IN 2024 OP 23 JANUARI DATUMRECORDS, VOOR DE BILT DE WARMSTE SINDS 1901!
JANUARI HEEFT NOG EEN GEMIDDELDE MINIMUM-TEMPERATUUR DIE NEGATIEF IS!
BIJZONDERHEDEN 23 JANUARI:
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Van de wintermaanden december, januari en februari is februari voor Borculo de enige wintermaand die nog een negatief gemiddelde minimum-temperatuur heeft met -0,1°C. Ook januari had in Borculo t/m 2014 nog een negatief gemiddelde minimum-temperatuur. In de huidige winter heeft januari tot op heden in Borculo nog een negatief gemiddelde minimum-temperatuur met -0,3°C. Januari 2024 had t/m 21 januari een negatief minimum-gemiddelde van -0,8°C en dat was t/m 23 januari -0,3°C en uiteindelijk over de hele maand +0,6°C. Januari 2021 is voor Borculo de laatste maand januari die een negatief gemiddelde minimum-temperatuur had van -0,3°C.
In 2024 op 23 januari op de KNMI-stations Maastricht en Stavoren de enige KNMI-stations die in de nachtelijke uren nog net onder de 5°C uitkwamen, na 7 uur doken veel meer KNMI-stations nog onder de 5°C. In Borculo werd op 23 januari 2024 de laagste temperatuur bereikt in de ochtend rond half tien met 4,7°C. Landelijk de laagste temperatuur werd bereikt op de KNMI-stations Cabauw en Eindhoven met 3,7°C.
De maximum-temperaturen op 23 januari 2024 werden pas bereikt in de loop van de avond en nacht van 23- op 24 januari. Op 23 januari tot 18 uur de hoogste temperaturen op de KNMI-stations Eindhoven en Ell met 9,1°C en in de loop van de avond en nacht naar 24 januari nog tot boven de 10°C.
De hoogste temperatuur op 23 januari 2024 werd bereikt op het KNMI-station Gilze-Rijen met 13,5°C. De KNMI-stations Stavoren en Terschelling bleven met respectievelijk 9,8°C en 9,9°C met de maximum-temperatuur als enige onder de 10°C.
Het KNMI-station De Bilt bereikte op 23 januari 2024 met 13,4°C als maximum-temperatuur een nieuw datumrecord en voor De Bilt ook de hoogste temperatuur in januari 2024, het oude datumrecord stond op 12,0°C van 23 januari 1971. Het KNMI-station Hupsel bereikte met 11,9°C als maximum-temperatuur ook een nieuw datumrecord, het oude stond op 11,6°C van 23 januari 1993. Het KNMI-station Twente bereikte met 11,7°C als maximum-temperatuur geen nieuw datumrecord, dat bleef staan op 12,1°C van 23 januari 1960.
Voor de KNMI-stations Hupsel en Twente wel de aantekening dat Twente een veel langere meetreeks kent en wel vanaf 1951 en Hupsel vanaf 1991. Verder omdat het KNMI-station De Bilt het hoofdstation van Nederland is met ook de langste meetreeks is 23 januari 2024 voor Nederland de warmste 23 januari sinds 1901 en mogelijk sinds 1854!
In Borculo liep de maximum-temperatuur dinsdagavond nog op tot 11,2°C en daarmee voor Borculo een nieuw datumrecord voor 23 januari. Het oude datumrecord stond op 9,7°C van 23 januari 2018.
Voor Borculo werd in 2022 op 23 januari de 23e zonloze dag van de winter van 2022 en dat was toen al één zonloze dag meer dan in de hele winterperiode van 2001. De winter van 2001 heeft voor Borculo met 22 zonloze dagen het laagste aantal zonloze dagen voor de winterperiode. In de winter van 2024 in Borculo t/m 23 januari 21 zonloze dagen en daarmee nog één zonloze dag verwijderd van de winter van 2001 met het laagste aantal zonloze dagen over de hele winterperiode.
