AUGUSTUS 2024 LOOPT VER VOOR OP AUGUSTUS 2023 MET UREN ZON EN WARMTEPUNTEN EN VEEL DROGER!
BIJZONDERHEDEN 12 AUGUSTUS
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
We staan er nu nog niet zo bij stil, maar de zomer loopt heel langzaam op zijn eind en dat is soms al te merken aan de nachtelijke temperaturen en dat zeker in het hoge noorden. In 2016 op 12 augustus een bijzonder koude nacht in Zuid-Zweden, voor het eerst sinds 2007 had het in Zuid-Zweden in augustus op standaard waarnemingshoogte gevroren! Zo daalde de temperatuur in Hagshult tot -1,1ºC. Overigens voor Hagshult nog niet eens zo bijzonder, want het record staat daar nog op datum van 14 augustus 1983 -2,0ºC. Het augustusrecord voor Zuid-Zweden staat op naam van Götaland met -5,5ºC op 26 augustus 1899 in Axelfors. Het nationale augustus-record voor Zweden is -8,5ºC in Nikkaluokta op 31 augustus 1959. Voor Nederland is de laagste augustustemperatuur 1,3ºC van 22 augustus 1973 op het KNMI-station Twente en op het inmiddels opgeheven KNMI-station Dedemsvaart. Aan de grond in die nacht wel vorst met -1,1ºC op het KNMI-station Twente en op het inmiddels opgeheven KNMI-station Valkenburg bij Katwijk. In die nacht bevroren veel dahlias.
Borculo passeerde zondag 11 augustus de grens van 1000 uur zon in 2024 en daarmee is 2024 voor Borculo op vier jaren na het somberste jaar voor Borculo. De grens van 1000 uur zon loopt voor Borculo uiteen van 20 juni in 2022 tot 29 augustus in 2000, in 2023 op 30 juni het 1000e uur zon.
In 2023 op 12 augustus viel in Borculo 8,4 millimeter neerslag en daarmee liep de neerslagteller voor augustus 2023 in Borculo op tot 100 millimeter. Augustus 2023 was daarmee voor Borculo toen al de natste augustusmaand sinds 2015 die over de hele maand bijna 170 millimeter neerslag had en t/m 12 augustus op slechts 16 millimeter stond. U leest het goed, op 16 millimeter over de eerste 12 dagen. In augustus 2015 viel over de periode 13- t/m 31 augustus in Borculo 153 millimeter!
Augustus 2023 liep met de neerslag ver voor t.o.v. augustusmaanden daarvoor, maar met de warmtepunten en uren zon liep het niet lekker in augustus 2023. In Borculo stond augustus 2023 t/m 12 augustus nog maar op 7 warmtepunten, dat waren er in 2022 over de eerste 12 dagen 36 warmtepunten. Een nog groter verschil met de uren zonneschijn, t/m 12 augustus stond de teller in Borculo op 51 uur augustuszon in 2023, in augustus 2022 over dezelfde periode 140 uur zon en in augustus 2003 zelfs 148 uur zon.
Nu in 2024 in Borculo over de eerste 12 augustus-etmalen 93 uur zon, 20 millimeter aan neerslag en 29 warmtepunten.
Het etmaal van 12 augustus 2023 verliep ook landelijk kletsnat! Enkele neerslagcijfers waren Veenoord 39 millimeter, Emmen en Emmer-Compascuum 48 millimeter, Oentsjerk in Friesland in twee uur tijd 38 millimeter. Op de KNMI-stations Hoogeveen en De Bilt over het etmaal respectievelijk 27,4- en 19,8 millimeter. De neerslagteller over de eerste 12 augustus-etmalen stond in Duiven al op 145 millimeter, Lichtenvoorde 152 millimeter en in het Zeeuwse Kapelle op 159 millimeter.
Met name in de regio Emmen leidde de zware regenval op 12 augustus 2023 tot wateroverlast.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van de kleurige heide in Drenthe.
In 2022 in het etmaal van 12 augustus temperaturen van 12,8°C als laagste temperatuur op het KNMI-station Ell en de hoogste maximum-temperatuur van 33,2°C op het KNMI-station Gilze-Rijen. Borculo bereikte op 12 augustus 2022 met 14,3 uur zon de zonnigste 12 augustus, het oude record was 13,7 uur zon op 12 augustus 2012 en in 2020. Het was voor Borculo de vierde dag op rij die niet eerder zo zonnig was.
