DIT JAAR EEN BIJZONDER ETMAAL VAN 18 FEBRUARI IN BORCULO!
HET WAS NIET EERDER ZO NAT OP 18 FEBRUARI ALS IN 2024!
BIJZONDERHEDEN 18 FEBRUARI
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Dinsdag 18 februari over het etmaal het hele land in de vorst. Met landelijk de laagste temperatuur van -8,8°C op het KNMI-station Twente ook de laagste temperatuur van deze winterperiode. Ook aan de grond de laagste temperatuur van deze winterperiode met -12,1°C op het KNMI-station Eelde. De vorst was wederom genoeg om de poort van de ijsbaan voor de tweede dag op rij te openen voor diverse plaatsen, ook lukte dat weer in Winterswijk.
Borculo kwam tot -6,2°C als laagste minimum-temperatuur en dat was gelijk met de laagste temperatuur van maandag 17 februari. Voor Borculo nu deze maand vier etmalen met matige vorst en daarvan spreken we als de temperatuur daalt tot -5°C en lager. Vier etmalen met matige vorst in februari is voor Borculo ook het gemiddelde voor februari. In 2024 en 2022 had februari geen enkel etmaal met matige vorst, daarvoor in 2021 acht etmalen met matige vorst. Februari 2023 had nog één etmaal met matige vorst in Borculo.
We hebben best een bijzonder etmaal van 18 februari achter de rug! De etmalen van 18 februari uit de jaren 2021 t/m 2024 zijn voor Borculo met het etmaalgemiddelde de “warmste” sinds 1981 met aan kop 2023 met een etmaalgemiddelde van 9,9°C. Nu in 2025 staat het etmaal van 18 februari in de top tien van koudste etmalen van 18 februari en wel op een achtste plaats met een etmaalgemiddelde van -1,6°C. Het koudste etmaal van 18 februari had Borculo in 1985 met -5,0°C als etmaalgemiddelde.
Onderstaande satellietfoto is van dinsdagmiddag 18 februari, het witte in het noorden/noordoosten van het land is sneeuw dat er nog ligt.
De hoogste temperatuur die sinds 1900 in Nederland is gemeten in de tweede decade van februari staat altijd nog op naam van het KNMI-station Maastricht met 20,1°C en dat werd gemeten op 18 februari 1920. Dit was tevens de vroegste landelijke warme dag voor Nederland en van een warme dag mag men spreken als de temperatuur op 20°C of hoger uitkomt. De vroegste warme dag in Borculo was op 17 maart in 2004.
Door de homogenisatie van data door het KNMI is de hierboven genoemde 20,1°C sinds 2016 herleid tot 19,3°C en daarmee ook geen warme dag meer. Wel blijft het de hoogste temperatuur voor Nederland voor de tweede februari-decade.
In 2024 op 18 februari werd in de nachtelijke uren de laagste temperatuur van 5,9°C op het KNMI-station Twente al bereikt begin van de avond daarvoor rond 20 uur. Na middernacht was de laagste temperatuur op het KNMI-station Twente al weer opgelopen tot 9,9°C. De laagste temperatuur na middernacht tot 7 uur werd bereikt op het KNMI-station Maastricht met 7,3°C. In de avond bereikte ook het KNMI-station Lauwersoog 7,3°C als minimum-temperatuur.
Overdag op 18 februari 2024 werd landelijk de hoogste temperatuur bereikt op het KNMI-station Westdorpe met 12,5°C en dat werd overdag bereikt. Maar op enkele KNMI-stations werd de maximum-temperatuur al bereikt in de nachtelijke uren. Voor Borculo scheelde dat niet veel, in de nachtelijke uren was de hoogste temperatuur 10,1°C en in de avond werd de hoogste temperatuur bereikt van 10,5°C.
In 2024 op 18 februari een verregende dag, het hele land kwam in de regen en geen enkel KNMI-station hield de regenmeter droog. Maar wel grote neerslagverschillen, vanaf middernacht tot 18 uur van 29,3 millimeter op het KNMI-station Terschelling tot 1 millimeter op het KNMI-station Maastricht. Over het hele etmaal viel 32,3 millimeter neerslag op het KNMI-station Terschelling en daarmee een nieuw datumrecord voor Nederland. Het oude datumrecord voor de neerslag stond over het hele etmaal op 18,9 millimeter van 18 februari 1996 op de KNMI-stations Deelen en Rotterdam. Het KNMI-station Den Helder had nog 29,9 millimeter, verder viel er in Pancras 34 millimeter en in Uitgeest 35 millimeter. In de top tien van natste etmalen van 18 februari staan nu alle tien plaatsen voor de KNMI-stations van 18 februari 2024.