Koploper over de hele winterperiode is voor Borculo de winter van 1993 met 50 zonloze dagen. In die winter van 1993 t/m 23 januari 27 zonloze dagen en dat zijn er slechts vier meer dan in de winter van 2022 t/m 23 januari en twee meer dan in de winter van 2023 met 25 zonloze dagen t/m 23 januari. De winter van 2024 kwam in Borculo totaal tot 38 zonloze dagen en nu in de winter van 2025 inmiddels 34 zonloze dagen.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning in 2023 op 23 januari, rustig weer en dat was merkbaar aan het water die als een spiegel kon fungeren. Een jaar later in 2024 een totaal ander weerbeeld met windstoten tot 81 kilometer per uur op het KNMI-station Vlieland tot 19 uur en in de avond 102 kilometer per uur op het KNMI-station Rotterdam. De reguliere windkracht zelfs windkracht negen stormkracht in het noordwestelijk kustgebied.
– In 2023 in het etmaal van 23 januari de laagste minimum-temperaturen van -0,3°C en -0,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Woensdrecht en Westdorpe. Aan de grond de laagste temperaturen van -1,4°C en -0,8°C op respectievelijk de KNMI-stations Woensdrecht en Westdorpe. Overdag op 23 januari 2023 de hoogste maximum-temperaturen van 5,7°C en 5,4°C op respectievelijk de KNMI-stations Hoek van Holland en Voorschoten. De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op de KNMI-stations Den Helder en Wijk aan Zee met op beide stations 0,1 millimeter en dat viel overdag. De meeste zon op 23 januari 2023 voor Zuid-Holland met bijna 4 uur, daarentegen in de provincies Groningen, Friesland, Limburg zonloos en in alle andere provincies ook wel een KNMI-station die zonloos bleef. De wind bereikte windkracht 4 matig in het kustgebied van Zeeland.
– Twee bijzondere jaren op 23 januari had Nederland in 2019 en 2017! Op 23 januari 2019 lag in Borculo in de ochtend om 7 uur een sneeuwdek van vijf centimeter. Lokaal op de Veluwe op enkele plaatsen een sneeuwdek van 9-10 centimeter. Voor Borculo op 23 januari 2019 ook de tweede ijsdag op rij, twee etmalen met een temperatuur niet boven het vriespunt.
In 2017 in de nacht naar 23 januari de laagste temperatuur van -10,8°C op het KNMI-station Twente en dat werd de laagste temperatuur van de winter van 2017. Aan de grond op het KNMI-station Twente toen -13,8°C. Het KNMI-station Hupsel had aan de grond -12,5°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -8,6°C in de weerhut en aan de grond tot -9,3°C, ook voor Borculo werd het de laagste temperatuur van die winter. De laagste temperatuur van de winter van 2019 in Borculo was -9,4°C in de nacht naar 21 januari. De laagste temperatuur van de winter van 2020 in Borculo was -4,7°C van 2 januari, in de winter van 2021 -13,0°C van 9 februari. De laagste temperatuur van de winter in 2023 was in Borculo -6,8°C van 22 december, in de winter van 2024 -8,3°C van 11 januari en in de huidige winter nog -4°C van 11 januari.
– In 2022 in de nacht naar 23 januari geen vorst met de laagste temperaturen van 1,7°C en 3,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Stavoren en Maastricht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Stavoren met 0,6°C.
– In 2021 in de nacht naar 23 januari kwam het regionaal tot lichte vorst. De KNMI-stations Ell, Heino, Hoogeveen, Volkel, Twente en Woensdrecht hadden lichte vorst met de laagste temperatuur op het KNMI-station Ell met -1,4°C gevolgd door het KNMI-station Volkel met -0,4°C. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Volkel met -3,3°C gevolgd door het KNMI-station Ell met -2,9°C. De KNMI-stations Hupsel en Twente hadden minima van 0,3°C en aan de grond respectievelijk -1,3°C en -1,0°C.
