WOENSDAG 18 DECEMBER TEMPERATUUR DICHTBIJ HET BESTAANDE DATUMRECORD IN BORCULO!
OP 18 DECEMBER VAN EEN IJSDAG TOT EEN BLOEIENDE ROOS!
BIJZONDERHEDEN 18 DECEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Woensdag 18 december voor de oostelijke helft van het land een sombere, grijze en bij tijden miezerige dag. De kustprovincies kwamen er beter af met nog wel ruimte voor de zon tot 0,7 uur op het KNMI-station Vlissingen. In de oostelijke delen van het land had alleen Zuid-Limburg nog wat zon. Woensdag 18 december deed de wind nu ook nog een schep er boven op tot stormkracht negen op Vlieland met een windstoot van 93 kilometer per uur.
Temperaturen liepen op tot 13,7°C op het KNMI-station Wilhelminadorp, daarmee de hoogste temperatuur sinds 25 november toen de KNMI-stations Den Helder en Wijk aan Zee tot 17,5°C kwamen. Borculo kwam woensdag 18 december tot 12,7°C en daarmee ook de hoogste temperatuur sinds 25 november toen het 16,2°C werd. Voor Borculo woensdag 18 december dichtbij het bestaande datumrecord, dat blijft nog overeind voor 18 december 2015 met 12,8°C.
Voor Borculo woensdag 18 december wel de tiende zonloze dag op rij. Het aantal zonloze dagen voor december is momenteel nog lang geen record, want dat staat voor de hele maand op 24 zonloze dagen voor december 1993. De huidige decembermaand telt in Borculo 12 zonloze dagen.
In 2023 op 18 december op 10- van de 34 KNMI-stations een minimum-temperatuur onder de 5°C en wel op de KNMI-stations in het zuidoosten/zuiden van het land. De KNMI-stations Den Helder en Vlieland bleven zelfs boven de 9°C met de minimum-temperatuur tot het hoogste minimum van 9,3°C op het KNMI-station Den Helder. Het KNMI-station Maastricht was de koudste op waarnemingshoogte met 2,5°C, aan de grond het KNMI-station Arcen de koudste met net geen grondvorst met 0,1°C.
Overdag op 18 december 2023 op de KNMI-stations Den Helder en Vlieland een maximum-temperatuur boven de 10°C met 10,4°C als landelijk de hoogste temperatuur op het KNMI-station Den Helder.
Het was op 18 december 2023 weer een grijze sombere dag voor het grootste deel van het land, het 16e etmaal met zonloze dagen op een KNMI-station van december 2023. De zon was alleen in de zuidelijke helft van het land nog actief tot het maximum van 1 uur op het KNMI-station Herwijnen. Daar kwam in de loop van de middag in de noordelijke provincies ook wat lichte motregen bij.
Borculo kon op 18 december 2023 de zevende zonloze dag noteren van december 2023 en dat waren er toen net zoveel als in december 2007 over de hele maand. Het aantal zonloze dagen voor december loopt voor Borculo uiteen van 7 in december 2007 tot 24 in december 1993. Nu in december 2024 telt december inmiddels 12 zonloze dagen.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries. Over somberheid gesproken, op de foto vergane glorie van de zonnebloemen.
December is in de regel geen zonnige maand, maar ook hier bevestigen uitzonderingen de regel. Want in december 2016 scheen de zon op het KNMI-station Maastricht 103 uur tegen normaal 45 uur, voor Nederland een absoluut record. Het oude landelijk record stond op 100 uur zon in december 2013 op het KNMI-station Westdorpe. In december 2017 op het KNMI-station Maastricht slechts 16 uur zon en daarmee de op zes na somberste uit de reeks. Voor het laatst was december in Maastricht somberder in 1988 met 13 uur zon. December 1911 kwam niet verder dan acht uur zon en daarvan op de eerste decemberdag drie uur.
Voor Borculo is de zonnigste decembermaand die van 2008 met 85 uur zon en de somberste in 2017 met slechts 24 uur zon.