In 2022 was 12 augustus de start van de eerste hittegolf van 2022 en wel in het zuiden, zuidoosten en oosten van het land. De KNMI-stations die officieel de status hittegolf bereikten waren Arcen, Eindhoven, Ell, Hupsel, Maastricht, Volkel, Westdorpe en Woensdrecht. Het KNMI-station Hupsel bereikte als eerste de status hittegolf van de KNMI-stations. Ook in Borculo kreeg de hittegolf voet aan de grond met vijf zomerse dagen op rij van boven de 25°C en daarvan drie tropisch van 30°C en hoger. Voor Borculo de 38e hittegolf sinds 1981.
Op onderstaande foto zonnebloemen die hebben dit jaar in de eerste 12 dagen van augustus met 93 uur zon minder zon gezien dan in 2022. In augustus 2023 in de eerste 12 dagen rond 51 uur zon, dat was in 2022 over dezelfde periode 140 uur, in 2021 over dezelfde periode 60 uur, in 2020 130 uur zon en dat was over dezelfde periode alleen in 2003 meer met 148 uur zon. Wat een verschil met 2006 toen de zon over de eerste 12 augustus-dagen in Borculo afgerond 34 uur scheen.
– De meeste neerslag in de nachtelijke uren van 12 augustus 2020 op het KNMI-station Woensdrecht met 11,1 millimeter gevolgd door het KNMI-station Cabauw met 9 millimeter. Verder viel tot in de nacht ook al veel neerslag in de regio Barneveld-Lunteren tot 95 millimeter en in Dirksland 65 millimeter. Eerder op de avond van 11 augustus 2020 kreeg het zuiden van de Achterhoek ook nog buien mee die vanuit Duitsland het land introkken met in Dinxperlo 15 millimeter. Verder viel in Breda ook rond 55 millimeter en in Kerkrade rond 80 millimeter.
– De temperaturen bereikten in 2020 op 12 augustus overdag landelijk voor het eerst sinds 6 augustus niet de 35,0ºC. De hoogste temperaturen in Limburg en op de Veluwe. Het KNMI-station Arcen werd de warmste met 34,4ºC gevolgd door het KNMI-station Maastricht met 34,3ºC en het KNMI-station Deelen met 34,2ºC. Het KNMI-station De Bilt kwam in 2020 op 12 augustus met 32,3°C tot de zevende tropische dag op rij en dat is op het KNMI-station De Bilt niet eerder voorgekomen. Het oude record was zes tropische dagen op rij en de laatste keer dat dit lukte was in 1975. Het KNMI-station Maastricht kwam in 1975 tot een reeks van 15 tropische dagen op rij.
– In 2019 op 12 augustus nog een natte dag met diverse buien met onweer. Op het KNMI-station Hupsel overdag 14,6 millimeter neerslag. In Roelofarendsveen in de ochtend al 20 millimeter en in Haamstede in korte tijd 14 millimeter. Enkele andere neerslagcijfers uit de Achterhoek waren: Ruurlosebroek 20,6 millimeter, Winterswijk 17,4 millimeter, Bredevoort 17,2 millimeter, Borculo 13 millimeter, Zelhem 10,4 millimeter, Hengelo (gld) 8,8 millimeter en Silvolde 5,6 millimeter.
Onderstaande foto maakte Johan Effing, augustus de oogstmaand en daarbij kunnen ze geen neerslag gebruiken.
TROPENNACHTEN EN DATUMRECORDS AUGUSTUS 2020
In 2020 in de nacht naar 12 augustus op 21- van de 34 KNMI-stations wederom een tropennacht waarbij het minimum op 20ºC of hoger lag. Deze KNMI-stations lagen in de westelijke helft van het land. Daarbij wel opvallend dat het KNMI-station Westdorpe de laagste temperatuur van het land had met 17,1ºC gevolgd door het KNMI-station Hupsel met 17,8ºC als minimum-temperatuur. Het KNMI-station De Bilt had in de nacht naar 11 augustus 2020 een minimum van 21,3°C en in de nacht naar 12 augustus 21,5°C en daarmee twee tropennachten op rij en dat is op het KNMI-station De Bilt sinds 1901 nog nooit eerder voorgekomen. Wat te denken van het KNMI-station Vlissingen, die had in de nacht naar 12 augustus 2020 de zevende tropennacht op rij, voor Nederland is dat een nieuw record. Het KNMI-station Terschelling sloot het etmaal van 12 augustus 2020 af met een minimum-temperatuur van 22,2°C, een nieuw landelijk datumrecord voor 12 augustus. Het oude datumrecord was 21,3°C van 12 augustus 2003 op het KNMI-station Lauwersoog. In Borculo voor het etmaal van 12 augustus 2020 met 21,2ºC ook een nieuw datumrecord, het oude minimum-record stond op 18,2ºC van 2003.