Voor de zon was alleen in het zuidwesten van het land ruimte en dan met name in Zeeland tot bijna 2 uur. Voor Borculo was 18 februari 2024 al de 16e dag van de maand met neerslag, m.a.w. nog maar twee droge dagen in Borculo. Gemiddeld telt februari in Borculo 17 neerslagdagen, dat aantal loopt uiteen van slechts één in februari 1986 tot 25 in februari 2010.
Het KNMI-station Westdorpe bereikte op 18 februari 2023 met 10,0°C als laagste temperatuur een nieuw datumrecord voor de minimum-temperatuur. Het oude datumrecord voor Nederland stond op 7,8°C van 18 februari 1989 op het KNMI-station Gilze-Rijen.
In 2022 in het etmaal van 18 februari in Borculo een datumrecord voor de minimum-temperatuur met 5,6°C, het oude datumrecord was van 18 februari 1990 met 4,5°C. maar het datumrecord in 2022 voor de minimum-temperatuur op 18 februari hield het maar één jaar vol, want op 18 februari 2023 met 8,6°C als laagste temperatuur een nieuw datumrecord.
Voor de brildragers was 18 februari 2024 zeer vervelend met de regen.
– In het etmaal van 18 februari 2023 in de nacht naar 18 februari de laagste minimum-temperatuur van 5,3°C op het KNMI-station Eelde en aan de grond de laagste temperatuur van 4,3°C. Overdag op 18 februari 2023 de hoogste maximum-temperatuur van 13,1°C op het KNMI-station Woensdrecht. Het KNMI-station Maastricht had in de nachtelijke uren met 10,3°C een hogere temperatuur dan overdag met 10,0°C.
De meeste neerslag vanaf middernacht tot 19 uur viel op de KNMI-stations Hupsel en Twente met respectievelijk 5,6- en 4,8 millimeter. In de nachtelijke uren viel op de KNMI-stations Hupsel en Deelen respectievelijk 3,1- en 2,9 millimeter en overdag op de KNMI-stations Twente en Hupsel respectievelijk 4,1- en 4 millimeter. De meeste zon was voor het westelijk-/noordwestelijk kustgebied met rond 2,5- tot bijna 3,5 uur, daarentegen zonloos in het oosten en zuidoosten van het land. De wind bereikte windkracht 7 hard in de kustgebieden en op het IJsselmeer en de hoogste windstoot was 77 kilometer per uur op het KNMI-station Terschelling.
In Borculo viel over het etmaal van 18 februari 2023 8,6 millimeter en dat was de hoogste aftapping sinds 14 januari toen 12,8 millimeter naar beneden kwam. Daarmee voor Borculo op 18 februari 2023 het natste etmaal sinds vijf weken.
– In 2022 in de nacht naar 18 februari geen vorst op waarnemingshoogte, de laagste temperaturen waren 1,1°C en 2,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Eelde en Leeuwarden. Wel kwam het tot grondvorst, alleen op het KNMI-station Eelde grondvorst met -0,4°C, daarna volgde het KNMI-station Leeuwarden met 1,4°C.
– In de winter van 2018 hadden december en januari samen in Borculo 63 uur zon, in de winter van 2019 was dat 91 uur zon, in de winter van 2020 89 uur zon, in de winter van 2021 74 uur zon, in de winter van 2022 81 uur zon, in de winter van 2023 93 uur zon en in de winter van 2024 99 uur zon. Februari telt nu t/m dinsdag 18 februari in Borculo 63 uur zon, over dezelfde periode in februari 2024 16 uur, in februari 2023 56 uur, februari 2022 42 uur, in februari 2021 41 uur zon, in februari 2020 over dezelfde periode 36 uur zon, in februari 2019 58 uur en in februari 2018 over dezelfde periode 75 uur zon.
Februari 2018 kwam totaal tot 142 uur zon, daarmee was alleen februari 2003 met 169 uur zon zonniger. Februari 2019 kwam tot 120 uur zon, februari 2020 tot 55 uur zon, februari 2021 111 uur zon, februari 2022 86 uur zon, februari 2023 91 uur zon en februari 2024 21 uur zon.
– In 2018 op 18 februari een grote dagelijkse gang van de temperatuur, het KNMI-station Woensdrecht ging van -5,9°C naar het maximum van 8,0°C en daarmee wel een amplitude van bijna 14°C!
