HET JAAR 2024 STAAT VOOR BORCULO VER BUITEN DE TOP TIEN VAN MEEST ZONNIGE JAREN!
WAT ZEGT EEN ZONNIGE OKTOBER OVER DE KOMENDE WINTER!
BIJZONDERHEDEN 17 OKTOBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
De afgelopen jaren op 17 oktober grote verschillen in de minimum-temperatuur. Het KNMI-station Maastricht had op 17 oktober 2022 een laagste temperatuur van 14,2°C en daarmee op twee jaar na de hoogste minimum-temperatuur van de KNMI-stations voor 17 oktober. Alleen in de jaren 1954 en 2014 was de laagste temperatuur net wat hoger met het hoogste minimum in 1954 met 14,5°C op het KNMI-station Vlissingen.
In Borculo in 2022 in de nacht naar 17 oktober en over het hele etmaal een minimum-temperatuur van 12,8°C en daarmee een nieuw datumrecord. Het oude datumrecord stond op 11,7°C van 17 oktober 2019.
In 2021 in de nacht naar 17 oktober landelijk net geen vorst op waarnemingshoogte in Zuid-Limburg, Het KNMI-station Ell kwam tot 0,1°C op waarnemingshoogte gevolgd door 1,5°C op het KNMI-station Maastricht. Aan de grond ook alleen in Zuid-Limburg grondvorst met -1,1°C op het KNMI-station Ell en -0,4°C op het KNMI-station Maastricht.
In 2020 in de nacht naar 17 oktober net geen vorst op waarnemingshoogte met de 0,2°C op het KNMI-station Woensdrecht, het KNMI-station Gilze-Rijen volgde daarna met 2,2°C. Aan de grond grondvorst in het zuiden van Brabant met -2,0°C op het KNMI-station Woensdrecht en -0,2°C op het KNMI-station Gilze-Rijen, daarna volgde het KNMI-station Eelde met 0,1°C aan de grond.
In 2023 op 17 oktober bleef de temperatuur op waarnemingshoogte met 1,4°C op het KNMI-station Twente iets ruimer boven het vriespunt dan in de jaren 2020 en 2021 op 17 oktober. Aan de grond in de nacht naar 17 oktober 2023 de laagste temperatuur van -0,8°C op het KNMI-station Twente gevolgd door 0,3°C op de KNMI-stations Den Helder en Hoogeveen.
Nu in 2024 op donderdag 17 oktober minimum-temperaturen van 11,1°C op het KNMI-station Nieuw Beerta tot 16,9°C op het KNMI-station Westdorpe.
In 2023 op 17 oktober kwamen diverse stations tot meer dan negen uur zon, ook in Borculo lukte dat met 9,7 uur zon. Voor Borculo met 9,7 uur zon de zonnigste dag sinds 24 september daarvoor toen de zon in Borculo 11,2 uur scheen. Nu in 2024 op donderdag 17 oktober kwam Borculo tot 0,3 uur zon.
Borculo passeerde in 2023 op 17 oktober de grens van 1650 uur zon in 2023. Daarmee stond 2023 op een vierde plaats in de lijst van meest zonnige jaren voor Borculo. De uiterste data van 1650 uur zon loopt voor Borculo uiteen van de meest vroege datum 1 september 2022 tot de meest late datum 19 december 2008. Maar vergeet niet dat er ook 15 jaren zijn gepasseerd die 1650 uur zon over het hele jaar niet hebben bereikt, het laatste jaar was 2021 die niet verder kwam dan 1522 uur zon. Nu in 2024 is Borculo nog lang niet aan 1650 uur zon, t/m donderdag 17 oktober staat de teller nu op 1433 uur. Daarmee staat 2024 tot nu toe ver buiten de top 10 van meest zonnige jaren!
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser, de velden worden weer kaal.
Temperaturen voor overdag rond deze tijd liggen normaal rond 15°C, daar zaten we in 2018 t/m 17 oktober al 16 dagen boven en in oktober 2022 zelfs 17 dagen boven. In oktober 2023 t/m 17 oktober 14 etmalen van 15°C en hoger en nu in oktober 2024 inmiddels negen etmalen van 15°C en hoger.
Gemiddeld telt oktober in Borculo 12 etmalen met een maximum van boven de 15°C. Maar de verschillen kunnen soms groot zijn in oktober. In oktober 2006 maar liefst 27 etmalen met een maximum van boven de 15°C en in oktober 1992 geen enkel etmaal met een maximum van boven de 15°C. De hoogste temperatuur in Borculo in oktober 1992 was 14,5°C.
