OOK OKTOBER LEVERT NOG REGELMATIG WARMTEPUNTEN!
DATUMRECORDS IN OKTOBER ROND DEZE TIJD!
BIJZONDERHEDEN 14 OKTOBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
In 2023 op 14 oktober een onstuimig en nat etmaal en voor de temperaturen was het de omgekeerde wereld. Voor veel stations werd 14 oktober 2023 de hoogste temperatuur bereikt in de nachtelijke uren, ook in Borculo. Van de KNMI-stations was over het etmaal van 14 oktober 2023 de hoogste temperatuur 19,8°C op het KNMI-station Arcen, maar overdag werd het daar 15,0°C. Het KNMI-station Twente kwam tot de hoogste temperatuur voor overdag met 15,5°C. In Borculo was de hoogste temperatuur over het etmaal van 14 oktober 2023 17,1°C en dat werd bereikt in de nachtelijke uren, overdag in Borculo 15°C als maximum.
Op 14 oktober 2023 viel opnieuw veel neerslag met daarbij lokaal ook onweersbuien met hagel. In Borculo met name in de middag een stevige onweersbui met hagel, totaal viel in Borculo 24 millimeter.
Voor het KNMI-station De Bilt was het een waterballet op 13- en 14 oktober met totaal over twee etmalen 73 millimeter. Op beide dagen kwam rond 37 millimeter naar beneden. Het maandtotaal was t/m 14 oktober al opgelopen tot 78 millimeter tegen normaal 81 millimeter. In Odijk viel 62 millimeter en in Groot-Ammers 74 millimeter. Buien gingen gepaard met onweer en veel wind. In het Waddengebied werden (zeer) zware windstoten gerapporteerd, het KNMI-station Lauwersoog had een windstoot van 95 kilometer per uur en op Texel zelfs 114 kilometer per uur. Het KNMI-station Lauwersoog meldde als enige stormkracht 9.
De nachten op 14 oktober zijn sinds 2000 al eens behoorlijk koud verlopen. In 2009 in de nacht naar 14 oktober op het KNMI-station Twente -3,9°C en aan de grond -7°C. Het KNMI-station Hupsel had toen aan de grond ook nog -6°C en in Eerbeek zelfs -8°C. In 2010 landelijk de eerste vorst in de weerhut op 14 oktober op de KNMI-stations Ell en Twente. In de nacht naar 14 oktober 2011 op 12 van de 34 KNMI-stations grondvorst. Het KNMI-station Twente was toen met -2,8°C aan de grond het koudste. In Borculo in 2011 in de weerhut op 14 oktober 2,4°C en aan de grond -0,5°C. In Borculo op 14 oktober 1992 een minimum van -3°C en ook op de KNMI-stations Hupsel en Twente werd het toen -3°C.
Voor het KNMI-station De Bilt staat voor 14 oktober altijd nog het datumrecord voor de laagste temperatuur met -1,8°C uit het jaar 1992.
In 2015 op 14 oktober op het KNMI-station Deelen lichte vorst met -0,4°C op waarnemingshoogte en aan de grond op het KNMI-station Woensdrecht -2,0°C.
In 2022 op 14 oktober in Borculo de eerste zonloze dag van oktober 2022, in oktober 2023 t/m 14 oktober één zonloze dag en nu in oktober 2024 inmiddels twee zonloze dagen. Een oktober-maand zonder een zonloze dag is in Borculo nog nooit voorgekomen sinds 1981. Het aantal zonloze dagen voor oktober loopt voor Borculo uiteen van 1 in oktober 2013 tot 10 in oktober 1998. In 2022 kwam oktober totaal tot twee zonloze dagen en dat was voor oktober het laagste aantal sinds 2013 toen oktober tot één zonloze dag kwam. Oktober 2023 kwam totaal tot vier zonloze dagen.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, de herfstkleuren komen meer en meer in beeld.
– In 2020 in de nacht naar 14 oktober de laagste temperatuur op het KNMI-station Maastricht met 3,4°C en aan de grond op het KNMI-station Woensdrecht bijna grondvorst met als enige met 0,7°C onder de 1°C.
– In 2019 was het temperatuurverschil tussen het noorden en zuidoosten van het land groot met rond 10°C. Landelijk liepen de maximum-temperaturen op 14 oktober 2019 uiteen van 23,6°C op het KNMI-station Maastricht tot 13,4°C op het KNMI-station Terschelling.
– In 2018 op 14 oktober nog een “zomerdag”, landelijk liepen de maximum-temperaturen uiteen van 26,6°C op het KNMI-station Ell tot 19,5°C op het KNMI-station Vlieland. In Borculo een maximum-temperatuur van 25,9°C en daarbij 9,3 uur zon.
