NOOIT EERDER ZO NAT OP 25 AUGUSTUS ALS IN 2023!
IN 2022 ROND DEZE TIJD EEN OPMERKELIJKE HITTEGOLF-PERIODE!
BIJZONDERHEDEN 25 AUGUSTUS
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In augustus 2023 en zoals de weerkaarten nu verwachten ook in augustus 2024 geen hittegolf. Ook werd op 25 augustus zowel in 2023 als nu in 2024 de grens van een zomerse dag niet bereikt en dan hebben we het over een temperatuur van 25°C en hoger. De hoogste temperatuur in 2023 op 25 augustus was 24,0°C op het KNMI-station Cabauw en dit jaar 21,9°C op het KNMI-station Eindhoven. Landelijk was 24 augustus 2023 de zevende dag op rij dat de zomerse grens van 25°C werd bereikt en overschreden. Dat lukte dit jaar in augustus van 8- t/m 15 augustus acht dagen op rij een zomerse dag.
Voor een hittegolf heb je minimaal een temperatuur nodig van vijf dagen op rij van 25°C en in deze periode ook drie tropische dagen van minimaal 30°C en aan dit laatste ontbrak het zowel in augustus 2023 als augustus 2024 tot nu toe. Augustus 2023 kwam in Borculo helemaal niet tot een tropische dag en dit jaar kwam Borculo één tropische dag tekort voor een hittegolf. Want in de periode 8- t/m 15 augustus had Borculo acht zomerse dagen en daarvan twee tropische dagen en daarmee één tropische dag tekort voor een hittegolf.
Landelijk de hoogste temperatuur van augustus 2023 bleef 29,4°C van 11 augustus op de KNMI-stations Ell en Nieuw Beerta, geen tropische temperaturen in augustus 2023. Dit jaar is landelijk de hoogste temperatuur in augustus nog 34,9°C op het KNMI-station Nieuw Beerta op 13 augustus.
Wel had Nederland een nieuw neerslagrecord op 25 augustus 2023 met 50,6 millimeter op het KNMI-station Maastricht. Daarmee een nieuw datumrecord voor de neerslag, het oude datumrecord stond op 47,3 millimeter van 25 augustus 2004 op het KNMI-station Leeuwarden. Op het KNMI-station Heino viel 29,4 millimeter en op het KNMI-station Nieuw Beerta 25,9 millimeter.
Maar in de middag en avond van 25 augustus 2023 ging het goed mis regionaal met zware regen-/onweersbuien met ook veel wateroverlast, blikseminslagen en bomen werden ontworteld in de oostelijke helft van het land. In de ochtend van 25 augustus 2023 vielen al zware regen- en onweersbuien over het oostelijk deel van Brabant en Limburg met veel schade en wateroverlast. Later kregen ook Gelderland, Overijssel, Drenthe en Groningen plaatselijk meer dan 20 millimeter, in het Twentse Luttenberg viel 42 millimeter en in het Drentse Nieuw-Buinen 52 millimeter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, de familie Zwaan op pad.
– In 2022 een hele opmerkelijke weersituatie in Nederland! Regionaal kwam het tot de tweede hittegolf in augustus 2022, o.a. op het KNMI-station Arcen. Maar intussen was het KNMI-station Hupsel nog steeds als enige bezig met de eerste hittegolf en die ging gewoon door in de tweede hittegolf van enkele andere KNMI-stations.
– In 2021 in de nacht naar 25 augustus de koudste KNMI-stations Twente en Hupsel met respectievelijk 6,0°C en 6,6°C. Aan de grond de koudste plek op het KNMI-station Hupsel met 2,7°C en op het KNMI-station Twente 3,0°C. Wel grote temperatuurverschillen, want het KNMI-station Lauwersoog bleef met 15,5°C als enige boven de 15°C. De 6,0°C op het KNMI-station Twente werd de laagste temperatuur van augustus 2021.
– In 2019 op 25 augustus op het KNMI-station De Bilt met 31,3°C een nieuw datumrecord. Het oude datumrecord voor 25 augustus op het KNMI-station De Bilt dateerde uit 2001 met 31,1°C. Het KNMI-station De Bilt heeft de langste meetreeks van alle KNMI-stations in Nederland.
