DE WARME GRENS VAN 20°C I.T.T. 2023 NU NIET HAALBAAR!
SEPTEMBER WARMER DAN AUGUSTUS, OOK DAT KAN!
BIJZONDERHEDEN 25 SEPTEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In 2022 op 25 september landelijk bijna grondvorst met de laagste temperaturen aan de grond van 0,2°C en 1,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Twente. Op waarnemingshoogte de laagste temperatuur van 3,2°C op het KNMI-station Twente. De KNMI-stations De Bilt, Deelen, Eelde, Gilze-Rijen, Twente en Woensdrecht hadden een laagste temperatuur van onder de 5°C. De laagste temperaturen aan de grond werden bereikt in een brede strook vanuit het zuiden van Brabant tot over het midden van het land en tot in het oosten en noordoosten van het land.
In 2023 op 25 september lag de laagste minimum-temperatuur 5,4°C hoger dan in 2022 op 25 september, in 2023 op 25 september de laagste temperatuur 8,6°C op de KNMI-stations Ell en Maastricht. Aan de grond in de nacht naar 25 september 2023 met 3,8°C op het KNMI-station Ell 3,6°C hoger dan in 2023 op 25 september.
Nu in 2024 op woensdag 25 september was de laagste temperatuur hoger dan de afgelopen twee jaar, het KNMI-station Eelde had in de nacht naar woensdag 25 september 9,8ºC als laagste temperatuur. Het KNMI-station Eelde kwam als enige onder de 10°C uit met de minimum-temperatuur.
Over hogere temperaturen gesproken, in september 2022 en ook in september 2023 was in beide jaren de eerste decade van september warmer dan de eerste decade van augustus in Borculo! De eerste decade van augustus 2022 had een etmaalgemiddelde van 20,1ºC in Borculo tegen 20,2ºC in de eerste september-decade. In 2023 had de eerste augustus-decade een etmaalgemiddelde van 17,3ºC tegen 18,9ºC in de eerste decade van september. Zeer opmerkelijk dat dit ook nu in 2024 lukte! De eerste augustus-decade van 2024 had in Borculo een etmaalgemiddelde van 19,9ºC tegen 20,4ºC in de eerste september-decade.
In september 2023 over de eerste vijf etmalen van september een etmaalgemiddelde van 15,5ºC en dat was aanzienlijk hoger dan in september 2022 over dezelfde periode met 11,7ºC. Nu in september 2024 over de eerste vijf etmalen een etmaalgemiddelde van 21,7ºC en dat is 10ºC hoger dan in september 2022 over dezelfde periode.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries.
Veel kouder was het in 2018 op 25 september! In 2018 op het KNMI-station Twente op 25 september aan de grond -2,8°C en daarmee was het niet eerder zo koud op 25 september aan de grond. Het KNMI-station Hupsel had in de weerhut een minimum van 1,8°C en aan de grond -0,3°C. In 2003 op 25 september de laagste temperatuur van de maand met 1,3°C op het KNMI-station Woensdrecht. Aan de grond in die nacht op het KNMI-station Volkel grondvorst met -1,8°C. De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 25 september is -0,1°C en dat was in 1906. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot -0,9°C.
De verschillen kunnen rond deze tijd soms bizar groot zijn en dat kan grote gevolgen hebben voor o.a. de oogst. In 2009 was het veel te droog voor o.a. de aardappeloogst, daarentegen in 1998 was het veel te nat. Vanaf 17 november 1998 doken we toen ook nog een winterse periode in. Op 18 november 1998 matige sneeuwval in het oosten van Groningen en op 20 november 1998 op het KNMI-station Twente al de eerste ijsdag, temperatuur een etmaal onder het vriespunt. Het had op Twente zelfs gevroren tot -8,2ºC. Het was toen ook nog zo nat dat de maïs overal nog niet van het land af was en de aardappelen bevroren in de grond.
