DINSDAG 20 AUGUSTUS WAS HET WERELD MUGGENDAG EN DIEREN ALS WEERSVOORSPELLERS!
WAT ZEGT DE DAG VAN SINT BERNHARD OVER SEPTEMBER?
BIJZONDERHEDEN 20 AUGUSTUS
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
De datum 20 augustus staat te boek als Wereld Muggendag. De reden dat dit op 20 augustus is komt doordat op 20 augustus 1897 de Britse arts Ronald Ross ontdekte dat muggen verantwoordelijk zijn voor het overbrengen van malaria. Later is deze datum uitgeroepen tot Wereld Muggendag. Voor deze ontdekking ontving hij enkele jaren later de Nobelprijs voor de geneeskunde. Deze dag is in het leven geroepen om stil te staan bij alle problemen die muggen voortbrengen. Daarom is onderzoek naar muggengerelateerde ziektes zeer belangrijk, dit zeker voor de derde wereldlanden.
Volgens de Duitse volksweerkunde niet zo gunstig als er op 20 augustus regen valt. De 20e augustus is de naamdag van Sint Bernhard in Duitsland, daaraan gekoppeld kennen de Duitsers de volgende weerspreuk:
“Het weer dat Sint Bernhard ons brengt, gewoonlijk in september wordt verlengd!”
In 2023 rond deze tijd zat Nederland in een periode met zomerse dagen van 25°C en hoger. Borculo kwam in augustus 2023 van 18- t/m 24 augustus tot zeven zomerse dagen op rij. Dit was bij lange na niet de langste serie zomerse dagen op rij voor 2023 in Borculo. Want juni 2023 kwam zelfs tot 20 zomerse dagen op rij en september 2023 kwam in Borculo ook nog tot een serie van negen zomerse dagen op rij.
In 2022 op 20 augustus in de nachtelijke uren de laagste minimum-temperatuur van 10,3°C op het KNMI-station Wijk aan Zee en overdag de hoogste maximum-temperatuur van 26,1°C op het KNMI-station Arcen. De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 20 uur viel op het KNMI-station Maastricht met 3,3 millimeter. In de nachtelijke uren viel op het KNMI-station Maastricht 22,2 millimeter en overdag alleen op het KNMI-station Gilze-Rijen nog 0,1 millimeter. Het aantal uren zon liep uiteen van 12,6 uur op het KNMI-station Terschelling tot 5,4 uur op het KNMI-station Arcen.
In 2022 op 20 augustus voor het hele land een warme dag van boven de 20°C. Voor het KNMI-station Hupsel een zomerse dag met 25,6°C en dat betekende de 13e dag van de hittegolf! Ook in Borculo een zomerse dag op 20 augustus 2022 met 26,5°C en daarmee liep de hittegolf ook in Borculo nog door.
In 2021 op 20 augustus voor Borculo de 16e warme dag van de maand van 20°C en hoger, in augustus 2022 t/m 20 augustus 20 warme dagen, in augustus 2023 18 warme dagen en inmiddels in augustus 2024 20 warme dagen. Gemiddeld telt augustus in Borculo 24 warme dagen, dat aantal kunnen we nog gemakkelijk halen dit jaar in augustus. In augustus 2021 in Borculo precies het gemiddelde aantal warme dagen van 24. Het laatste jaar dat het gemiddelde van 24 warme dagen niet werd gehaald in augustus was in 2014 toen augustus tot 14 warme dagen kwam en dat is voor augustus in Borculo het laagste aantal sinds 1981.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, een vliegtuig boven stapelbewolking. Dinsdag hadden we ook wel stapelwolken, maar voor het oosten van het land tot ver in de middag meest vriendelijke stapelwolken en die worden humulus cumulus genoemd en zijn ook veel kleiner in omvang.
– In 2020 in de nacht naar 20 augustus na drie nachten van afwezigheid was de tropennacht op drie KNMI-stations weer terug en dat waren de stations Eelde, Nieuw Beerta en Twente. De KNMI-stations Eelde en Nieuw Beerta met 20,2°C als minimum-temperatuur en het KNMI-station Twente met 20,1°C. Overdag bereikten de temperaturen lokaal weer de tropische grens van 30°C, dat was op de KNMI-stations Eindhoven, Ell, Maastricht, Westdorpe en Woensdrecht. De hoogste temperatuur van 31,8°C op het KNMI-station Maastricht. In het hele land werd de zomerse grens van 25°C bereikt en overschreden, de laagste temperatuur van 25,5°C op het KNMI-station Stavoren. Dat betekende dat op de meeste stations in de zuidelijke helft van het land de hittegolf nog doorging, ook in Borculo met 28,6°C in 2020 op 20 augustus de 16e dag van de hittegolf. De meeste zon was voor het noordwesten van het land.
