DINSDAG EEN TEMPERATUURVERSCHIL VAN RUIM 9°C EN (NATTE) SNEEUW!
SNEEUW IN NOVEMBER TOT 10 CENTIMETER OP AMELAND, DAT GEBEURDE IN 1971!
BIJZONDERHEDEN 19 NOVEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Dinsdag 19 november grote temperatuurverschillen in het land! Over het etmaal van 19 november de hoogste temperatuur op het KNMI-station Vlissingen met 12,7°C tegen slechts 3,6°C op het KNMI-station Nieuw Beerta. Het bijzondere was ook nog dat deze temperaturen werden bereikt in de nachtelijke uren, voor Vlissingen rond 6 uur en voor Nieuw Beerta rond 5.30 uur.
De laagste temperaturen bleven in het etmaal van dinsdag 19 november tot 18 uur net boven het vriespunt met 0,3°C in het noordoosten en oosten van het land. Aan de grond tot 18 uur kwam het tot grondvorst alleen op het KNMI-station Cabauw met -0,5°C. De laagste temperatuur in de nachtelijke uren werd bereikt voor middernacht met -0,5°C op het KNMI-station Eelde en aan de grond -1,3°C. Uiteindelijk werden de laagste temperaturen in het etmaal van dinsdag 19 november in de avond na 18 uur bereikt met -1,0°C op het KNMI-station Twente en aan de grond -2,7°C op het KNMI-station Deelen.
In de noordelijke helft van het land viel dinsdag 19 november op veel plaatsen natte sneeuw, ook in Borculo. De hoogste neerslagaftapping in het etmaal van dinsdag 19 november kwam van het KNMI-station Maastricht met 30,1 millimeter gevolgd door het KNMI-station Ell met 23 millimeter.
Landelijk mochten we in 2022 op 19 november spreken van de eerste vorst op waarnemingshoogte omdat het hoofd-KNMI-station De Bilt de eerste vorst had met -0,2°C in de ochtend. In de avond om 19 uur -2,2°C en uiteindelijk de laagste temperatuur voor middernacht op het KNMI-station De Bilt -5,1°C. Van de overige KNMI-stations de eerste vorst op waarnemingshoogte al op 14 november met -1,1°C op het KNMI-station Ell. In 2023 landelijk de eerste lichte vorst op het KNMI-station Eelde op 16 november met -1,5°C en dit jaar op 15 oktober met -0,8°C op het KNMI-station Eelde.
Voor Borculo in 2022 op 19 november ook de eerste vorst op waarnemingshoogte van het naseizoen met -2,0°C, in 2021 de eerste vorst op waarnemingshoogte in Borculo op 22 november met -0,2°C. In Borculo dit naseizoen evenals in 2023 t/m 19 november nog geen lichte vorst op waarnemingshoogte, wel grondvorst in beide jaren. In 2023 in Borculo de eerste grondvorst van het naseizoen op 17 november met -0,6°C en nu in 2024 op 3 november met -0,2°C.
In 2023 op 19 november van vorst totaal geen sprake, zo liep landelijk in de avond daarvoor op 18 november de hoogste temperatuur zelfs op tot 14,2°C op de KNMI-stations Rotterdam en Schiphol, op de voet gevolgd door de KNMI-stations Voorschoten en Herwijnen met respectievelijk 14,1°C en 14,0°C. De KNMI-stations Herwijnen, Rotterdam, Schiphol en Voorschoten waren de KNMI-stations die de 14°C en hoger bereikten in het etmaal van 18 november in de avond. Het KNMI-station Nieuw Beerta bleef met 9,3°C in het etmaal van 18 november 2023 als enige onder de 10°C.
Overdag op 19 november 2023 zat in het temperatuurverloop niet veel verschil, zo werd de hoogste temperatuur in de nachtelijke uren van 14,2°C op de KNMI-stations Rotterdam en Schiphol overdag nog net overschreden door de KNMI-stations Hoek van Holland en Rotterdam met 14,3°C. Op 19 november 2023 was er weer wat ruimte voor zonneschijn, dat lukte de dag daarvoor op 18 november nergens in het hele land. Maar in de loop van 19 november dook Nederland weer in het weerbeeld van de herfst van 2023 met regen! Zo viel over het hele etmaal op de KNMI-stations Leeuwarden en Terschelling respectievelijk 27- en 26,6 millimeter.