– In 2018 op 25 augustus kwam op het KNMI-station De Bilt een eind aan 60 warme dagen op rij, een nieuw record voor De Bilt. Het KNMI-station De Bilt kwam op 25 augustus 2018 niet hoger dan 16,8°C.
– Op 25 augustus 2016 met 33,7°C op het KNMI-station Westdorpe de hoogste temperatuur van de maand. Voor Borculo was 25 augustus 2016 met 33°C toen de warmste 25 augustus sinds het begin van de waarnemingen in 1981. Het oude datumrecord voor Borculo voor 2016 was 32,5°C van 25 augustus 1997. In 2022 op 25 augustus met 33,5°C sneuvelde het datumrecord van 25 augustus 2016.
In 2016 op 25 augustus in Borculo met 13,7 uur zon de zonnigste 25 augustus. Het oude record daarvoor was 12,8 uur zon op 25 augustus 2001. Op 25 augustus 2016 voor Borculo het tweede datumrecord op rij en wel voor de temperatuur en het aantal uren zon.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van de paarse Drentse hei.
RECORD-DATUM 25 AUGUSTUS 2022
In 2022 in de nacht naar 25 augustus de laagste minimum-temperatuur van 14,7°C op het KNMI-stations Ell. De hoogste minimum-temperaturen van 21,5°C en 21,3°C op respectievelijk de KNMI-stations Vlissingen en Den Helder. Naast de KNMI-stations Vlissingen en Den Helder hadden ook de KNMI-stations Deelen, Hoek van Holland, Twente en Lauwersoog een laagste temperatuur van 20°C en hoger. Daarmee zes KNMI-stations met een tropennacht en het was landelijk al weer de zevende tropennacht op een KNMI-station in 2022. Overdag op 25 augustus 2022 de hoogste maximum-temperatuur van 34,2°C op het KNMI-station Gilze-Rijen, daarmee een nieuw datumrecord en het werd de hoogste temperatuur van augustus 2022. Het oude datumrecord voor 25 augustus stond op 34,1°C van 25 augustus 1997 op het KNMI-station Volkel. Alle KNMI-stations kwamen tot een zomerse- tot tropische dag met de meeste zon op de KNMI-stations Nieuw Beerta en Twente met 13 uur.
Voor het KNMI-station Hupsel was 25 augustus 2022 de 18e dag van de hittegolf, het KNMI-station Hupsel was het enige KNMI-station die nog steeds met de eerste hittegolf bezig was. Het KNMI-station Twente kon het KNMI-station Hupsel nog één dag volgen en moest uiteindelijk op 18 augustus afhaken omdat de maximum-temperatuur bleef steken bij 24,9°C. Voor het KNMI-station Arcen werd 25 augustus 2022 de 27e hittegolf van de eeuw en daarmee was Arcen koploper van Nederland.
Maar het bijzondere was dat we in 2022 rond deze tijd al weer waren aangeland bij een nieuwe ronde met nieuwe kansen voor de tweede hittegolf! De KNMI-stations Arcen, Deelen, Twente en Volkel bereikten de tweede hittegolf van de zomer van 2022 toen de temperatuur opnieuw vijf dagen op 25°C en hoger en de derde tropische dag van 30°C en hoger was bereikt. En intussen ging het KNMI-station Hupsel gewoon door met de eerste hittegolf.
Onderstaande foto maakte ondergetekende van een thermometer in de zon, heet was het op 25 augustus 2022 zeker in de zon.
Het KNMI-station Gilze-Rijen kwam op 25 augustus 2022 totaal nog niet in de buurt van een hittegolf, maar bereikte met 34,2°C wel een nieuw datumrecord voor Nederland en passeerde het oude datumrecord van 34,1°C van 25 augustus 1997 van het KNMI-station Volkel. Ook het KNMI-station De Bilt bereikte een nieuw datumrecord met 32,6°C en passeerde daarmee het oude datumrecord van 31,3°C van 25 augustus 2019.
Het KNMI-station Hupsel bereikte met 32,7°C ook een nieuw datumrecord, het oude datumrecord stond op 31,9°C van 25 augustus 2001. Het KNMI-station Twente bereikte met 32,7°C een evenaring van het datumrecord dat stond voor 25 augustus 2001.
