IN 2022 VOOR HET KNM-STATION DE BILT DE WARMSTE 12 NOVEMBER EN DE WARMSTE INTOCHT VAN SINTERKLAAS!
SOMS GROTE TEMPERATUURVERSCHILLEN IN NOVEMBER!
BIJZONDERHEDEN 12 NOVEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Dinsdag 12 november geen onaardige dag, in Borculo viel de laatste “spat” regen net voor 7 uur eind van de nacht en overdag droog. De meeste neerslag viel maandag 11 november in de namiddag en avond en dat leverde in Borculo met 9,4 millimeter de natste dag op sinds 9 oktober toen 14 millimeter naar beneden kwam. Van de KNMI-stations was maandag 11 november de hoogste aftapping 14- en 12,8 millimeter op respectievelijk de KNMI-stations Lauwersoog en Eelde. Daarmee de hoogste neerslagaftapping voor een KNMI-station sinds 19 oktober toen het KNMI-station Volkel tot ruim 27 millimeter kwam.
In 2023 op 12 november de eerste landelijke vorst op waarnemingshoogte van het naseizoen en wel op het KNMI-station Ell met -0,8°C. Daarmee twee etmalen vroeger de eerste vorst op waarnemingshoogte dan in 2022 en 28 dagen later dan dit jaar 2024. Dit jaar 2024 op 15 oktober landelijk de eerste vorst op waarnemingshoogte met -0,8°C op het KNMI-station Eelde. In 2022 had het KNMI-station Ell de primeur op 14 november met -1,1°C. In 2021 had het KNMI-station Twente de primeur met de eerste vorst op waarnemingshoogte op 16 oktober met -0,5°C.
In 2023 op 12 november aan de grond de laagste temperaturen op de KNMI-stations Ell en Woensdrecht met respectievelijk -1,8°C en -0,9°C. In de avond daarvoor kwam het al tot grondvorst op de KNMI-stations Eindhoven, Ell en Eelde met respectievelijk -0,4°C , -0,7°C en -0,2°C. Na middernacht ook grondvorst op de KNMI-stations Wijk aan Zee en Woensdrecht en in de avond van 12 november kwam het KNMI-station Twente nog met grondvorst van -1,4°C.
In 2023 op 12 november overdag kwam de noordelijke helft van het land nog boven de 10°C uit met 11,5°C als hoogste temperatuur op het KNMI-station Den Helder. In de zuidelijke helft van het land duidelijk lagere temperaturem met als hekkesluiter het KNMI-station Gilze-Rijen met 6,8°C. het zuiden van het land had lagere temperaturen door de regionaal hardnekkige mist en de bewolking nam al snel toe van de volgende regenstoring. Het KNMI-station Gilze-Rijen bleef als enige ook zonloos.
In 2023 was het etmaal van 12 november het eerste etmaal sinds 26 oktober met geen neerslag tot in de dubbele cijfers op een KNMI-station. Voor Borculo was het etmaal van 12 november 2023 het eerste etmaal die droog verliep sinds 17 oktober. Daarmee kwam een eind aan 25 etmalen met neerslag op rij, de langste periode sinds de tweede helft van december 2022 – eerste helft van januari 2023 met 30 etmalen op rij neerslag. Nu in november 2024 voor Borculo op 12 november het zevende etmaal van november met neerslag.
Onderstaande foto maakte ondergetekende van koeien in de grondmist, dat hebben we nu deze maand al regelmatig kunnen waarnemen door het rustige weer met veelal hogedrukgebieden die weersbepalend zijn.
In 2022 in het etmaal van 12 november de laagste minimum-temperatuur op het KNMI-station Twente met op waarnemingshoogte 0,2°C. Aan de grond de laagste temperaturen van -2,9°C en -2,0°C op respectievelijk de KNMI-stations Twente en Volkel. Het KNMI-station Hupsel had op waarnemingshoogte 2,8°C en aan de grond -0,6°C.