In 2022 kwam het tot meer datumrecords in het etmaal van 17 oktober. Het KNMI-station De Bilt kwam op 17 oktober 2022 met 17,8°C als maximum-temperatuur en 12,5°C als minimum-temperatuur tot een etmaalgemiddelde van 15,5°C. Met het etmaalgemiddelde van 15,5°C bereikte het KNMI-station De Bilt een nieuw datumrecord, het oude datumrecord stond op 15,2°C van 17 oktober 1954.
In Borculo op 17 oktober 2022 een nieuw datumrecord voor de neerslag met 6,2 millimeter. Het oude datumrecord voor de neerslag stond op 5,8 millimeter van 17 oktober 2000.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons van de kleuren van de herfstgang in de regio Klausheide.
– In 2018 op 17 oktober nog warmterecords, zo was het maximum van 21,1°C in Borculo zelfs nog een dik datumrecord, dat stond op “slechts” 18,8°C van 17 oktober 2001. Landelijk was het maximum van 22,4°C op het KNMI-station Arcen de op één na hoogste temperatuur voor 17 oktober voor Nederland, koploper blijft de 24,9°C van 17 oktober 1930 op het KNMI-station Maastricht.
– In 2001 op 17 oktober op de Veluwe in Eerbeek in de weerhut een laagste temperatuur van 2,6°C en aan de grond -0,5°C. Voor Nederland was dit de laagste temperatuur van oktober 2001 op een amateurstation.
– Op 17 Oktober 1991 werd op het KNMI-station Vlissingen de eerste (natte) sneeuw waargenomen van het seizoen.
WARMTEPUNTEN
In 2017 op 16 oktober kwam Borculo nog uit op een etmaalgemiddelde van 18,6°C en dat betekende nog 0,6 warmtepunten. Zoals bekend is worden warmtepunten behaald als het etmaalgemiddelde boven de 18°C uitkomt. Dat lukte de volgende dag op 17 oktober niet meer! In 2018 hetzelfde beeld, op 16 oktober in Borculo met een etmaalgemiddelde van 18,2°C ook 0,2 warmtepunten. De volgende dag 17 oktober lukte dat niet meer, het etmaalgemiddelde kwam uit op 15,7°C.
In de oktober-maanden van 2019, 2020, 2021 en 2022 geen enkele warmtepunt, in 2019 was 12 september voor Borculo het laatste etmaal met nog wat warmtepunten, in 2020 op 16 september, in 2021 op 24 september, in 2022 op 13 september en in 2023 op 13 oktober het laatste etmaal met nog een warmtepunt. Dit jaar in oktober tot nu toe nog geen warmtepunten.
Warmtepunten in oktober is best bijzonder! Sinds 1981 werd alleen in de oktobermaanden van 1983, 2010, 2017, 2018, 2022 en in 2023 warmtepunten behaald! In oktober 1983 in Borculo 1,5 warmtepunt, in oktober 2010 1,2 warmtepunt, in oktober 2017 0,6 warmtepunten en oktober 2018 had met 6,7 warmtepunten het hoogste aantal voor een oktobermaand. Bedenk daarbij dat in Borculo zelfs 11 septembermaanden zijn die vanaf 1981 geen enkele warmtepunt hadden, de laatste septembermaand was in 2015.
Het jaar 2018 kwam in Borculo totaal tot 292 warmtepunten en dat is veruit het hoogste aantal sinds 1981. Het jaar 2006 volgt op de tweede plaats, maar met 237 warmtepunten ver achter 2018. De rode lantaarn wordt gedragen door 1987 met slechts 46 warmtepunten. Het jaar 2019 kwam in Borculo totaal tot 202 warmtepunten, in 2020 tot 247 warmtepunten, in 2021 126 warmtepunten, in 2022 234 warmtepunten en in 2023 207 warmtepunten.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide. De natuur was midden oktober 2018 met het zachte weer nog volop in beweging, zo kwam Frans nog diverse soorten vlinders tegen, o.a. de citroenvlinder en de dagpauwoog. Verder ook bijen, hommels, libellen en diverse soorten kevers.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Onderstaande foto maakte Peter de Vries vanaf Schiphol richting Engeland op 16 oktober 2017. Duidelijk zichtbaar de bruinachtige kleur van de lucht boven Engeland van Saharastof en restanten van de rook van de bosbranden in Portugal en Spanje. Totaal tegen de verwachting in kreeg Nederland op 17 oktober 2017 daar ook mee te maken.
