NIET ALLE KERSTDAGEN VERLOPEN IN DE DUBBELE CIJFERS MET DE TEMPERATUUR!
IN 2021 OP 26 DECEMBER EEN SCHAATSMARATHON OP NATUURIJS!
BIJZONDERHEDEN 26 DECEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Donderdag 26 december tweede kerstdag 2024 werd voor Borculo de 18e zonloze dag van deze maand december en de 70e zonloze dag van dit jaar. Met 70 zonloze dagen nu in 2024 is dat het hoogste aantal sinds 2017 die over het hele jaar tot 70 zonloze dagen kwam. Daarna volgt 2013 met 76 zonloze dagen over het hele jaar. Met 18 zonloze dagen nu in december is dat evenveel als in december 2022 over de hele maand, daarna volgt december 2017 met 21 zonloze dagen over de hele maand.
In 2023 in het etmaal van 26 december tweede kerstdag temperaturen van -0,5°C als landelijk de laagste temperatuur op het KNMI-station Eelde. Aan de grond op het KNMI-station Eelde ook landelijk de laagste temperatuur met -2,2°C. Landelijk de hoogste maximum-temperatuur werd bereikt op de KNMI-stations Arcen en Cabauw met 11,6°C.
In 2022 in het etmaal van 26 december tweede kerstdag landelijk de laagste minimum-temperatuur 5,3°C op het KNMI-station Stavoren en de hoogste maximum-temperatuur 11,8°C op het KNMI-station Maastricht. Aan de grond de laagste temperatuur van -0,7°C op het KNMI-station Cabauw.
In 2021 op 26 december tweede kerstdag de tweede ijsdag op rij voor het noordoosten van het land. Op de KNMI-stations Eelde, Hoogeveen en Nieuw Beerta kwam de temperatuur op 25- en 26 december 2021 niet boven het vriespunt uit. Best bijzonder een ijsdag op tweede kerstdag, de laatste keer dat dit lukte daarvoor was met Kerst 2000 met o.a. op het KNMI-station Twente toen als maximum -1,9°C. De laagste maximum-temperatuur op 26 december 2021 van de KNMI-stations kwam van Hoogeveen met -1,3°C.
Na twee nachten met voluit matige vorst in het noorden van het land en daar ook de laagste temperaturen was de ijsvloer in Noordlaren dik genoeg om de eerste schaatsmarathon op natuurijs te organiseren. Deze werd verreden op de avond van 26 december tweede kerstdag voor zowel de vrouwen als de mannen. De laatste schaatsmarathons op natuurijs daarvoor hadden we in Nederland in januari 2019 en februari 2018 en dat was in Haaksbergen. In 2017 had Noordlaren ook de primeur. Het KNMI-station Nieuw Beerta had op 26 december 2021 met -8,7°C als laagste temperatuur ook de laagste temperatuur van de winter van 2021-2022. In het noorden van het land o.a. in Groningen op enkele plaatsen al een ijsdikte van 4 tot 5 centimeter en zelfs de Waddenzee lag deels dicht met ijs en ook al ijsvorming langs de randen van het IJsselmeer.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de regio Wilhelminaoord in Drenthe en daar konden ze terugkijken op twee zonnige kerstdagen in 2021. Op de foto met lange schaduwen door de laagstaande zon rond deze tijd. Nog even geduld en de schaduwen worden in januari weer duidelijk korter.
– In 2021 in de nacht naar 26 december in bijna het hele land vorst, alleen het KNMI-station Vlissingen bleef met 0,2°C nog net boven het vriespunt. Daarmee was het KNMI-station Vlissingen het enige KNMI-station die tot dan toe vorstloos was verlopen die maand. Aan de grond kwam het wel tot grondvorst op het KNMI-station Vlissingen met -0,9°C. De laagste temperaturen in de nacht naar 26 december 2021 waren -8,7°C op het KNMI-station Nieuw Beerta gevolgd door het KNMI-station Eelde met -7,9°C. Aan de grond de laagste temperaturen op de KNMI-stations Eelde en Nieuw Beerta met respectievelijk -9,6°C en -7,2°C. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden op waarnemingshoogte als minimum -5,0°C en -6,4°C en aan de grond -5,8°C en -7,2°C.
