OP WEG NAAR EEN RECORD AAN ETMALEN MET MIST!
DIT JAAR GEEN SINT ANTOONLENTE, WEL EEN IJSDAG!
BIJZONDERHEDEN 17 JANUARI
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Vrijdag 17 januari de laagste temperatuur in de nachtelijke uren van -3,6°C op de KNMI-stations Eindhoven en Ell. In het tijdstip zat wel verschil, zo bereikte het KNMI-station Ell de -3,6°C al voor middernacht en het KNMI-station Eindhoven na middernacht. Daarbij behoort de -3,6°C die werd bereikt rond 23.50 uur op het KNMI-station Ell tot het etmaal van donderdag 16 januari. De -3,6°C op het KNMI-station Eindhoven werd bereikt om 1 uur na middernacht en behoort daarmee tot het etmaal van vrijdag 17 januari. Aan de grond op 10 centimeter boven het maaiveld kwam het KNMI-station Volkel als enige tot matige vorst met -5,1°C.
Vrijdag 17 januari wederom voor het temperatuurverloop voor veel stations voor het tweede etmaal op rij de omgekeerde wereld met de hoogste temperatuur in de nachtelijke uren en overdag de laagste temperatuur. Zo kwam Borculo tot 1,9°C als maximum in de nachtelijke uren en het minimum van -0,5°C werd bereikt overdag rond 11 uur.
Tot 18 uur vrijdagavond waren drie KNMI-stations in het etmaal van vrijdag 17 januari nog niet boven het vriespunt geweest, dat waren Ell, Maastricht en Volkel. Uiteindelijk bleven de KNMI-stations Maastricht en Volkel tot 1 uur ook onder het vriespunt en daarmee daar een ijsdag.
Verder moest het hele land het zonder de zon doen, een zonloze dag. Voor Borculo was vrijdag 17 januari al weer het twaalfde etmaal met mist deze winter. Daarmee nu al net zoveel als in de hele winterperioden van 2022 en 2017, daarmee kan de winter van 2025 voor Borculo zaterdag 18 januari al een record bereiken met het hoogste aantal etmalen met mist.
In 2024 op 17 januari in Borculo kouder met in de nachtelijke uren -3,7°C. Borculo had geen matige vorst op 17 januari 2024 met -3,7°C als laagste temperatuur. De teller voor etmalen met matige vorst bleef daarmee voor Borculo in januari 2024 op drie staan. Januari telt in Borculo gemiddeld vier nachten met matige vorst en dat lukte voor het laatst voor januari in 2024 en daarvoor in 2019 met vijf nachten met matige vorst. Het aantal etmalen met matige vorst in januari loopt voor Borculo uiteen van geen enkele voor het laatst in 2023 tot 16 in januari 1985. Borculo telt sinds 1981 13 jaren met geen matige vorst in januari.
In 2024 op 17 januari in de nachtelijke uren met -6,4°C op het KNMI-station Ell de vijfde nacht van januari 2024 met matige vorst op een KNMI-station en daarvan spreken we als de temperatuur -5°C en lager bereikt. Ook de KNMI-stations Eindhoven, Gilze-Rijen en Maastricht hadden matige vorst in de nacht naar 17 januari 2024. Aan de grond ging de temperatuur richting strenge vorst met -8,4°C en -8,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Eindhoven.
Drie KNMI-stations hadden geen vorst in de nacht naar 17 januari 2024 en dat waren Den Helder, Terschelling en Vlieland, maar de KNMI-stations Lauwersoog en Wijk aan Zee bereikten wel lichte vorst na 7 uur in de ochtend. Uiteindelijk over het hele etmaal van 17 januari 2024 hadden alleen de KNMI-stations Den Helder en Vlieland geen vorst, de KNMI-stations Lauwersoog en Wijk aan Zee kwamen in de avond nog tot lichte vorst. Grondvorst nagenoeg op alle KNMI-stations, alleen het KNMI-station Vlieland had ook geen grondvorst met +0,2°C op 10 centimeter boven het maaiveld.