In 2022 voor Borculo op 19 november met 8 uur zon de zonnigste 19 november, dat was 19 november 1997 met 7,7 uur zon. In 2023 op 19 november bleef de teller in Borculo steken bij 0,5 uur zon en dit jaar in Borculo een zonloze dag en dat was de negende zonloze dag van november 2024.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit Zuidhorn op 19 november 2022, opklaringen boven Groningen.
In 2022 in het etmaal van 19 november lichte vorst op waarnemingshoogte met de laagste minimum-temperaturen tot 7 uur in de ochtend van -2,8°C op het KNMI-station Nieuw Beerta en -1,9°C op de KNMI-stations Hoogeveen en Twente. Na 7 uur in de ochtend de laagste temperaturen van -3,2°C en -2,5°C op respectievelijk de KNMI-stations Nieuw Beerta en Twente. Aan de grond de laagste temperaturen in de ochtend van -3,6°C en -3,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Nieuw Beerta en Eelde. De KNMI-stations Hupsel en Twente hadden in de ochtend van 19 november 2022 de laagste temperatuur van respectievelijk -1,4°C en -2,5°C en aan de grond -1,9°C en -3,0°C.
In het etmaal van 19 november 2022 ook neerslag tot in de dubbele cijfers met de meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op de KNMI-stations Vlissingen en Westdorpe met respectievelijk 11,2- en 8,9 millimeter. In de nachtelijke uren viel op de KNMI-stations Westdorpe en Vlissingen respectievelijk 11,8- en 11,1 millimeter en overdag op de KNMI-stations Maastricht en Westdorpe met respectievelijk 3,8- en 3,6 millimeter.
In 2022 op 19 november wel een groot temperatuurverschil met een week daarvoor, op 12 november 2022 in Borculo 14,6°C en op het KNMI-station Maastricht 17,3°C. Voor Borculo lag daarmee de temperatuur een week later op 19 november met 3,9°C als maximum-temperatuur overdag bijna 11°C lager. Een jaar later in 2023 landelijk op 19 november een temperatuurverschil van 7,5°C in een week tijd. Van 6,8°C op het KNMI-station Gilze-Rijen als maximum-temperatuur in het etmaal van 12 november tot 14,3°C in het etmaal van 19 november.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning uit Nieuwerkerk a/d IJssel, ook daar gaat de verkleuring van de bomen gestaag door.
– In 2021 in Borculo op 19 november met 13,5°C de hoogste temperatuur sinds 31 oktober daarvoor toen het 16,7°C werd. Landelijk lukte dat niet, want 13 november 2021 werd het 14,4°C op de KNMI-stations Den Helder en Schiphol.
– In 2020 in de nacht naar 19 november werd in Borculo het maximum van het etmaal bereikt met 14,1°C en daarmee een nieuw datumrecord voor 19 november. Het oude datumrecord stond op 13,3°C van 19 november 2015.
– In 2019 in de nacht naar 19 november geen vorst, ook niet aan de grond met 0,0°C op het KNMI-station Rotterdam. Maar begin van de avond van 19 november 2019 gingen de temperaturen snel onderuit. In Borculo was om 19 uur de temperatuur gedaald tot 2°C en dat was ruim lager dan het minimum in de nacht daarvoor van 4,5°C. Het KNMI-station Woensdrecht had om 19 uur al lichte vorst met -0,2°C en aan de grond -2,4°C.
– In 2018 op 19 november de laagste temperatuur van -0,9°C op het KNMI-station Maastricht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Ell met -3,5°C. Het KNMI-station Hupsel had met -0,1°C nog net lichte vorst op waarnemingshoogte, het KNMI-station Twente bleef met 1,3°C ruim boven het vriespunt.
TEMPERATUREN IN DE DUBBELE CIJFERS
In tegenstelling tot 2019 in 2020 rond deze tijd nog steeds temperaturen o.a. in Borculo nog in de dubbele cijfers, dat lukte in 2019 o.a. in Borculo vanaf 9- t/m 25 november nog net alleen op 22 november met 10,1°C. Borculo had de laatste maximum-temperatuur onder de 10°C daarvoor op 1 april. In november 2021 t/m 19 november zes etmalen onder de 10°C, in november 2022 over dezelfde periode twee etmalen onder de 10°C, in november 2023 drie etmalen onder de 10°C en nu in november 2024 inmiddels acht etmalen met een maximum-temperatuur onder de 10°C.