– In 2020 in de nacht naar 26 december waren de koudste regio’s Brabant, de Veluwe en Utrecht. Het KNMI-station Woensdrecht was de koudste met -1,7°C gevolgd door de KNMI-stations Volkel en Deelen met respectievelijk -1,5°C en -1,4°C. In het oosten van het land had het KNMI-station Twente lichte vorst met -0,7°C en het KNMI-station Hupsel niet met +1,0°C als minimum. Aan de grond was het KNMI-station Woensdrecht ook de koudste met -4,2°C.
– In 2019 in de nacht naar 26 december de laagste temperatuur op het KNMI-station Woensdrecht met -1,9°C en aan de grond -2,6°C.
– In 2017 op 26 december eindelijk weer ruimte voor de zon na acht zonloze dagen op rij in Borculo! Voor Borculo de langste periode sinds eind november begin december 2014 toen het ook acht dagen zonloos was. Daarvoor moeten we in Borculo terug naar december 2006 met negen zonloze dagen op rij. Voor Twente was het de langste zonloze periode sinds januari 1990 met elf zonloze dagen op rij. In december 2021 in Borculo een periode van vier zonloze dagen op rij en een periode van vijf zonloze dagen op rij en in december 2022 een periode van vijf- en een periode van vier zonloze dagen op rij. De huidige maand december kwam in Borculo zelfs tot elf zonloze dagen op rij, daarmee het hoogste aantal op rij voor Borculo sinds 1981.
Op onderstaande foto het KNMI-station Vlieland, daar tweede kerstdag 2019 de hoogste temperatuur van het land met 7,4°C die werd bereikt in de nachtelijke uren rond 3.15 uur. In 2018 op tweede kerstdag landelijk de hoogste temperatuur op het KNMI-station Terschelling met 9,1°C.
KERST
Kerst 2021 was voor het elfde jaar op rij een groene Kerst, daar konden we Kerst 2022, Kerst 2023 en Kerst 2024 aan toevoegen en voor Kerst 2024 als nummer veertien. In tegenstelling tot de kerstdagen van 2015 en 2016 in 2021 voor het vijfde jaar op rij geen temperatuur in de dubbele cijfers, dat lukte in 2022 in Borculo wel op tweede kerstdag. Kerst 2023 verliep in Borculo op beide dagen tot in de dubbele cijfers met de temperatuur, dit jaar lukte dat niet in Borculo.
In 2016 met Kerst op beide dagen een maximum in de dubbele cijfers en dat waren ook de enige twee dagen voor Borculo die in december 2016 boven de 10°C uitkwamen. Opmerkelijk was in 2015 en 2016 dat de hoogste temperaturen tijdens de kerstdagen werden bereikt vanaf de avond van eerste kerstdag. In 2017 kwam december in Borculo op de laatste twee dagen nog net met een maximum-temperatuur in de dubbele cijfers. In 2018 alleen een temperatuurverschil in dubbele cijfers tussen het minimum in het noorden en het zuiden van het land, namelijk -3,5°C op het KNMI-station Ell en 7,4°C op het KNMI-station Vlieland.
Kerst 2015 ging recordwarm de boeken in voor beide kerstdagen, dat lukte in 2016 niet en ook niet in Borculo. Het KNMI-station De Bilt bereikte op eerste kerstdag 2015 later op de avond al een maximum-temperatuur van 14°C en daarmee de warmste eerste kerstdag sinds 1901. Het oude record werd verpulverd en dat stond “slechts” op 12,8°C van 25 december 1997. Tweede kerstdag kwam het KNMI-station De Bilt tot 14,4°C en daarmee ook de warmste tweede kerstdag, het oude record was “slechts” 12,1°C van 26 december 1974.