– In 2015 op 14 oktober op het KNMI-station Hupsel 4,6°C als maximum en daarmee voor Hupsel het datumrecord sinds 1991. Op het KNMI-station Maastricht toen ook een datumrecord en decade-record met een maximum van 4°C, het oude datumrecord was 7,1°C in 1971.
– In 2001 op 14 oktober op het KNMI-station Twente met 22,9°C de hoogste temperatuur die dag van het land.
Als de akkers zijn geschoren dan is de winter geboren, een weerspreuk uit de volksweerkunde die in 2009 en 2011 toch een kern van waarheid had met de koude nachten. Momenteel evenals in de afgelopen jaren in oktober niet echt aan de orde.
DATUMRECORDS
Het KNMI-station Ell had in 2018 op 14 oktober met 26,6°C een nieuw landelijk datumrecord voor 14 oktober, nooit eerder werd het in Nederland zo warm op 14 oktober. Het oude record was 24,0°C van 14 oktober 1990 op het KNMI-station Maastricht. Het KNMI-station De Bilt kon 14 oktober 2018 met 24,2°C het derde datumrecord op rij noteren, het oude datumrecord voor 14 oktober stond op 22,6°C van 14 oktober 1990. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden beide met 25,9°C ook een datumrecord. Het oude record voor 14 oktober op het KNMI-station Hupsel was 22,3°C van 14 oktober 1990 en op het KNMI-station Twente 22,9°C van 14 oktober 2001.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning 14 oktober 2018, in de omgeving Nieuwerkerk a/d IJssel naast sluierbewolking ruimschoots zonneschijn.
Voor Borculo op 14 oktober 2018 met 25,9°C wederom een datumrecord, dat stond nog op 22°C van 14 oktober 2001. Kijken we naar het etmaalgemiddelde waarbij dan ook rekening wordt gehouden met het minimum dan zien we ook bijzonder grote verschillen. Zo lag het etmaalgemiddelde op 14 oktober 2009 in Borculo op 4,1°C en daarmee was het de op één na koudste etmaal van 14 oktober sinds 1981. In Borculo was het op een 14e oktober alleen nog kouder in 1992 met een etmaalgemiddelde van 2,3°C. In 2018 op 13 oktober was het etmaalgemiddelde in Borculo 21,7°C en op 14 oktober 19,6°C!
In 2018 op 14 oktober voor Borculo zelfs het derde etmaal op rij met warmtepunten. Oktober stond toen in Borculo op 6,5 warmtepunten en dat was veruit het hoogste aantal voor oktober sinds 1981 voor Borculo. Oktober 2018 had in Borculo van 12- t/m 14 oktober net zoveel warmtepunten behaald als gemiddeld genomen in september in de hele maand. In de oktobermaanden van 2019 t/m 2022 geen enkele warmtepunt en in oktober 2023 totaal 2,4 warmtepunten. In 2019 was 12 september het laatste etmaal voor Borculo met een warmtepunt, in 2020 was dat 16 september, in 2021 op 24 september, in 2022 op 13 september en in 2023 in Borculo de laatste warmtepunten op 13 oktober.
We hadden in 2018 rond deze tijd het ene temperatuurrecord na het andere, maar ook met het aantal uren zon soms bizar grote verschillen. In 2018 scheen de zon op het KNMI-station De Bilt over de eerste 14 oktober-etmalen van 2018 106 uur. In 2015 over dezelfde periode 77 uur, maar in de periode 14- t/m 23 oktober 2015 op het KNMI-station De Bilt maar 1,9 uur. Daarmee was het de somberste tiendaagse periode ooit gemeten in oktober. Het oude record was nog van 1958 met van 22- t/m 31 oktober ook slechts 2,5 uur zon.