In 2024 op 17 januari overdag maximum-temperaturen van 4,9°C op het KNMI-station Vlieland tot -1,8°C op het KNMI-station Maastricht. Het KNMI-station Den Helder had wel 4,9°C als maximum-temperatuur, maar dat werd al bereikt in de nachtelijke uren en overdag was het maximum daar ~2,5°C. Met uitzondering van de KNMI-stations in de kustgebieden, Friesland, Groningen en de Noordoostpolder hadden de overige allemaal een ijsdag. De temperaturen op de KNMI-stations met een ijsdag liepen uiteen van -1,8°C op het KNMI-station Maastricht tot 0,0°C op de KNMI-stations Eelde en Nieuw Beerta.
Neerslag op 17 januari 2024 in de vorm van sneeuw viel in het zuidoosten van het land en in de noordelijke delen van het land nog enkele sneeuwbuien. In Zuid-Limburg viel 20-25 centimeter sneeuw en op de Vaalserberg 30 centimeter. Voor de zon was alleen ruimte in de noordelijke provincies en in de regio’s Cabauw en Herwijnen, elders zonloos.
Borculo kwam 17 januari 2024 met een maximum-temperatuur van -0,3°C tot de derde ijsdag van de winter van 2024 en dat is bijna net zoveel als in de hele winterperiode daarvoor van 2023. De winterperioden van 2014, 2020 en 2022 zijn de enige winterperioden sinds 1981 die geen enkele ijsdag hadden in Borculo, koploper is de winter van 1996 met 38 ijsdagen.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de regio Wilhelminaoord, ook daar lag nog een sneeuwdekje op 17 januari 2024.
In 2023 was het etmaal van 17 januari voor Borculo het 30e etmaal op rij met elke dag regen. In Borculo met 3,4 millimeter op 17 januari 2023 kwam het maandtotaal tot dan al op 96 millimeter uit, maar o.a. in het Twentse De Lutte stond de neerslagteller al bijna op 190 millimeter. Het meest positieve van 17 januari 2023 was wel het aantal uren zon met in Borculo 6,7 uur de zonnigste dag sinds 13 november daarvoor in 2022 toen de zon 8,4 uur scheen.
Temperaturen op 17 januari 2023 van landelijk in de nachtelijke uren -2,8°C als laagste temperatuur op het KNMI-station Woensdrecht tot overdag de hoogste temperatuur van 5,6°C op het KNMI-station Vlieland. In Borculo met de temperaturen -1,0°C als minimum en 4,1°C als maximum. De wind bereikte windkracht 7 hard in het noordwestelijk- en noordelijk kustgebied en de hoogste windstoot was 75 kilometer per uur op het KNMI-station Vlieland.
In de avond van 17 januari 2023 daalde de temperatuur na 19 uur tot middernacht nog naar de laagste temperatuur van -4,6°C op het KNMI-station Woensdrecht. Aan de grond na 19 uur de laagste temperatuur van -7,6°C op het KNMI-station Hupsel.
Onderstaande foto maakte ondergetekende op 17 januari 2021 en dat was best een bijzonder etmaal!
In 2021 in de nacht naar 17 januari viel in de oostelijke delen van het land nog wat (natte) sneeuw en op veel plaatsen ook enige tijd onderkoelde regen met als gevolg ijzelvorming. Op veel plaatsen was het sneeuwdekje niet meer dan twee centimeter, lokaal wat meer tot vier centimeter en in het oosten van Groningen 5-7 centimeter. In Borculo bleef het ook bij twee centimeter. De nachtelijk minima bleven in de nacht naar 17 januari 2021 op het KNMI-station Vlissingen met 0,8°C als enige nog boven het vriespunt en op het KNMI-station Westdorpe precies 0,0°C. De laagste minima op de KNMI-stations Maastricht met -1,3°C en Deelen, Hupsel en Twente met -1,1°C. Aan de grond de laagste temperaturen op de KNMI-stations Arcen en Hupsel met -0,9°C.