Temperaturen in de dubbele cijfers zijn rond deze tijd zeker nog wel mogelijk. In november 2018 in Borculo vanaf 16- t/m 29 november maximum-temperaturen onder de 10°C en op de laatste novemberdag nog ruim boven de 10°C. In november 2017 vanaf 7 november ook op de meeste dagen onder de 10°C, toch op 23 november nog bijna 15°C. Normaal voor deze tijd is een maximum-temperatuur van rond 9°C-10°C.
Inmiddels staat november 2024 in Borculo t/m dinsdag 19 november op 11 dagen met een maximum-temperatuur van 10°C en hoger, over dezelfde periode in november 2023 16 dagen, in november 2022 17 dagen, in november 2021 12 dagen, in november 2020 19 dagen, in november 2019 7 dagen, in november 2018 15 dagen, in november 2017 9 dagen, in november 2016 5 dagen en in november 2015 t/m 19 november al 18 dagen. Met andere woorden in november 2015 t/m 19 november slechts één etmaal onder de 10°C in Borculo en dat was ook nog maar net onder de 10°C met 9,9°C! Wat een verschil met november 1991 met slechts één etmaal boven de 10°C over de hele maand en dat was ook nog bescheiden met 12°C!
De herfst staat in Borculo inmiddels op 72 dagen van 10°C en hoger, over dezelfde periode in de herfst van 2023 77 dagen, in de herfst van 2022 78 dagen, in de herfst van 2021 73 dagen, in de herfst van 2020 80 dagen, in de herfst van 2019 66 dagen, in de herfst van 2018 73 dagen, in de herfst van 2017 70 dagen en in de herfst van 2016 62 dagen. Normaal voor de hele herfstperiode is voor Borculo 68 dagen boven de 10°C. In 2016 werd het normale aantal van 68 dagen in Borculo niet gehaald in de herfst, de teller stokte bij 66 dagen, in de herfstperiode van 2017 en 2018 74 dagen. De herfst van 2016 had het laagste aantal sinds 2010 toen de herfst bleef steken op 65 dagen boven de 10°C. In 2016 was de boosdoener november, want in september en oktober werd het normale aantal dagen van 10°C en meer wel gehaald. De gemiddelde maximum-temperatuur van november bewees dit ook in 2016, die stond in Borculo t/m 19 november op 8,1°C, dat is nu in november 2024 9,7°C, in november 2023 11,9°C, in november 2022 13,4°C, in november 2021 was dat 10,5°C, in november 2020 14°C, in november 2019 9,2°C en in november 2018 11,6°C. Normaal voor de hele maand november is voor Borculo 8,7°C. November 2016 kwam met 8,1°C uit op een laagste gemiddelde maximum-temperatuur sinds november 2010 die op 7,7°C uitkwam.
VROEGE WINTERINVAL
Onderstaande foto is van 19 november 1971 van Leeuwarden met daar de eerste sneeuw van het seizoen, op Ameland lag toen 10 centimeter sneeuw. De foto is voor november best bijzonder en zeker de 10 centimeter sneeuw op Ameland. Overigens is de Volksweerkunde nooit zo gecharmeerd van een vroege winterinval in november. De Volksweerkunde kent daarover de volgende spreuk:
Zwaait Koning Winter in november al met zijn staf, zijn rijk vindt snel zijn graf!
Een vroege winterinval had Nederland ook in 1998! In november 1998 een vroege vorstperiode en dat o.a. op het KNMI-station De Bilt. Een vorstperiode zo vroeg in het winterseizoen is niet uniek, maar wel heel zeldzaam. Van alle vorstperiodes die De Bilt heeft gehad sinds 1901, begonnen er tot 1998 slechts vijf in november. We hebben er twee gehad die zelfs helemaal in november vielen, namelijk in 1993 en in 1998. Van 19 t/m 24 november 1998 een vorstperiode met een Hellmanngetal van 18,2 en een vorstsom van 43,0 punten. De overige drie vroege vorstperiodes waren in 1925, 1921 en 1902. De vroege vorstperiode van 1902 viel geheel in november.
Van de bovengenoemde jaren verliepen de daarop volgende winters nagenoeg allemaal zacht tot vrij zacht, alleen de winter van 1903 verliep kouder met een etmaalgemiddelde van 1,8°C.
