TEMPERATUURVERLOOP DEZE MAAND IN DALENDE LIJN!
VORST- EN IJSDAGEN!
BIJZONDERHEDEN 22 JANUARI:
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Woensdag 22 januari ging met name in de oostelijke delen van het land van noord naar zuid het “licht” weer aan, ook in de Achterhoek en Twente. Veel was het nog niet, zo kwam Borculo tot 0,6 uur zon na zeven zonloze dagen op rij. Naar het westen toe van het land meest zonloos.
Januari telt nu in Borculo 11 zonloze dagen en gemiddeld voor Borculo is voor januari 13 zonloze dagen. De zeven zonloze dagen op rij was voor Borculo de somberste periode sinds eind december 2024 begin januari 2025 met tien zonloze dagen op rij. De winter staat nu in Borculo op 34 zonloze dagen en gemiddeld voor Borculo is voor de winterperiode over drie maanden 36 zonloze dagen.
De temperatuur verloopt deze maand januari in een dalende lijn, want de eerste decade had een etmaalgemiddelde van 3,5°C en de tweede decade kwam uit op een etmaalgemiddelde van 0,6°C. De temperatuur ging in januari 2024 evenals in januari 2023 ook in dalende lijn in de loop van de maand. Januari 2024 begon in Borculo met een gemiddelde etmaal-temperatuur in de eerste decade van 3,2°C en in de tweede decade was dat precies 0,0°C. Ook in januari 2023 een daling in Borculo van 8,9°C in de eerste decade tot 5,1°C in de tweede decade.
Normaal voor de hele maand januari is voor Borculo een gemiddelde etmaal-temperatuur van 2,4°C. December 2024 had in Borculo een etmaal-gemiddelde van 5,1°C en daar zit januari nu met 1,9°C ruimschoots onder. December 2023 had een etmaalgemiddelde van 6,1°C en daar zat januari 2024 nog ruim onder t/m 22 januari met een etmaalgemiddelde van 2,0°C. Normaal gesproken is januari de koudste van de drie wintermaanden met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 2,5°C, voor zover je tegenwoordig nog kunt spreken van een koude maand. De laatste koude januari-maand had Borculo in 2017 met een etmaalgemiddelde van 0,5°C.
In de winter van 2023 was december de koudste maand met een etmaalgemiddelde van 3,5°C gevolgd door januari met 5,3°C en daarna februari met 5,4°C.
In 2024 op 22 januari werden de laagste temperaturen al bereikt in de avond daarvoor van 21 januari en wel met 3,7°C op de KNMI-stations Stavoren en Terschelling. Over het etmaal van 22 januari de laagste temperatuur van 5,1°C op het KNMI-station Lauwersoog.
In 2024 op 22 januari oplopende temperaturen tot in de dubbele cijfers voor bijna alle KNMI-stations, alleen op het KNMI-station Terschelling lukte dat niet. De hoogste maximum-temperatuur van 12,4°C op de KNMI-stations Arcen, Ell en Herwijnen en 12,3°C op de KNMI-stations Heino en Wilhelminadorp. Het KNMI-station Terschelling bleef met 8,9°C als enige KNMI-station onder de 10°C. Het KNMI-station Herwijnen bereikte de hoogste temperatuur van 12,4°C al in de nachtelijke uren na middernacht.
Borculo bereikte ook de dubbele cijfers met de maximum-temperatuur op 22 januari 2024 en wel met 11,4°C en daarmee het derde etmaal van de maand januari met een maximum-temperatuur in de dubbele cijfers.
De wind pakte in het etmaal van 22 januari 2024 wel de hoofdrol op het weertoneel en wel tot storm in het NW-kustgebied en W-Waddengebied door de stormdepressie Isha. Het was al weer de tweede storm van de maand januari en de derde van de winter. De hoogste windstoten van 110- en 109-kilometer per uur op respectievelijk de KNMI-stations IJmuiden en Vlieland.
Het KNMI-station Eindhoven kwam met de neerslag als enige ook in de dubbele cijfers met over het etmaal 13,1 millimeter. In Borculo viel 7,8 millimeter vanaf middernacht tot 18 uur en daarmee kwam er een eind aan vijf droge etmalen. Vijf droge etmalen had Borculo hiervoor voor het laatst eind september 2023.