In 2018 rond deze tijd was 2018 voor Borculo nog volop in de race om het zonnigste jaar te worden sinds het begin van de automatische zonurenregistratie in 1995, uiteindelijk zou dat ook lukken. Maar met december op de kalender ging het wel moeizaam. Na drie zonloze dagen op rij en over de eerste 17 decemberdagen zes zonloze dagen kwam op 18 december de zon met 2,1 uur weer terug op het weertoneel. Daarmee stond 2018 in Borculo op 2017 uur zon, nog vijf uur verwijderd van het zonnigste jaar 2003 met over het hele jaar 2022 uur zon. Normaal gesproken moest dat in te halen zijn, maar in de resterende decemberdagen was het wel de spreekwoordelijke donkere dagen voor Kerst. Uiteindelijk zou 2018 het oude record van 2003 met drie uur passeren.
In 2019 liepen we ver achter t.o.v. 2018, t/m 18 december in Borculo 1737 uur zon en dat is wel 280 uur minder dan in 2018 over dezelfde periode. In 2020 in Borculo t/m 18 december 1770 uur zon en in 2021 1490 uur zon. In 2022 het absolute record voor Borculo met t/m 18 december al 2117 uur zon en dat zou oplopen voor het hele jaar tot 2131 uur. Daar kwam 2023 ook bij lange na niet aan toe, de teller kwam t/m 18 december tot 1733 uur en over het hele jaar 1739 uur zon. Nu in 2024 in Borculo inmiddels 1561 uur zon.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning in Nieuwerkerk a/d IJssel, in het westen van het land kon men deze dagen op de schaats op natuurijs in 2022.
In 2022 in het etmaal van 18 december laagste minimum-temperaturen van -10,3°C en -10,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Hupsel en Woensdrecht. De hoogste minimum-temperaturen van -2,1°C en -2,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Terschelling en Vlissingen. Aan de grond de laagste temperaturen van -12,7°C en -12,5°C op respectievelijk de KNMI-stations Twente en Hupsel. Het KNMI-station Woensdrecht had aan de grond -11,3°C en het KNMI-station Twente had op waarnemingshoogte -9,7°C. De laagste maximum-temperaturen van -1,4°C en -1,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Nieuw Beerta en Lauwersoog en daarmee een ijsdag.
In middag en avond van 18 december 2022 kwamen al vrij snel de eerste berichten van spekgladde wegen vanuit Zeeland, daarvoor al in België. Daarbij viel regen op een bevroren ondergrond, maar ook onderkoelde regen tot ijzel. Kortom wat er viel leverde allemaal spekgladde wegen op met al veel ongelukken. Het KNMI had dan ook niet voor niets code oranje uitgegeven voor gladheid door met name ijzelvorming voor het hele land. Het was de start van het vertrek van het wintertje en de week daarna nog wel temperaturen in de dubbele cijfers, maar i.t.t. de achterliggende week niet in negatieve zin maar in positieve zin overdag!
Landelijk was de nacht naar 18 december in 2022 de derde nacht van december 2022 met strenge vorst. De eerste nacht was de nacht naar 14 december met de laagste temperatuur van -10,6°C op het KNMI-station Eelde, de tweede nacht was de nacht naar 15 december met de laagste temperatuur van -10,3°C op het KNMI-station Twente en de derde nacht de nacht naar 18 december met de laagste temperatuur van -10,3°C op het KNMI-station Hupsel.
De nacht naar 14 december 2022 met -10,6°C op het KNMI-station Eelde werd de koudste nacht van het jaar en de koudste nacht sinds 8 december 2012 toen het KNMI-station Deelen tot -12,8°C kwam.
Aan de grond blijft de koudste nacht ook de nacht naar 14 december met -14,5°C op het KNMI-station Eelde.
Voor Borculo was de nacht naar 18 december met -8,5°C de koudste decembernacht sinds december 2016 toen de laagste temperatuur ook tot -8,5°C kwam en de laagste temperatuur van 2022.