Het KNMI-station De Bilt kwam op 12 november 2022 tot de hoogste temperatuur van 16,2°C en daarmee een nieuw datumrecord voor het KNMI-station De Bilt. Omdat het KNMI-station De Bilt het hoofd KNMI-station van Nederland is betekent dit ook voor Nederland de warmste 12 november sinds 1901. Het oude datumrecord stond voor het KNMI-station De Bilt op 15,9°C van 12 november 1995.
Het absolute record blijft voor 12 november staan voor het inmiddels opgeheven KNMI-station Sittard die op 12 november 1926 tot 20,0°C kwam. Dit is ook voor Nederland de meest late warme dag zo ver in het jaar. Van de bestaande KNMI-stations blijft het record voor de maximum-temperatuur voor 12 november staan op 17,8°C van het KNMI-station Maastricht uit het jaar1938.
Om alles compleet te maken was het ook nog de warmste intocht van Sinterklaas voor Nederland, dat was 11 november 1995 met 15,4°C.
Voor Borculo was de laagste temperatuur in 2022 op 12 november 1,4°C en daarmee de laagste minimum-temperatuur sinds 12 oktober met 1,6°C als laagste temperatuur. Verder voor Borculo met 8,3 uur zon de zonnigste 12 november, dat was 12 november 1999 met 8,1 uur zon.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning in de regio Nieuwerkerk a/d IJssel, de bomen worden kaler.
– In 2021 in de nacht naar 12 november voor de derde nacht op rij lichte vorst op het KNMI-station Ell en verder kwam het ook tot lichte vorst op het KNMI-station Maastricht. De KNMI-stations Ell en Maastricht hadden in de nacht naar 12 november 2021 als laagste temperatuur respectievelijk -1,6°C en -0,2°C en aan de grond -3,5°C en -3,1°C. Verder kwam het ook tot grondvorst op de KNMI-stations Eindhoven, Gilze-Rijen en Volkel. Het KNMI-station Vlieland had als enige een minimum-temperatuur in de dubbele cijfers met precies 10,0°C. Overdag op de KNMI-stations Arcen en Hupsel maximum-temperaturen van respectievelijk 7,7°C en 7,8°C. Het KNMI-station Hupsel behoorde daarbij voor de tweede dag op rij met de maximum-temperatuur tot de laagste van het land.
– In 2019 op 12 november lokaal in het noordwesten natte sneeuw, niet vreemd met een koude bovenlucht van -34°C op 5000 meter hoogte. Tijdens buien kwam die koude lucht ook naar beneden, op het KNMI-station Herwijnen was het tijdens een bui even voor 13 uur nog geen 3°C. In Borculo in 2019 op 12 november met 3,6 millimeter de natste dag sinds 2 november toen er ruim zes millimeter naar beneden kwam. Ook in 2018 op 12 november hielden we het niet droog in Borculo, maar het verschil met 12 november 2019 was wel het verschil in regenuren. In 2019 op 12 november 1,5 uur dat het regende over het hele etmaal, in 2018 op 12 november regende het in Borculo zes uur en zoveel neerslaguren op een dag zien we toch niet zo vaak in Nederland. Zo is voor Borculo de natste dag in uren 17,7 uur en dat was op 30 december 2002 en 16 augustus 2015. Sinds 1995 zijn er in Borculo slechts zes etmalen geweest waarop het meer dan 15 uur regende. Niet alleen in Nederland in 2018 op 12 november een natte dag, ook in het stroomgebied van de Rijn regen en daarmee toch een positief element. De dagen daarna steeg het waterpeil van de Rijn met 15-17 centimeter en dat was geen overbodige luxe in 2018.