In Borculo op 22 januari 2024 een nieuw datumrecord voor de minimum-temperatuur met 6,1°C, het oude datumrecord stond op 6,0°C van 22 januari 1993.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de regio Wilhelminaoord van het goudhaantje. Dit is het kleinste Europese vogeltje, je hoort ze vaak met hun hoge toontjes maar ze tegenkomen en op de foto zetten is nog een hele kunst.
In 2023 in de nacht naar 22 januari de laagste minimum-temperaturen van -4,5°C en -4,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Deelen en Twente. Aan de grond de laagste temperaturen van -5,1°C en -5,0°C op respectievelijk de KNMI-stations Deelen en Cabauw. Overdag op 22 januari 2023 de hoogste maximum-temperatuur van 3,6°C op het KNMI-station Lauwersoog en dat werd bereikt in de nachtelijke uren. Overdag de hoogste temperatuur 3,4°C op het KNMI-station Vlieland.
In 1963 in de nacht naar 22 januari op het KNMI-station Leeuwarden een laagste temperatuur van -19°C. Zelfs op het KNMI-station Vlissingen was het de zesde nacht van onder de -10°C.
Onderstaande foto maakte ondergetekende eind van de middag van 22 januari 2019 in Borculo, sneeuw. In de winter van 2020 geen vlok sneeuw gezien. In de winter van 2021 viel in acht etmalen sneeuw en op 11 etmalen lag er een sneeuwdek met op 7- t/m 15 februari zelfs een sneeuwdek in Borculo van 26 centimeter en daarmee het hoogste sneeuwdek sinds 1981 voor Borculo. In de winter van 2022 viel alleen op 7 december 2021 slechts wat natte sneeuw. In de winter van 2023 alleen op 16 december wat lichte sneeuw. De meeste sneeuw in 2023 viel na de meteorologische winterperiode in Borculo op 9- t/m 12 maart tot een sneeuwdek van drie centimeter. In de winter van 2024 een sneeuwdek(je) op 3-4 december met een sneeuwdek van twee centimeter en op 15-16 januari tot een sneeuwdek van één centimeter. De huidige winter in Borculo tot nu toe op 5- en 9 januari een sneeuwdek van twee centimeter.
– In 2022 in de nacht naar 22 januari de laagste temperaturen van 1,3°C en 3,0°C op respectievelijk de KNMI-stations Woensdrecht en Maastricht. Aan de grond kwam het alleen in de avond daarvoor tot grondvorst op het KNMI-station Woensdrecht met -0,8°C.
– In 2021 in de nacht naar 22 januari neerslag tot in de dubbele cijfers met op de KNMI-stations Hupsel en Rotterdam respectievelijk 12,8- en 11,5 millimeter, verder had het KNMI-station Herwijnen nog 11 millimeter. Neerslag op het KNMI-station Twente was 10 millimeter. In Borculo viel in de nacht 10,6 millimeter. Overdag bleef het droog.
In de avond van 22 januari 2021 om 19 uur was de temperatuur op de KNMI-stations Cabauw en Ell gedaald tot 1,5°C en aan de grond op het KNMI-station Ell -1,6°C. In Borculo was het om 19 uur 1°C op waarnemingshoogte en aan de grond -0,4°C.
– In 2020 op 22 januari was de wereld in het zuidoosten van het land op diverse plaatsen wit! Door de aanhoudende langdurige mist van twee etmalen was deze zo verzadigd geraakt dat de mist begon uit te “sneeuwen” en dat leverde een witte wereld op van een dun laagje “sneeuw”. Het KNMI-station Maastricht had met -4,6°C de laagste temperatuur en aan de grond -6,9°C.
– Voor Borculo 22 januari 2020 de 11e zonloze dag van de maand en de 22e zonloze dag van de winter. Op 22 januari 2021 stond de teller in Borculo op 11 zonloze dagen in januari en de winter stond op 26 zonloze dagen. In januari 2022 t/m 22 januari 8 zonloze dagen en de winter van 2022 stond op 23 zonloze dagen. In de winter van 2023 t/m 22 januari 24 zonloze dagen en daarvan 6 in januari. In de winter van 2024 t/m 22 januari 21 zonloze dagen en daarvan 8 in januari. In de huidige winter inmiddels 34 zonloze dagen en daarvan 11 in januari.