Onderstaande foto maakte Leen de Koning in de omgeving Nieuwerkerk a/d IJssel, de reiger was er al weer helemaal klaar voor in 2019 op 18 februari met veel zon. En dat al weer voor de vijfde dag op rij tot totaal 44 uur zon! In 2024 bij lange na niet zo zonnig, in tegendeel met het oplopen van het aantal zonloze dagen. Borculo stond in februari 2024 t/m 18 februari nog maar op 16 uur zon en dat was over deze periode het laagste sinds februari 2006 toen t/m 18 februari de zon in Borculo nog maar 11 uur had geschenen. Wat een groot verschil met februari 2008 toen de zon in februari t/m 18 februari al 95 uur op de teller had staan. In de huidige maand februari inmiddels 63 uur zon.
NEGATIEF GEMIDDELD MINIMUM WINTERPERIODE
De winter van 2025 loopt zo langzamerhand op zijn eind, althans de meteorologische winter. De astronomische winter eindigt dit jaar op 20 maart. In de winter van 2022 hadden alle drie maanden een positief minimum-gemiddelde in Borculo, in de winter van 2021 hadden januari en februari een negatief minimum-gemiddelde met respectievelijk -0,3°C en -0,2°C, in de winter van 2020 geen van de drie wintermaanden een negatief minimum-gemiddelde, in de winter van 2019 had alleen januari een negatief minimum-gemiddelde met -0,4°C. In de winter van 2018 ging alleen februari de boeken in met een negatief minimum-gemiddelde en wel met -3,6°C. In de winter van 2017 ging alleen januari voorbij met een negatief minimum-gemiddelde en wel met -2,3°C.
Alle drie wintermaanden met een negatief minimum-gemiddelde is wel lang geleden dat dit lukte in Borculo. In de winter van 2008-2009 hadden december en januari een negatief minimum-gemiddelde in Borculo, februari lukte dat niet meer met een minimum-gemiddelde van +0,6°C. Februari 2010 had in Borculo over de hele maand een gemiddeld minimum van -1,4°C, daarmee had de winter van 2010 in Borculo in alle drie maanden een negatief minimum-gemiddelde en dat is best bijzonder. In de winter van 2011 had alleen december een negatief minimum-gemiddelde bereikt. In de winter van 2012 had alleen februari een negatief minimum-gemiddelde met -2,7°C. In de winter van 2013 in december een positief minimum-gemiddelde en in januari en februari een negatief minimum-gemiddelde. In de winter van 2014 alle drie wintermaanden een positief minimum-gemiddelde. In de winter van 2015 had alleen februari een negatief minimum-gemiddelde met -0,1°C. In de winter van 2016 alle drie maanden een positief minimum-gemiddelde.
De maand februari is voor Borculo de enige maand van het jaar die een negatief minimum-gemiddelde kent gerekend vanaf 1981. Januari had gerekend vanaf 1981 in 1982, 1985 t/m 1987, 1991 t/m 1993, 1996, 1997, 2001, 2003, 2006, 2009, 2010, 2013, 2017, 2019 en voor het laatst in 2021 nog wel een negatief minimum-gemiddelde.
De laatste winter voor 2010 waarbij het minimum-gemiddelde in alle maanden negatief was daarvoor moeten we terug naar de winter van 1995-1996 in Borculo, daarna was de winter van 2010 dus de eerste die het weer lukte. In de winterperioden van 2023, 2024 geen maand met een negatief minimum-gemiddelde en mogelijk in de huidige winter nog net een maand met een negatief minimum-gemiddelde en wel voor februari.
Onderstaande foto maakte ook Leen de Koning van een witte reiger bij de waterplas De Rotte bij Rotterdam.
EXTREEM KOUD FEBRUARI-MAART 1955
Op 18 februari 1955 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk een minimum van -10,1°C. Op het KNMI-station Eelde van 18 februari t/m 1 maart 1955 was de temperatuur niet boven het vriespunt uitgekomen, zelfs in de koudste januari-maanden zou dat een bijzonderheid zijn geweest. Van 18 februari t/m 22 maart 1955 was de gemiddelde etmaal-temperatuur op het KNMI-station de Bilt alleen in 1947 nog lager. Op 22 februari 1955 op het KNMI-station Eelde nog een minimum-temperatuur van -10,5°C. In de avond en nacht van 17 op 18 februari 1955 begon het in het zuidwesten van Friesland hevig te sneeuwen. Vanaf 21 uur tot later in de nacht half vier leverde dat in Sint Nicolaasga een sneeuwhoogte op van 35 centimeter. De kou leidde overigens niet tot een Elfstedentocht. De omliggende winters (1954 en 1956) deden dat wel. Was het in 1955 wel gelukt, dan was de serie van 1940, 1941 en 1942 geëvenaard.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2019 in de nacht naar 18 februari de laagste temperatuur van -0,5°C op het KNMI-station Ell en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Gilze-Rijen met -3,9°C. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden minima van 0,2°C en 0,6°C op waarnemingshoogte en aan de grond -3,0°C en -2,8°C. In Borculo daalde de temperatuur tot 0,1°C en aan de grond tot -2,1°C.