In 2006 juist het tegenovergestelde, toen door de droogte en de hitte in juli 2006 werd in de laatste volle week van juli in de regio Aalten al maïs gehakseld omdat deze totaal was uitgedroogd!
Onderstaande foto’s maakte Peter de Vries op het zweefvliegveld Langevelderslag in de duinen.
– In 2021 op 25 september in Borculo met 14,7°C als laagste temperatuur een nieuw datum-record voor Borculo voor de laagste temperatuur op 25 september. Het oude record stond op 14,0°C van 25 september 1982.
– In 2020 op 25 september in de regio Hoek van Holland eind van de middag rond 12 millimeter aan neerslag en op het KNMI-station Vlissingen een windstoot van 92 kilometer per uur. De reguliere wind bereikte later in het zuidwesten van het land windkracht 9 en dat is stormkracht en op het KNMI-station Hoek van Holland een windstoot van 115 kilometer per uur.
Op 25- en 26 september viel op beide dagen totaal 121 millimeter regen in Ovezande, in Terneuzen 110 millimeter, in Wilhelminadorp 102 millimeter en in s’ Heerenhoek 99 millimeter.
– Noemenswaardig is zeker de barometerstand van 25 september 2018, deze kwam op het KNMI-station Maastricht tot 1040,2 hPa (hectopascal) en daarmee de hoogste barometerstand voor Nederland in september. Het septemberrecord was nog 1039,8 hectopascal van 19 september 1986 op het KNMI-station De Bilt en van 29 september 2015 op het KNMI-station Terschelling. In Borculo was de hoogste barometerstand 25 september 2018 net geen 1039 hectopascal, daarmee een evenaring van de hoogste barometerstand voor september daarvoor in september 2015.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries vanaf Schiphol op 25 september 2018, met het hogedrukgebied kon er gemakkelijk mist ontstaan. In het midden van de foto de meetmast van het KNMI-station Cabauw.
DATUMRECORDS
Deze dagen is het bereiken van de warme grens van 20°C niet meer aan de orde, dat lukte rond deze tijd in 2023 nog ruimschoots. Ook in 2022 rond deze tijd was dat niet meer aan de orde. In de laatste september-decade van 2023 landelijk nog acht etmalen met een maximum-temperatuur van 20°C en hoger. In 2022 in de laatste september-decade landelijk geen enkele dag waarop de 20°C werd bereikt. Dat was in 2016 wel anders, in 2016 op 25 september was het wel heel bijzonder wat er gebeurde in Nederland! Het meest opmerkelijke was op 25 september 2016 wel de temperatuur die op veel plaatsen niet eerder zo hoog was op 25 september. Maar liefst 22 KNMI-stations hadden de hoogste maximum-temperatuur bereikt sinds het begin van de metingen op die stations. Volledigheidshalve moet daarbij wel worden opgemerkt dat niet alle KNMI-stations een even lange meetreeks kennen. Het KNMI-station De Bilt die de langste meetreeks van Nederland kent kwam 25 september 2016 met 24,3°C tot het vierde datumrecord van de maand. Voor 25 september was het oude record voor De Bilt 23,7°C van 25 september 1956. In Borculo met 25,6°C in 2016 veruit de warmste 25 september, het oude record voor 25 september stond op 23,1°C van 25 september 1998. Wat een verschil met 25 september 1984 toen Borculo niet hoger kwam dan 10,5°C.
De hoogste temperatuur die in Nederland ooit is gemeten op 25 september blijft voorlopig onaangetast en dat is 27,2°C van het KNMI-station Maastricht in 1967. Het KNMI-station Maastricht kwam op 25 september 2016 tot 26,6°C.
SEPTEMBER SOMS WARMER DAN AUGUSTUS
September 2017 was t/m 25 september maar liefst ruim 4°C koeler dan september 2016 t/m 25 september! En wel met de cijfers van het etmaalgemiddelde in 2017 14,1°C en in 2016 18,3°C! September 2016 was over de eerste 25 etmalen met een etmaalgemiddelde van 18,3°C zelfs warmer dan augustus over de eerste 25 etmalen met 17,7°C in Borculo! Uiteindelijk was september 2016 met 17,9°C net wat “koeler” dan augustus met 18,1°C.