– In 2019 op 22 januari in Borculo in de namiddag/avond een sneeuwdek van twee centimeter. In de nacht daarvoor op het KNMI-station Maastricht -6,2°C als minimum en aan de grond op het KNMI-station Volkel -9,7°C. Het KNMI-station Eindhoven kwam toen tot een ijsdag met in het etmaal geen hogere temperatuur dan -1,3°C.
VORST- EN IJSDAGEN
Voor Borculo in 2019 op 22 januari een ijsdag, de eerste van de winter van 2019, dat is in de winter van 2020 totaal niet gelukt, in de winter van 2021 totaal nog zeven ijsdagen, in de winter van 2022 geen ijsdagen, in de winter van 2023 vier ijsdagen en in de winter van 2024 drie ijsdagen. In de huidige winter van 2025 in Borculo inmiddels drie ijsdagen.
Gemiddeld telt de winterperiode in Borculo elf ijsdagen, dat aantal werd in Borculo voor het laatst in een winterperiode bereikt in 2013. De winter van 2019 kwam in Borculo tot drie ijsdagen en in de winter van 2018 twee ijsdagen. Volledigheidshalve de winterperiode t/m februari, want het winters weer ging in 2018 begin maart nog op volle toren door met zelfs twee ijsdagen op 1- en 2 maart en later op 17 maart nog een ijsdag. Voor Borculo is de winter van 1996 koploper met totaal 38 ijsdagen. De winter van 2014 en de winter van 2020 zijn voor Borculo de enige winters die geen enkele ijsdag behaalde.
Deze dagen in 2019 evenals in 2017 konden schaatsliefhebbers weer aan de bak, dat was in 2018 en in de winter van 2020 rond deze tijd totaal niet aan de orde. Op 22 januari 2017 ging op diverse plaatsen de poort van de ijsbaan open. In Borculo ging op 22 januari 2017 om 10 uur de poort open van de ijsbaan, de laatste keer daarvoor was op 26 januari 2013. In 2018 moesten we geduld hebben in Borculo tot 2 maart toen de ijsbaan de poort opende, m.a.w. ook deze winter is er nog wel hoop dat de ijsbaan de poort kan openen. In de winter van 2023 lukte dat in Borculo op 16- t/m 18 december. In de winter van 2024 stond men in Borculo op de schaats op natuurijs op 12 januari en van 18- t/m 21 januari. In de huidige winter tot nu toe nog niet op de schaats in Borculo.
Onderstaande foto is van de ijsbaan in Borculo op de vroege ochtend van 22 januari 2017. (bron foto: Over Borculo)
Januari staat in Borculo inmiddels op 15 vorstdagen, over dezelfde periode in januari 2024 13 vorstdagen, in januari 2023 zes vorstdagen, in januari 2022 vier vorstdagen, in januari 2021 tien vorstdagen, in januari 2020 zeven vorstdagen, in januari 2019 tien vorstdagen, in januari 2018 zes vorstdagen, in januari 2017 17 vorstdagen, in januari 2016 negen nachten met vorst en in januari 2015 t/m 22 januari zes nachten met vorst.
De laagste temperatuur deze maand is in Borculo tot op heden -4,0°C, over dezelfde periode in januari 2024 -8,3°C, in januari 2023 -3,9°C, in januari 2022 -3,0°C, in januari 2021 -3,8°C, in januari 2020 -4,7°C, in januari 2019 -9,4°C, in januari 2018 -1,7°C, in januari 2017 -8,3°C, in januari 2016 -8,8°C en in januari 2015 t/m 22 januari -3,2°C. Januari 2014 verliep t/m 22 januari ruimschoots aan de zachte kant met in Borculo nog maar twee nachten met vorst met een laagste temperatuur van -0,4°C. Totaal kwam januari 2014 uit op zeven vorstdagen. De laagste temperatuur in januari 2017 werd in Borculo bereikt in de nacht naar 23 januari met -8,6°C.
Maar wat te denken van januari 2007, toen had het KNMI-station De Bilt in de nacht naar 22 januari pas de eerste lichte vorst van januari 2007! Ook in Borculo in 2007 pas op de 22e januari de eerste lichte vorst van januari 2007. Over de periode 1- t/m 22 januari in 2009 16 vorstdagen, in 2010 21 en in 2011 11 nachten met vorst. Voor januari 2010 betekende dat over de eerste 22 etmalen er maar één nacht vorstvrij verliep. In 2008 t/m 22 januari had Borculo ook nog maar drie nachten met lichte vorst gehad in januari en daar bleef het ook bij. In januari 2012 t/m 22 januari in Borculo vier nachten met vorst en in januari 2013 over dezelfde periode 12 vorstdagen.
