VRIJDAG DE EERSTE HERFST-STORM VAN 2024!
GROTE VERSCHILLEN IN TEMPERATUUR TOT RUIM 10°C OP 27 SEPTEMBER!
SINDS 2000 OP 27 SEPTEMBER DIKWIJLS DE EERSTE VORST EN DE LAATSTE JAREN OOK NAT!
BIJZONDERHEDEN 27 SEPTEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Het wapenfeit van vrijdag 27 september was wel de wind die voor de eerste herfststorm van 2024 zorgde. Op de KNMI-stations op de Houtribdijk op het IJsselmeer, het zee-station IJmuiden en Lauwersoog kwamen een uur lang tot windkracht negen en dat betekent storm.
In 2023 op 26- en 27 september maximum-temperaturen die maar liefst ruim 10°C hoger lagen dan in 2022 op 26- en 27 september. In Borculo op 26 september 2022 een maximum-temperatuur van 12,1°C en in 2023 op 26 september 22,4°C, een verschil van 10,3°C. In Borculo in 2022 op 27 september 12,3°C als maximum-temperatuur en in 2023 op 27 september 23,3°C en dat is 11°C hoger. Nu in 2024 op vrijdag 27 september in Borculo een maximum-temperatuur van 16,3°C en dat is 7°C lager dan in 2023 op 27 september.
In 2023 op 27 september in Borculo met 23,3°C als maximum-temperatuur ook een nieuw datumrecord. Het bestaande datumrecord van 23,0°C van 27 september 1992 is daarmee gepasseerd.
Het KNMI-station De Bilt bereikte op 27 september 2017 met 20,2°C de 100e warme dag van 2017, normaal voor het hele jaar is voor De Bilt 85 warme dagen. Nu in 2024 kon het KNMI-station De Bilt de 100e warme dag noteren op maandag 23 september en dat is voorlopig ook de laatste warme dag op het KNMI-station De Bilt. In 2023 t/m 27 september op het KNMI-station De Bilt 109 warme dagen, over dezelfde periode in 2022 ook 109 warme dagen, in 2021 98 warme dagen, in 2020 ook 109 warme dagen, in 2019 98 warme dagen en in 2018 op het KNMI-station De Bilt t/m 27 september 122 warme dagen.
In Borculo dit jaar inmiddels 118 warme dagen en dat waren er 125 warme dagen in 2023 t/m 27 september. Het record voor Borculo is het jaar 2018 met over het hele jaar 146 warme dagen. In 2022 kwam Borculo tot 130 warme dagen en dat was alleen in 2018 hoger.
Maar warme dagen eind september is niet vanzelfsprekend, een goed voorbeeld daarvan in 2022 op 27 september. De temperaturen waren in een mineur-stemming op 27 september 2022, de KNMI-stations Deelen en Maastricht kwamen met respectievelijk 10,8°C en 10,9°C als maximum-temperatuur in de top 10 van meest koele 27 september-data. Daarbij kwam het KNMI-station Deelen op een 5e plaats uit en het KNMI-station Maastricht op een 7e plaats.
Het KNMI-station Deelen kwam met een maximum-temperatuur van 10,8°C tot de laagste maximum-temperatuur van de maand september 2022.
Temperaturen lagen in 2023 rond deze tijd ook aanmerkelijk hoger, op het KNMI-station Eindhoven op 27 september 2023 nog bijna een zomerse dag met 24,7°C.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van het natuurgebied de Aekingerzand en dat ligt ten zuidwesten van Appelscha. Daar is ook nog een vrij groot gedeelte dat bestaat uit stuifzand.
