FEBRUARI IS NOOIT ZO FEL OF HET LEVERT ZIJN VIJF “ZOMERSE” DAGEN WEL!
TUSSENSTAND WINTERPERIODE!
BIJZONDERHEDEN 5 FEBRUARI
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Woensdag 5 februari werd de laagste temperatuur al bereikt voor middernacht op dinsdagavond 4 februari en dat was -1,7ºC op het KNMI-station Hupsel rond 22 uur. Daarna liepen de temperaturen op en de laagste temperatuur over het etmaal van woensdag 5 februari tot 18 uur werd 0,7ºC op het KNMI-station Hupsel. Met andere woorden, tot 18 uur woensdag 5 februari geen vorst. Wel kwam het op twee KNMI-stations tot grondvorst en dat waren Leeuwarden en Voorschoten met respectievelijk -0,7ºC en -0,3ºC.
In het etmaal van woensdag kwam het weer tot mist, voor Borculo al weer het 18e etmaal met mist deze winter. Voor Borculo nu al de winter met het hoogste aantal etmalen met mist, dat was de winter van 2017 met 12 etmalen.
De volksweerkunde kent de weerspreuk: “Februari is nooit zo fel of het levert zijn vijf zomerse dagen wel”! Natuurlijk moeten we de term zomerse dagen niet al te letterlijk opvatten, want van een zomerse dag mag men pas spreken als de temperatuur boven de 25ºC uitkomt! Voorlopig zit dat er nog niet in! De hoogste temperatuur voor Borculo in februari is 19,1ºC van 27 februari 2019, daarvoor was dat 16,1ºC van 4 februari 2004. In februari 2004 kwam Borculo drie dagen tot boven de 15ºC en februari 2019 maar liefst op zeven dagen. Naast de februari-maanden van 2019 en 2004 kwam de temperatuur ook in de februari-maanden van 1990, 2002, 2003 en 2020 één dag boven de 15ºC uit. In februari 2021 in Borculo zelfs 6 etmalen boven de 15ºC en dat was alleen in februari 2019 hoger met 7 etmalen. In de februari-maanden van 2022 t/m 2024 lukte dat niet in Borculo, de hoogste temperatuur van februari 2022 en februari 2023 was 12,7°C en van februari 2024 14,6ºC.
In 2024 op 5 februari in de nachtelijke uren tot 7 uur op twee KNMI-stations een minimum-temperatuur in de dubbele cijfers en wel 10,2°C en 10,1°C op respectievelijk de KNMI-stations Arcen en Ell. Na 7 uur op alle KNMI-stations een temperatuur onder de 10°C. De laagste temperatuur in de nachtelijke uren van 7,8°C op het KNMI-station Stavoren en in de ochtend daalde dat tot 7,5°C. Overdag op de meeste KNMI-stations wel een maximum-temperatuur in de dubbele cijfers, alleen m.u.v. Zeeland in de overige kustprovincies niet alle KNMI-stations in de dubbele cijfers. Er was weinig verschil in de hoogste temperaturen die werden bereikt in de nachtelijke uren en overdag. In de nachtelijke uren na middernacht 11,7°C als maximum op de KNMI-stations Eindhoven en Volkel en overdag 11,7°C als maximum op het KNMI-station Volkel. Verder op 5 februari 2024 geen dag voor veel zon, de kop van Noord-Holland kwam er met 3,3 uur zon nog het beste tevoorschijn. Voor Borculo met 0,3 uur zon net geen zonloze dag en de hoogste temperatuur van 11,6°C werd al bereikt in de nachtelijke uren, overdag in Borculo 11,4°C als maximum-temperatuur. Iot 19 uur viel alleen wat lichte nattigheid op het KNMI-station De Bilt, in de avond op meer plaatsen wat regen. De meeste neerslag over het etmaal 10,9 millimeter op het KNMI-station Arcen en in Borculo 0,2 millimeter.
In 2020 op 5 februari in Borculo met 6,1 uur zon de zonnigste dag sinds 21 januari daarvoor toen de zon 6,2 uur scheen. In 2021 op 5 februari slechts 0,7 uur zon. Het aantal uren zon voor dit jaar in Borculo t/m woensdag 5 februari staat op 78 uur, dat was over dezelfde periode in 2024 87 uur, in 2023 50 uur, in 2022 42 uur, in 2021 44 uur, in 2020 45 uur, in 2019 59 uur, in 2018 46 uur zon en in 2017 over dezelfde periode 98 uur zon. In 2013 over dezelfde periode slechts 29 uur zon. Over dezelfde periode in 2009 ook al 100 uur zon en in 2012 zelfs 129 uur zon.