– In 2020 op 23 januari in Borculo de twaalfde zonloze dag van januari, totaal kwam januari 2020 in Borculo tot 15 zonloze dagen. Nu in januari 2025 inmiddels elf zonloze dagen, in januari 2024 over dezelfde periode acht zonloze dagen, in januari 2023 zeven zonloze dagen, in januari 2022 negen zonloze dagen en in januari 2021 over dezelfde periode elf zonloze dagen.
In januari 2010 in het noordoosten van Nederland op de meeste plaatsen een ijsdag op 23 januari, een etmaal lang niet boven het vriespunt en daar kon weer op uitgebreide schaal worden geschaatst op de ijsbanen. In 2006 op 23 januari kon er ook al geschaatst worden op natuurijs en wel in het Groningse Noordlaren. De IJsverenging De Hondsrug in Noordlaren kon toen de poorten openen van de plaatselijke natuurijsbaan. Volgens de Koninklijke Nederlandse Schaatsbond (KNSB) had de Noordlarense IJsvereniging hiermee de landelijke primeur.
Op onderstaande foto schaatsers op het IJsselmeer bij Hindelopen in 2010 op 23 januari.
KNMI-DUINSTATION WIJK AAN ZEE
Hieronder een foto van het weerstation Wijk aan Zee in de duinen, daar was het in de nacht naar 23 januari 2017 met matige vorst aanzienlijk kouder dan in het midden van het land! Het is daar vaker een bijzondere plek!
In de nacht naar 23 januari 2018 behoorde het KNMI-station Wijk aan Zee tot de KNMI-stations met de hoogste minima. Het KNMI-station Arcen had met 6,4°C het hoogste minimum, daarna volgde het KNMI-station Eindhoven met 6,3°C en daarna het KNMI-station Wijk aan Zee met 6,2°C. Het bijzondere is wel dat de KNMI-stations Arcen en Eindhoven in het zuidoosten van het land liggen en het KNMI-station Wijk aan Zee in de duinen langs de westkust. Landelijk de laagste temperatuur op het KNMI-station Voorschoten met 1,9°C en dat is niet eens zover verwijderd van Wijk aan Zee. Het KNMI-station Wijk aan Zee kent soms ook hele lage temperaturen!
In 2017 in de nacht naar 23 januari de laagste temperaturen in het oosten van het land, maar langs de kust was het ook aanzienlijk kouder dan in het binnenland. Zo kwam na middernacht de temperatuur op het KNMI-station Herwijnen niet eens onder het vriespunt uit met een minimum van +0,1°C. Daarentegen op het KNMI-duin station Wijk aan Zee een minimum van -5,7°C! Het KNMI-station Wijk aan Zee is wel vaker een bijzonder station met opmerkelijke temperaturen.
In 2015 werd de laagste temperatuur in de nacht naar 23 januari 2015 gemeten op het KNMI-duinstation Wijk aan Zee met -8,8°C en dat werd ook de laagste temperatuur van het jaar! Met invloed van zee kunnen de minima hier vrij hoog liggen, bij weinig wind of wind vanaf land kunnen de minima hier ook zeer laag zijn. Zeker bij helder weer en weinig wind kan er in de duinen een flinke uitstraling plaatsvinden met zeer lage minima. Wat dacht U van 11 januari 2003 met -12,6°C op het KNMI-station Wijk aan Zee. In de winter van 2005 was landelijk de laagste temperatuur -12,3°C op het KNM-station Deelen en daar zat het KNMI-station Wijk aan Zee met -11,6°C niet ver vanaf. In 2006 noteerde Het KNMI-station Wijk aan Zee de hoogste temperatuur van de lente van 2006 met op 4 mei 27,9°C. Daarentegen had het KNMI-station Wijk aan Zee in 2009 in de lente landelijk de laagste temperatuur met -5,3°C op 21 maart.