WARMTEPUNTEN
Zoals hierboven reeds genoemd loopt de zomer langzaam op zijn eind, soms al goed merkbaar in augustus. We waren thermisch in de zomers van 2018 t/m 2020 regelmatig behoorlijk verwend, voor velen was het regelmatig wat teveel van die intense hitte. In de zomer van 2021 was van extreme hitte absoluut geen sprake. De zomer van 2022 scoorde ook met thermische uitspattingen en was voor Borculo de op één na warmste sinds 1981. De zomer van 2023 scoorde juni met een thermisch hoogstandje om als warmste juni-maand tevoorschijn te komen. In de huidige zomer is augustus nog de warmste maand, over de hele maand gerekend is dat nog juli.
Daarom voor nu des te meer om de nazomer maar eens te noemen, deze kan soms prachtig aangenaam weer opleveren. Een voorbeeld van augustus waarbij het weerbeeld snel kan omslaan was o.a. augustus 2014. Misschien weet U het nog! Augustus 2014 begon veelbelovend, de eerste decade van augustus 2014 behaalde elke dag warmtepunten. Zoals bekend worden warmtepunten behaald als het etmaalgemiddelde boven de 18°C uitkomt. Tot en met 12 augustus had augustus 2014 in Borculo 24 warmtepunten, in augustus 2015 over dezelfde periode 21 warmtepunten, in augustus 2016 slechts 0,5 warmtepunt en in augustus 2017 ook nog maar zes warmtepunten. Wat een verschil met augustus 2018 in Borculo, t/m 12 augustus al 45 warmtepunten. Maar in 2014 ging het vanaf 14 augustus goed mis, want vanaf 14 augustus t/m 26 augustus bleven de temperaturen onder de 20°C. In Borculo over deze periode een gemiddelde maximum-temperatuur van nog geen 18°C, om precies te zien 17,8°C.
In augustus 2019 in Borculo t/m 12 augustus 17 warmtepunten, in augustus 2020 over dezelfde periode 62 warmtepunten, in augustus 2021 slechts 6 warmtepunten, in augustus 2022 36 warmtepunten, in augustus 2023 7 warmtepunten en inmiddels in augustus 2024 29 warmtepunten.
Op onderstaande foto maïs die op veel plaatsen er weelderig bij stond in o.a. 2017 en ook “stond” in 2020, in 2019 evenals in 2018 een heel ander beeld met de kleur “geel”. Maar de kleur groen werd in 2020 ook snel minder, de droogte sloeg op veel plaatsen opnieuw toe. In 2021 stond de maïs er in volle glorie bij, in 2022 wederom veel slechter door de extreme droogte en in 2023 en nu 2024 weer maïs in volle glorie.
Het warmtegetal van 2024 staat in Borculo t/m maandag 12 augustus op 121 warmtepunten, in 2023 over dezelfde periode 132 warmtepunten, in 2022 138 warmtepunten, in 2021 108 warmtepunten, in 2020 125 warmtepunten en in 2019 over dezelfde periode 168 warmtepunten. Dat was in 2018 over dezelfde periode in Borculo 250 warmtepunten en dat was toen al het hoogste aantal voor Borculo sinds 1981. Het oude record stond op 237 warmtepunten uit het jaar 2006 voor het hele jaar.
Totaal kwam 2018 in Borculo uit op 292 warmtepunten, wat een verschil met 1987 met 45 warmtepunten. In 2019 kwam Borculo totaal tot 202 warmtepunten, in 2020 tot 247 warmtepunten, in 2021 tot 126 warmtepunten, in 2022 234 warmtepunten en in 2023 totaal 207 warmtepunten. In 2021 het laagste aantal warmtepunten sinds 2011 die tot 93 warmtepunten kwam.
In 2017 stond Borculo t/m 12 augustus op 116 warmtepunten en over het hele jaar 133 warmtepunten, over dezelfde periode in 2016 101 warmtepunten en over het hele jaar 166 warmtepunten, in 2015 109 warmtepunten en over het hele jaar 139 warmtepunten, in 2014 138 warmtepunten en over het hele jaar 145 warmtepunten en in 2013 113 warmtepunten en over het hele jaar 143 warmtepunten.
Gemiddeld telt een jaar in Borculo 121 warmtepunten, in 2018 t/m 12 augustus al het dubbele aantal en dat zegt meer dan genoeg over de hitte die we hebben gehad in 2018. Maar in 2013 in de tweede helft van augustus en ook begin september werden nog veel warmtepunten behaald. Begin september 2013 kwam het nog tot enkele tropische dagen! Totaal kwam 2013 in Borculo uit op 143 warmtepunten en dat waren er in 2014 over het hele jaar precies twee warmtepunten meer.