Met andere woorden, het was nog nooit zo warm op 25 augustus sinds 1901 als in 2022!
Borculo was ook nog steeds bezig met de eerste hittegolf in augustus 2022 en 25 augustus was de 19e dag van de hittegolf. Daarbij zeker zo bijzonder het aantal tropische dagen waarvan de teller in augustus 2022 t/m 25 augustus op 11 was uitgekomen! Augustus 2022 had daarmee voor Borculo toen al het hoogste aantal tropische dagen voor augustus bereikt, het oude record was in handen van augustus 2020 met 10 tropische dagen. Augustus 2022 had toen in Borculo ook al meer tropische dagen dan juni en juli in de zomer van 2022 samen met respectievelijk 2- en 5-tropische dagen. Over de hele maand augustus 2022 in Borculo 11 tropische dagen en dat was één meer dan het vorige record van 10 tropische dagen in augustus 2020. Verder bereikte Borculo op 25 augustus 2022 met 33,5°C ook een nieuw datumrecord, het oude datumrecord was 33,0°C van 25 augustus 2016.
AUGUSTUS-NEERSLAG
In 2018 in de droge zomer waren in augustus nog wel grote verschillen in neerslaghoeveelheden, t/m 25 augustus liepen de uitersten uiteen van rond 115 millimeter in het westen en noorden tot o.a. in het oosten van Groningen ruim 25 millimeter. In 2019 weer grote verschillen in het land t/m 25 augustus, van lokaal 117 millimeter in Noord-Holland tot rond 35 millimeter lokaal in Brabant/Limburg. Enkele toppers in augustus 2018 waren Ouddorp met 162 millimeter en Bergen met 149 millimeter. In augustus 2020 ook grote neerslagverschillen in Nederland. Zo viel in Dirksland 289 millimeter, in Hattemerbroek 176 millimeter en o.a. in het Woold bij Winterswijk 19 millimeter, in Lichtenvoorde 20 millimeter en Aalten 21 millimeter.
In Borculo stond de neerslagteller in augustus 2018 t/m 25 augustus op 66 millimeter, in augustus 2019 over dezelfde periode 64 millimeter, in augustus 2020 31 millimeter, in augustus 2021 44 millimeter, in augustus 2022 19 millimeter neerslag, in augustus 2023 103 millimeter en inmiddels in augustus 2024 56 millimeter.
Normaal voor de hele maand augustus voor Borculo is 84 millimeter. De zomer van 2018 stond t/m 25 augustus op 119 millimeter in Borculo, over dezelfde periode in de zomer van 2019 135 millimeter, in de zomer van 2020 102 millimeter, in de zomer van 2021 257 millimeter, in de zomer van 2022 121 millimeter, in de zomer van 2023 272 millimeter en inmiddels in de zomer van 2024 279 millimeter. Normaal voor de zomer is in Borculo 250 millimeter.
Augustus 2019 was voor het tweede jaar op rij voor Borculo de natste maand van de zomerperiode en dat was zeker niet voor de eerste keer. De laatste augustusmaand die in Borculo kletsnat de boeken in ging was augustus 2015. Vanaf 2000 is dat al diverse keren voorgekomen! In totaal werden in de zomer van 2015 zes dagen geteld met op tenminste één KNMI-neerslagstation 50 millimeter regen of meer.
Rumoerig was het ook in de zomer van 2006 en dan met name ook met water! In de zomer van 2006 werd een nieuw record bereikt met het aantal wolkbreuken van 50 millimeter of meer in een etmaal. Dat record stond nog op twaalf uit de zomers van 2001 en 2002, op 25 augustus 2006 kon de zomer van 2006 de 13e wolkbreuk noteren met 62 millimeter in Schoondijke. Alleen al in de eerste drie weken van augustus 2006 viel op tien dagen meer dan 50 millimeter regen!
Op het strand langs de westkust lag eind augustus 2006 op diverse plaatsen eendenkroos en bladeren van waterlelies. Bedenk wel dat dit zoetwaterplanten zijn die je normaal daar niet zult aantreffen. De oorzaak dat deze op het strand konden groeien was waarschijnlijk het gevolg van het lozen en/of spuien van het overtollige zoete regenwater richting Noordzee.