In 2017 in de nacht naar 23 januari de koudste nacht van de winter van 2017 met strenge vorst op het KNMI-station Twente. Maar het temperatuurverloop was wel heel opmerkelijk in de nachtelijke uren. In het midden van het land wolkenvelden en daar veel minder koud en op onderling niet eens zo’n grote afstand ook grote temperatuurverschillen. Op de Utrechtse Heuvelrug onder de bewolking temperaturen van rond het vriespunt en 50 kilometer oostwaarts op de Veluwe temperaturen van rond tot onder de -10°C! De laagste temperatuur van -10,8°C op het KNMI-station Twente. Aan de grond op het KNMI-station Twente -13,8°C. Het KNMI-station Hupsel had aan de grond -12,5°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -8,6°C in de weerhut en aan de grond tot -9,3°C. Overdag op het KNMI-station Maastricht een ijsdag met een maximum van -0,2°C.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Onrustig was het in Alaska rond 23 januari 2018, daar kwam het tot een aardbeving met een kracht van maar liefst 8.0 op de schaal van Richter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in het zuiden van Spanje op 23 januari 2018, de thermometer hing in de schaduw en dat voor januari. Regionaal was het nog veel warmer geweest in Spanje, zo werd in zuidoost-Spanje in Elche ruim 27°C gemeten. Een deel van die warmte was op transport gezet richting de Benelux.
In het zuidwesten van Europa in Spanje waren rond 23 januari 2017 depressies zich ook aan het uitleven en dat met veel regen. Zo viel er in 24 uur tijd op de Costa Brava maar liefst 102 millimeter. Onderstaande foto maakte Peter de Vries, kletsnatte boel op de Costa Brava.
In de nacht naar 23 januari 2016 de laagste temperatuur van -0,6°C op het KNMI-station Nieuw Beerta. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Lelystad met -0,9°C, verder had ook het KNMI-station Cabauw grondvorst met -0,7°C. Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit Zuidhorn op de ochtend van 23 januari 2016, daar spekglad.
Het was rond 23 januari 2011 in de Amerikaanse Midwest ijskoud met temperaturen tot beneden de -40°C. Er werd zelfs een temperatuurrecord gebroken en wel in Minnesota. In de stad International Falls nabij de Canadese grens werd een temperatuur van -43°C gemeten in de weerhut. Sinds het begin van de temperatuurmetingen aldaar in 1897 is het daar niet zo koud geweest. Nu moet wel gezegd worden dat de maand januari daar gemiddeld genomen wel de koudste maand is.
In 2007 in de nacht naar 23 januari een koude nacht, het werd uiteindelijk de laagste temperatuur van januari 2007 en de winter van 2007 met -9,3°C op het KNMI-station Twente.
Op 23 januari 1984 trok er een actief sneeuwgebied over delen van Noord- en Zuid-Holland. De harde wind wierp toen sneeuwduinen van enkele decimeters dik op. Op een bepaald moment bleken delen van de Randstad totaal onbereikbaar te zijn voor het wegverkeer. Het gevolg was dat tientallen automobilisten enkele uren in de berm vast kwamen te zitten.
Op 23 januari 1955 op het KNMI-station Eelde een ijsdag met een maximum-temperatuur van -0,3°C.
Januari 1954 was niet alleen koud, ook zonnig met 106 uur zon en daarmee de op één na zonnigste januari. Van 23 – t/m 31 januari 1954 scheen de zon 58 uur en op vijf dagen kwam het in deze periode tot strenge vorst.
De 23e januari kende ook nog een temperatuur-record ver in de plus, in 1937 werd de hoogste temperatuur sinds 1901 voor de derde decade van januari tot 2016 gemeten en dat was 16,2°C op het KNMI-station Maastricht. Dit record moest wel gedeeld worden met 25 januari 1918 toen het ook 16,2°C werd op het KNMI-station Maastricht. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit maximum sinds 2016 herleid tot 15,5°C. Het nieuwe decade-record is sinds 25 januari 2016 16,3°C van het KNMI-station Eindhoven.