De KNMI-stations Heino en Herwijnen kwamen respectievelijk tot 14,5°C en 14,4°C later op de avond van tweede kerstdag 2015. Voor Nederland was het alleen in de nacht van 23- op 24 december 1977 nog warmer in december met 16,2°C op het KNMI-station Eindhoven.
In 2018 in de nacht naar 26 december de laagste temperatuur van -3,5°C op het KNMI-station Ell en aan de grond ook de laagste temperatuur op het KNMI-station Ell met -5,2°C. Toen begon tweede kerstdag in veel regio’s grijs en kil. Onderstaande foto maakte Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk, ook daar was het een grijze wereld op 26 december 2018.
Borculo kwam op eerste kerstdag 2015 tot een maximum-temperatuur van 12,6°C later op de avond en daarmee ook de warmste eerste kerstdag sinds het begin van de waarnemingen in Borculo in 1981. Het oude record voor Borculo was 12,4°C van 25 december 1997. Ook tweede kerstdag 2015 werd de warmste sinds 1981 voor Borculo met 14°C. Het oude record was tweede kerstdag 2011 met 10,6°C en die moest plaats maken voor tweede kerstdag 2016 met 11,3°C. Voor 2011 was het oude record voor Borculo precies 10°C op tweede kerstdag 1983.
De zonnigste tweede kerstdag in Borculo sinds 1995 was in 2008 met maar liefst 7,2 uur zon gevolgd door tweede kerstdag 2009 met 6,9 uur zon. In 2017 op 17 december in Borculo ruim zes uur zon en daarna vanaf 18 december t/m 25 december zonloos.
Onderstaande foto’s maakte Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk, daar ging het jongvee weer de wei in bij een temperatuur van bijna 14°C op 26 december 2015.
Onderstaande foto maakte Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk tijdens Kerst 2015. Zo bijzonder de hoge temperaturen met Kerst 2015 waren, zo bijzonder was ook onderstaande foto, namelijk de volle maan met eerste kerstdag. De laatste keer volle maan op eerste kerstdag was in 1977.
TSUNAMI
Kerst moet de tijd van vrede zijn, maar het weer houdt zich daar niet altijd aan. In 2017 ook niet, toen werden de Filipijnen belaagd met een zeer zware kerststorm. Wereldwijd zelfs de zwaarste kerststorm sinds 1960. Het was dan ook meer dan een storm, namelijk een super tyfoon met de naam Nock-Ten. Deze trok over de Filipijnen met windsnelheden van 200 tot 250 kilometer per uur. In 2020 was het een week voor Kerst al noodweer op de Filipijnen door de passage van de tropische storm Kai-Tak. Daarna de verschrikkelijke vulkaanuitbarsting van de Krakatoa met een verwoestende tsunami tot gevolg op Java en Sumatra in het weekend van 22-23 december.
Maar het kan nog veel erger, zoals met Kerst 2004. Toen een enorme aardbeving voor de kust van Sumatra niet alleen dood en verderf zaaide, maar ook het aanblik van de aarde en het heelal veranderde. Dan hebben we het over de tsunami van 26 december 2004. Meer dan 180.000 doden, ruim 45.000 vermisten, zeker 120.000 gewonden en 1,7 miljoen mensen die dakloos werden. Dat was de zware tol van één van de zwaarste natuurrampen uit de geschiedenis, de tsunami in de Indische Oceaan van 26 december 2004. De tsunami had een enorme impact voor miljoenen anderen die rond de Indische Oceaan leven. De zeebeving die de tsunami veroorzaakte had een kracht van 9,3 op de schaal van Richter.
Door de enorme krachten die vrijkwamen tijdens deze aardbeving heeft de hele planeet bewogen en daardoor is het aanzicht van de wereld en de ruimte om ons heen gewijzigd. Het schuiven van de tektonische platen in de buurt van Sumatra en de plotselinge zware aardbeving heeft de eilanden in die regio van positie doen veranderen. Wetenschappers van het Amerikaanse geologische onderzoeksbureau denken dat de kleinere eilanden soms wel 20 meter naar het zuidwesten zijn verschoven. De noordwestpunt van Sumatra is mogelijk zelfs 36 meter van plaats veranderd. Er zijn echter ook wetenschappers die denken dat de zijwaartse verplaatsing veel minder is. Zij denken dat de veranderingen vooral in de hoogte hebben plaatsgevonden, dus dat de heuvels en bergen op Sumatra nu hoger zijn geworden. De theorie hierachter is dat de zogenaamde Indiase plaat onder de Burma plaat is geschoven. Op de Burma plaat ligt o.a. Sumatra en daardoor zou Sumatra dus opgetild zijn.
