was voor die tijd behoorlijk veel.
VULKAAN EYJAFJALLAJÖKULL
De IJslandse Vulkaan Eyjafjallajökull was in 2010 rond 19 mei nog steeds rumoerig en men vreesde toen dat de kans groter wordt dat er de komende jaren meerdere IJslandse vulkanen in actie komen. De vulkaan Eyjafjallajökull staat er om bekend dat deze actief kan blijven over een langere periode. Bij de uitbarsting in 1821 bleef deze maar liefst 15 maanden actief. IJsland is een vulkanisch eiland en telt zo’n 140 vulkanen en daarvan zijn er nog rond 30 actief. Experts verwachten dat in de komende jaren mogelijk nog drie vulkanen tot uitbarsting komen. In de afgelopen 1100 jaar zijn er zo’n 205 vulkaanuitbarstingen geweest. U hoeft overigens niet bang te zijn dat deze 30 actieve vulkanen ook op uitbarsten staan, een vulkaan wordt actief genoemd als het in de laatste 10.000 jaar nog tot uitbarsting is gekomen. Sinds 2000 zijn er op IJsland vier vulkanen tot uitbarsting gekomen. Het valt daarbij op dat de uitbarstingen volgens een bepaalde cyclus verlopen. De meest gevaarlijke vulkaan die mogelijk als eerste tot uitbarsting kan komen is de Katla die vrij dicht in de buurt van de vulkaan Eyjafjallajökull ligt. De andere mogelijke vulkanen die op deze lijst van vermoedelijke actieve vulkanen staan zijn de Grimsvotn, Hekla en Askja. Met name bij de vulkaan Hekla merkt men dat het ijs op deze vulkaan aan het smelten is en dat kan een teken zijn dat de magma in de vulkaan langzaam omhoog komt.
Hieronder een doorsnede van een vulkaan.