In 1907 in de nacht naar 23 januari bitterkoud met op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk een minimum van -16,3°C. Overdag kwam de temperatuur daar ook niet hoger uit dan -9,8°C.
In 1906 op 23 januari op het KNMI-station De Bilt de enige dag van de maand met wat sneeuw, met 7,6 uur zon ook de zonnigste 23 januari voor De Bilt. Op het KNMI-station Maastricht op 23 januari 1906 een ijsdag met een maximum-temperatuur van -2,1°C. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk op 23 januari 1906 na een nacht met -7°C net geen ijsdag met een maximum-temperatuur van +0,5°C.
In 1855 op 23 januari een dooiaanval en dat bracht op het toenmalige meetveld van het hoofd-KNMI-station dat nog gevestigd was in Utrecht 10 centimeter sneeuw op.
VLOEDGOLVEN AAN DE RODE ZEE
Het Belgische ingenieurs- en adviesbureau Soresma heeft een computermodel ontwikkeld dat vloedgolven aan de Rode Zee en in de Sinaï-woestijn voorspelt. En het systeem heeft zijn kracht ook al aangetoond, door vroegtijdig te waarschuwen vielen er in 2010 op 17- en 18 januari in het testgebied rond het Egyptische Nuweiba geen dodelijke slachtoffers toen het gebied te maken kreeg met zware overstromingen. Dit zou door de lokale meteorologische dienst aldaar niet zijn gelukt, het schijnt dat hun kennis daarvoor tekort schiet. Het ontwikkelde computermodel brengt in kaart hoeveel neerslag er gaat vallen en aan de hoeveelheid is dan af te leiden of het tot overstromingen komt. De testregio in het Egyptische Nuweiba is van nature door de droogte erg gevoelig voor overstromingen. Tijdens regenval in de hoger gelegen gebieden kan in de droge beddingen razendsnel een sterke waterstroom ontstaan die de lager gelegen gebieden doet overstromen. In het testgebied vielen in januari 2010 geen slachtoffers, dit in tegenstelling tot in de Sinaï-woestijn, dat niet onder het testgebied viel, waar wel slachtoffers vielen als gevolg van overstromingen.
Over overstromingen gesproken, er zijn wetenschappers die beweren dat de kans op overstromingen groter worden in de regio met grote dammen, zoals op onderstaande foto. En dan doelen we niet alleen op een dambreuk!
Zo zijn er onderzoeken afgerond of grote dammen invloed uitoefenen op het aardse klimaat. Daarnaast komt de vraag naar boven of grote dammen de verandering van het klimaat wel kunnen opvangen. Uit onderzoek is wel vast komen te staan dat vrij grote dammen wel degelijk invloed hebben op het klimaat. Dit zou verklaard moeten worden doordat deze dammen vrij grote hoeveelheden water tegenhouden en daardoor wordt de lucht vochtiger, dit leidt op zijn beurt weer tot meer regen. Grote dammen zijn doorgaans ook een verzamelpunt van regenwater en dat kan ten koste gaan van de waterverzorging in de naaste omgeving. Hierdoor zou de naaste omgeving met droogte te maken kunnen krijgen en dat heeft natuurlijk wel weer invloed op het klimaat. Ook de temperatuur van het water in een stuwmeer moeten we niet onderschatten, is deze vrij hoog dan kan dat invloed hebben op de ontwikkeling van buien.
In het hier bovenstaande zit wel een kern van waarheid, maar of het werkelijk zo serieus genomen moet worden is mogelijk nog te betwijfelen. Menigeen maakt zich meer zorgen of de meeste stuwdammen zelf de verandering van het klimaat wel aankunnen. Zijn ze sterk genoeg als deze te vaak weerstand moeten bieden tegen de overcapaciteit waarvoor ze in principe incidenteel op zijn berekend.