Een bijzondere datum 19 november had Nederland ook nog in 1421! Op 19 november 1421 werd ons land getroffen door één van de zwaarste overstromingen, ook wel bekend als de Elisabeth-vloed. Deze Elisabeth-vloed kostte mogelijk wel aan 10.000 mensen het leven en maar liefst 72 dorpen verdwenen van de kaart. Door deze watersnoodramp werd de huidige Biesbosch gevormd en dat allemaal in één nacht.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2012 in de nacht naar 19 november lichte vorst op 24 van de 34 KNMI-stations. Het koudste KNMI-station was Twente met -3,6°C en aan de grond was het KNMI-station Twente ook de koudste met -6,1°C. Zelfs op het KNMI-station Terschelling kwam het tot lichte vorst met -0,4°C en daarentegen op het KNMI-station Vlieland geen vorst met een laagste temperatuur van 2,5°C. Borculo had in de nacht naar 19 november 2012 ook lichte vorst met -1,6°C en aan de grond -2,8°C.
In 2011 in de nacht naar 19 november op het KNMI-station Twente de laagste temperatuur in de weerhut met -2,2°C. Aan de grond was het KNMI-station Twente ook de koudste met -5,2°C.
In 2005 in de nacht naar 19 november de laagste temperatuur van november 2005 met -5,2°C op het KNMI-station Twente. Aan de grond in die nacht op het KNMI-station Gilze-Rijen -6,9°C.
De laagste temperatuur voor 19 november op het KNMI-station De Bilt dateert van 19 november 1971 met -8,3°C.
In 2003 een kleine dagelijkse gang van de temperatuur, oftewel amplitude. Over heel Nederland gezien was het verschil tussen de hoogste en laagste temperatuur 2,8°C en wel van 10,1°C op de KNMI-stations Stavoren en Hoorn/Terschelling tot 13,9°C op het KNMI-station Wilhelminadorp.
Op 19 november 1939 in Vlaardingen een ochtendaftapping over 24 uur van 33 millimeter.
Onderstaande twee foto’s maakte Gerard Kiewiet uit het Groningse Zuidhorn op 19 november 2011, linksonder op de vroege ochtend van 19 november 2011 en rechtsonder later op de dag. In 2012 op 19 november waren de rollen precies omgedraaid, het noorden begon met zon en een blauwe lucht maar in de loop van de dag werd het daar bewolkt en grijzig.
BIJZONDERE FOTO VAN HET ISS
Hieronder een hele bijzondere foto, het geeft de maan weer met de passage van het internationale ruimtestation ISS. Als je goed kijkt zie je het ruimtestation zelfs vier keer. Door snel achter elkaar een aantal foto´s te maken kwam de fotograaf tot deze foto. Bedenk wel dat deze foto vanaf de aarde is gemaakt. De foto is gemaakt door de Duitse amateur-sterrenkundige Bernard Christian.
Nog meer nieuws vanuit de ruimte en wel van de ruimtesonde Rosetta in november 2013. Deze ruimtesonde is gefinancierd door de ESA en is inmiddels geland op de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko en wel op 12 november 2014, dichtbij de planeet Jupiter. Maar voor het zover was moest de ruimtesonde diverse keren gebruik maken van de zwaartekracht van planeten om in de juiste baan te komen en om snelheid op te bouwen. Zo passeerde Rosetta in de eerste jaren na de lancering in 2004 al een aantal keren de aarde en Mars om gebruik te maken van de zwaartekracht van deze planeten om snelheid te maken. In totaal zal Rosetta viermaal rond de zon, eenmaal langs Mars en driemaal om de aarde scheren voordat hij naar buiten vertrekt richting Jupiter. De derde en laatste keer langs de aarde was op 13 november 2009 en dat gebeurde met een snelheid van bijna 47.000 kilometer per uur op een hoogte van 2500 kilometer. De koers lag toen boven Indonesië. Kort voor de scheervlucht langs de aarde werden enkele instrumenten van Rosetta ingeschakeld om waarnemingen te kunnen doen van het aarde-maanstelsel.
Eénmaal de juiste snelheid bereikt komt de ruimtesonde in een “winterslaap” tot enkele maanden voor het bereiken van de komeet in 2014. Op 10 juni 2010 kwam Rosetta nog langs de planetoïde Lutetia.
Hieronder een foto van de ruimtesonde Rosetta.