Op onderstaande foto eendenkroos op het strand in de zomer van 2006.
Op 25 augustus 2002 viel op zeker 23 KNMI-neerslagstations meer dan 50 millimeter. Het komt niet vaak voor dat er op zoveel plaatsen zulke enorme hoeveelheden regen zijn gevallen. In Weesp viel in 24 uur 101 millimeter en dat was de hoogste aftapping in augustus 2002. Heel bijzonder was ook 4 december 1960, toen maar liefst 103 KNMI-neerslagstations een hoeveelheid van minstens 50 millimeter aftapten.
Enkele recentere data met wolkbreuken zijn: In 2012 op 6 augustus in Oterleek 107 millimeter en daarvan 70 millimeter tussen 6- en 7 uur. Op 26 augustus 2012 in Oterleek 69 millimeter en in Otterlo 59 millimeter waarvan 35 millimeter tussen 14- en 15 uur. In augustus 2014 op 3 augustus 64 millimeter in Maastricht en daarvan 30 millimeter in 10 minuten.
Van zware regen is sprake als op minstens één KNMI-weerstation 50 millimeter of meer neerslag in een etmaal wordt gemeten. Zo viel er in de zomer van 2015 veel regen tijdens de uitzonderlijke zomerstorm van 28 juli en op 14, 16 en 17 augustus. In 2013 telde de zomer liefst elf dagen met zware regen.
AUGUSTUSWIND
Zoals hierboven reeds genoemd was de laatste kletsnatte augustus voor Borculo in 2015. Toen op 25 augustus kwam ook de volgende weerspreuk in beeld:
“Menigeen heeft het al dikwijls ondervonden, wervelwinden zijn aan het augustusweer verbonden”! Onderstaande foto’s zijn van Wieringerwerf na de passage van de windhoos op 24-25 augustus 2015.
In 2015 in de avond en nacht naar 25 augustus op diverse plaatsen nog behoorlijk onstuimig weer. Het meeste geweld ging wel over Wieringerwerf met een windhoos die veel schade toebracht aan enkele boerderijen. Toeval of niet, maar de windhoos trok uitgerekend over de Schervenweg! Ook in Roodeschool kwam het tot een windhoos, maar deze trok over een open gebied en daarmee weinig tot geen schade daar.
Een opmerkelijk bericht kwam nog uit het Belgische Beert waar door de harde wind een springkasteel voor kinderen werd weggeblazen. Op dat moment zat er ook een kind in te springen en die werd ook meegenomen door de wind en belandde even verder op in het prikkeldraad en hield er een klaplong en hersenschudding aan over.
Overdag op 25 augustus 2015 in de ochtend nog diverse buien, in Borculo viel overdag nog 5,6 millimeter en dat bracht het etmaal-totaal op 9,8 millimeter. Eind van de ochtend in Borculo nog een hele pittige bui met een neerslagintensiteit van 90 millimeter per uur.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In de nacht naar 25 augustus 2018 viel in de regio Hoek van Holland o.a. in Hellevoetsluis ruim 50 millimeter regen. Overdag viel in Borculo 19,6 millimeter met daarbij ook een aantal onweersbuien met hagel met een doorsnede van een halve centimeter. Voor Borculo was het de op twee na natste dag van het jaar tot dan, op 3 januari met 23,2 millimeter en op 8 juni met 20,2 millimeter was het nog wat natter. In het noordwesten van het land was het nog veel natter met o.a. in Uitdam 54 millimeter. Het maandtotaal stond in Sint Pancras al op 146 millimeter.
In de nacht naar 25 augustus 2016 een minimum-temperatuur van 20,3°C op het KNMI-station Leeuwarden, uiteindelijk goed voor een tropennacht.
De temperatuur liep in Borculo op 25 augustus 2012 op tot 22,3°C en daarmee de laagste temperatuur voor overdag sinds 11 augustus daarvoor. Toch een periode van 14 dagen op rij met een temperatuur van minimaal 22,3°C, daarmee de warmste periode sinds eind juni-begin juli 2010. Verder op 25 augustus 2012 nog 0,2 warmtepunten en daarmee liep het totaal op voor augustus 2012 tot 54 warmtepunten, voor augustus toen het hoogste sinds 2004.