DECEMBER-TEMPERATUREN
Het laatste jaar met koude lucht op 18 december was in 2010, toen kwam de temperatuur in Borculo overdag niet hoger dan -3,3°C. Het was in 2015 en 2014 rond deze tijd echt heel zacht en in 2015 helemaal ongekend wat de temperaturen lieten zien, een ware decemberlente!
Het dagrecord voor 18 december voor het KNMI-station De Bilt werd de afgelopen jaren overigens niet bereikt, dat is nog steeds 14,7°C van 18 december 1987. Het KNMI-station De Bilt kwam in 2015 op 18 december tot een maximum van 13,8°C. In 2014 op 18 december liepen landelijk de maximum-temperaturen uiteen van 13,2°C op de KNMI-stations Gilze-Rijen en Westdorpe tot 10,5°C op het KNMI-station Terschelling. De 13,2°C op de KNMI-stations Gilze-Rijen en Westdorpe werd de hoogste temperatuur van december 2014. Dit moest wel gedeeld worden met 22 december toen het KNMI-station Heino ook tot 13,2°C kwam.
Het minimum op het KNMI-station De Bilt was op 18 december 2015 zelfs 10,9°C en dat was in de nacht naar 18 december 2014 10°C. Het record voor het KNMI-station De Bilt voor 18 december bleef daarmee nog wel staan voor 18 december 1965 toen de temperatuur niet verder daalde dan tot 11,2°C.
Het decaderecord voor de minimum-temperatuur stond tot 2015 voor het KNMI-station De Bilt op naam van 12 december 2000 met een minimum van 12,2°C. Dit record sneuvelde in het etmaal van 17 december 2015 toen de laagste temperatuur bleef steken bij 12,4°C. Deze 12,4°C is ook het hoogste december-minimum voor het KNMI-station De Bilt sinds 1901.
Overigens was de minimum-temperatuur op de KNMI-stations Eindhoven, Ell en Gilze-Rijen in het etmaal 17 december 2015 12,7°C. Hiermee bereikte Nederland toen nog officieel het hoogste minimum voor een december-etmaal, het oude record was 12,6°C van 11 december 1994 op het KNMI-station Gilze-Rijen. Maar deze 12,7°C van 17 december 2015 sneuvelde in 2022 met 13,4°C op 31 december 2022 op het KNMI-station Maastricht, de hoogste minimum-temperatuur voor december in Nederland.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries uit Kudelstaart, een bloeiende roos in Kudelstaart op 18 december 2015. Een groot verschil met 18 december 2010, toen voor Borculo de koudste 18e december sinds 1981, overdag met een maximum van -3,3°C een ijsdag.
Het KNMI-station De Bilt behaalde op 18 december 1987 met 14,7°C de hoogste temperatuur voor de tweede decade van december voor De Bilt tot 2015. Ook dit record sneuvelde in het etmaal van 17 december 2015 toen de hoogste temperatuur uitkwam op 15,3°C. In 2014 op 18 december had het KNMI-station De Bilt een maximum-temperatuur van 12,5°C.
Dan te bedenken dat hetzelfde KNMI-station De Bilt op 18 december 1938 niet hoger kwam dan -7,8°C en dat is altijd nog het laagste maximum voor De Bilt voor 18 december.
Eén van de meest tot de verbeelding sprekende koudegolven in december had Nederland in 1938. Van 18 t/m 24 december zijn alle datumrecords, voor wat betreft de laagste maximum-temperaturen, in handen van dat jaar. Op 19 en 20 december werd het niet warmer dan respectievelijk -10,4°C en -11,1ºC. Het zijn ook de enige dagen in december waarop het overdag streng bleef vriezen. De minima op beide dagen waren -15,0°C en -15,1ºC.