Op 14 oktober 2015 kon het daardoor in de Zuid-Limburgse heuvels tot enige tijd (natte) sneeuwval komen met zelfs tijdelijk een dun wit sneeuwlaagje op de Vaalserberg, natte sneeuw viel toen ook in Groesbeek en Eibergen. In 1975 kwam het al een dag eerder tot sneeuwval, waarmee de vroege sneeuwval in 2015 geen record was. Maar in 2015 op 14 oktober wel veel datum-records voor de maximum-temperatuur! In de top 10 van laagste maximum-temperaturen voor 14 oktober staan maar liefst 8 KNMI-stations die in 2015 de laagste maximum-temperatuur konden noteren sinds het oprichtingsjaar! Het KNMI-station Maastricht staat op de eerste plaats met 4,0°C als maximum-temperatuur, het oude record was 7,1°C van 14 oktober 1971. De overige KNMI-stations die op 14 oktober 2015 hun laagste maximum-temperatuur hadden sinds het oprichtingsjaar zijn in chronologische volgorde Arcen, Ell, Hupsel, Twente, Eindhoven, Volkel en Deelen.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de omgeving Kudelstaart, op 14 oktober 2018 voor de derde dag op rij volle terrassen. De horeca zou er in 2020 rond deze tijd jaloers op zijn i.v.m. de corona.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Dat het weer in korte tijd kan omslaan kennen we ook in Nederland, maar zo extreem als in Amerika in Colorado is het nog niet bij ons. Onderstaande foto’s zijn van Colorado in oktober 2018, linksonder 13 oktober met zomerse temperaturen en zon en rechtsonder 14 oktober met een pak sneeuw en dat allemaal binnen 24 uur. (bron foto’s: Peter de Vries)
Ook in oktober 2022 weer een bijzonder extreem voorval in Amerika, het land van de uitersten! In Denver in de staat Colorado werd het 9 oktober in de middag nog 28,3°C en de volgende ochtend -10,6°C en daarmee een temperatuurval van bijna 39°C binnen 24 uur.
Op 14 oktober 1996 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Oost-Maarland 23,6°C.
In 1992 op het KNMI-station De Bilt -1,8°C en dat is het datumrecord voor 14 oktober.
Op 14 oktober 1949 op het KNMI-station Maastricht 23,4°C als maximum-temperatuur. Op het KNMI-station De Bilt toen van 11- t/m 16 oktober zes dagen op rij boven de 20°C.
Op 14 oktober 1941 in Nederland één van de zwaarste oktoberstormen, een zware zuidwesterstorm.
In 1937 viel op 14 oktober in Dwingelo 17 millimeter neerslag en dat was landelijk de hoogste aftapping van de maand. In Vlagtwedde viel 11 millimeter.
Op 14 oktober 1932 op het KNMI-station De Bilt een maximum-temperatuur van 7,8°C (sinds 2016 door homogenisatie herleid tot 8,1°C), dat was alleen in 1952 nog lager op 14 oktober met 5,6°C. Op 14 oktober 1932 om 13 uur was het slechts 4°C op het KNMI-station De Bilt tegen 12°C op het KNMI-station Maastricht.
In 1917 rond deze tijd viel er in delen van Friesland en Noord-Holland 100- tot 160 millimeter neerslag in tien dagen.
Op 14- en 15 oktober 1887 viel er op uitgebreide schaal sneeuw in Nederland.
Op 14 oktober 1881 de hoogste temperatuur van de maand op het opgeheven KNMI-station Utrecht met 14,7°C.
KOUDE NACHT VAN 14 OKTOBER 2009
In 2009 in de nacht naar 14 oktober de eerste lichte vorst op waarnemingshoogte in het naseizoen. Als we spreken over waarnemingshoogte dan bedoelen we daarmee op 150 centimeter boven het maaiveld. Overigens meet men in Duitsland nog steeds op 200 centimeter boven het maaiveld, dit kan enig verschil opleveren. In de nacht naar 14 oktober 2009 was de koudste plek het KNMI-station Twente met -3,9°C in de weerhut en aan de grond bijna -7°C. Voor het KNMI-station Twente was het niet eerder zo vroeg zo koud sinds 1951. Het scheelde overigens niet veel want op 15 oktober 1971 werd het -4,5°C op het KNMI-station Twente.
Het KNMI-station Hupsel in de Achterhoek volgde achter Twente in de nacht naar 14 oktober 2009 met -3,1°C en aan de grond had Hupsel -6°C.
Ook in Borculo kwam het tot de eerste lichte vorst van het naseizoen op 14 oktober 2009 met -1,7°C in de weerhut en aan de grond -4,5°C. De meest vroege eerste vorst in Borculo was op 8 oktober 1994.
Hieronder een tweetal foto’s van weerstations in Duitsland, links in Schwarzenberg en rechts in Hochwald.
Maar je zult het geloven of niet, de eerste strooiwagens werden in 2009 in de avond van 13 oktober al gesignaleerd in Zuid Holland op de A15. Dit was wel zeer voorbarig, dit mede omdat de grond nog veel te warm was om gladheid te veroorzaken. Wel een uitzondering hierop zijn bruggen en viaducten, die worden doorgaans wel eerder met gladheid bedreigt omdat de koudere lucht onder de brug en het viaduct stroomt.