Hieronder een foto van een vloedgolf die ontstaan is door een tsunami.
Ook de aardas zou wat veranderd zijn. De draaiing van de aarde is te vergelijken met een tol. Geef een draaiende tol een heel licht tikje en de tol raakt een beetje uit koers. Dit zelfde effect hebben wetenschappers van de universiteit van Bern ontdekt na de aardbeving van Sumatra. Met behulp van het GPS-netwerk (global positioning network) heeft men berekend dat de aardas acht centimeter verschoven zou zijn. Verder is via hetzelfde netwerk bepaald dat een GPS-station in Singapore twee centimeter is verschoven, daarmee aangevende dat de positie van landen en eilanden inderdaad anders is geworden t.o.v. de andere continenten. De aardas-verandering is de grootste verandering door een eenmalige gebeurtenis sinds men dit vanaf 1992 kan meten. Indien de as van positie sterk verandert, wijst de as niet meer richting de Poolster, maar richting een ander punt aan de sterrenhemel. Ook kan het klimaat op aarde anders worden. De wetenschappers verwachten wel dat deze aardas-verandering geen verdere gevolgen heeft gehad.
Onderstaande foto links is van na de tsunami in 2004 en op de foto rechtsonder 10 jaar later.
De enorme krachtige vloedgolf van de tsunami ging ook met een enorm hels kabaal gepaard in de Indische Oceaan op 26 december 2004. Wie echter tien jaar later een bezoek bracht aan de verwoeste gebieden, vond een bloeiende toeristische sector in Thailand en een levendig handelscentrum in de Indonesische provincie Atjeh. De verschrikkingen van destijds, de ontelbare doden, vermisten, gewonden, de wanhoop, het herstel is nu nauwelijks voor te stellen.
De weg naar de luchthaven van de toen zwaar geteisterde stad Banda Atjeh in Indonesië loopt vandaag door goed onderhouden gazons. Daaronder bevinden zich de massagraven met slachtoffers van toen. Daarachter is een herdenkingsplaats opgericht in de vorm van grote, blauw-witte schuimende golven, wat de stilte van de omgeving nog meer benadrukt. Ook in Ban Nam Khem ten noorden van het Thaise toeristische gebied Khao Lak is er een monument met metershoge golven. Daarnaast waakt een 20 meter hoge boedhha over een park met tempel, een oase van rust. In 2014 lagen er enkel bergen puin en lijken.
Maar met Kerst is het wel vaker mis gegaan door natuurgeweld. Op eerste kerstdag 2009 kwam het in westen van de Grote Oceaan tot een zware aardbeving met een kracht van 7,6 op de schaal van Richter. Voor Vanuatu, Nieuw-Caledonië en de Fiji-eilandengroep in Oceanië werd een tsunami-alarm afgekondigd. Deze werd even later wel weer ingetrokken. Een tsunami kan uitmonden in verwoestende vloedgolven zodra deze aan land komt.
Op 26 december 2009 kreeg de Indonesische eilandengroep Molukken een aardbeving voor de kiezen met een kracht van 6,7 op de schaal van Richter. Het ging ook nu weer om een onderzeese aardbeving, maar dit keer gelukkig geen tsunami. Toeval of niet!
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Hieronder het overzichtskaart van bliksemontladingen op de ochtend van 26 december 2017. Het gele puntje is de onweersbui in de regio Amstelveen-Amsterdam. Een korte pittige bui daar met onweer en hagel.