De laatste jaren geen droog etmaal op 27 september, landelijk in 2018 en 2023 het laatste droge etmaal op 27 september. Nu op vrijdag 27 september lokaal nog neerslag van betekenis met o.a. 45 millimeter op het KNMI-station Berkhout tot 18 uur. Veel meer neerslag in 2022 op 27 september tot neerslag van betekenis. De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 20 uur op het KNMI-station Wilhelminadorp met 31 millimeter. In de nachtelijke uren viel op de KNMI-stations Woensdrecht en Lauwersoog respectievelijk 22- en 15,7 millimeter en overdag op het KNMI-station Voorschoten 17,2 millimeter en op de KNMI-stations Cabauw en Gilze-Rijen 15,4 millimeter. In Fijnaart en ’s-Gravendeel viel over dezelfde periode respectievelijk 40- en 47 millimeter en in Brielle en Brouwershaven 44 millimeter. In Breda en Uitgeest in de ochtend van 27 september een 24-uursaftapping van respectievelijk 52- en 49 millimeter, Uitgeest kwam daarmee uit op een maandtotaal van 183 millimeter. Wel regionaal grote verschillen, zo viel in Hoogeveen op 27 september 2022 slechts 1 millimeter.
In 2021 in het etmaal van 27 september viel op het KNMI-station Eelde 12 millimeter. In 2020 op 27 september in de nachtelijke uren op het KNMI-station Maastricht 25,9 millimeter, in Lichtenvoorde 26 millimeter en in Borculo kwam 22 millimeter naar beneden. In 2019 op 27 september op het KNMI-station Den Helder 16 millimeter. In 2018 het laatste droge etmaal op 27 september.
Onderstaande foto is afkomstig van Peter de Vries, foto is genomen vanaf de mast van het KNMI-station Cabauw in het midden van het land. De mast heeft een hoogte van 213 meter.
– In 2016 op 27 september met 3,6°C op het KNMI-station Deelen landelijk de koudste nacht sinds 16 mei toen het KNMI-station Deelen een minimum-temperatuur had van 0,9°C op waarnemingshoogte en aan de grond -5,5°C op het KNMI-station Eindhoven. De 3,6°C op het KNMI-station Deelen werd landelijk de laagste temperatuur van september 2016.
In september 2018 de laagste temperatuur op 30 september op het KNMI-station Twente met -1,5°C in de weerhut en aan de grond -4,4°C op het KNMI-station Eindhoven. In september 2019 de laagste temperatuur 1,2°C van 19 september op het KNMI-station Twente, aan de grond toen -1,6°C ook op het KNMI-station Twente. In september 2020 landelijk de laagste temperatuur van 3,1°C op het KNMI-station Eelde van 26 september. In september 2021 landelijk de laagste temperatuur 3,1°C op het KNMI-station Twente en aan de grond -0,2°C op het KNMI-station Woensdrecht. In september 2022 landelijk de laagste temperatuur 1,2°C op het KNMI-station Twente op 29 september. Aan de grond de laagste temperatuur in september 2022 -1,8°C op het KNMI-station Eelde in de nacht naar 21 september. In 2023 in september de laagste temperatuur van 5,8°C op de KNMI-stations Twente en Woensdrecht, op het KNMI-station Twente op 14 september en op het KNMI-station Woensdrecht op 24 september. Nu in september 2024 is de laagste temperatuur nog 2,1°C op het KNMI-station Deelen op 14 september met aan de grond -0,7°C op het KNMI-station Eindhoven.
– Het KNMI-station Deelen had op 27 september 2016 nog een vrij grote dagelijkse gang van de temperatuur, of met andere woorden amplitude. Het KNMI-station Deelen ging van 3,6°C als minimum naar 21,1°C als maximum en dat is een verschil van 17,5°C.
– De hoogste temperatuur voor Borculo op 27 september is van 27 september 2023 met 23,3°C. De zonnigste 27 september had Borculo in 2008 met 11 uur zon en daar zat Borculo in 2018 op 27 september met 10,7 uur zon niet ver vanaf. In 2016 op 27 september was het etmaalgemiddelde van september in Borculo 18,0°C en daarmee was september voor het eerst minder warm dan augustus 2016. In de oogstmaand augustus 2016 was het etmaalgemiddelde t/m 27 augustus 18,1°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons, opvallend veel eikels en kastanjes momenteel die ook massaal uit de bomen vallen.