Januari 1987 is koploper in Borculo met 28 vorstdagen en onder aan de ladder staat januari 2008 met slechts drie vorstdagen. De januari-maanden van 2023 en 2022 kwamen in Borculo totaal tot respectievelijk acht- en vier vorstdagen.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
De temperatuurverschillen in Europa waren rond deze tijd in 2018 zeer groot. In het oostelijk deel van Spanje kwam Elche op 22 januari 2018 op een maximum-temperatuur uit van 27,2ºC uit. Daarentegen in het Zweedse Kvikkjokk een minimum van -37,7ºC en dat is wel een verschil met Spanje van bijna 65ºC. In het Spaanse Valencia sneuvelde op 22 januari 2018 met 26,6ºC voor de tweede dag op rij het record voor januari. Een dag eerder werd het daar 26,4ºC. Het oude record voor januari in Valencia was hiervoor 26,2ºC uit het jaar 1948 en dat gerekend vanaf 1869.
In 2017 in de nacht naar 22 januari landelijk de koudste nacht van die winter tot dan. De laagste temperatuur werd na 7 uur bereikt en dat met een onbewolkte hemel en nagenoeg geen wind in continentale lucht met -9,7°C op het KNMI-station Deelen. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Twente met -13,2°C, het KNMI-station Hupsel had aan de grond -12,2°C. Van de amateurstations was het in Eerbeek het koudst met strenge vorst met -10,8°C en aan de grond -13,9°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -8,3°C in de weerhut en aan de grond -9,1°C. Onderstaande satellietfoto is van begin van de middag 22 januari 2017. Boven het oosten nog steeds een sneeuwdek.
In 2016 in de nacht naar 22 januari op twee KNMI-stations matige vorst en wel op de stations Hupsel en Nieuw Beerta. In de nacht naar 22 januari 2016 de laagste temperatuur van -7,6°C op het KNMI-station Nieuw Beerta. Na 7 uur daalde de temperatuur op het KNMI-station Nieuw Beerta naar -8°C. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Nieuw Beerta met -8,2°C. Overdag het laagste maximum van -0,5°C op het KNMI-station Nieuw Beerta.
In Borculo daalde de temperatuur tot -4,7°C in de weerhut en aan de grond tot -5,6°C. Onderstaande foto is van het Leersumse Veld in de provincie Utrecht, daar kon men 22 januari 2016 nog op de schaats.
In de nacht naar 22 januari 2015 minimum-temperaturen van -5,1°C op het KNMI-station Woensdrecht tot -1,2°C op het KNMI-station Vlissingen. Aan de grond op het KNMI-station Woensdrecht ook de laagste temperatuur met -6,2°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -3,2°C in de weerhut en aan de grond -3,9°C. Voor Borculo de laagste temperatuur tot dan van januari 2015. De laagste temperatuur van de winter van 2015 in Borculo bleef nog -5,1°C van 28 december.
In Borculo op 22 januari 2015 zonloos en de hoogste temperatuur was 0,5°C. Het etmaalgemiddelde in Borculo voor 22 januari 2015 kwam uit op -1,4°C en daarmee toch nog koudepunten. Borculo stond toen in de winter precies op zes koudepunten.
Onderstaande foto maakte Tinus Beckers uit Lichtenvoorde, een buizerd op zijn nest op 22 januari 2015.
In de avond van 22 januari 2012 veel wind, in Borculo een hoogste windstoot van ruim 75 kilometer per uur. In de kustgebieden kwam het tot een stormachtige westenwind en ook landinwaarts nog zware windstoten met o.a. op het KNMI-station Herwijnen in de Betuwe tot bijna 90 kilometer per uur.
In 2010 hadden we grote temperatuurverschillen van noord naar zuid van meer dan 10°C op 22 januari. In het zuiden 7,1°C als maximum op het KNMI-station Gilze-Rijen en in het noorden -3,3°C als maximum op het KNMI-station Nieuw Beerta.
In 1959 op 22 januari op de inmiddels opgeheven KNMI-stations Buchten en Gemert 12,8°C als maximum-temperatuur, op het KNMI-station Beek (nu Maastricht) 12°C.