Op 17 oktober 2017 was de verwachting dat de zon in de loop van de ochtend/middag er steeds beter door zou komen met flinke zonnige perioden. Maar het liep totaal anders door de komst van Saharastof en rookrestanten van de bosbranden in Portugal en Spanje. In de avond van 17 oktober 2017 om 22 uur op het KNMI-station Lelystad nog 20,1°C en in Borculo 19°C.
Op onderstaande foto links de trekrichting van de Saharastof en de rookrestanten vanuit Portugal en Spanje. Op de foto rechtsonder de wazige zon overdag.
In 1967 op 17 oktober aan de Nederlandse westkust een zware storm. In IJmuiden een windstoot van 97 kilometer per uur en in het Belgische Oostende 147 kilometer per uur. Het KNMI-station Den Helder kwam tot een barometerstand van 983 hectopascal.
De datum 17 oktober 1961 staat voor het KNMI-station De Bilt nog te boek als de natste 17e oktober sinds 1901 met 25,9 millimeter.
Op 17 oktober 2013 overdag veel wind, op het KNMI-station Vlieland nog een windstoot van 94 kilometer per uur. De west- tot zuidwestenwind was met name in het noorden geregeld stormachtig. Ook op het IJsselmeer stond een harde- tot stormachtige wind.
In 1973 viel op 17 oktober in het oosten en zuidoosten van het land lokaal sneeuw.
Op 17 Oktober 1967 richt een zware zuidwesterstorm veel schade aan.
In 1950 op 16 oktober viel in Oude Zeug in Wieringermeerpolder 17 millimeter aan neerslag, in Nijmegen 12 millimeter en in Enschede 13 millimeter.
In 1949 op Vlieland vanaf 17- t/m 28 oktober in 12 dagen 162 millimeter en in Cocksdorp 163 millimeter.
In 1941 viel op 17-18 oktober in Castricum totaal 45 millimeter aan neerslag.
In 1930 op 17 oktober op het KNMI-station De Bilt een datumrecord voor de maximum-temperatuur met 22,1°C. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit sinds 2016 herleid tot 21,2°C. Ook in 1969 kwam het KNMI-station De Bilt tot 21,2°C met de maximum-temperatuur.
Het KNMI-station Maastricht kwam op 17 oktober 1930 tot 24,9°C met de maximum-temperatuur en dat is voor het KNMI-station Maastricht het datumrecord.
Op 17 oktober 2013 de meeste wind in het noorden en dat ging gepaard met wat schade zoals op onderstaande foto te zien is. Onderstaande foto is gemaakt in de stad Groningen op 17 oktober 2013. Door de harde tot stormachtige wind een omgewaaide boom. (bron foto: Dagblad van het Noorden)
WAT ZEGT EEN ZONNIGE OKTOBER OVER DE WINTER?
Wist U overigens dat een zonnige oktober goed nieuws is voor de winterliefhebber. Een zonnige oktober is volgens de volksweerkunde goed voor een echte winter, hierover de volgende spreuk:
“Blinkt oktober uit in zonnegoud, dat maakt de winter lang en koud”.
Toch zou hier een kern van waarheid in kunnen zitten. De zonnigste oktober voor Borculo is oktober 2005 met 189 uur zonneschijn, …………. en wat deed de winter van 2005-2006? Juist, het grootste deel van Europa kreeg te maken met barre kou, behalve de Benelux-landen en de Britse Eilanden. Die winter ging aan onze neus voorbij, het zou de “beruchte” Easton-winter moeten worden! Overigens was voor Borculo de winter van 2005-2006 wel aan de koude kant. Zo was de winter van 2002-2003 een koude winter en hier ging een zonnige oktober aan vooraf. In 2008 verliep oktober ook aan de zonnige kant in Borculo en de winter die volgde had een koude status. De veel te zachte winter van 2006-2007 en de oktobermaand die daaraan vooraf ging van 2006 was aan de sombere kant. In 2010 verliep oktober aan de sombere kant, de winter die volgde was wel een koude winter, maar dat alleen door de ijskoude decembermaand 2010. Voor de jaren 2011 en 2012 ging het niet op. Oktober 2013 verliep somber en de winter die volgde was de zachtste winter ooit.
De laatste zonnige oktober-maanden had Borculo in 2021 en 2022 en de daarop volgende winterperiode van 2022 en 2023 verliepen beide vrij zacht!
De wetenschappers hebben ook wel eens gedacht dat perioden met een zonnevlekkenmaximum samenvielen met warme zomers en strenge winters. In sommige jaren zien we echter juist het tegenovergestelde. Er zouden wel aanwijzingen zijn dat de gemiddelde luchtdruk op het noordelijk halfrond boven land dan wat hoger is.