– In 2020 had het KNMI-station De Bilt in de tweede decade van augustus een gemiddelde etmaal-temperatuur van 22,8°C en daarmee de warmste sinds 1901.
– In de nacht naar 20 augustus 2012 bleven twee KNMI-stations boven de grens voor een tropennacht van 20°C. Dat waren de KNMI-stations Arcen en Maastricht. Het KNMI-station Arcen had met 20,8°C het hoogste minimum. In Borculo in de nacht naar 20 augustus 2012 20,6°C als minimum-temperatuur, dus ook een tropennacht. Deze 20,6°C is ook de laagste temperatuur voor het etmaal van 20 augustus 2012 in Borculo. Voor Borculo was het de tweede keer sinds 1981 dat de laagste temperatuur in een etmaal in augustus boven de 20°C bleef. De eerste keer was in augustus 1999. In augustus 2020 zelfs in drie nachten een minimum-temperatuur van boven de 20°C.
– Het KNMI-station Arcen kon op 20 augustus 2012 de status hittegolf halen als het daar 30°C was geworden. De reeks zomerse dagen was in Arcen op 13 augustus begonnen, maar het wachten was nog op de derde tropische dag en dat lukte ook 20 augustus niet. Nergens werd het 20 augustus 2012 in Nederland nog tropisch heet.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons, het laatste nest van de boerenzwaluw is uitgevlogen. Het zal nog wel even duren voordat deze jonge vogels naar het verre zuiden vliegen.
ZONUREN
Het jaar 2003 was voor Nederland sinds 1901 lange tijd het zonnigste jaar, in 2003 kon De Bilt op 20 augustus het 1500e uur zonneschijn noteren. Daarmee bijna op het normale aantal uren zonneschijn voor een heel kalenderjaar. In Borculo was t/m 20 augustus 2003 het aantal uren zon opgelopen tot 1470. Tot en met 20 augustus scheen de zon in Borculo in 2010 1200 uur, in 2011 1261 uur, in 2012 1072 uur, in 2013 1002 uur, in 2014 1148 uur, in 2015 1230 uur, in 2016 1108 uur en in 2017 1118 uur. In 2018 in Borculo t/m 20 augustus 1471 uur zon en daarmee was 2018 tot dan net het zonnigste jaar voor Borculo. In 2019 stond de teller in Borculo t/m 20 augustus op 1283 uur zon, daarmee toen al bijna 190 uur zon minder dan in 2018 over dezelfde periode. In 2020 in Borculo t/m 20 augustus 1378 uur zon, in 2021 over dezelfde periode 1056 uur en in 2022 1554 uur zon. Het jaar 2022 is daarmee voor Borculo t/m 20 augustus ruimschoots koploper, op de tweede plaats volgt 2018 met 1471 uur zon. Ook 2023 en nu 2024 komen t/m 20 augustus niet toe aan het aantal uren zon van 2022 over dezelfde periode, 2023 tot 1293 uur zon en nu in 2024 tot rond 1079 uur zon.
Het jaar 2022 is voor Borculo ook nog het zonnigste jaar over het hele jaar gerekend met afgerond 2131 uur zon.
Het KNMI-station De Bilt stond in 2016 t/m 20 augustus op 1222 uur zon, in 2017 op 1245 uur zon en in 2018 op 1491 uur zon. Daarmee was 2003 voor De Bilt nog net wat zonniger. Uiteindelijk werd 2018 voor het KNMI-station De Bilt het zonnigste jaar sinds 1901 met 2044,9 uur zon gevolgd door 2003 met 2021,7 uur zon. Ook voor Borculo werd 2018 toen het zonnigste jaar met 2025,5 uur zon gevolgd door 2003 met 2022,3 uur zon. Dat is dus inmiddels achterhaald, voor het KNMI-station De Bilt is 2022 het zonnigste jaar met afgerond 2209 uur zon en voor Borculo ook 2022 met 2131 uur zon.