In de winter van 1974-1975 kwam de eerste vorstdag op het KNMI-station Vlissingen pas op 5 februari en in de jaren 1988 en 2014 in Vlissingen helemaal vorstvrij.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons in Klausheide, de sneeuwpoppen werden kleiner en kleiner in 2019 rond deze tijd. In 2020 was het voor het grootste deel van het land nog wachten op de witte persoonlijkheden. In 2020 alleen 28 januari in het noorden van het land en 4 februari in Zuid-Limburg nog wat sneeuw om een piepklein popje te maken die ook al snel het loodje moest leggen. In 2021 konden we in februari nog een hele grote sneeuwpop maken en ook ruimschoots meer dan één en die bleven ook nog geruime tijd staan. In 2022 kwam er geen sneeuwpop op het weertoneel, in de winter van 2023 lukte dat wel regionaal en dat met name naar het westen en zuiden toe van het land en in het midden van het land. In de winter van 2024 lukte dat regionaal in december en januari en in de huidige winter ook in januari.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons 4 februari 2017 van een vink. De vink was in de ochtend aan het oefenen met zijn zangkunst. Maar de echte “vinkenslag” was er nog niet. Dat zou ook wel erg vroeg zijn. In 2019 wat vroeger de eerste “vinkenslag” toen februari in de tweede helft van de maand op de “lentetoer” ging, in 2020 zag het daar nog niet naar uit op 4 februari en ook in 2021 t/m 2023 nog niet. In 2018 moest de koudste periode van de winter nog komen evenals in 2021. In 2023 kregen we landelijk nog een periode van 20 etmalen op rij met vorst eind februari tot midden maart. Begin maart 2023 kon men in Winterswijk nog schaatsen op natuurijs.
– In 2023 in het etmaal van 5 februari de laagste minimum-temperaturen van 0,1°C en 1,6°C op respectievelijk de KNMI-stations Twente en Nieuw Beerta. Aan de grond de laagste temperatuur van -2,1°C op het KNMI-station Twente.
Overdag op 5 februari de hoogste maximum-temperaturen van 8,9°C op het KNMI-station Schiphol en 8,8°C op de KNMI-stations Cabauw, Eindhoven, Gilze-Rijen en Woensdrecht.
De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op de KNMI-stations Terschelling en Lauwersoog met respectievelijk 3,8- en 3 millimeter. In de nachtelijke uren viel op het KNMI-station Lauwersoog 3,1 millimeter en 2,9 millimeter op de KNMI-stations Lelystad en Stavoren en overdag op het KNMI-station Hoogeveen 1,6 mm en 1,5 millimeter op de KNMI-stations Hupsel en Terschelling.
De meeste zon voor de westelijke kustgebieden met rond 6- tot rond 7 uur, daarentegen in de uiterste oostelijke delen van het land van noord naar zuid 1- tot 2 uur zon. De wind bereikte windkracht 7 hard in de kustgebieden en de hoogste windstoot was 72 kilometer per uur op het KNMI-station Lauwersoog en Twente.
– In 2020 werd januari wereldwijd de warmste januari sinds 1981 toen officieel wereldwijd de temperatuur werd gemeten en bijgehouden. Gemiddeld was januari 2020 wereldwijd 0,77°C warmer dan normaal. Voor Europa was januari 2020 nog veel meer de absolute warmste januari-maand met maar liefst 3,1°C warmer dan normaal. Voor het KNMI-hoofdstation De Bilt verliep januari 2020 op drie na als warmste januari-maand. Januari 2007 is koploper met een etmaalgemiddelde van 7,1°C gevolgd door de januari-maanden van 2008 en 1921 met respectievelijk een etmaalgemiddelde van 6,5°C en 6,3°C en januari 2020 kwam uit op 6,2°C. Voor Borculo kwam januari 2020 met een etmaalgemiddelde van 5,0°C gelijk met januari 2014 op een gedeelde vierde plaats. Warmer waren de januari maanden van 1983, 2007 en 2008 met als warmste januari-maand 2007 met 6,2°C. In 2021 verliep januari aanmerkelijk koeler, maar met 2,5°C nog wel 0,2°C warmer dan normaal. Voor januari 2025 met 3,0°C opnieuw warmer, januari 2024 met 3,4°C bijna 1°C warmer dan normaal, januari 2023 met 5,3°C als etmaalgemiddelde ruim boven de normaal van gemiddeld 2,4°C, in januari 2022 met 4,7°C ook aanzienlijk zachter dan normaal.