OP 27 SEPTEMBER IN VEEL JAREN VORST!
In 2015 in de nacht naar 27 september lukte het met de eerste grondvorst van het seizoen met -0,1°C op het KNMI-station Twente. In 2014 de eerste grondvorst pas op 6 november op het KNMI-station Ell. In 2013 ook de eerste grondvorst in de nacht naar 27 september. Toen hadden twee KNMI-stations grondvorst en wel Heino met -1,8°C en Twente met -1,7°C. In de weerhut op 1,5 meter hoogte was het KNMI-station Twente toen de koudste plek met 1,7°C. In Borculo was de laagste temperatuur in 2013 in de nacht naar 27 september 4,4°C en aan de grond 1,8°C en het was de laagste temperatuur sinds 24 mei daarvoor met 1,5°C.
Het is zeker niet vroeg de eerste grondvorst op 27 september, in 2019 de eerste grondvorst op 18 september met -0,9°C op het KNMI-station Gilze-Rijen. Het KNMI-station Twente had in september 2019 van 18- t/m 20 september drie nachten op rij grondvorst. In 2018 evenals in 2012 op 1 september op het KNMI-station Twente al grondvorst, in beide jaren met -0,4°C. In 2008 in de nacht naar 27 september ook koud, toen was het KNMI-station Twente de koudste met in de weerhut 0,9°C en aan de grond met -1,2°C. De KNMI-stations Hupsel en Soesterberg kwamen in de nacht naar 27 september 2008 net iets onder het vriespunt uit aan de grond. In 2008 was de nacht naar 27 september landelijk al weer de zevende nacht met grondvorst op een KNMI-station in september, dat was het hoogste aantal voor september in 10 jaar!
In 2009 een koude nacht naar 27 september met op het KNMI-station Hupsel voor de derde nacht op rij het koudste KNMI-station van Nederland. In de nacht naar 27 september 2009 op het KNMI-station Hupsel met 1,7°C de laagste temperatuur van september 2009. Aan de grond toen net boven het vriespunt op de KNMI-stations Hupsel, Twente en Volkel. In de Ardennen kwam het tot grondvorst in de nacht naar 27 september 2009 met -1°C in Elsenborn. Ten oosten van Zuid-Limburg in Kalterherberg nabij Monschau was het in de nacht naar 26 september 2009 aan de grond -3,3°C en in de nacht naar 27 september 2009 werd het -3,1°C.
Onderstaande foto’s maakte Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk in de ochtend van 27 september 2013, de eerste ijsvorming van het naseizoen.
De temperaturen op tien centimeter boven het maaiveld waren op de KNMI-stations Heino en Twente in de nacht naar 27 september 2013 goed voor nieuwe datumrecords. Met andere woorden, op 27 september was het op de KNMI-stations Heino en Twente niet eerder zo koud! Het oude record was voor het KNMI-station Twente -1,2°C in 2008 en voor het KNMI-station Heino 0,9°C in 2008.
De laatste datum dat het op het KNMI-station Twente tot grondvorst kwam voor 27 september 2013 was nog niet eens zo lang geleden daarvoor, namelijk op 26 juni met -0,8°C. Maar op 30 juni 2013 was het KNMI-station Twente ook niet ver van grondvorst af met 0,0°C. In 2019 op het KNMI-station Twente op 18 september de eerste grondvorst, daarvoor zelfs op 10 juli nog grondvorst met -0,7°C.
In 2020 landelijk de eerste grondvorst op 20 september op het KNMI-station Twente met -1,3°C en in Borculo op 5 november met -0,8°C. In 2021 landelijk de eerste grondvorst op 21 september op het KNMI-station Woensdrecht met -0,2°C en in Borculo op 22 november met -1,1°C. In 2022 de eerste grondvorst op 21 september met -1,8°C op het KNMI-station Eelde en in Borculo op 19 november met -6°C. In 2023 de eerste grondvorst op 15 oktober met -0,8°C op het KNMI-station Ell en in Borculo op 17 november met -0,6°C. In 2024 de eerste grondvorst op 13 september met -0,3°C op het KNMI-station Twente, in Borculo nog geen grondvorst.