In 1947 vanaf 22 januari t/m 12 maart op het KNMI-station Den Helder een periode van vijftig dagen waarbij de hoogste temperatuur 0,9°C was. Een zeer bijzondere periode voor Den Helder. Voor het KNMI-station Eelde op 22 januari 1947 een ijsdag en dat was het begin van 34 ijsdagen op rij tot 25 februari.
Op 22 januari 1940 in Doorn een sneeuwdek van 25 centimeter en in Wageningen 10 centimeter. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk toen een minimum van -19,6°C en een maximum van -10,5°C.
In 1906 op 22 januari op het KNMI-station De Bilt met 7,5 uur zon de zonnigste 22 januari sinds 1901. In Maastricht viel op 22 januari 1906 wat sneeuw.
In 1888 viel er in het Central Park in New York tussen 12 en 14 maart 53 centimeter sneeuw. Op 8 maart 1941 viel er 46 centimeter sneeuw. Van alle sneeuwstormen sinds 1869, een historie van 148 jaar, was die van 22 tot 24 januari 2016 de zwaarste tot dan. In Central Park viel toen bijna 70 centimeter sneeuw.
In 1858 op 22 januari kwam het lokaal tot een sneeuwdekje.
In 1850 op 22 januari op het meetveld van het toenmalige hoofdkantoor van het KNMI in Utrecht -20°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide van winterjasmijn. Nou ja, winterjasmijn, de naam winter kon je wel weglaten in januari 2014! Niet alleen de winterjasmijn, maar ook mossen en stuifzwammen deden het bijzonder goed in de zachte winter van 2014. Maar de kou zat niet eens zo ver weg.
REGEN EN SNEEUW MAKEN
Hieronder ziet U zilver-jodide op de lepel liggen, dat is een chemische stof die wordt gebruikt om kunstmatig regen te maken.
Landen als Amerika, Rusland, India en Australië experimenteerden hier al mee. De korrels die deze stof bevatten worden vanaf de grond de lucht ingeschoten, of uit vliegtuigen over de wolken uitgeworpen.
Ook China gebruikte deze methode al voor nationale feestdagen om hierdoor een stevige regenbui op te wekken om zodoende de luchtvervuiling te verminderen. Toch zijn veel wetenschappers sceptisch over neerslag die zou zijn ontstaan door menselijk ingrijpen, het is moeilijk te bewijzen of het zonder het inzaaien van wolken droog was gebleven.
China claimt dat zij een wetenschappelijke klimaatdoorbraak hebben bereikt door als eerste land een kunstmatige sneeuwbui te hebben opgewekt. Volgens China is het nooit eerder gelukt door menselijk ingrijpen om een sneeuwbui te “maken”. Met kunstmatige sneeuwbuien willen de Chinezen de droogte in het noorden van Tibet aanpakken. De wetenschappers van de Volksrepubliek China kregen het voor elkaar om op 4500 meter hoogte een sneeuwlaag van bijna een centimeter dik te realiseren. De kunstmatig opgewekte sneeuwbui viel in het noorden van de ‘Autonome regio Tibet’. Deze sneeuwbui bewijst dat het mogelijk is invloed uit te oefenen op het weer op de hoogste vlakte ter wereld volgens de Chinese meteorologische dienst.
Het beeld op onderstaande foto is voor China niets bijzonder.
China is een land die wel vaker bezig is met de watervoorziening en dan wel te verstaan hemelwater. Zo is China heel druk met een programma om jaarlijks kunstmatig rond 10% meer neerslag te creëren in het land en dat moet dan rond 230 miljard kubieke meter hemelwater per jaar opleveren. Droogte en overstromingen bedreigen China met de regelmaat van de klok.
Men heeft in China berekend dat er jaarlijks rond 3000 miljard kubieke meter water over het land trekt, dat lijkt veel maar daarvan komt slechts 20% op het land. Het heeft al wel succes opgeleverd in China, in de provincie Jilin wordt jaarlijks al 50 miljard kubieke meter regen en sneeuw gewonnen op een kunstmatige manier. Het streefgetal is voor het Chinese meteorologisch instituut CMA 280 miljard kubieke meter. Het uiteindelijke doel is om met het hele hemelwaterprogramma de graanoogst tot 550 miljoen ton op te krikken tegen 2020.