TUSSENSTAND WINTER
De winter van 2025 staat in Borculo t/m woensdag 5 februari op een etmaalgemiddelde van 3,8°C tegen vorig jaar over dezelfde periode 5,0°C, in de winter van 2023 4,6°C, in de winter van 2022 4,8°C, in de winter van 2021 3,9°C, in de winter van 2020 5,2°C, in de winter van 2019 3,5°C, in de winter van 2018 4,3°C en in de winter van 2017 2,5°C. Daarmee in 2017 aanzienlijk kouder dan in 2018 t/m 2024. Voor Borculo is het etmaalgemiddelde voor de hele winterperiode gemiddeld 2,7°C. De winter van 2017 en de winter van 2018 kwamen uit op een etmaalgemiddelde van 3°C en de winter van 2019 4,4°C.
Zo deed de winter van 2013 begin februari nog weer een nieuwe poging om voet aan land te krijgen. Het etmaalgemiddelde van de winter van 2013 stond in Borculo t/m 10 januari op 4,7°C en daarmee voor Borculo ruim 2°C boven normaal. In de winter van 2013 na 10 januari was het etmaalgemiddelde flink in dalende lijn gegaan, zo stond het etmaalgemiddelde van de winter van 2013 op 26 januari op 2,5°C en t/m 5 februari op 2,9°C. Uiteindelijk kwam de winter van 2013 uit op een etmaalgemiddelde van 2,3°C. De “winter” sloeg toen zelfs nog toe tegen het midden en eind maart! Maar maart is geen wintermaand, in de volksweerkunde de eerste lentemaand!
De winters van 2009 t/m 2011 zijn voor Borculo de laatste winters die koud verliepen, daarbij was de winter van 2010 de koudste met een etmaalgemiddelde van 0,6°C. De winter van 2014 stond t/m 5 februari op een etmaalgemiddelde van 5,3°C en was daarmee tot dan nog de op één na zachtste winter voor Borculo sinds 1981. De winter van 2015 had een etmaalgemiddelde t/m 5 februari van 3,6°C en de winter van 2016 stond op een etmaalgemiddelde van 6,4°C. De “warmste” winter voor Borculo is de winter van 2007 met 6°C over de winterperiode van drie maanden.
Onderstaande foto is gemaakt door Leen de Koning uit Nieuwerkerk a/d IJssel. Sneeuwklokjes, je kwam ze op veel plaatsen weer tegen begin februari.
EERSTE PENTADE FEBRUARI
Een periode van vijf etmalen wordt ook wel een pentade genoemd. De warmste eerste pentade van februari had het KNMI-station De Bilt in 2004. De gemiddelde etmaal-temperatuur over de eerste pentade van februari 2004 was op het KNMI-station De Bilt uitgekomen op 12,2°C tegen normaal 3,1ºC. Niet eerder waren de eerste vijf dagen van de maand februari zo extreem zacht, het vorige record bedroeg 10,4ºC in 2002. De gemiddelde maximum-temperatuur op het KNMI-station De Bilt over de eerste vijf etmalen van februari 2014 was maar liefst 14,3ºC! In februari 2020 op het KNMI-station De Bilt over de eerste vijf etmalen een gemiddeld maximum van 10ºC, in februari 2021 7,9ºC, in februari 2022 7,4ºC, in februari 2023 7,8°C, in februari 2024 8,9ºC en dit jaar rond 5,7ºC.
Overigens op 5 februari 2002 kwam de temperatuur in De Bilt ook alweer voor de elfde dag op rij boven de 10°C. Voor hartje winter is dat best uitzonderlijk, overigens in de winter van 2016 in december zelfs 14 etmalen op rij boven de 10ºC op het KNMI-station De Bilt.
Onderstaande foto maakte Frans Simons, de merels hebben het er goed in Klausheide.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2018 in de nacht naar 5 februari de laagste temperatuur van -2,7°C op de KNMI-stations Ell en aan de grond de laagste temperatuur -5,1°C. Op het KNMI-station Ell aan de grond als enige matige vorst. Het KNMI-station Hupsel had op waarnemingshoogte -0,6°C en aan de grond -1,6°C. Het KNMI-station Twente had geen vorst, ook niet aan de grond met +0,1°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -0,4°C op waarnemingshoogte en aan de grond -1,8°C.
Onderstaande foto maakte Johan Effing, in de regio Losser lag zo hier en daar ook wat sneeuw op 5 februari 2018.
In 2017 in de nacht naar 5 februari de laagste temperatuur van 1°C op het KNMI-station Voorschoten en na 7 uur op het KNMI-station Ell met 0,1°C. Aan de grond grondvorst op de KNMI-stations Ell en Wijk aan Zee met respectievelijk -2,4°C en -1,2°C.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser op 5 februari 2017. Op de foto sneeuw langs de lijnen van het kunstgrasveld van Brilmansdennen in Losser, het zwarte in de sneeuw zijn de “beruchte” zwarte korrels van het kunstgras.