In 2018 in de nacht naar 18 februari de laagste temperatuur van -5,9°C op het KNMI-station Woensdrecht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Gilze-Rijen met -9,9°C. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden als minimum-temperatuur respectievelijk -5,1°C en -4,9°C en aan de grond -8°C en -8,8°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -4,1°C op waarnemingshoogte en aan de grond tot -5,7°C.
In 2017 in de nacht naar 18 februari heel opmerkelijk dat het KNMI-station Vlissingen de laagste temperatuur had aan de grond en dat komt maar zelden voor. De laagste temperatuur op waarnemingshoogte was 2,3°C op de KNMI-stations Hoogeveen en Lauwersoog. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Vlissingen met 1,5°C.
In 2016 in de nacht naar 18 februari minimum-temperaturen van -5,2°C op het KNMI-station Twente tot 0,1°C op het KNMI-station Vlissingen. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Twente met -8,8°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -3,6°C in de weerhut en aan de grond -5,1°C. Onderstaande foto maakte Bart uit Doetinchem in de ochtend van 18 februari 2016 in het Montferlandse Bos t.h.v. Beek. In de schaduwrijke delen van het bos lag op diverse plaatsen nog rond 10 centimeter sneeuw.
In de nacht naar 18 februari 2015 de laagste temperatuur van -4,4°C op het KNMI-station Woensdrecht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Volkel met -7,4°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -3°C en aan de grond -4°C. Onderstaande foto maakte Peter de Vries op de vroege ochtend van 18 februari 2015 vanaf Schiphol, een mooie zonsopkomst.
In de nacht naar 18 februari 2011 kwam de laagste temperatuur uit het noordoosten en wel van het KNMI-station Nieuw Beerta met -2,2°C. Daarmee was het KNMI-station Nieuw Beerta voor de twaalfde nacht in de winter van 2011 de koudste plek van het land, evenveel als het KNMI-station Twente.
Op onderstaande foto een bovenaanzicht van het KNMI-station Nieuw Beerta.
In 1986 op 18 februari in het oosten van Nederland op veel plaatsen 2- tot 5 centimeter sneeuw.
Op 18 februari 1960 op het KNMI-station Eelde een minimum-temperatuur van -6,1°C.
In 1948 op 18 februari de eerste ijsdag van die winter. In de periode 16 februari – 4 maart in 1948 toch nog vorst van betekenis met op veel plaatsen de ijsbanen open.
In 1949 op 18 februari op het KNMI-station Maastricht een maximum-temperatuur van 16,1°C. Een jaar later op 18 februari 1950 kwam het KNMI-station Maastricht tot 19,6°C, deze werd herleid tot 18,8°C met de homogenisatie van data door het KNMI sinds 2016.
In 1948 op 18 februari voor veel stations de eerste ijsdag van die winter. In de periode 16 februari tot lokaal 4 maart 1948 nog vorst van betekenis in veel regio’s waarbij op uitgebreide schaal de ijsbanen open waren.
In 1855 op 18 februari op het toenmalige meetveld van het hoofd-KNMI-station dat toen nog gevestigd was in Utrecht een minimum-temperatuur van -17,7°C.
TERUGKERENDE TREKVOGELS
Met het noemen van hoge temperaturen denkt menigeen ook weer aan het voorjaar en daaraan gekoppeld de terugkomst van de trekvogels. De eerste vogel die de terugkeer waagt na het winterseizoen is de grutto. De gemiddelde terugkeerdatum is 18 februari. In maart en april volgt de grootste groep, waaronder de zwartkop. De gemiddelde terugkeerdatum van deze vogel ligt op 30 maart. In 2001 werd de eerste zwartkop op 28 maart waargenomen. In 2002 was de eerste Zwartkop al op 20 februari waargenomen.
Hieronder op de foto de grutto.
