ZONUREN IN DE DUBBELE CIJFERS NOG MOGELIJK TOT IN OKTOBER!
BIJZONDERHEDEN 30 AUGUSTUS
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In 2023 op 30 augustus kwam het op geen enkel KNMI-station tot een warme dag en daarvan spreken we als de temperatuur de 20°C bereikt. De hoogste temperatuur op 30 augustus 2023 was landelijk 19,8°C op de KNMI-stations Deelen en Eindhoven. Naast magere temperaturen ook neerslag van betekenis op 30 augustus 2023 met 22,7 millimeter op het KNMI-station Terschelling en 19,7 millimeter op het KNMI-station Wilhelminadorp.
In 2022 op 30 augustus kwamen alle KNMI-stations wel tot een warme dag en ook KNMI-stations die tot een zomerse dag kwamen en daarvan spreken we als de temperatuur de 25°C bereikt. In 2022 op 30 augustus liepen de maximum-temperaturen op de KNMI-stations uiteen van 20,1°C op het KNMI-station Lauwersoog tot 27°C op het KNMI-station Maastricht. Verder was het droog in het hele land.
Dit jaar op vrijdag 30 augustus op nagenoeg alle KNMI-stations een warme dag, alleen in Zuid-Limburg op het KNMI-station Maastricht lukte dat niet. Tot een zomerse dag kwam het nergens op vrijdag 30 augustus op de KNMI-stations.
Augustus 2022 is voor het KNMI-station De Bilt de enige augustus-maand sinds 1901 met op alle dagen een warme dag, m.a.w. op alle dagen een temperatuur van minimaal 20°C. Augustus 1912 sluit de rij met slechts vier warme dagen op het KNMI-station De Bilt.
Ook voor Borculo is augustus 2022 de enige augustus-maand met op alle dagen een warme dag.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de regio Wilhelminaoord in Drenthe op 30 augustus 2023, de vele regen had de natuur goed gedaan.
– In 2020 op 30 augustus in de nachtelijke uren de hoogste neerslag-aftapping op het KNMI-station Wijk aan Zee met 9,1 millimeter. Overdag viel in Brummen 11 millimeter, in Hengelo (gld) viel bijna 9 millimeter en in het Twentse Luttenberg 11 millimeter. Over het etmaal viel 16,8 millimeter op het KNMI-station Wilhelminadorp en overdag op het KNMI-station Hoek van Holland 15,4 millimeter. In Dirksland kwam nog 67 millimeter naar beneden.
– In 2019 op 30 augustus werd de zomerse grens van 25°C bereikt op de KNMI-stations Arcen, Eelde, Ell, Nieuw Beerta en Westdorpe. Voor de KNMI-stations Eelde en Nieuw Beerta betekende dat de hittegolf daar nog niet ten einde was. Het KNMI-station Hupsel kwam tot 24,7°C en daarmee kwam de hittegolf in Hupsel ten einde.
– In 2012 rond deze tijd had de maïs een goede zomer achter de rug, de eerste maïs was al gehakseld in de omgeving Lichtenvoorde. Dit is wel erg vroeg, maar komt wel vaker voor. Op 31 augustus 1995 ook een vroege maïsoogst op diverse plaatsen in het oosten van het land. Vroeg is normaal voor de maïsoogst de derde week van september, laat is begin tot half oktober. Ook in de zomer van 2003 kon men op diverse plaatsen op 25 augustus de maïs al oogsten. In 2018 werd op enkele plaatsen eind juli de maïs al gehakseld en de reden was toen dat het door de droogte totaal was uitgedroogd.
ZONUREN IN DE DUBBELE CIJFERS
Eind augustus kan de zon nog rond 13 uur schijnen, m.a.w. nog ruim in de dubbele cijfers. De laatste dag met zonuren in de dubbele cijfers deze maand had Borculo op donderdag 29 augustus, in augustus 2023 op 23 augustus, in augustus 2022 op 31 augustus, in augustus 2021 was dat op 25 augustus en in augustus 2020 was dat op 18 augustus. In 2019 eind augustus o.a. in Borculo vanaf 21 augustus t/m 27 augustus nog zeven dagen op rij met ruimschoots zonuren in de dubbele cijfers. Op 28-29 augustus lukte dat niet en op 30 augustus opnieuw zonuren in de dubbele cijfers. In 2018 eind augustus op 22 augustus de laatste dag over de 10 uur zon, daarna moesten we wachten tot september op de kalender stond voor opnieuw zonuren in de dubbele cijfers. In 2017 hadden we eind augustus van 27- t/m 29 augustus nog drie dagen op rij met ruim over de 10 uur zonneschijn. In augustus 2018 begin van de maand nog wel zes etmalen op rij met meer dan 10 uur zon, daarna lukte dat alleen nog op de hierboven genoemde 22 augustus. Augustus 2019 kwam tot negen etmalen met zonuren in de dubbele cijfers en het bijzondere hiervan was dat deze dagen allemaal in de derde decade van augustus lagen.