Het verschil in zonuren kan van jaar tot jaar wel grote verschillen vertonen, in 2018 in Borculo t/m 20 augustus 1471 uur zon, in 2023 1293 uur en in 2013 op 20 augustus pas het 1000e uur zon.
Hieronder een zonnemeter uit vroegere tijden, daarmee werd het aantal uren zon gemeten a.d.h.v. een brandspoor in een strook papier. Daarmee zouden in 2003 heel wat lengtes aan brandsporen zijn vervaardigd. De nadruk op “zouden” want het toestel wordt niet meer gebruikt, tegenwoordig wordt het aantal uren zon gemeten op basis van straling in Watt per vierkante meter (W/M²).
We merken al wel dat de nachten weer wat langer worden, oftewel de dagen korter. In juli worden de dagen ongeveer 15 minuten per week korter en dat is in augustus ongeveer 25 minuten per week.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2018 overstromingen in de Indiase deelstaat Kerala. Daar had sinds 1924 de zuidwest moesson niet zoveel neerslag achtergelaten als in 2018. Tot en met 20 augustus 2018 was volgens de WMO (Wereld Meteorologische Organisatie) vanaf begin juni op de luchthaven van Kochi al 2378 millimeter gevallen tegen normaal 1676 millimeter. In 1924 dumpte de moesson in totaal meer dan 3000 millimeter in o.a. Kerala. Dan te bedenken dat voor Borculo de jaarlijkse neerslaghoeveelheden uiteen lopen van 1144 millimeter in 1998 tot 642 millimeter in 2018.
In de nacht naar 20 augustus 2016 viel er 27 millimeter op het KNMI-station Schiphol.
Onderstaande foto is wel een bijzondere, miljoenen krabben op het strand van Californië. Naast krabben stranden ook veel uitgemergelde zeeleeuwen. Er werd gedacht dat het fenomeen El Nino hiervoor verantwoordelijk was. El Nino was in 2015/2016 zeer sterk, nog sterker dan in het jaar 1997/1998 en dat was de sterkste El Nino in 100 jaar.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries op de vroege ochtend van 20 augustus 2014, buien in het westen van het land in combinatie met de opkomende zon in het oosten van het land een regenboog.
In 2014 nog een koude nacht naar 20 augustus. In de nacht naar 20 augustus 2014 koelde het flink af met minimum-temperaturen van 5,8°C op het KNMI-station Volkel. Aan de grond had het KNMI-station Volkel 4,3°C. Het was niet de laagste temperatuur van die zomer, dat was 3,8°C van 2 juni op het KNMI-station Eelde. In Borculo daalde de temperatuur niet verder dan tot 8,3°C in de nacht naar 20 augustus 2014. Ook voor Borculo was het niet de laagste temperatuur, dat was 6,9°C van 2 juli. In de Belgische Ardennen daalde de temperatuur toen in Elsenborn tot 0,8°C.
In de nacht naar 20 augustus 2013 koelde het flink af, de laagste temperatuur van de KNMI-stations had Deelen met 6,4°C.
Met de regen in de avond van 19 augustus 2012 en in de nacht naar 20 augustus 2012 kwam er ook Sahara-zand mee naar beneden, zie onderstaande foto die Gerard Kiewiet maakte uit het Groningse Zuidhorn.
In de nacht naar 20 augustus 2011 koelde het flink af getuige de 5,6°C op het KNMI-station Twente, dat was tevens de laagste temperatuur van augustus 2011. Aan de grond 3,7°C op het KNMI-station Twente.
In de nacht van 20 augustus 2009 heel wat hogere temperaturen, toen om vier uur in de nanacht nog 24°C in het zuidwesten van het land.
In 2010 op 20 augustus werd op het KNMI-station Westdorpe met 29,6°C de hoogste temperatuur van augustus 2010 gemeten. En op 20 augustus 2009 werd op het KNMI-station Ell met 37°C de hoogste temperatuur van de zomer van 2009 gemeten.
In 2008 viel in het plaatsje Nes op Ameland in de eerste 20 dagen van augustus 2008 al 227 millimeter neerslag. In Almen en in Enschede viel er amper 40 millimeter.
Op 20 augustus 1963 in Winterswijk een windhoos die schade bracht aan enkele boerderijen, verder viel er 29 millimeter neerslag.
De laagste temperatuur voor 20 augustus voor het KNMI-station De Bilt is 6,6°C uit het jaar 1929. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot 5,8°C.