Voor Borculo was het minimum in het etmaal van 18 december 2015 met 10,8°C, het oude record voor 18 december was 9,2°C van 18 december 2014. Tot 2014 was het het oude record 8,5°C als minimum en dat werd bereikt op 18 december 1987. Het datumrecord voor het maximum voor 18 december sneuvelde in 2015 voor het tweede jaar op rij. In 2014 op 18 december in Borculo 12,3°C en in 2015 het nieuwe dagrecord voor de maximum-temperatuur met 12,8°C. Tot 2014 was het dagrecord voor de maximum-temperatuur in Borculo voor 18 december 12°C van 18 december 1987.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2021 op 18 december werd in Borculo de maximum-temperatuur van 8,3°C bereikt in de nachtelijke uren en overdag was de hoogste temperatuur 7,5°C. Het minimum van 5,4°C werd overdag bereikt rond 10 uur, tot 7 uur in de ochtend was het minimum 6,1°C.
Het etmaalgemiddelde van het jaar 2008 stond op 18 december op 11,1°C tegen in 2009 op 18 december op 11,2°C. Ook de jaren 2006 en 2007 lagen daar met respectievelijk 11,2°C en 11,3°C daar niet ver vanaf. In 2010 was het etmaalgemiddelde van 2010 t/m 18 december aanmerkelijk lager met 9,7°C. In 2011 verliep het jaar weer een stuk warmer, van 1 januari t/m 18 december was het etmaalgemiddelde in Borculo 11,2°C en in 2012 stond het etmaalgemiddelde op 10,6°C. In 2013 was het etmaalgemiddelde t/m 18 december voor Borculo 10,1°C en over dezelfde periode in 2014 12,1°C, in 2015 en 2016 t/m 18 december een etmaalgemiddelde van het jaar 11°C, over dezelfde periode in 2017 was dat 11,1°C , in 2018 11,8°C , in 2019 11,5°C, in 2020 11,7°C , in 2021 10,8°C, in 2022 12,1°C, in 2023 12,2°C en nu in 2024 12,2°C.
In 2017 in de nacht naar 18 december de laagste temperatuur van 0,4°C op de KNMI-stations Hupsel en Twente en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Hupsel met 0,1°C. In Borculo daalde de temperatuur tot 0,1°C op waarnemingshoogte en tot -0,7°C aan de grond.
Onderstaande foto is van Hengelo (O) in de nacht naar 18 december 2017, sneeuw! (bron foto: Weerwoord)
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de Waterleidingduinen op 18 december 2015. Daar liepen rond 3000 herten rond en dat was toen ook al teveel, daarom werden er dagelijks enkele afgeschoten, dat gebeurde op een rustige manier en telkens op een andere plaats zodat zo weinig mogelijk knallen werden gehoord. Op de voorgrond van de foto duidelijk de “decemberlente” van 2015 zichtbaar.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser, ook daar was de “decemberlente van 2015” niet ongemerkt voorbij gegaan.
Het KNMI-station Vlissingen kwam op 18 december 2014 tot een windstoot van 95 kilometer per uur. Op de KNMI-stations Gilze-Rijen en Westdorpe met 13,2°C de hoogste temperatuur van december 2014. Dit moest wel gedeeld worden met 22 december toen het KNMI-station Heino ook tot 13,2°C kwam.
Het weerbeeld op 18 december 2014 was compleet herfst. Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, de blaadjes van de jonge beuken zaten nog aan de boom daar, wel verkleurd.
In het stroomgebied van de grote rivieren steeg het waterpeil in december 2012 ook snel, niet alleen door de overvloedige regen maar ook door het smelten van de sneeuw. Zo steeg het waterpeil van de Rijn met een meter per dag. In 2011 steeg het waterpeil van de grote rivieren ook snel in december na de kurkdroge novembermaand van 2011.