In 2016 kwam Borculo tot 166 warmtepunten en daarmee het hoogste aantal sinds 2006 met 237 warmtepunten. Dat de score in 2016 nog zo hoog opliep kwam door september met in Borculo 30 warmtepunten, toen voor september het op twee na hoogste aantal met alleen in de september-maanden van 1999 en 2006 meer warmtepunten met respectievelijk 38- en 31 warmtepunten. Maar dat sneuvelde allemaal in september 2023 met 43 warmtepunten, het record voor Borculo in september.
En zeer recent september 2022 een septembermaand om zeker niet te vergeten met in Borculo met 26 warmtepunten toen het hoogste aantal voor september sinds september 2016. September 2022 had in Borculo nog twee tropische dagen en september 2023 zelfs vijf tropische dagen en dat is een record voor Borculo in september. September 2016 kwam ook nog tot drie tropische dagen. Met andere woorden, laten we de nazomer nog niet vergeten!
In 2013 best opmerkelijk dat na het lange koude voorjaar de zomer wel met veel warmte kwam. Het warmtegetal op het KNMI-station De Bilt stond t/m 11 augustus op ruim 87 warmtepunten. Dan te bedenken dat het warmtegetal op het KNMI-station De Bilt eind juni 2013 nog maar op ruim 10 warmtepunten stond. Vanaf juli ging het in de zomer van 2013 snel op de warme toer. Vanaf 5 juli t/m 6 augustus kwam het KNMI-station De Bilt tot een score van 77 warmtepunten. Totaal kwam het KNMI-station De Bilt in 2013 uit op 101,8 warmtepunten en dat was toch het hoogste sinds 2006 met 201 warmtepunten.
Op onderstaande foto een graanveld waarvan de oogst al binnen is, de meeste graan is inmiddels wel van de velden af en dat is al veel vroeger dan voor jaren geleden. Augustus staat te boek als oogstmaand in de volksweerkunde, toch lijkt het er meer op dat juli de zomermaand dit ook voor zijn rekening wil nemen.
De zomer van 2011 stond op een laag pitje rond half augustus en dat werd met het warmtegetal helemaal duidelijk. Het KNMI-station De Bilt had in de zomer van 2011 t/m 12 augustus nog geen 40 warmtepunten. Dit was het laagste aantal t/m 12 augustus sinds 1993 en daarvoor moeten we terug tot de zomer van 1974! De zomer van 1993 had t/m 12 augustus ruim 24 warmtepunten en de zomer van 1974 nog geen 12 warmtepunten.
In de zomer van 2012 had het KNMI-station De Bilt t/m 12 augustus 34 warmtepunten. Borculo daarentegen had in de zomer van 2012 t/m 12 augustus 52 warmtepunten tegen in de zomer van 2014 130 warmtepunten en in de zomer van 2015 was de stand 107 warmtepunten.
PERSEÏDEN
Op maandag 12 augustus is het maximum van de bekende meteorenzwerm de Perseïden weer actief. De aarde koerst dan weer door de meteorenzwerm Perseïden. Elke zomer trekt de aarde door de Perseïden-meteorenzwerm, dit is een wolk van stofdeeltjes die achtergelaten zijn door de komeet Swift-Tuttle. Vele stofdeeltjes komen dan met een snelheid van 60 kilometer per seconde (216.000 kilometer per uur) in botsing met de dampkring van de aarde en veroorzaken dan kortstondig een lichtstreep aan de hemel en dat is dan de vallende ster of meteoor die wij op aarde zien. Het is de mooiste sterrenregen van het jaar met het hoogste aantal meteoren. Rond deze tijd zijn er in de nachten veel “vallende sterren” te zien, maar dan moet het wel opklaren. De Perseïden zijn wel één van de beroemdste meteorenzwermen van het jaar. De vallende sterren lijken afkomstig te zijn uit het sterrenbeeld Perseus. De meeste meteoren zijn in de tweede helft van de nacht zichtbaar. De lichtsporen zijn in feite overal aan te hemel te zien, maar naar het noordoosten toe het beste. Een storende factor kan de bewolking zijn.
Onderstaand plaatje laat de radiant zien van de Perseïden en dat wil zeggen de plek waar ze allemaal vandaan lijken te komen.