In 2011 in de nacht naar 25 augustus koelde het al weer wat meer af, op het KNMI-station Woensdrecht de laagste temperaturen met 7,9°C in de weerhut en 5,9°C aan de grond.
In 2010 in de avond en nacht naar 25 augustus behoorlijk onstuimig met o.a. op de dijk bij Enkhuizen tijdelijk windkracht 10 en dat is zware storm. Een zware storm in de zomer is vrij zeldzaam. Ook in 2015 op 25 juli zware storm op het KNMI-zeestation IJmuiden, elders langs de kust toen “gewoon” storm.
Een hele bizarre 25 augustus was misschien wel in 2006 in Vorden. Tijdens een begrafenis sloeg de bliksem in een boom en dat kostte twee mensen het leven en drie mensen raakten ernstig gewond.
In Edam viel op 25 augustus 2004 in 24 uur tijd 70 millimeter.
In 1985 op 25 augustus werd in Zandvoort de laatste Formule-1 race verreden, daarna pas weer in 2021.
Op 25 augustus 1976 werd het 31,1°C op het KNMI-station Eelde en dat was tevens de hoogste temperatuur van augustus 1976.
De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 25 augustus is 4,6°C en dat werd gemeten in de jaren 1919 en 1980. Door de homogenisatie van data door het KNMI is het minimum van 4,6°C in 1919 in 2016 herleid tot 3,8°C.
In 1956 op 25 augustus storm in het zuidoosten van het land door een depressie met een kerndruk van 976 hectopascal die over Brabant/Limburg naar Duitsland trok. Er stond even een windkracht 9, in het Waddengebied slechts een zwakke- tot matige O/NO-wind. Op het KNMI-station De Bilt viel 37,8 millimeter aan neerslag en dat is altijd nog een datumrecord voor De Bilt.
In 1957 in Wassenaar een ochtendaftapping over 24 uur van 27 millimeter, in Marum 24 millimeter en in Dokkum 23 millimeter.
Op 25 augustus 1954 viel in Oss 41 millimeter neerslag.
In 1943 op 25 augustus viel in Marken 40 millimeter aan neerslag en in Kornwerderzand 30 millimeter.
Op 25 augustus 1924 op het KNMI-station Maastricht een maximum-temperatuur van 14,8°C.
Onderstaande foto maakte Clemens van Rijthoven in Wijk en Aalburg in de ochtend van 25 augustus 2013, het fruit deed het toen goed in de omgeving van Wijk en Aalburg.
NOORDOOST PASSAGE
Door de opwarming van de aarde wordt de kans ook steeds groter dat men rond de Noordpool kan varen. Sterker nog, dit zou al mogelijk zijn in de afgelopen zomers. Wetenschappers hadden dit aan de hand van satellietbeelden geanalyseerd en de conclusie getrokken dat er zoveel ijs was gesmolten dat de doorvaart boven Canada, de noordwest passage, bevaarbaar moest zijn. Maar was dit nu werkelijk mogelijk?
Hele andere geluiden kwamen van de Russische ijsbreker Kapitan Khlebnikov, de bemanning van deze ijsbreker kon het tegendeel bevestigen. In en rond de noordwest passage lag aan het eind van de afgelopen zomers nog wel zoveel ijs waar een gewoon schip absoluut niet kon doorkomen. Geen rondje Noordpool dus, dit lukte wel met een ijsbreker! Satellietbeelden geven m.b.t. soortgelijke expedities te weinig betrouwbare gegevens. De route is aan het eind van de zomer nog bezaaid met uitgestrekte ijsvelden, zelfs kleine ijsbergen kunnen daar tussen zitten. Het blijft een gevaarlijke onderneming, men kan niet zomaar roepen dat er rond de Noordpool gevaren kan worden. Een goed voorbeeld was er ook nog in 2006. Toen werd er ook geroepen dat men rond de Noordpool kon varen. Dat is een ware dure mislukking geworden. Bij de noordpunt van Groenland kwam de Khlebnikov vast te zitten, ondanks het feit dat satelliet-ijskaarten in eerste instantie aangaven dat de doorvaart mogelijk was. Een Russische atoom-ijsbreker heeft uiteindelijk redding moeten brengen, nadat de Khlebnikov vier dagen muurvast had gezeten.