Bijzonder was het etmaal van 17 januari 2021 omdat het KNMI-station De Bilt als hoofdstation voor officiële metingen ook als maatstaf wordt genomen en daarmee op 17 januari 2021 officieel voor het eerst sinds 1 februari 2019 weer een sneeuwdek(je) in Nederland. Op het meetveld van het KNMI-station De Bilt kwam op 17 januari 2021 een eind aan de recordlange periode van 715 dagen zonder een sneeuwdek(je). Het oude record was een periode van 692 dagen zonder sneeuwdek tussen 17 maart 1989 en 8 februari 1991. Borculo had het laatste sneeuwdekje op 3 februari 2019 met 1 centimeter.
Onderstaande foto’s maakte Peter de Vries in de regio Wilhelminaoord in 2021. Nog grote verschillen daar m.b.t. de waterhuishouding van ruimschoots ondergelopen meertjes en landerijen tot nog steeds ook kurkdroge gebieden.
– Januari 2020 verliep t/m 17 januari bijzonder zacht, t/m 17 januari was het etmaalgemiddelde in Borculo 5,9°C, normaal voor de hele maand is voor Borculo een etmaalgemiddelde van 2,3°C. Januari 2020 was voor Borculo daarmee t/m 17 januari de zachtste januari-maand sinds 2014 toen januari t/m 17 januari op een etmaalgemiddelde stond van 6,6°C. In 2021 in januari over de eerste 17 etmalen een etmaalgemiddelde van 1,8°C en daarmee de koudste sinds 2017 met over dezelfde periode 0,9°C.
– In 2019 in de nacht naar 17 januari in Borculo rond twee uur een temperatuur van 9,4°C en overdag werd het nog net 9,7°C. De KNMI-stations Westdorpe en Wilhelminadorp stonden even voor 7 uur in de ochtend van 17 januari 2020 al op 10,6°C en dat maximum werd begin van de middag ook nog maar net overschreden met 10,9°C.
EERSTE HELFT VAN DE LOUWMAAND JANUARI
Onderstaande foto van een koolmees maakte Frans Sijmons, deze kan in de winter regelmatig zijn zangtalenten al laten horen.
De eerste helft van januari 2025 is in Borculo uitgekomen op een etmaalgemiddelde van 2,7°C, over dezelfde periode in januari 2024 2,2°C, in januari 2023 8,4°C, in januari 2022 4,5°C, in januari 2021 over dezelfde periode 1,8°C, in januari 2020 5,9°C, in januari 2019 was dat 4,6°C, in januari 2018 4,2°C, in januari 2017 1,2°C en in januari 2016 3,2°C. Over de eerste helft van januari 2015 was dat met 5,1°C het hoogste tot 2020. In januari 2014 over de eerste helft van januari een etmaalgemiddelde van 6,6°C. De eerste helft van januari 2007 kwam in Borculo ook nog uit op 7,9°C, maar de warmste eerste helft van januari duidelijk in 2023 met 8,4°C. Normaal voor Borculo is voor januari een etmaalgemiddelde van 2,1°C.
De warmste maand januari voor het KNMI-station De Bilt sinds 1901 is januari 2007 en die had over de eerste helft van januari een etmaalgemiddelde van 8,6°C! Ook een hoog etmaalgemiddelde over de eerste helft van januari 2012 met 7,1°C. In 2013 over de eerste helft van januari op het KNMI-station De Bilt een etmaalgemiddelde van 3,8°C. Dan te bedenken dat januari 2010 over de eerste helft van de maand uitkwam op -1,8°C. Normaal voor de hele maand is voor De Bilt een etmaalgemiddelde voor januari van 3,1°C.