De zomer van 2018 telde 34 etmalen met meer dan 10 uur zon per dag en in de zomer van 2017 20 etmalen. De zomer van 2019 kwam tot 33 etmalen met meer dan 10 uur zon per dag, in de zomer van 2020 24 etmalen, in de zomer van 2021 17 etmalen, in de zomer van 2022 45 etmalen en in de zomer van 2023 28 etmalen met meer dan 10 uur zon per dag. De huidige zomer telt inmiddels 25 etmalen met zonuren in de dubbele cijfers.
In 2016 hadden mei en augustus het hoogste aantal etmalen met zonneschijn in de dubbele cijfers en wel met elf etmalen in beide maanden. In 2017 was juni koploper met negen etmalen met zonuren in de dubbele cijfers, in 2018 juli met maar liefst 19 etmalen, in 2019 juni met 14 etmalen, in 2020 in april met 18 etmalen, in 2021 in juni met 10 etmalen, in 2022 in maart met 18 etmalen en in 2023 in juni met 19 etmalen met zonuren in de dubbele cijfers.
Zonuren tot in de dubbele cijfers zijn nog mogelijk tot in oktober. De zonnigste oktoberdag telt in Borculo 11,3 uur zon en dat was op 1 oktober 2015. In oktober 2015 op 11 oktober nog bijna 11 uur zon en in 2018 op 13 oktober nog 10,3 uur zon. In 2021 was de laatste dag met zonuren in de dubbele cijfers op 10 oktober en in 2022 op 9 oktober.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning uit Nieuwerkerk a/d IJssel, foto is genomen in het hoge noorden van Europa, de Noordkaap onder een strakblauw uitspansel.
KOUDE NACHTEN EIND AUGUSTUS
Als het in Nederland in de nachten flink opklaart in augustus en je hebt polaire lucht in huis dan kan het ook flink afkoelen. Koude nachten eind augustus is zeker niet uitzonderlijk. In 2022 op 29 augustus op het KNMI-station Hupsel 6,3°C in de weerhut en aan de grond 2,7°C, op het KNMI-station Twente toen aan de grond 1,9°C. In 2018 op 31 augustus op het KNMI-station Twente in de weerhut 4,9°C en dat was ook de laagste temperatuur van de maand, aan de grond 1,1°C. Een koude zomernacht hadden we ook 30 augustus 2010 met op het KNMI-station Twente een laagste temperatuur van 4,7°C en aan de grond 3°C. Het was de laagste temperatuur van augustus 2010. Verder was het landelijk de laagste temperatuur sinds 22 juni daarvoor, toen had het KNMI-station Eelde 2,5°C en het KNMI-station Twente had die nacht vorst met -1,5°C aan de grond.
In 2007 op 30 augustus werd de laagste temperatuur gemeten van de zomer van 2007 met 3,5°C op het KNMI-station Ell. Het KNMI-station Twente had toen aan de grond 2°C.
In 1963 ook een koude nacht naar 30 augustus met op de officiële stations Wageningen en Dedemsvaart een minimum van 3,6°C. Op het KNMI-station De Bilt in die nacht een minimum van 4,5°C en dat is voor De Bilt altijd nog het dagrecord voor 30 augustus.
OOGSTMAAN
Op onderstaande foto de volle maan, wat heeft die in deze tijd van het jaar voor betekenis?
In de tweede volle week van de afgelopen maand augustus hadden we volle maan. Dat verschijnsel wordt in deze tijd van het jaar ook wel de “oogstmaan” genoemd, augustus is in de volksweerkunde ook de oogstmaand. Ook de namen boekweitmaan en bindmaan worden wel gebruikt en daarmee doelt men op een periode in de nazomer waarin vroeger de boekweit werd geoogst.
Boekweit is een gewas dat vroeger in Nederland en elders in West-Europa veel werd verbouwd. Als het boekweit rijp was voor de oogst dan liet het al vrij snel de zaden vallen. Om dan het verlies tot een minimum te beperken oogstte men vaak in de nachtelijke uren. De reden hiervan was dat dauw zich dan kon afzetten op de boekweit en daardoor het zaad niet zo snel uitvalt. Om het oogstwerk goed te kunnen doen in de nachtelijke uren hadden de boeren het licht van de maan nodig en vanzelfsprekend het liefst een volle maan. Helder weer en volle maan vormden de ideale weersomstandigheden voor de nachtelijke boekweitoogst.
Op onderstaande foto ziet U boekweit.