Op 5 februari 2013 storm in de kustgebieden en op het KNMI-station Vlissingen een hoogste windstoot van 113 kilometer per uur en in Hansweert met 230,4 kilometer per uur de hoogste windstoot ooit voor Nederland. Hansweert ligt in Zeeland aan de Westerschelde. In Borculo viel op 5 februari 2013 sneeuw en het kwam tot een onweersbui.
Het langste officieel bevestigde tornadospoor in de winter (december-februari) is een pad van 196 kilometer horend bij een tornado op 5 februari 2008 die over het noorden van de staat Arkansas trok. Het pad van de EF3 tornado van 3 februari 2016 in de VS was 240 kilometer lang.
Op 5 februari 2012 in Borculo met 5,5 uur zon werd het -3,3°C als hoogste temperatuur en daarmee al weer de zesde ijsdag op rij. Het koudegetal voor de winter van 2012 begon daarmee ook flink op te lopen, in Borculo t/m 5 februari 2012 had de winter van 2012 47 koudepunten. Dat aantal hebben we in 24 winters in Borculo over de volle drie maanden niet eens gehaald sinds 1981. Wie had dat kunnen denken na die twee zachte wintermaanden december 2011 en januari 2012!
Onderstaande foto maakte Onno Hungerink uit Gouda. Wat zou die reiger denken, ik wacht op eten of opgepast mensen hier is een wak, foto is van 5 februari 2012!
In 1912 een ijskoude nacht van 5 februari met op het KNMI-station De Bilt een laagste temperatuur van -15,8°C. Dit is voor De Bilt altijd nog de koudste nacht voor 5 februari sinds 1901. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot -15,6°C.
Op 5 februari 1975 stond in Sneek al een pruimenboom in bloei. Op deze datum werden op het KNMI-station de Bilt pas de eerste koudepunten in de wacht gesleept. Koudepunten zijn de som van de negatieve etmaalgemiddelden. In de stad Groningen duurde het zelfs tot 5 februari voordat de eerste nachtvorst in de boeken kon worden opgetekend van 1975.
Op 5 februari en 7 februari 1892 in Werchojansk een minimum-temperatuur van -67,6°C.
In 1857 op 5 februari op het toenmalige meetveld van het hoofd-KNMI-station dat nog gevestigd was in Utrecht een minimum-temperatuur van -10,6°C.
Onderstaande foto maakte Johan Effing in de ochtend van 5 februari 2014 van het morgenrood in de omgeving Losser.
BIJZONDERE VEILING
Op onderstaande foto’s ziet U twee meteorieten, links de esquel pallasiet Slice van 218 gram en rechts de ijzermeteoriet canyon diabolo van 16 gram. Onderstaande meteorieten behoren bij een unieke veiling van 50 zeldzame meteorieten, o.a. een Marsmeteoriet. De veiling werd gehouden in de winter van 2014 t/m 6 februari. Het ging hier wel om een online-veiling. Het was voor het eerst dat in Europa een meteorietenveiling werd gehouden. De online-veiling vond plaats bij Catawiki en dat is een veilinghuis voor verzamelaars. Tijdens de veiling kwamen o.a. een steen afkomstig van Mars en een aantal meteorieten van het type chondriet onder de hamer. Vier van de vijf ooit in Nederland gevonden meteorieten waren ook van dit type.
Het was een bijzondere veiling, want normaal gesproken verbranden bijna alle meteorieten door de wrijving in de dampkring. De meteorieten die wel op aarde vallen zijn dan ook erg zeldzaam. Men denkt dat er wereldwijd in de loop der eeuwen zo’n 20.000 meteorieten zijn gedocumenteerd.
De meest bijzondere meteoriet die onder de veilinghamer kwam was de bekende Esquel meteoriet. Deze meteoriet werd in 1955 in Argentinië gevonden. Deze meteoriet heeft prachtige olijfkleurige kristallen. Een andere meteoriet die onder de hamer kwam was afkomstig van Mars en was de vijfde meteoriet die was gevonden en afkomstig is van Mars. Het ging hier om de Tissint-meteoriet die in 2011 in Marokko is gevonden. Dat men nu zeker weet dat het om meteoriet gaat die afkomstig is van Mars hebben we te denken aan de onderzoeksresultaten van de Marslander Curiosity.
Nog een bijzondere meteoriet die geveild werd is een ijzermeteoriet die in 1967 gevonden werd in Rusland. Een ijzermeteoriet is bijzonder hard waardoor het verzagen van een dergelijke meteoriet wereldwijd slechts door een paar mensen uitgevoerd kan worden.