In 2014 met 7,2°C ook bijzonder hoog op het KNMI-station De Bilt over de eerste helft van januari. In januari 2015 had het KNMI-station De Bilt over de eerste helft van januari een etmaalgemiddelde van 5,9°C, in januari 2016 op 5°C, in januari 2017 op 2,6°C, in januari 2018 was dat 5,1°C, in januari 2019 6,1°C, in januari 2020 7,2°C, in januari 2021 2,5°C, in januari 2022 5,3°C, in januari 2023 8,8°C, in januari 2024 2,9°C en nu in januari 2025 3,4°C.
SINT ANTOONLENTE
Onderstaande foto is van januari 2012, een lentebode op de dag van Sint Antoon. Maar evenals in 2012, 2013 en 2017 t/m 2022 op 17 januari de dag van Sint Antoon niet bepaald een Sint Antoonlente in Borculo. In 2023 op 17 januari met het weerbeeld wel degelijk een vleugje Sint Antoonlente, want met 6,7 uur zon was het heerlijk in het zonnetje ondanks dat het “slechts” 4,1°C werd. Dit mede doordat het met 30 etmalen met neerslag op rij op 17 januari 2023 overdag ook zo goed als droog was.
In 2024 op 17 januari beslist geen Sint Antoonlente met o.a. in Borculo een ijsdag met -0,3°C als maximum-temperatuur en zonloos. Nu in 2025 op vrijdag 17 januari absoluut geen sprake van een Sint Antoonlente met het hele etmaal in de mist.
Rond het midden van de maand januari is er vaak een opleving van de temperatuur waargenomen. In die periode komt de naamdag van Antonius voor op 17 januari en vandaar dat de thermische opleving de “Sint Antoonlente” wordt genoemd. Zelfs in de ijzige en langdurige winter van 1947 kwam die singulariteit voor. Op 16 januari 1947 steeg de temperatuur op het KNMI-station Maastricht naar maar liefst 17,2°C en enkele dagen er na vroor het weer streng.
In 2007 op 17 januari steeg de temperatuur in Borculo tot 11,8°C en daarmee de warmste 17e januari voor Borculo sinds 1981, toch een beetje Sint Antoonlente. In 2008 ook vrij zacht op de 17e januari in Borculo met 7,9°C en in 2009 met 6,1°C op 17 januari ook een temperatuur van boven normaal voor de 17e januari, want het gemiddelde maximum voor 17 januari is in Borculo 4,3°C.
In 2010 op 17 januari werd het in Borculo 4,7°C, daarmee ook een temperatuur van iets boven normaal voor de 17e januari in Borculo. En gelet op de achter liggende periode in 2010 was het wel zeer zacht. Want december 2009 was een koude decembermaand met zelfs strenge vorst! Daarmee in 2010 voor het negende jaar op rij dat de temperatuur in Borculo op 17 januari boven de 4,3°C uitkwam. Dat past dus helemaal in het straatje van de volksweerkunde met de Sint Antoonlente.
En in 2011 op 17 januari met een maximum-temperatuur van 8,9°C ook ruimschoots boven de hierboven genoemde 4,3°C, oftewel voor het tiende jaar op rij een Sint Antoonlente! En in 2012 op 17 januari met een maximum van 3,6°C geen Sint Antoonlente en dat lukte zeker niet in 2013 op 17 januari met een maximum van -1,6°C. In 2014 op 17 januari met 9,3°C toch weer een Sint Antoonlente en ook in 2015 met 5,7°C boven het gemiddelde van 4,3°C! In 2016 met 0,8°C ook geen thermische opleving. In 2017 op 17 januari absoluut geen sprake van een Sint Antoonlente -2,4°C als maximum in Borculo. Voor Borculo in 2017 de koudste 17 januari sinds 2001 die overdag al bleef steken bij -2,7°C. Maar in 2001 en 2015 met vijf tot zes uur zon en geen neerslag wel een hele mooie winterdag. In 2018 op 17 januari met 4,4°C en in 2019 met 4,9°C een vrij normale Sint Antoon in Borculo. In 2020 op 17 januari thermisch wel ruim boven normaal in Borculo met 9,7°C, maar het weerbeeld absoluut geen Sint Antoonlente met 1,2 millimeter aan neerslag en geen zon.