Het schijnt ook dat de zomers de laatste jaren op de Noordpool warmer zijn geworden en de winters kouder. Hierdoor is de gemiddelde temperatuur ongeveer gelijk gebleven. Wel is het positieve warmte-overschot van de zomer groter dan het negatieve koude-overschot van de winter, met als gevolg dat er wel meer ijs smelt.
Toch blijft er over de Noordpool nog veel onduidelijk. Honderden kilometers ten noorden van Eureka heeft men al eens gebieden onderzocht en men kwam toen tot een heel opmerkelijk wapenfeit. 1500 Jaar geleden leefden de eskimo’s van de jacht op land- en zeedieren, maar 4000 jaar geleden leefden ze daar van de landbouw. Dit maakt het allemaal wel duidelijker dat men nog lang niet alles weet van de oorzaak van de aardse opwarming. Mogelijk speelt er nog veel meer dan alleen maar CO2!
Op onderstaande foto de grote Russische gastanker Vladimir Tikhonov die in de zomer van 2011 probleemloos de noordoost passage ofwel de arctische wateren ten noorden van Siberië naar de Stille Oceaan bevaarde.
De noordoost passage was in de zomer van 2011 geruime tijd ijsvrij en daarmee was het druk met Russische tankers. De oppervlakte zee-ijs bedroeg op 14 augustus 2011 nog maar 5,56 miljoen vierkante kilometer tegenover een langjarig datumgemiddelde van 7,67 miljoen vierkante kilometer.
Eind juli 2011 voer de Panamax-klasse tanker “STI Heritage” met 61.000 ton gascondensaat via de noordoost passage tussen Moermansk en het Russische Verre Oosten in acht dagen tijd met een gemiddelde snelheid van 26 kilometer per uur. Deze snelheid was een nieuw record over de noordoost passage. Op 20 augustus 2011 voer de Suezmax-supertanker “Vladimir Tikhonov” met 120.000 ton gascondensaat vanuit Moermansk richting Map Ta Phut in Thailand. Met een lengte van 280,5 meter, een breedte van 50 meter en een draagvermogen van 162.000 ton was de “Vladimir Tikhonov” de grootste tanker die ooit de noordoost passage heeft bevaren. En eind augustus 2011 voer de bulk carrier “Sanko Odyssey” met een lengte van 225 meter en breedte van 32 meter met een vracht van 72.000 ton ijzererts op weg van Moermansk naar China. Ook dat was een nieuw record voor dit type schip op die route.
Het Gasbedrijf JSC Novatek, de Russische nummer twee achter Gazprom, bracht in 2011 een totaal van 420.000 ton gascondensaat via de noordoost passage naar de klanten en dat was zes keer zoveel als in 2010.
In 2014 bleef de noordwest passage, de route naar de Pacific via de Canadese wateren, gesloten en lag de noordoost passage, de route langs de Siberische kust open. Daar kon men dus met tankers geruime tijd zonder al te grote problemen varen.
In augustus 2010 zeilden twee Noren en een Rus op een trimaran in de noordoost passage en waren bezig om rond de Noordpool te komen. De noordoost passage ligt noordelijk van Siberië. Daarmee hadden ze inmiddels de Barentszzee en de Karazee gehad en waren eind augustus bezig met de oversteek van de Laptevzee. Deze laatste oversteek was niet gemakkelijk gezien dat het ijs nog vrijwel vast aan de kust lag. Uiteindelijk m.b.v. van een aflandige wind kwam het ijs in beweging zodat de doorvaart mogelijk werd. Maar ze waren er nog lang niet, zo moesten ze nog door de Oostsiberische Zee, dan de oversteek naar Alaska met de Beaufortzee en vervolgens de noordwest passage door de Canadese archipel. Verder was er ook nog een schip bezig met Russische bemanning om dezelfde route te varen.