Onderstaande foto maakte Mark Wolvenne uit Terwolde, mist boven de Gelderse IJssel.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2019 vanaf 29 september t/m 2 oktober een natte periode met in Overveen 136 millimeter neerslag en in Zaandam 131 millimeter.
Onderstaande foto maakte Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk, drie jonge egels waren in 2017 rond 27 september op bezoek bij haar huis tussen de klimop. Waarschijnlijk was de moeder onder een auto gekomen, deze lag dood op de weg. Ans voerde ze dagelijks en ze hadden het goed naar hun zin.
In de nacht naar 27 september 2016 de laagste temperatuur van 3,6°C op het KNMI-station Deelen, aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Eindhoven met 0,2°C.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet op de ochtend van 27 september 2016 in de omgeving Zuidhorn.
Met de 9,9 uur zon op 27 september 2013 was het aantal uren zon in september 2013 in Borculo opgelopen tot 89 uur. Met nog drie dagen te gaan zou Borculo het normale aantal uren zon voor september niet halen in 2013. Gemiddeld telt september in Borculo 148 uur zon. In 2013 voor het tweede jaar op rij een sombere september in Borculo.
Het datumrecord voor 27 september voor Borculo tot 2023 stond op naam van 27 september 1992 met 23°C, in 2023 op 27 september het nieuwe datumrecord met 23,3°C.
Het KNMI-station Vlissingen noteerde op 27 september 1978 een neerslaghoeveelheid van 68 millimeter.
Op 27 september 1941 een ochtendaftapping over 24 uur in Lunteren van 20 millimeter en in Amersfoort 13 millimeter.
In 1939 op 27 september op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk 1,1°C als laagste temperatuur.
De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 27 september sinds 1901 is 0,6°C uit het jaar 1928. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot -0,2°C.
Op 27 september 1926 op het KNMI-station De Bilt een maximum van 10,5°C en daarmee het datumrecord voor 27 september. Dit maximum werd door de homogenisatie van data door het KNMI sinds 2016 herleid tot 10,4°C. Die ochtend kon Anna Paulowna en Petten over 24 uur 30 millimeter aftappen. Op veel plaatsen kwam het die dag tot onweer.
De hoogste september-luchtdruk van 1037,9 hectopascal werd geregistreerd op 27 september 1906.
Op onderstaande foto een waterhoos bij Enkhuizen op 26 september 2012, foto afkomstig van Eric (Sprundul). Het onstabiele weer van die week was een ideale bron voor waterhozen.
EEN BIJZONDERE 27 SEPTEMBER
Op 27 september 1907 thermisch een opmerkelijke dag. Op het KNMI-station De Bilt werd het toen 25,6°C en dat was voor De Bilt de hoogste temperatuur voor 27 september sinds 1901 tot 2016. Diezelfde dag op het KNMI-station Den Helder 23,7°C en het bijzondere daarvan was dat het daarvoor drie maanden niet zo warm geweest was in Den Helder!
Maar voor het KNMI-station De Bilt kan het ook andersom, op 27 september 1926 kwam De Bilt niet verder dan 10,4°C en dat is altijd nog de laagste maximum-temperatuur voor 27 september sinds 1901 in De Bilt.
Maar door de homogenisatie van de data door het KNMI gaat bovenstaande niet allemaal meer op sinds 2016! De hoogste temperatuur voor 27 september sinds 1901 is nu 25,2°C van 27 september 1992. De maximum-temperatuur van 27 september 1907 van 25,6°C is gecorrigeerd in 24°C! Voor het KNMI-station Den Helder is de temperatuur van 23,7°C niet aangepast. De maximum-temperatuur van 10,4°C op 27 september 1926 op het KNMI-station De Bilt is niet aangepast.
Op onderstaande foto het KNMI-station Vlissingen, een echt kuststation.