Op 20 augustus 1924 viel op Texel 55 millimeter aan neerslag en in Castricum werden twee personen geraakt dor de bliksem en overleefden ze het niet.
In Scheveningen viel op 20 augustus 1920 35 millimeter aan neerslag, in Nieuwvliet 31 millimeter en in Overveen 29 millimeter.
DE DIEREN ALS WEERSVOORSPELLERS
De koe als handig hulpmiddel voor informatie over het weer. Zo kwam het nieuws naar buiten dat Tsjechische onderzoekers via satellietopnames m.b.v. Google Earth hadden ontdekt, dat koeien meestal in de richting van het aardmagnetisch veld staan. De Tsjechische onderzoekers onderzochten het gedrag van rond 8000 koeien van zo’n 300 kuddes. Daarbij viel het op dat de koeien meestal in een noord-zuidrichting stonden volgens de richting van het aardmagnetisch veld, dus onafhankelijk van de windrichting. In tegenstelling tot wat de algemene verwachting was liggen de koeien op koude zonnige dagen ook niet dwars op de zon om zoveel mogelijk zonnewarmte op te vangen. Met ander woorden, ze draaien niet met de zon mee.
Tot op heden was de gevoeligheid voor het aardmagnetisch veld maar bij een klein aantal dieren vastgesteld, zoals de zalm, goudvissen, palingen, sommige soorten vogels (duiven), schildpadden, knaagdiersoorten, honingbijen, termieten en een aantal vleermuizen. Deze diersoorten maken handig gebruik van het aardse magnetisme bij hun migratie. De onderzoekers constateerden uit proeven in het veld dat ook Tsjechische reeën en edelherten bij voorkeur parallel aan de lijnen van het aardmagnetisch veld staan.
Het bekendste voorbeeld hiervan is wel de postduif, deze beschikt over een fenomenaal oriëntatievermogen. Dit wil zeggen dat in de organen van postduiven ferromagnetische mineralen bevinden. Hierdoor kunnen o.a. postduiven gebruik maken van het aardmagnetisch veld van de aarde om de weg terug te vinden.
Het bovenstaande nieuws heeft menigeen wel aan het denken gezet, het strookt niet helemaal met de wijsheden van onze voorouders. Onze voorouders wisten al dankbaar gebruik te maken van de gedragingen van koeien m.b.t. het weer. Zo is het bekend dat bij regen en wind de koeien met de kop van de wind af staan. Is het daarentegen koud maar wel zonnig, dan liggen of staan de koeien dwars op de zon om maar zoveel mogelijk zonnewarmte op te vangen, volgens onze voorouders. Ook dit laatste strookt niet met bovenstaande artikel.
Diverse weerspreuken onderstrepen ook nog eens de wijsheden van onze voorouders, zoals:
“De beste windmeter is de koe, deze staat altijd met de kont naar de regen en wind toe”.
“Vliegen de koeien in de zomer met de staart omhoog door het land, bedenk wel dat binnen niet al te lange tijd het onweer is op de hand “.
Verder is van koeien bekend dat bij een fikse regenbui de koeien zich naar de rand van de wei spoeden. Daar staan ze dan, naast elkaar, met de koppen over de draad en de konten naar de kant gekeerd waar wind en regen vandaan komen. Zo worden ze niet nat in het gezicht en bovendien spoelt de regen je achterwerk schoon. Dit op zichzelf is al intelligent gedrag, maar het mooiste komt nog. Als de koeien bij regen en wind toch midden in de wei blijven lopen en blijven grazen, betekent dit dat we rekening moeten houden met langdurige regen. De koeien blijven waar ze zijn, midden in de wei, want hun intelligentie leert hen dat het onzin is nu naast elkaar bij de draad te gaan staan wachten totdat de regen ophoudt. Want dan kun je meestal nog lang wachten. Ook is bekend dat koeien uitgebreid gaan liggen als er regen in aantocht is. Koeien liggen namelijk graag droog, begint het dan te regenen dan staan ze vaak massaal weer op.
Onderstaande twee foto’s zijn van dezelfde koeien, de foto linksonder voor de regen en de foto rechtsonder toen het begon met regenen. De foto’s zijn gemaakt door Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk.
Niet altijd zijn koeien slim, bij onweer kruipen ze meestal bij elkaar en als het even kan ook nog onder een boom of bij de afrastering. Slaat de bliksem dan in, dan is het vaak voor veel koeien tegelijk over en uit.