TEMPERATUURVERSCHILLEN IN NOVEMBER
Voor de temperatuur was in 2017 op 12 november geen hoofdrol weggelegd, tijdens buien daalde de temperatuur lokaal zelfs tot rond 3°C! Voor Borculo was 12 november 2017 met 6,2°C de laagste maximum-temperatuur sinds 28 februari daarvoor toen het 7,4°C werd. Dat was in 2015 wel anders! In Borculo op 12 november 2015 een hoogste temperatuur van 15,1°C. Voor Borculo op 12 november 2015 opnieuw een datumrecord, niet eerder was het op 12 november in Borculo zo zacht. Het oude record voor Borculo stond nog op 14°C van 12 november 1995. In november 2015 toen al zes datumrecords, totaal telde november 2015 in Borculo zeven datumrecords. De warmste novembermaand voor Borculo november 2009 kwam ook tot zeven datumrecords. November 2018 en november 2019 hadden geen enkel datumrecord in Borculo, in november 2020 drie datumrecords, november 2021 had ook geen datumrecord in Borculo, in november 2022 één datumrecord en in november 2023 geen datumrecord.
Onderstaande foto is van Winterberg in het Sauerland op 12 november 2017, daar werd het wit.
In 2015 op het KNMI-station De Bilt op 12 november al weer de elfde dag boven de 15°C. Daarmee voor De Bilt een verdubbeling van het record uit 2005 en 2009 met in beide jaren totaal vijf dagen van boven de 15°C. Ook was het al de helft van het totale aantal dagen van 15°C en hoger voor november in de hele 20e eeuw. In de periode 1901-2001 kwam in De Bilt de temperatuur 22 keer op minimaal 15°C uit.
Op 12 november 2015 op het KNMI-station Rotterdam ook een datumrecord met 15,3°C en voor Rotterdam betekent dat vanaf 1956. Ook een datumrecord op het KNMI-station Schiphol met 15,7°C, verder op het KNMI-station Wesdorpe ook nog 16°C.
Het KNMI-station Maastricht ging in 2015 op 3 november van 2,1°C als minimum naar een maximum van 20,9°C en daarmee een amplitude van 18,8°C! Dit is voor Nederland voor november een record, het oude record was 17,6°C van 12 november 1978.
De hoogste temperatuur voor de tweede decade van november ligt op 20°C en dat werd gemeten op het inmiddels opgeheven KNMI-station Sittard op 12 november 1926. Dat record blijft onaangetast in stand.
Gemiddeld ligt de hoogste temperatuur in november in Borculo op 14,7°C en daar waren we in november 2015 t/m 12 november al ruim boven uitgekomen met 18,1°C als maximum-temperatuur op 7 november en uiteindelijk voor de hele maand. In 2014 in november t/m de 12e was de hoogste temperatuur 19,1°C op de eerste novemberdag van 2014 en uiteindelijk ook voor de hele maand. In de jaren 2012 en 2013 was de hoogste temperatuur in november in Borculo 13,6°C en in november 2011 18,7°C.
In november 2016 was de hoogste temperatuur in Borculo 13,8°C, in november 2017 13,9°C, in november 2018 17,6°C, in november 2019 14,2°C, in november 2020 13,5°C, in november 2021 19,9°C, in november 2022 17,0°C en in november 2023 15,7°C. De hoogste november-temperatuur voor Borculo is 19,9°C van november 2021.
MATIGE VORST OP 12 NOVEMBER
In 2016 op 12 november op het KNMI-station Twente een minimum van -5,6°C en daarmee de vroegste matige vorst sinds 24 oktober 2003 toen het KNMI-station Twente tot -8,5°C kwam. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Twente met -8,7°C. Het was de koudste nacht sinds 17 januari daarvoor toen het KNMI-station Nieuw Beerta boven een sneeuwdek van 10 centimeter tot -6,5°C kwam. Slechts drie KNMI-stations bleven in de nacht naar 12 november 2016 boven het vriespunt, zowel op waarnemingshoogte als aan de grond. Dit waren de KNMI-stations Terschelling, Vlieland en Vlissingen.