Op 26 december 2016 veel wind, in de nacht op het KNMI-station Wijk aan Zee en overdag op het KNMI-station Terschelling een hoogste windstoot van 88 kilometer per uur. Op onderstaande foto het KNMI-station Westdorpe, daar tweede kerstdag 2016 overdag de hoogste temperatuur met 11,2°C.
Op tweede kerstdag 2012 werd landelijk de hoogste temperatuur bereikt op het KNMI-station Westdorpe met 10,1°C, het KNMI-station Terschelling bleef steken op 7,4°C. In Borculo werd op tweede kerstdag 2012 een hoogste temperatuur bereikt van 8,6°C en dat met ruim vijf minuten zon.
In 2009 een doorzettende dooi in de nacht naar tweede kerstdag met op geen enkel KNMI-station vorst in de nacht naar 26 december en daarmee kwam er een einde aan een periode van 13 etmalen op rij met landelijk vorst op een KNMI-station.
Op 26 december 1985 viel lokaal wat sneeuw in Nederland. Op het KNMI-station De Bilt viel 35,9 millimeter en daarmee een datumrecord en het regende 16,6 uur. Op het KNMI-station Deelen viel 15,6 uur neerslag tot totaal 42,7 millimeter en later op de dag overgaand in sneeuw.
Over somberheid gesproken, het KNMI-station Twente had tien zonloze dagen op rij vanaf 26 december 1970 t/m 4 januari 1971.
Op 26 december 1964 op het KNMI-station De Bilt een minimum van -12,2°C, voor De Bilt het datumrecord. Er lag toen 5-10 centimeter sneeuw.
In 1961 op beide kerstdagen zonnig vriezend schaatsweer. Op het KNMI-station De Bilt een laagste temperatuur op 25 december van -10,8°C en op 26 december -11,7°C. Op het KNMI-station Twente een laagste temperatuur van -14,9°C en op het KNMI-station Leeuwarden -10,6°C. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk een laagste temperatuur van -15,2°C en dat is zeer strenge vorst.
In 1962 op 25 december in Haamstede -14,5°C als laagste temperatuur. In 1962 op 25 december op veel plaatsen een sneeuwdek.
In 1947 op 26 december viel in Beekbergen 46 millimeter aan neerslag.
Op 26 december 1938 op het opgeheven KNMI-station Winterswijk een laagste temperatuur van -15,2°C.
In 1932 op 26 december viel in Vaals 24 millimeter aan neerslag, in Maastricht en Valkenburg 10 millimeter en in Schaesberg 20 millimeter. In Zuid-Limburg viel de neerslag bij een barometerstand van 1035- tot 1040 hectopascal.
In 1856 op 26 december op het meetveld van het toenmalige hoofdkantoor van het KNMI in Utrecht lichte vorst en overdag 1,4°C als maximum-temperatuur.
In 1853 op 26 december op het meetveld van het toenmalige hoofdkantoor van het KNMI in Utrecht strenge vorst.
EERSTE WITTE KERST SINDS 1981
In 2009 overleefde het sneeuwdek in De Bilt maar net en daarmee voor het eerst sinds 1981 weer een witte Kerst. Voor een witte Kerst moet er in De Bilt op beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek liggen van minimaal één centimeter. Ook de Belgen hadden het toen gered in 2009, maar de Belgen spreken al van een witte Kerst als er op één van de beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek ligt van één centimeter en dat hoeft dan ook nog niet een etmaal lang te zijn.
Onderstaande satellietopname is van tweede kerstdag 2009 en duidelijk is te zien waar de sneeuw nog lag. In de Achterhoek en Twente stelde de sneeuw niet veel meer voor, evenals in het oosten van Brabant, Limburg en Zeeland. De Bilt in het midden van het land zat wel in de sneeuw en daarmee de eerste witte Kerst sinds 1981.
De laatste landelijke witte Kerst had Nederland in 2010 met op het KNMI-station De Bilt op eerste kerstdag zeven centimeter sneeuw en op tweede kerstdag 10 centimeter sneeuw. In Borculo lag op eerste kerstdag 2010 een sneeuwdek van 17 centimeter en op tweede kerstdag 15 centimeter.