Ook in de jaren 2015 en 2014 een soortgelijk beeld als hierboven genoemd. September 2015 was t/m 25 september in Borculo 2°C koeler dan september 2014 t/m 25 september. September 2014 deed het t/m 25 september thermisch zeker ook niet slecht en dat zeker als we dat afzetten tegen de maand daarvoor augustus 2014. Het etmaalgemiddelde voor september 2014 stond t/m 25 september in Borculo op 16,4°C. Normaal voor de hele maand is voor september in Borculo 14,5°C. Maar september 2014 was sinds 18 september t/m 22 september warmer dan augustus 2014 over de hele maand. Augustus 2014 had in Borculo een etmaalgemiddelde van 16,7°C. De gemiddelde maximum-temperatuur voor september 2014 t/m 23 september stond in Borculo op 21,4°C en dat was hoger dan van augustus 2014 over de hele maand met 21,2°C.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van het meetveld op het KNMI-station De Bilt. Op de foto in het midden de windmast, deze is op het meetveld van het KNMI 20 meter hoog, i.t.t. op de andere KNMI-stations 10 meter hoog.
En recent zowel in 2022, 2023 en in 2024 was zoals hierboven al genoemd de eerste decade van september warmer dan de eerste decade van augustus in Borculo!
September 2014 werd uiteindelijk ook niet warmer dan augustus. Augustus 2014 had in Borculo een etmaalgemiddelde van 16,7ºC tegen september 2014 van 16,2ºC. September warmer dan augustus is wel vaker voorgekomen! In 2005 over de eerste 20 dagen van september was september nog bijna 1ºC warmer dan augustus 2005 over dezelfde periode. Op 27 september 2005 stond september gelijk met het etmaalgemiddelde van augustus 2005 met 16,4ºC. Pas op 28 september 2005 was augustus 2005 voor het eerst iets warmer dan september 2005. Uiteindelijk zou augustus 2005 ook warmer blijven dan september 2005 en dat dankzij de thermische eindsprint van augustus 2005.
Het komt niet vaak voor dat in de tweede helft van het jaar een maand warmer verloopt dan de voorgaande maand maar het kan wel degelijk. Zo was in 2001 oktober met 14,4ºC warmer dan september met 13,7ºC in Borculo. En in 2003 was november met 7,8ºC warmer dan oktober met 7,3ºC.
September is in Borculo sinds 1981 twee keer warmer afgesloten dan augustus en dat was in de jaren 1999 en 2006.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Op onderstaande foto van 25 september 2015 een tuba onder aan een wolk boven Elburg, voor zover bekend bereikte de tuba niet de grond en daarmee is het geen windhoos of waterhoos. Foto afkomstig van Stefan Verkerk uit Wezep.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser op 25 september 2014, op de foto de Snoeyinkbeek aldaar die helemaal droog stond op 25 september 2014.
In september 2014 is in het Zweedse Umeå een kouderecord gevestigd. Op 25 september 2014 werd het -8,5ºC. In een reeks vanaf 1858 stond het vorige record op -7,3ºC op 26 september in 1968.
In Scandinavië koelde het in september 2013 rond 25 september flink af en die kou kwam dichterbij, maar bereikte Nederland niet. De eerste kou uit het hoge noorden stokte in het noordoosten van Duitsland. Zo was er een groot temperatuurverschil op 25 september 2013 in Duitsland, van rond 10°C in het noordoosten tot rond 25°C in de regio van Oberrhein. Wel was de koudere lucht veel droger en daarmee in het noordoosten van Duitsland veel zon en in het zuidwesten veel meer bewolking.
In 2011 in de nacht naar 25 september een flinke afkoeling, het KNMI-station Twente was de koudste plek met 4,3°C in de weerhut en 2,3°C aan de grond. In Borculo daalde de temperatuur tot 6,6°C in de weerhut en aan de grond tot 3°C.