Het KNMI-station Hupsel had -4,2°C als minimum op waarnemingshoogte en aan de grond op 10 centimeter boven het maaiveld -6,7°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -3,6°C in de weerhut en aan de grond tot -4,6°C. Voor Borculo was het de koudste nacht sinds 22 januari toen de temperatuur daalde tot -4,7°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide.
Vorst in november is natuurlijk niet zo bijzonder, in Borculo telt november gemiddeld zes vorstdagen, dat aantal loopt uiteen van 19 vorstdagen in november 1985 tot geen enkele vorstdag in de novembermaanden van 2009, 2000, 1994 en 1984. Voor Borculo was de nacht naar 12 november 2016 met -3,6°C ook de koudste novembernacht sinds 28 november 2010 toen de temperatuur daalde tot -4,8°C. De koudste novembernacht is voor Borculo de nacht naar 23 november 1993 met -10°C.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2018 evenals in 2019 rond deze tijd in Californië door de droogte enorme bosbranden. Zo werd het plaatsje Paradise met 27000 inwoners in Californië volledig in de as gelegd. De bosbranden in 2018 waren de ergste in de geschiedenis van Californië. Ook delen van het bekende Malibu zijn compleet in de as gelegd. De oorzaak van de bosbranden zijn waarschijnlijk kortsluiting in een elektriciteitspaal geweest.
Onderstaande satellietfoto is van bosbranden in november 2022, enorme rookgordijnen die de oceaan optrekken.
In 2017 in de nacht naar 12 november de laagste temperatuur van 0,1°C op het KNMI-station Eelde en aan de grond op de KNMI-stations Eelde en Twente grondvorst met respectievelijk -0,8°C en -0,5°C.
Onderstaande foto is van de Belgische Ardennen op de Hoge Venen waar in de ochtend van 12 november 2017 rond half elf in de ochtend twee centimeter sneeuw lag.
In 2011 op 12 november in Borculo 7,7 uur zonneschijn en daarmee toen de op één na zonnigste 12 november voor Borculo. Alleen 12 november 1999 met 8,1 uur zon was toen nog wat zonniger. Inmiddels is dat achterhaald met 8,3 uur zon op 12 november 2022, de zonnigste 12 november voor Borculo.
Onderstaande foto is gemaakt door Fred Klok op 12 november 2010 vanaf Texel. Door de aanhoudende stormachtige wind hoge zeewaterstanden die de kaden van Oudeschild onder water hadden gezet.
In 2009 zat Borculo op 12 november nog steeds te wachten op de eerste droge dag van november 2009. De eerste droge dag van november 2009 in Borculo zou pas op 17 november een feit zijn, dat was sinds eind november/begin december 2007 niet meer voorgekomen. Dat ging in november 2011 stukken beter, in Borculo in november 2011 over de eerste 12 etmalen nog maar twee millimeter neerslag.
In de nacht naar 12 november 2003 op het KNMI-station Volkel met -2,8°C de laagste temperatuur van november 2003.
In 1985 op 12 november viel in Nijmegen een pak sneeuw van 5-8 centimeter, in Limburg 17 uur lang sneeuwval en de maximum temperatuur op het KNMI-station Maastricht was 2,8°C. Verspreid over het land vielen talrijke buien met hagel, onweer en natte sneeuw. De november-neerslag t/m 12 november stond in Roden op 104 millimeter, in Heeg 103 millimeter, in Marum en Medemblik 101 millimeter, in Schiermonnikoog 100 millimeter, in Uithuizen 99 millimeter en in Maastricht 21 millimeter.
In 1972 op 12 november in de kustgebieden een zware storm windkracht 11.
Landelijk de hoogste temperatuur voor 12 november staat op 20,0°C van het inmiddels opgeheven KNMI-station Sittard in 1926, dit is voor Nederland ook de meest late warme dag in het jaar.
De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 12 november is -4,6°C uit het jaar 1923. Door de homogenisatie door het KNMI is deze temperatuur sinds 2016 herleid tot -5,2°C.