De oogst die handmatig werd verricht duurde wel verscheidene nachten en daarom was het wel zo handig om een tijd te kiezen waarin de maan enige dagen achtereen ongeveer op dezelfde tijd opkomt. Gemiddeld komt de maan elke dag vijftig minuten later op dan de voorgaande dag. Dit tijdsverschil is echter niet vast, maar verloopt volgens een golvende lijn van ongeveer 17 tot 86 minuten. Op het hoogte- en dieptepunt is het tijdsverschil een aantal dagen achtereen vrijwel even groot. Er is elke vier weken een periode waarin het tijdstip van maanopkomst weinig verandert. Deze werd in de nazomer, wanneer de boekweit rijp was, ook wel de ‘bienmaon’ (bindmaan) genoemd.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Een nat etmaal van 30 augustus 2017 in het noordwesten in de kop van Noord-Holland op enkele plaatsen rond 75 millimeter tot in het begin van de avond. Enkele andere neerslagcijfers waren: Wervershoof 54 millimeter, Hoorn 55 millimeter, Landsmeer 56 millimeter, Bennebroek 59 millimeter, Enkhuizen 73 millimeter en Purmerend 77 millimeter.
Op 30 augustus 2014 tot 20 uur ving het KNMI-station Hupsel de meeste neerslag op met 16 millimeter van overdag. In Borculo viel overdag tot 20 uur 7,2 millimeter en in het Ruurlosebroek bijna 25 millimeter.
Onderstaande radarbeeld is van eind van de middag van 30 augustus 2014. Boven het zuidoosten van het land en ook de Achterhoek een actieve buienlijn die het neerslagtotaal in het Ruurlosebroek op bijna 25 millimeter bracht en ook in de regio Groesbeek kwam 25 millimeter naar beneden.
De aarde was weer eens behoorlijk onrustig in 2013, op de avond van 30 augustus 2013 in de buurt van Alaska een zware zeebeving met een kracht van 7 op de schaal van Richter. Het epicentrum bevond zich 91 kilometer ten oostzuidoosten van de stad Adak op een diepte van 34,5 kilometer.
Op 30 augustus 2011 in Borculo met slechts 1,5 uur zon een maximum van 16,2°C en het bleef ook niet droog. Het etmaalgemiddelde kwam in Borculo uit op 12,7°C en daarmee was het de koudste 30e augustus voor Borculo sinds 1981.
In 2010 op 29 augustus kwam het in de ochtend langs de kust nog tot een noorderstorm, windkracht 9. Verder ook veel neerslag, met 37 millimeter in 24 uur tijd tot de ochtend van 30 augustus 8 uur stond het KNMI-station Leeuwarden op een derde plaats van natste Europese stations.
Op 30 augustus 2004 nog een windhoos rond 11.00 uur in het Drentse Rolde en daar werd een deel van het dak van een bakkerij in Rolde afgerukt. Ook bomen in Rolde en op een rotonde bij Gieten werden omver geblazen. De windhoos duurde ongeveer twintig minuten.
In 1978 in de laatste dagen van augustus aan de grond in de duinen van Schiermonnikoog grondvorst met -1,8°C , -2,0°C en -2,5°C.
In 1973 op 30 augustus viel op het KNMI-station De Bilt 24,6 millimeter aan neerslag en dat is voor het KNMI-station De Bilt nog steeds het datumrecord. Op het KNMI-station Hoorn/Terschelling viel die dag 31 millimeter.
Op 30 augustus 1924 op het KNMI-station De Bilt een maximum-temperatuur van 15,7°C en dat is voor De Bilt een datumrecord. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit maximum sinds 2016 herleid tot 15,9°C. Op het KNMI-station Groningen werd het toen ook maar slechts 15,5°C. In Lunteren viel die dag 53 millimeter.
SPRINKHANEN
Onderstaande foto maakte ondergetekende van een sprinkhaan. Van sprinkhanen is bekend dat ze geluid maken door met hun voorvleugels langs elkaar te wrijven of door met hun voorvleugels over de achterpoten te strijken. Wel is het geluid per soort verschillend. De gehoororganen zitten niet op de kop bij een sprinkhaan, maar in de poten. Wist U overigens dat alleen de mannetjes geluid maken? Door geluid te maken probeert hij de vrouwtjes te lokken. Het grotere vrouwtje is te herkennen aan de ‘sabel’ aan haar achterlijf. Dat is een legboor waarmee ze haar eitjes in de grond deponeert. Daarbij moet de grond wel vrij droog zijn om de eitjes af te zetten. Aan het einde van de zomer leggen de vrouwtjes dan de eitjes met lange legbuizen in de grond. Hier overwinteren ze en ze komen het volgende voorjaar als larven uit de grond, die meteen op de volwassen sprinkhaan lijken. Net als hun ouders kunnen de jonge sprinkhanen zich voortbewegen door te springen. Hun vleugels ontstaan pas na de derde van in totaal vijf vervellingen. Jonge sprinkhanen worden nymfen genoemd. De oudere larven kun je herkennen door de draaiing van de vleugelstompjes. Wanneer de vorst invalt sterven alle sprinkhanen.
Je hebt ook een sprinkhaan die op de bovenstaande lijkt en dan hebben we het over de “wrattenbijter”. Vroeger liet men die dieren in wratten bijten. Hun maagsap brandde dan het wondje dicht.