Op 25 september 1988 werd in Oosterhout 83 millimeter neerslag afgetapt.
Op 25 september 1974 op het KNMI-station Deelen niet warmer dan 9,2°C en dat werd de laagste maximum-temperatuur van de maand van de KNMI-stations.
Op 25 september 1947 in Castricum een minimum-temperatuur van -0,5°C en dat werd ook de laagste temperatuur van september 1947.
Op 25 september 1939 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk 0,9°C als minimum-temperatuur.
Op 25 september 1935 stond er een storm in Nederland aan de noordwest-kust.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries op Texel in september 2013. Wat U ziet is een mosselbank op een zandplaat en dat is goed nieuws! Dat kwam jaren lang niet voor, de waterkwaliteit is de laatste jaren sterk verbeterd in het Waddengebied.
SPINNEN
Spinnen zijn nuttige dieren, zonder spinnen zouden we overspoeld worden door vliegen en al het andere ongedierte dat ze voor ons opeten. En dan heb je de vogels die de spinnen op hun beurt opeten. Wist U dat bijna alle spinnen giftig zijn, maar de meeste exemplaren kunnen de menselijke huid niet doorklieven. Spinnenbeten zijn bovendien ook zeldzaam.
Spinnen zijn rond deze tijd van het jaar met name nadrukkelijk aanwezig. Zeker de kruisspin is nu vaak op zijn dikst. Na een zachte winter en voorjaar zijn er meestal veel meer spinnen en ze zijn ook veel groter en dikker. Warm weer betekent: meer insecten, meer voedsel en dus ook dikkere spinnen.
Reden tot paniek is er zeker niet met het groter worden van de spinnen. Misschien moeten we ons er wel op voorbereiden dat door de opwarming van het klimaat de spinnen ook groter worden. Gevaarlijke spinnen vind je normaal gesproken niet in West-Europa.
Op onderstaande foto een spin en die heeft een goede zomer nodig, weet U waarom?
Spinnen hebben een goede zomerperiode nodig om de herfst en winter goed te kunnen doorkomen. Na een slechte zomerperiode zijn de najaarsspinnen kleiner dan in jaren met een goede zomer. Na een slechte zomer planten spinnen zich gewoonlijk veel minder voort dan na een goede zomer. We kunnen jaarlijks twee spinnenseizoenen tegenkomen. Doorgaans wordt een spinnensoort volwassen in het voorjaar ofwel in het najaar. Maar ook hier geldt weer dat uitzonderingen de regel bevestigen, vooral in de maanden mei en juni worden de meeste spinnen volwassen, daarna gevolgd door de maanden september en oktober.
Spinnen die volwassen worden tijdens een slechte zomerperiode kampen met voedselschaarste, de oorzaak hiervan is dat er veel minder insecten zijn. Die najaarsspinnen zullen dan ook meestal veel kleiner uitvallen dan in jaren met een goede zomer. Kleinere spinnen kunnen ook minder eitjes leggen. Toch vangen ze dit probleem op door kleinere eitjes te produceren, zodat het totaal aantal eitjes niet lager uitvalt. Een eitje moet echter wel een minimum grootte hebben, omdat de dooier moet volstaan om het spinnetje voldoende voedsel mee te geven om zich te ontwikkelen om de winter door te komen.
Het bovenstaande wil nog niet zeggen dat na een slechte zomer er het jaar daarop minder spinnen zijn. Als het voedselaanbod volgend jaar groter is, dan kunnen er ook meer spinnen overleven. Doorgaans zorgt een droog voorjaar voor grote insectenpopulaties en een overvloed aan voedsel voor de spinnen. Spinnen die tijdens hun groei voldoende prooien krijgen, worden doorgaans groter. Wanneer dat voedselaanbod groot blijft tot aan de periode waarin de eitjes worden gelegd dan gaan ze ook meer eitjes produceren.