In 2021 op 17 januari ook geen Sint Antoonlente met in Borculo 5,7°C als maximum, daarbij 2,4 millimeter neerslag boven een sneeuwdek van twee centimeter en nauwelijks zon. In 2022 in Borculo niet bepaald een Sint Antoonlente met 0,3 uur zon, wat motregen en 9,1°C, al is de 9,1°C voor de tijd van het jaar wel ruim boven normaal. In 2023 op 17 januari best een vleugje Sint Antoonlente, in Borculo overdag droog met 6,7 uur zon de zonnigste dag van het jaar tot dan en alleen de temperatuur was niet al te hoog met 4,1°C.
Voor een echte Sint Antoon-lente gevoel moesten we in 2022 naar Zeeland met 7 uur zon en bijna 9°C.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2018 in de nacht naar 17 januari talrijke winterse buien, daarbij naast regen ook hagel, onweer en sneeuwbuien. De bovenlucht was afgekoeld tot -40°C! Naast de winterse buien ook vrij veel wind, van de KNMI-stations had Hoek van Holland al een windstoot van 90 kilometer per uur. Het KNMI-station Maastricht had nog een schuiver van 60 kilometer per uur. De laagste temperatuur was 0,2°C op het KNMI-station Nieuw Beerta en aan de grond op het KNMI-station Heino met -0,5°C. In Borculo daalde de temperatuur tot 0,2°C in de weerhut en aan de grond -1,6°C. Overdag ook talrijke (winterse) buien met lokaal hagel, onweer en (natte) sneeuw. Op diverse plaatsen werd het een witte wereld, o.a. in Twente, in het noordoosten van het land en ook in Zuid-Limburg. Lokaal ook pittige onweersbuien en het KNMI-station Hoek van Holland kwam tot de hoogste windstoot van 99 kilometer per uur overdag, op het KNMI-station Vlieland ook nog 92 kilometer per uur.
Onderstaande foto maakte Gea Meertens uit Beilen, naast buienwolken ook felle blauwe luchten op 17 januari 2018.
In Nederland op 17 januari 2018 meest natte sneeuwbuien, in het Alpengebied hadden ze afscheid genomen van het prachtige Kaiserwetter! Onderstaande foto’s zijn afkomstig van Mariska Dute, de foto linksonder is van 15 januari 2018 en rechtsonder van 17 januari 2018 na veel sneeuwval.
In 2017 in de nacht naar 17 januari op alle KNMI-stations vorst, daarvan hadden er zeven matige vorst en twee bijna strenge vorst en dat waren Eelde en Nieuw Beerta. Aan de grond wel strenge vorst op het KNMI-station Eelde. De laagste temperatuur toen -9,5°C op het KNMI-station Eelde tot -2,1°C op het KNMI-station Vlissingen. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Eelde met -12,2°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -4,2°C in de weerhut en aan de grond tot -4,6°C. Overdag maximum-temperaturen van 1,3°C op het KNMI-station De Bilt tot -3,7°C op het KNMI-station Hoogeveen en in Borculo een maximum-temperatuur van -2,4°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, in de sneeuw zijn de reeën heel goed te zien.
Op 17 januari 2017 viel er voor het eerst sinds december 1926 sneeuw op de stranden van Torrevieja op Corsica. Op het 500 hectopascal-vlak een temperatuur van -36°C en dat was wel de garantie voor veel sneeuwval.