Op 1 november 1570 de Allerheiligenvloed of Allerzielenvloed, deze wordt beschouwd als één van de allergrootste overstromingsrampen die Nederland ooit heeft getroffen. Niet alleen de noordkust- maar de gehele Nederlandse en Belgische kust werden getroffen. Na de Allerheiligenvloed kwam op 12 en 13 november 1686 de Sint-Maartenvloed. Deze stormvloed trof vooral de provincie Groningen. De verwoestingen waren enorm. Er verdronken 1558 mensen, 1387 paarden en 7861 koeien. Maar liefst 631 huizen spoelden weg. Dertig jaar later waren de dijken nog lang niet hersteld toen de zee, die mede daardoor af en toe al nieuwe problemen had veroorzaakt, opnieuw genadeloos toesloeg.
In 1856 van 12- t/m 15 november de eerste sneeuw met op 13 november in Amsterdam een dun sneeuwlaagje, in België veel meer sneeuw.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit het Groningse Zuidhorn eind van de middag van 12 november 2014.
EEN SUPERMAAN
Onderstaande foto heeft te maken met het verschijnsel “supermaan”.
Op 14 november 2016 nog een bijzonderheid aan de hemel en wel een “supermaan”! Dit keer “supermaan” wel tussen aanhalingstekens omdat het niet zo’n bijzondere supermaan is, in het verleden is deze verschijning al wel eens veel opmerkelijker geweest. Bij een supermaan geeft de Volle Maan opmerkelijk veel licht. Niet alleen komt dit doordat de maanschijf zelf volledig verlicht is, maar ook doordat het oppervlak van de maan het zonlicht dan beter in onze richting weerkaatst. Soms is de maan nog iets helderder en dat komt omdat de baan van de maan niet perfect rond maar elliptisch is. De grootste afstand tot de maan is 406.700 kilometer en de kleinste afstand 356.400 kilometer. Bij een Volle Maan is de kleinste afstand 14% groter en 30% helderder dan bij de grootste afstand. Met het blote oog valt dat nauwelijks op vergeleken met een normale Volle Maan.
Het komt bijna ieder jaar wel voor dat het Volle Maan is terwijl de maan in zijn baan wat dichter bij de aarde staat. Maar in 2016 kwam het extra in het nieuws, omdat sinds januari 1948 de afstand tot de Volle Maan niet zo klein was geweest en wel 356.509 kilometer. Pas in november 2034 staat de Volle Maan nog iets dichterbij.
Het hoogtepunt van de supermaan was in de middag om 14.52 uur, daarmee was het verschijnsel niet goed te zien.
Op onderstaande foto de supermaan boven New York in 2012.
Supermaan is geen officiële astronomische term. Deze werd in 1979 bedacht door de astroloog Richard Nolle, die een supermaan definieerde als een nieuwe of volle maan die zich voordoet tijdens zijn dichtste (of binnen 90% van zijn dichtste) nadering tot de aarde, het perigeum.
Het verschijnsel supermaan zie je het beste als de Maan laag aan de horizon staat en je de Maan in de buurt van gebouwen of bomen ziet staan. Hoger in de lucht zal dat verschil niet echt opvallen. Aan zo’n supermaan worden allerlei krachten toegeschreven, zoals een extra getijdenwerking en ook zouden de misdaad en de hoeveelheid rondlopende gestoorden gedurende de supermaan toenemen. Sommigen gaan zelfs zo ver om er allerlei rampen mee in verband te brengen. Zo zijn er mensen die beweren dat de supermaan ook verantwoordelijk zou zijn geweest voor de ramp op 11 maart 2011, de grote aardbeving plus daaropvolgende tsunami in Japan. Maar nogmaals wees gerust, die ramp had werkelijk niets te maken met de supermaan volgens de wetenschappers. Het enige effect wat de supermaan wel heeft is een extra verhoging van een paar centimeter met vloed.