In 2011 in de nacht naar 18 december tot 7 uur 0,0°C als landelijk laagste minimum van de KNMI-stations op Deelen. Na 7 uur daalde de temperatuur nog naar -0,8°C op het KNMI-station Deelen. Verder had het KNMI-station Hupsel ook lichte vorst met -0,6°C. Aan de grond de laagste temperatuur ook op het KNMI-station Deelen met -3,6°C. In Borculo ook lichte vorst in de nacht naar 18 december 2011 met -0,3°C in de weerhut en aan de grond -3,5°C.
In 1979 op 18 december viel in Hoogeveen 24 millimeter neerslag en in Dwingelo 22 millimeter.
In 1962 vanaf 18 december t/m 2 maart 1963 een periode van 75 dagen waarbij het maximum op het KNMI-station Eelde niet hoger was dan 3,5°C.
In 1947 vanaf 18 december de start van een kletsnatte periode tot rond half februari 1948 met o.a. in de Achterhoek in de regio Winterswijk 286 millimeter neerslag.
In 1938 op het opgeheven KNMI-station Winterswijk van 16-27 december acht nachten met strenge vorst op rij.
De laagste temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 18 december is -14,3°C uit het jaar 1927. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot -14,6°C.
In 1853 op 18 december op het toenmalige hoofdkantoor van het KNMI in Utrecht de laagste temperatuur van die winter met -14,2°C. In Oldeboorn in Friesland viel 5 centimeter sneeuw en daarmee groeide het sneeuwdek aan tot 10 centimeter.
Onderstaande foto is van de zonsondergang in Borculo op 18 december 2010, het jaar 2010 is het laatste jaar die t/m 18 december in Borculo een etmaalgemiddelde had van onder de 10°C. Over het hele jaar kwam 2013 ook nog net onder de 10°C uit met 9,9°C als etmaalgemiddelde, daarna volgde 2010 met over het hele jaar 9,2°C. Het koudste jaar voor Borculo is 1991 met een etmaalgemiddelde van 8,2°C gevolgd door 1996 met 8,3°C.
SCHAATSMARATHON HAAKSBERGEN
Op 17 december 2007 werd bekend dat de IJsclub Nijelamer de primeur had voor de eerste schaatswedstrijd op natuurijs in de winter van 2007-2008 en dat werd gehouden op 19 december. Maar de eerste schaatsmarathon op natuurijs ging naar Haaksbergen, op 18 december 2007 had de KNSB groen licht gegeven aan Haaksbergen voor de eerste schaatsmarathon op natuurijs. Deze werd gehouden op 19 december. Maar het bijzondere in 2007 was dat Haaksbergen ook al de primeur had van de eerste schaatsmarathon op natuurijs in de winter daarvoor van 2006-2007 en die werd verreden op 25 januari 2007! Met andere woorden, Haaksbergen had in 2007 twee maal in één jaar de primeur voor de eerste schaatsmarathon op natuurijs. In de winters van 2006-2007 t/m 2009-2010 had Haaksbergen elke winter de primeur van de eerste schaatsmarathon op natuurijs. In de winter van 2008-2009 werd de eerste schaatsmarathon op natuurijs in Haaksbergen verreden op 28 december. In de winter van 2010-2011 kwam Haaksbergen niet in beeld, de eer van de eerste schaatsmarathon op natuurijs ging toen naar Noordlaren en wel op 29 november al.
De schaatsmarathon in januari 2007 was wel heel opmerkelijk, de winter van 2007 steeg namelijk in sneltempo te paard in januari en brak ook snel zijn nek met een reuzen vaart, zoals een oude weerspreuk uit de volksweerkunde zou zeggen. Januari 2007 is voor Borculo en ook voor veel andere plaatsen de “warmste” januari-maand sinds 1981. Voor De Bilt was het zelfs de zachtste januari sinds 1706! Een record zachte maand januari 2007 en toch op de schaats op natuurijs, dat was wel heel bijzonder!
Onderstaande twee foto’s zijn genomen in de warmste maand januari ooit en wel op 15 januari 2007 in de tuin van ondergetekende. Door de warmte in die maand kwamen er al knoppen in sommige struiken.