In de nacht naar 17 januari 2015 de laagste temperatuur van -3,3°C op het KNMI-station Volkel. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Woensdrecht met -6,6°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -1°C in de weerhut en tot -1,9°C aan de grond. Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit het Groningse Zuidhorn, ook daar een strakblauwe lucht op 17 januari 2015. Borculo kon 17 januari 2015 7,7 uur zon noteren en daarmee de zonnigste dag sinds 4 oktober 2014 daarvoor toen de zon 9,5 uur scheen.
In 2012 in de nacht naar 17 januari de koudste nacht tot dan in de winter van 2012 met -6,7°C op het KNMI-station Twente. Aan de grond op het KNMI-station Twente zelfs -10,8°C en dan hebben we het over strenge vorst aan de grond.
In Borculo daalde de temperatuur in de nacht naar 17 januari 2012 tot -6,2°C in de weerhut en aan de grond tot -9°C. Daarmee pas de vijfde vorstdag van de winter van 2012 in Borculo en de eerste matige vorst van januari 2012 en de winter van 2012.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, ijskristallen op een ruit op 17 januari 2012.
Opvallend was in midden januari 2012 de extreme kou in Griekenland en dat met name in het noorden van Griekenland. Ook Macedonië en Bulgarije zaten in de kou. In het noorden van Griekenland in Florina daalde de temperatuur tot -25,1ºC. Niet eerder was daar zo’n lage temperatuur gemeten.
In 2010 op 17 januari met 7,3°C op de KNMI-stations Westdorpe en Woensdrecht de hoogste temperatuur van die maand.
In 2001 werd op 17 januari met -12,3°C op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg de laagste temperatuur van de winter van 2001 gemeten.
In 1996 vanaf 17 januari t/m 4 februari 19 ijsdagen op rij op het KNMI-station Hoogeveen.
In 1991 op 17 januari in Nijverdal een minimum-temperatuur van -9°C en in Eerbeek -9,7°C.
In 1963 op 17 januari een drietal datumrecords voor het KNMI-station De Bilt en wel met een minimum van -14,6°C, een maximum van -7,1°C en een etmaalgemiddelde van -11,2°C. Voor Groningen was 17 januari 1963 het startsein van 73 vorstdagen op rij t/m 4 maart 1963.
Op 17 januari 1955 werd in Borculo maar liefst 40 millimeter regen afgetapt. Voor zover bekend is dat de hoogste aftapping voor de 17e januari in Nederland.
Op 17 januari 1930 op het KNMI-station Maastricht een maximum van 14,1°C.
In de periode 1 december 1918 tot 17 januari 1919 op het KNMI-station De Bilt acht vorstdagen tegen 13 vorstdagen in november 1918.
In 1918 van 15-17 januari kwam het in Nederland tot zware sneeuwval met een harde tot stormachtige (noord)oostenwind, daarmee kwam het tot sneeuwstormachtige situaties.
In 1906 in de nacht naar 17 januari op het inmiddels opgeheven KNMI-station Sittard een temperatuur van 12°C. Tot de ochtend van 17 januari 1906 viel over 24 uur in Andijk 23 millimeter aan neerslag, in Apeldoorn en Alkmaar 21 millimeter en in Hoenderloo en Oterdum 20 millimeter.
SNEEUW IN PARAMARIBO
Onderstaand was op 16 januari 2014 te zien op teletekst en menigeen zal verbaast hebben gekeken naar de waarneming van Paramaribo, SNEEUW en een temperatuur van 0,0°C! Er werd door velen gelijk gedacht aan een foutieve waarneming! Door zeer slecht weer kwamen boven Paramaribo zware buien tot ontwikkeling en daaruit viel hagel! Per abuis werd de waarneming als sneeuw genoemd en dat klopte dus niet helemaal. Maar het is wel zeer uniek dat er in het tropisch klimaat van Suriname een hagelbui viel. Maar het is zeker niet onmogelijk dat er in tropische gebieden tot hagelbuien komt. Dit is overal mogelijk!
Niet alleen in Paramaribo een flinke pak hagel, ook Lissabon in Portugal kreeg een flinke pak hagel waardoor het compleet wit werd.