In de periode 17 juli tot 24 augustus zijn ze in het algemeen goed te zien, als het tenminste voldoende opklaart en je moet geen last hebben van een Volle Maan. De beste periode met succes is dan nog tussen 10- en 14 augustus.
Bij de meteorenzwerm van de Perseïden behoort ook nog een mythe uit het verre verleden. Vroeger werd het als een bedreiging vanuit de hemel gezien dat in het teken van de dood stond. De Christenen zagen het als de tranen van Laurentius. De datum 10 augustus is gekoppeld aan de naamdag van de Heilige Laurentius, deze was gestorven als martelaar rond 258 jaar na Christus in Rome. Laurentius werd gefolterd op een gloeiende rots.
Bij de oude Grieken en Balten waren de vallende sterren ook een symbool van de dood.
Hieronder een uitgebreider plaatje van de positie van de Perseïden.
Onderstaande foto is gemaakt vanuit de ISS en laat een vallende Perseide zien.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Neerslag viel er in de nacht naar 12 augustus 2016 10 millimeter op het KNMI-station Heino. In Borculo viel in die nacht vier millimeter. Ruinerwold had in de ochtend een 24-uursaftapping van 25 millimeter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de duinen nabij Kudelstaart op 12 augustus 2015, daar begon op enkele plekken de natuur al te verkleuren dit mede ook door de droogte.
In 2011 een hele zwoele nacht naar 12 augustus, alleen het KNMI-station Terschelling dook net onder de grens van 15°C. Verder alle andere KNMI-stations boven de 15°C tot 17,1°C als maximum op het KNMI-station Rotterdam. Het was landelijk de zachtste nacht sinds 5 augustus toen alle KNMI-stations boven de 15°C bleven. In Borculo in de nacht naar 12 augustus 2011 een minimum van 16,2°C en dat was het hoogste sinds 3 augustus toen het niet koeler werd dan 17,9°C.
In 2010 in de nacht naar 12 augustus koelde het nog flink af, in de weerhut tot 7,4°C op de KNMI-stations Heino en Hoogeveen. Aan de grond op het KNMI-station Volkel 4°C. In Borculo aan de grond 5,5°C.
In 2007 in de nacht naar 12 augustus op het KNMI-station Twente 6,5°C in de weerhut en aan de grond aldaar 3°C, een koude nacht voor augustus.
Op 12 augustus 1982 een zware windhoos op het Sneekermeer en daarmee gingen maar liefst 150 zeilboten plat. In Zwolle viel 33 millimeter neerslag.
In 1957 op 12 augustus viel in Wierum 40 millimeter aan neerslag en in Sint Annaparochie 36 millimeter.
In 1914 woedde er op 12 augustus een storm langs de Nederlandse kust. Enige tijd stond er windkracht 10 en dat is zware storm.
De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 12 augustus staat nog op naam van 12 augustus 1908 met 5,2°C. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot 4,4°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, de laatste jonge zwaluwen stonden op 12 augustus 2012 op het punt om Klausheide te verlaten.
BAROMETER
Dat een lage barometerstand altijd een garantie is voor slecht weer hoeft natuurlijk helemaal niet zo te zijn. Neem als voorbeeld 2009 op 12 augustus en in 2008 ook op 12 augustus. In 2009 een barometerstand in Borculo op 12 augustus overdag van rond 1016- tot 1017 hectopascal en daarbij viel er toch nog ruim twee millimeter regen in Borculo en op het KNMI-station Volkel 18 millimeter. In 2008 op 12 augustus daalde de barometerstand voor de zomerperiode naar een bijzonder lage waarde van rond 992 hectopascal en daarbij viel er in Borculo overdag geen druppel regen, wel wat regen in de avond. Voor de zomer is een barometerstand van rond 992 hectopascal wel erg laag, in Borculo kwam het alleen op 10 juli 2000 met 989 hectopascal nog wat lager uit. In de zomer van 2023 op 2- en 3 augustus ook een bijzonder lage barometerstand van rond 988 hectopascal, dat ging toen wel gepaard met bijzonder nat weer.
Zo zie je maar weer, een lagedrukgebied brengt niet altijd alleen verdriet. Op Vlieland was de barometerstand op 12 augustus 2008 om 13 uur 989,6 hectopascal. Geen record overigens, want op 27 augustus 1912 werd in De Bilt slechts 973 hectopascal gemeten. Aan de kust woedde toen een zware storm met windstoten tot 148 kilometer per uur in Hoek van Holland.
Hieronder een foto van een grafische barometer en die wordt een barograaf genoemd, hieronder ziet U een Franse barograaf uit het begin van de 20e eeuw.
